Detection of Catchable Stock in Dam Lakes of Van Province

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 6 - 26, 30.06.2023

Muhammet Demir

Öz

This study was carried out to estimate the catchable stocks of carp (Cyprinus carpio Linnaeus, 1758) and sire (Capoeta capoeta, Guldenstaedt, 1772) in Sarımemet, Koçköprü and Zernek Lakes. In these dam lakes, between June and September 2019, four fishing operations were carried out using plain extension nets with an eye width of 24, 28, 36 and 44 mm for siraz and 55, 60, 65 and 70 mm for carp. As a result of the calculations; The catchable stock in Koçköprü Dam Lake is 3.247 kg for carp and 3.152 kg for siraz; In Sarımemet Dam Lake, 4,771 kg for carp and 3,195 kg for siraz; It has been estimated as 2.144 kg for carp and 3.728 kg for siraz in Zernek Dam Lake. According to the findings and calculations, it is seen that the total catchable stocks in all three dam lakes are close to each other. Although the catchable carp stock amounts calculated for Koçköprü and Sarımemet Dam Lakes are quite close to each other, this amount was found to be lower in Zernek Dam Lake, which is thought to be due to the lack of sufficient breeding grounds for fish in Zernek Dam Lake. It has been determined that the estimated catchable stocks in the dam lakes do not pose a threat to the continuity of carp and siray stocks. It is considered that it would be appropriate to use plain gillnets with an eye width (from knot to knot) of 70 mm and above for carp fishing and 36 mm and above for siray fishing.

Anahtar Kelimeler

Fishable stock, sarımemet dam lake, koçköprü dam lake, zernek dam lake.

Van İlinde Bulunan Baraj Göllerinde Avlanabilir Stok Tespiti

Öz

Bu çalışma Sarımemet, Koçköprü ve Zernek Gölleri’ndeki sazan (Cyprinus carpio Linnaeus, 1758) ve siraz (Capoeta capoeta, Guldenstaedt, 1772) balıklarının avlanabilir stok miktarlarının tahmin edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu baraj göllerinde, Haziran – Eylül 2019 tarihleri arasında yapılan avcılıkta siraz için 24, 28, 36 ve 44 mm, sazan için ise 55, 60, 65 ve 70 mm göz genişliğine sahip sade uzatma ağları kullanarak dört avcılık operasyonu yapılmıştır. Yapılan hesaplamalar neticesinde; Koçköprü Baraj Gölünde avlanabilir stok miktarı sazan için 3.247 kg, siraz için 3.152 kg; Sarımemet Baraj Gölünde sazan için 4.771 kg, siraz için 3.195 kg; Zernek Baraj Gölünde sazan için 2.144 kg, siraz için 3.728 kg olarak tahmin edilmiştir. Elde edilen bulgulara ve yapılan hesaplamalara göre, her üç baraj gölünde de toplam avlanabilir stok miktarlarının birbirine yakın olduğu görülmektedir. Koçköprü ve Sarımemet Baraj Gölleri için hesaplanan avlanabilir sazan stok miktarları birbirine oldukça yakın olmasına karşı, Zernek Baraj Gölünde bu miktar daha düşük bulunmuştur, bunun nedeninin Zernek Baraj Gölü’nde balıklar için yeterli üreme alanı bulunmamasından olabileceği değerlendirilmektedir. Baraj göllerinde tahmin edilen avlanabilir stok miktarlarının sazan ve siraz stoklarının devamlılığı açısından tehdit oluşturmadığı belirlenmiştir. Sazan avcılığı için 70 mm ve üzeri, siraz avcılığı için ise 36 mm ve üzeri göz genişliğindeki (düğümden düğüme) sade uzatma ağların kullanılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Avlanabilir stok, van, sarımemet baraj gölü, koçköprü baraj gölü, zernek baraj gölü.

Kaynakça

• Anonim, 2020. 5/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 2020/20). Tarım ve Orman Bakanlığı. Ankara.
• Anonim, 2015. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, XVII. Bölge Müdürlüğü, Van. https://bolge17.dsi.gov.tr/ (Son Erişim Tarihi: 2015).
• Anonim, 2016. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ankara. https://tbs.tarbil.gov.tr/Main/SelectApplication (Son Erişim Tarihi: 2016).
• Anonim, 2021a. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, XVII. Bölge Müdürlüğü, Van. https://bolge17.dsi.gov.tr/ (Son Erişim Tarihi: 2021).
• Anonim, 2021b. Tarım ve Orman Bakanlığı, Ankara. https://tbs.tarbil.gov.tr/Main/SelectApplication (Son Erişim Tarihi: 2021).
• Atıcı A. A., 2020. Dönerdere, Yumruklu, Değirmigöl ve Dolutaş Göletlerinin (Van, Türkiye) Su Kalitesi Özelliklerinin Belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, Year: 5, No: 3, 2020 (348-355).
• Avşar D, ve Özyurt CE, 1999. Seyhan Baraj Gölü Balıkçılığı. X. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, ( 22- 24 Eylül, Adana), 226-235.
• Avşar D, Özyurt CE, Çiçek E, Yeldan H, Özütok M, 2000. A Study on the Biomass Estimation of the Carp (Cyprinus carpio, Linnaeus, 1758) and Pike-Perch (Sander lucioperca, Bogustkaya&Naseka, 1996) Inhabiting in Seyhan Dam Lake (in Turkish). XI. Ulusal Su Ürünleri Sempozyumu, 4-6 Eylül 2001, Hatay, 103-118.
• Baranov FI, 1948. Theory and assesment of fishing gear. Pishchepromizdat, Moskow. (Ch.7. Theory of fishing with gillnets, translated from Russian by Ontario Department of Land and Forests, Maple, Ontario, 45 pages.
• Boy V, Crivelli AJ, 1988. “Simultaneous determination of gillnet selectivity and population age-class distrinution for two Cyprinids”. Fisheries Research, 6, 337-345.
• Çavuş, A. (2018). Aygır Gölü su kalitesi ve yönetimi üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Van, Türkiye, 215s.
• Çevik F, 1999. Seyhan Baraj Gölü’ndeki Alg Toplulukları ve Bazı Su Kalitesi Özellikleri. Çukurova Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Adana.
• Çetinkaya O, Şen F, Arabacı M, Duyar HA,1994. Van Gölü’ne Dökülen Karasu Çayı’nın Limnolojik Özellikleri. Van Y.Y.Ü Ziraat Fakültesi dergisi. 5 (2).189-202 No:4, s 151-168.
• Çetinkaya, O. (2003). Su kalitesi ders notları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Su Ürünleri Bölümü. Van, Türkiye, 76s.
• Cilbiz M, Küçükkara R, Ceylan M, Savaşer S, Meke T, (2015). trammel net selectivity of common carp (Cyprinus Carpio L., 1758) in Manyas Lake, Turkey. Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, 1 (1), 1-7.
• Dereli H, 2016. Demirköprü Baraj Gölü’nde Kullanılan Uzatma Ağlarının Av Verimliliği ve Seçiciliklerinin Geliştirilmesi. TÜBİTAK TOVAG Projesi. Sayı: 113, Proje No:214O632.
• DİE, 1995. Su Ürünleri İstatistikleri T.C Başbakanlık İstatistik Enstitüsü Yayın No: 1195. Ankara, 32s.
• DİE, 1996. Su Ürünleri İstatistikleri T.C Başbakanlık İstatistik Enstitüsü Yayın No: 2075. Ankara, 40s.
• DİE, 1997. Su Ürünleri İstatistikleri T.C Başbakanlık İstatistik Enstitüsü Yayın No: 2154. Ankara, 66s.
• Elp M, Karabatak M, 2007. Koçköprü Baraj Gölünde Yaşayan C. capoeta (Guldenstaedt, 1772) Popülasyonu Üzerine Bir Araştırma; Van -Türkiye. J. Uygulamalı Biol. Bilim, 1(2): 57-62.
• Elp M, Sen F, Cetinkaya O, 2008. Some Biological Properties of Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Living in Kockopru Dam Lake, Van-Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances. 7(10):1324-1328.
• Elp M, Şen F, 2009. Biological Properties of Capoeta capoeta (Guldenstaedt, 1773) Population Living in Karasu Stream (Van, Turkey). L Journal of Animal and Veterinary Advances 8 (1): 139-142.
• Elp M, Atıcı AA, Şen F, 2014. Van Gölü Havzası Balıkları Ve Yayılım Bölgeleri. Doğu Anadolu Bölgesi 5. Su Ürünleri Sempozypmu. 31 Mayıs-02 Haziran 2014/ELAZIĞ.
• Erdem Y, 1996. Kalkan Balığı Avcılığında Sade Uzatma Ağlarının Seçiciliği Üzerine Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Ünv. Fen Bilimleri Ens. Doktora Tezi, Sinop.
• Evci B, 1997. Van Gölü Havzası Su Kaynaklarında Yaşayan Siraz (Capoeta capoeta, G., 1773) Balıklarının Populasyon Yapısı ve Büyüme Özellikleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri ABD, Yüksek Lisans Tezi, Van, s.69.
• Fasham MJR, 1978. The Statistical and Mathematical Analysis of Plankton Patchiness. Oceanogr. Mar. Biol.Ann. Rev, 16:43-79.
• Girgin A, Öztürk S, Emiroğlu S, Şen D, 1997. Growth Characteristics of Capoeta capoeta umbla (Heckel, 1843) Living In Karakaya Dam Lake (in Turkish). IX. Ulusal Su Ürünleri Sempozyomu 17-19 Eylül. Eğirdir-Isparta. s: 98-109. Gulland 1971. The Fish Resources of the Ocean. West By fleet, Surrey, Fishing News (Books) Ltd., England.
• Güneş S, 2020. Nazik gölü su kalitesinin belirlenmesi. Tunceli University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Dep. of Fisheries and Aquaculture, 56 p.
• Hamley JM, 1975. Review of Gillnet Selectivity. J. Fish. Board. Can., 32: 1943- 1969.
• Mengı T, 1977. Fishing Techniques (in Turkish). Mater Matbaası İstanbul. 386s.
• Hart AM, Gorfine HK, 1997. Abundance Estimation of Blacklip Abalone (Haliotis rubra) II. A Compaative Evaluation of Catch-Effort, Change-in-Ratio, Mark-Recapture and Diver-Survey Methods. Fisheries Research, Sayı: 29, ss: 171-183.
• Hyvärinen P, Salojärvi K. 1991. The applicability of catch per unit effort (CPUE) statistics in fisheries management in Lake Dulujärvi, Northern Finland. Catch effort sampling strategies, chapter 23, 241-261.
• Helser TE, Geaghan JP, Condrey RE, 1998. Estimating Gillnet Selectivity Using Nonlinear Response Surface Regression. Can. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences, 55 (6): 1328-1337.
• Hoşsucu H, 1998. Fisheries I. Fishing Gear and Technology. (In Turkish) Ege. Üniv. Su Ür. Fak. Yayın No.55. Ders Kitabı Dizini No:24. Bornova İzmir. 247 s.
• Huse I, Løkkeborg S, Soldal AV, 2000. Relativeselectivity in trawl, longline and gillnet fisheries for cod and addock. ICES Journal of Marine Science, 57, 1271-1282.
• Hovgard H, Lassen H, 2000. Manual on Estimation of Selectivity for Gillnet and Longline Gears in Abudance Surveys. FAO Fish. Tech. Pap., 397. 84 p.
• Kara A, 1992. Research on Set Nets Used in Aegean Sea Region and Development of Set Nets Fisheries (in Turkish). Ege Üniv. Fen Bilimleri Enst. Doktora Tezi, İzmir. 84s.
• Küçükali, S. & Çokgör, Ş. (2019). Akarsularda farklı kaya parçaları düzeneklerinde oksijen transferinin deneysel olarak incelenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 4(3), 500- 505. DOI: 10.35229/jaes.638186.
• Laevastu T, LARKINS HA, 1981. Marine Fisheries Ecosystem, Its Quantitative valuation and Management. Fishing News Boks Ltd. 162 s.
• Kocataş A, 1994. Ekoloji ve Çevre Biyolojisi. E.Ü. Fen Fak. Ders Kitapları Ser.124. Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniv. Fen Bilimleri Ens. Doktora tezi, Sinop.
• Millar RB, Holst R, 1997. Estimation of gillnet and hook selectivity using log-linear models. – ICES Journal of Marine Science, 54: 471–477.
• Olhan, E. & Ataseven, Y. (2009). Türkiye’de içme suyu havza alanlarında tarımsal faaliyetlerden kaynaklanabilecek kirliliği önleme ile ilgili yasal düzenlemeler. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(2), 161-169.
• Özekıncı U, 1998. Uzatma Ağları Seçiciliği Üzerine Bir Araştırma. E.Ü. Araş. Fon. Saym. Su Ürünleri Fak. SÜF/ 02, 25 s.
• Özekinci U, Beğburs CR, Tenekecioğlu E, 2003. Keban Baraj Gölü’nde Capoeta capoeta umbla (Heckel, 1843) ve Capoeta trutta (Heckel, 1843) (Siraz Balığı) Avcılığında Kullanılan Galsama Ağlarının Seçiciliklerinin Araştırılması. E.U. Journal of Fisheries & Aquatic Sciences 2003 Cilt/Volume 20, Sayı/Issue (3-4): 473 – 479.
• Özvarol BZA, İkiz R, 2008. Karacaören Baraj Gölü’ndeki Sudak, Sander lucioperca (Lin., 1758) Populasyonunun Büyüme ve Ölüm Oranları İle Stok Analizi. Hournal of Fisheries Sciences.com. Arşiv/Cilt:2-Sayı:2/134-145
• Özyurt CE, 2000. Seyhan Baraj Gölü Sazan ve Sudakları İçin Uygun Ağ Gözü Genişliğinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ç.Ü. Fen Bilimleri Enst. Adana, 64s.
• Şen F, Çetinkaya O, Elp M, 1999. Nazik Gölü (Ahlat-Bitlis) Siraz (Capoeta capoeta, Guldenstaedt, 1773) popülasyonu Üzerinde Bir Araştırma. X. Ulusal Su Ürünleri Sempozyomu 22-24 Eylül/ADANA.
• Şen F, 2001. Nazik Gölü (Ahlat-Bitlis) Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) Populasyonu Üzerinde Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri ABD. Doktora Tezi.
• Şen F, ve Elp M, 2008. Karasu Çayı (Van) Sazan (Cyprinus Carpio L., 1758) Popülasyonunun Bazı Biyolojik Özellikleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 2 (1): 31-34, 2009.
• Şen F, Elp M, Kankaya E, 2008. Growth and Reproduction Properties of Capoeta capoeta (Guldenstaedt, 1772) in Zernek Dam Lake, Van, Turkey. Journal of Animal and Vererinary Advences 7(10): 1267-1272.
• Şen F, Elp M, 2009. Karasu Çayı (Van) Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) Populasyonunun Bazı Biyolojik Özellikleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 2 (1): 31-34.
• Tanyolaç J, 1979. Age and Growth of Carp, Cyprinus carpio L., in Lake Eymir-Ankara. Communication de la fac. De Sciences de I’Universite D’Ankara C323, 1-22.
• Tanyolaç, J. (2000). Limnoloji. Hatipoğlu Yayınevi, Ankara.
• Timur M, 1990. Balıkçılık Tarihi. Akdeniz Üniversitesi, Eğirdir Su Ürünleri Yüksek Okulu, 55s.
• Saınsbury CJ, 1995. Commercial Fishing Methods. 3rd., Edition. Fishing News Books Ltd. Farnham.359p.
• Ünsal S, Kara A, 1996. Classification of Catching Methods. (İn Turkish). Ege Üniv. Su Ürün. Fakültesi Su Ürünleri Dergisi, Cilt no:13 Sayı 3-4. İzmir. 461-469s.
• Yalçın N, 2006. “Baraj Göllerinden Yakalanan Pullu Sazan (Cyprinus carpio L., 1758) ve Aynalı Sazan (Cyprinus carpio L., 1758 var. specularis) Balıkları İçin Seçicilik Parametrelerinin Karşılaştırılması”, I. Balıklandırma ve Rezervuar Yönetimi Sempozyumu, Antalya.