Ḥusniyyāt or Ḥasen Shi‘r as an Independent Genre in Classical Turkish Poetry

Yıl 2024, Cilt: 64 Sayı: 3, 749 - 780, 30.12.2024

Bünyamin Taş

https://doi.org/10.26650/TUDED2024-1531881

Öz

The word ḥusniyyāt and the phrases uslūb-i ḥasen, naẓm-i ḥasen, shi‘r-i ḥasen and ṭarz-i ḥasen, which are found in verse and prose classical Turkish literature texts, are used in a way that refers to a special literary term that is widely known, apart from their dictionary meanings. However, to my knowledge, no explanation of the terminological meaning of these expressions can be found in contemporary sources. In some recent scholarly publications, some determinations regarding the terminological function of the word ḥusniyyāt were included. However, the compositions uslūb-i ḥasen, naẓm-i ḥasen, shiʿr-i ḥasen and ṭarz-i ḥasen were not the subject of academic research. Therefore, it remains unclear whether these expressions, especially the phrases other than ḥusniyyāt, have a terminological equivalent, and if so, in what sense they are used. This study aims to determine, through the attestation of the texts in the canon, whether the words and phrases in question are used for terminological purposes and, if they are specialised literary terms, what kind of texts they refer to. In this framework, firstly, more than two hundred works of dīvān, mathnavī, tadhkirah and majmu‘ah in the field were scanned, the relevant attestations were identified, and the meaning of the mentioned phrases in the context was tried to be determined. As a result of the analyses and evaluations, it was determined that both the word ḥusniyyāt and other phrases were used as a special literary term denoting poems about beauties and love, as the equivalent of “güzelleme” in Turkish folk poetry in classical literature.

Anahtar Kelimeler

Classical Turkish poetry, ḥusniyyāt, ḥasen shi‘r, güzelleme

Divan Şiirinde Müstakil Bir Tür Olarak Hüsniyyât veya Hasen Şiir

Öz

Manzum ve mensur klasik Türk edebiyatı metinlerinde rastlanan hüsniyyât sözcüğü ile üslûb-ı hasen, nazm-ı hasen, şi‘r-i hasen ve tarz-ı hasen terkipleri, sözlük anlamlarının dışında, yaygın olarak bilinen özel bir edebiyat teriminden söz eder mahiyette kullanılmıştır. Ancak dönemin çağdaş kaynaklarında mezkûr ibarelerin terimsel anlamlarına yönelik bir açıklama görülememiştir. Modern dönemde ortaya konan bazı bilimsel yayımlarda ise hüsniyyât sözcüğünün terimsel işlevine yönelik bazı tespitlere yer verilmiş, ancak üslûb-ı hasen, nazm-ı hasen, şi‘r-i hasen ve tarz-ı hasen terkipleri akademik araştırmaların konusu edilmemiştir. Hâliyle bu ibarelerin, özellikle hüsniyyât haricindeki terkiplerin, hem terimsel karşılıklarının olup olmadığı hem de böyle bir özellikleri varsa ne anlamda kullanıldıkları meselesi belirsizliğini korumaktadır. Bu makalede söz konusu sözcük ve terkiplerin terimsel amaçla kullanılıp kullanılmadıklarının tespiti ve özel bir edebiyat terimi olmaları hâlinde ne tür metinleri imlediklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çerçevede öncelikle saha içindeki divan, mesnevi, tezkire ve mecmua cinsinden iki yüzü aşkın eser taranıp ilgili tanıklar belirlenmiş ve mezkûr ibarelerin bağlam içindeki anlamı tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda ise hem hüsniyyât sözcüğünün hem de diğer terkiplerin, halk şiirindeki güzellemenin klasik edebiyattaki muadili kabîlinden, güzeller ve aşk konulu şiirleri imleyen özel bir edebiyat terimi olarak kullanıldıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Divan şiiri, hüsniyyât, hasen şiir, güzelleme

Kaynakça

• Aksoyak, İ. H. (2018). Gelibolulu Mustafa Âlî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https:// ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/58695,gelibolulu-mustafa-ali-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 25 Temmuz 2024) google scholar
• Aktaş, A. (1996). Yetîm Dîvânı inceleme-metin. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Arı, A. (2018). Sâkıb Dede Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/59860,sakib-dede-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Babacan, İ. (2010). Tezkire-i mecâlis-i şu’arâ-yı Rûm Garîbî Tezkiresi. Ankara: Vizyon. google scholar
• Bilgin, A. (2017). Nigârî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/55757,nigari-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 25 Temmuz 2024) google scholar
• Burmaoğlu, H. B. (1983). Lâmi’î Çelebi Dîvânı (hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve dîvânının tenkidli metni). (Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Canım, R. (2000). Latîfî tezkiretü’ş-şu’arâ ve tabsıratü’n-nuzamâ (inceleme-metin). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. google scholar
• Dağlı, Y., Kahraman, S. A., ve Dankoff, R. (2005). Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 9). İstanbul: Yapı Kredi. google scholar
• Dağlı, Y., Kahraman, S. A., ve Sezgin, İ. (2007). Evliya Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 5). İstanbul: Yapı Kredi. Dankoff, R., Kahraman, S. A., ve Dağlı, Y. (2006). Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 1). İstanbul: Yapı Kredi. Dehkhodâ, A. (1998). Loghatnâme (Cilt 9). (M. Mo’in, & S. Ja’far, Dü) Tahran: Tahran Üniversitesi Yayınları. Erdem, S. (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Erol, E. (1994). Sükkerî hayatı, edebî kişiliği ve divanı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Ersoy, E. (2017). II. Bayezit devri şairlerinden Münîrî ve dîvânı (inceleme-metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/56095,muniri-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Ersoy, O. (2001). Kâğıt. TDV İslâm Ansiklopedisi (Cilt 24). içinde İstanbul: İSAM. google scholar
• Ertek Morkoç, Y. (2003). Eğridirli Hacı Kemal’in Câmiü’n-nezâir’i. (Doktora Tezi). İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Erünsal, İ. E. (2018). Tâcî-Zâde Ca‘fer Çelebi Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https:// ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/59332,taci-zade-cafer-celebi-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Harmancı, M. E. (2017). Süheylî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov. tr/Eklenti/55750,suheyli-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Horata, O. (2015). Has bahçede hazan vakti XVIII. yüzyıl: son klasik dönem Türk edebiyatı. Ankara: Akçağ. google scholar
• Horata, O. (2019). Esrâr Dede Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov. tr/Eklenti/64058,esrar-dede-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 01 Ağustos 2024) google scholar
• İnce, A. (2018).Mîrzâ-zâdeMehmedSâlimEfendi tezkiretü’ş-şu>arâ (inceleme-metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/57124,mirza-zade-mehmed-salim-tezkiretu39s-su39arapdf.pdf?0 (Erişim: 09 Temmuz 2024) google scholar
• İpek, A. (2018). Mantıkî ve bir hezliyyesi [metin-şerh]. Ankara: Grafiker. google scholar
• İpekten, H., Kut, G., İsen, M., Ayan, H., ve Karabey, T. (2017). Heşt Bihişt Sehî Beg. Ankara: T.C. google scholar
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/56165,hest-bihistpdf.pdf?0&_ crefer=D8C4000999090EC99842A5EB9B8E996E30541BB2B51FCA1920DF63F5B7654DCC (Erişim: 12 Haziran 2024) google scholar
• Kaplan, F. (2018). Latîfî Tezkiresi’nde edebî eleştiri terimleri ve edebiyat eleştirisi. (Doktora Tezi). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Kazan Nas, Ş. (2018). Celilî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/59375,celili-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 27 Temmuz 2024) google scholar
• Kılıç, F. (2018). Âşık Çelebi Meşâ’irü’ş-Şu’arâ. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap. ktb.gov.tr/Eklenti/59036,asik-celebi-mesairus-suarapdf.pdf?0 (Erişim: 12 Haziran 2024) google scholar
• Kırkkılıç, A. (2015). Murâdî Dîvânı. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. google scholar
• Köksal, M. F. (2017). Edirneli Nazmî-Mecma’u’n-Nezâ’ir (inceleme-metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/56057,mecmaun-nezair-edirneli-nazmi-pdf.pdf?0 (Erişim: 19 Temmuz 2024) google scholar
• Köksal, M. F. (2024). Yenipazarlı Vâlî Hüsn ü Dil. Ankara: T.C. Kültür ve Turzim Bakanlığı. https://ekitap. ktb.gov.tr/Eklenti/120436,yenipazarli-vali-husn-u-dilpdf.pdf?0 (Erişim: 01 Ağustos 2024) google scholar
• Kurşun, Z., Kahraman, S. A., ve Dağlı, Y. (1998). Evliya Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 2). İstanbul: Yapı Kredi. google scholar
• Kurtoğlu, O. (2017). Lebîb Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/55756,lebib-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 11 Temmuz 2024) google scholar
• Kutluk, İ. (1989). Kınalı-zade Hasan Çelebi tezkiretü’ş-şuarâ. Ankara: Türk Tarih Kurumu. google scholar
• Mengi, M. (2014). Mesîhî Dîvânı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Mermer, A. (1991). Mezâkî hayatı, edebî kişiliği ve divanının tenkidli metni. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Sehî Bey. (tarih yok). Heşt bihişt. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, NEKTY03732. google scholar
• Sevgi, A. (1991). Merdümî ve Tuhfetü’l-İslâm’ı. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi(6), s. 101-165. google scholar
• Sevgi, A. (2007). Lâdinî (profane) şiir mi, hüsniyat şiiri mi? Yüzakı(28), s. 10-12. google scholar
• Sevgi, A. (2024). Lâdinî (profane) şiir mi, hüsniyyât şiiri mi? Türk-İslâm Edebiyatı Üzerine Makaleler (s. 283-286). içinde Konya: Palet. google scholar
• Sungurhan, A. (2017). Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/55834,kinalizade-hasan-celebipdf.pdf?0 (Erişim: 08 Temmuz 2024) google scholar
• Şemseddin Sami. (1317/1900). Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: İkdam Matbaası. google scholar
• Şentürk, A. A. (2023). Osmalı şiiri kılavuzu (cilt 7). İstanbul: DBY. google scholar
• Şeyhoğlu Mustafa. (882/1478). Hurşîd ü Ferahşâd (Khourshid et de Farroukhshad). (Hüseyin Bin Davud, Dü.) Fransa Ulusal Kütüphanesi Elyazmaları Bölümü. Arşiv No. Turc 314. google scholar
• Tarlan, A. N. (1945). Hayâlî Bey Dîvânı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. google scholar
• Tarlan, A. N. (1992). Ahmet Paşa Divanı. Ankara: Akçağ. google scholar
• Taş, B. (2024). Kınalızâde Ali Çelebi’nin Ahlâk-ı Alâ’î’sinde edebiyat sorunsalı. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 9(1), 583-601. google scholar
• Tavukçu, O. K. (2008). Dede Ömer Rûşenî hayatı, eserleri, edebî kişiliği ve dîvânının tenkidli metni. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/10601,dede-omer-rusenipdf.pdf?0 (Erişim: 04 Temmuz 2024) google scholar
• Tolasa, H. (2002). Sehî, Latîfî ve Âşık Çelebi Tezkirelerine Göre 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi. Ankara: Akçağ. google scholar
• Uğur, M. (1997). Hasen. TDV İslâm Ansiklopedisi (Cilt 16, s. 374-375). içinde İstanbul: İSAM. google scholar
• Üst, S. (2018). Edirneli Nazmî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov. tr/Eklenti/57766,edirneli-nazmi-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Yavuz, K. (2016). Muhibbî Dîvânı bütün şiirleri. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. google scholar
• Yekbaş, H. (2020). Sehî Bey Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/76504,sehi-bey-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Yılmaz, O. (2015). Necâtî Bey Dîvânı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. google scholar
• Yüksel, F. (2010). Mihaloğlu Ali Bey Gazavât-nâmesi’ndeki (1-863. beyitler) kıssa ve telmihler üzerine bir inceleme. (Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. google scholar
• Zavotçu, G. (2017). Rızâ Tezkiresi. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/73320,riza-tezkiresi2020pdf.pdf?0 (Erişim: 08 Temmuz 2024) google scholar
• Aksoyak, İ. H. (2018). Gelibolulu Mustafa Âlî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https:// ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/58695,gelibolulu-mustafa-ali-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 25 Temmuz 2024) google scholar
• Aktaş, A. (1996). Yetîm Dîvânı inceleme-metin. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Arı, A. (2018). Sâkıb Dede Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/59860,sakib-dede-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Babacan, İ. (2010). Tezkire-i mecâlis-i şu’arâ-yı Rûm Garîbî Tezkiresi. Ankara: Vizyon. google scholar
• Bilgin, A. (2017). Nigârî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/55757,nigari-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 25 Temmuz 2024) google scholar
• Burmaoğlu, H. B. (1983). Lâmi’î Çelebi Dîvânı (hayatı, edebî kişiliği, eserleri ve dîvânının tenkidli metni). (Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Canım, R. (2000). Latîfî tezkiretü’ş-şu’arâ ve tabsıratü’n-nuzamâ (inceleme-metin). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. google scholar
• Dağlı, Y., Kahraman, S. A., ve Dankoff, R. (2005). Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 9). İstanbul: Yapı Kredi. google scholar
• Dağlı, Y., Kahraman, S. A., ve Sezgin, İ. (2007). Evliya Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 5). İstanbul: Yapı Kredi. Dankoff, R., Kahraman, S. A., ve Dağlı, Y. (2006). Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 1). İstanbul: Yapı Kredi. Dehkhodâ, A. (1998). Loghatnâme (Cilt 9). (M. Mo’in, & S. Ja’far, Dü) Tahran: Tahran Üniversitesi Yayınları. Erdem, S. (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Erol, E. (1994). Sükkerî hayatı, edebî kişiliği ve divanı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Ersoy, E. (2017). II. Bayezit devri şairlerinden Münîrî ve dîvânı (inceleme-metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/56095,muniri-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Ersoy, O. (2001). Kâğıt. TDV İslâm Ansiklopedisi (Cilt 24). içinde İstanbul: İSAM. google scholar
• Ertek Morkoç, Y. (2003). Eğridirli Hacı Kemal’in Câmiü’n-nezâir’i. (Doktora Tezi). İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Erünsal, İ. E. (2018). Tâcî-Zâde Ca‘fer Çelebi Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https:// ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/59332,taci-zade-cafer-celebi-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Harmancı, M. E. (2017). Süheylî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov. tr/Eklenti/55750,suheyli-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Horata, O. (2015). Has bahçede hazan vakti XVIII. yüzyıl: son klasik dönem Türk edebiyatı. Ankara: Akçağ. google scholar
• Horata, O. (2019). Esrâr Dede Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov. tr/Eklenti/64058,esrar-dede-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 01 Ağustos 2024) google scholar
• İnce, A. (2018).Mîrzâ-zâdeMehmedSâlimEfendi tezkiretü’ş-şu>arâ (inceleme-metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/57124,mirza-zade-mehmed-salim-tezkiretu39s-su39arapdf.pdf?0 (Erişim: 09 Temmuz 2024) google scholar
• İpek, A. (2018). Mantıkî ve bir hezliyyesi [metin-şerh]. Ankara: Grafiker. google scholar
• İpekten, H., Kut, G., İsen, M., Ayan, H., ve Karabey, T. (2017). Heşt Bihişt Sehî Beg. Ankara: T.C. google scholar
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/56165,hest-bihistpdf.pdf?0&_ crefer=D8C4000999090EC99842A5EB9B8E996E30541BB2B51FCA1920DF63F5B7654DCC (Erişim: 12 Haziran 2024) google scholar
• Kaplan, F. (2018). Latîfî Tezkiresi’nde edebî eleştiri terimleri ve edebiyat eleştirisi. (Doktora Tezi). Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. google scholar
• Kazan Nas, Ş. (2018). Celilî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/59375,celili-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 27 Temmuz 2024) google scholar
• Kılıç, F. (2018). Âşık Çelebi Meşâ’irü’ş-Şu’arâ. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap. ktb.gov.tr/Eklenti/59036,asik-celebi-mesairus-suarapdf.pdf?0 (Erişim: 12 Haziran 2024) google scholar
• Kırkkılıç, A. (2015). Murâdî Dîvânı. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. google scholar
• Köksal, M. F. (2017). Edirneli Nazmî-Mecma’u’n-Nezâ’ir (inceleme-metin). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/56057,mecmaun-nezair-edirneli-nazmi-pdf.pdf?0 (Erişim: 19 Temmuz 2024) google scholar
• Köksal, M. F. (2024). Yenipazarlı Vâlî Hüsn ü Dil. Ankara: T.C. Kültür ve Turzim Bakanlığı. https://ekitap. ktb.gov.tr/Eklenti/120436,yenipazarli-vali-husn-u-dilpdf.pdf?0 (Erişim: 01 Ağustos 2024) google scholar
• Kurşun, Z., Kahraman, S. A., ve Dağlı, Y. (1998). Evliya Çelebi Seyahatnâmesi (Cilt 2). İstanbul: Yapı Kredi. google scholar
• Kurtoğlu, O. (2017). Lebîb Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/55756,lebib-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 11 Temmuz 2024) google scholar
• Kutluk, İ. (1989). Kınalı-zade Hasan Çelebi tezkiretü’ş-şuarâ. Ankara: Türk Tarih Kurumu. google scholar
• Mengi, M. (2014). Mesîhî Dîvânı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Mermer, A. (1991). Mezâkî hayatı, edebî kişiliği ve divanının tenkidli metni. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. google scholar
• Sehî Bey. (tarih yok). Heşt bihişt. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, NEKTY03732. google scholar
• Sevgi, A. (1991). Merdümî ve Tuhfetü’l-İslâm’ı. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi(6), s. 101-165. google scholar
• Sevgi, A. (2007). Lâdinî (profane) şiir mi, hüsniyat şiiri mi? Yüzakı(28), s. 10-12. google scholar
• Sevgi, A. (2024). Lâdinî (profane) şiir mi, hüsniyyât şiiri mi? Türk-İslâm Edebiyatı Üzerine Makaleler (s. 283-286). içinde Konya: Palet. google scholar
• Sungurhan, A. (2017). Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şu’arâ. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/55834,kinalizade-hasan-celebipdf.pdf?0 (Erişim: 08 Temmuz 2024) google scholar
• Şemseddin Sami. (1317/1900). Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: İkdam Matbaası. google scholar
• Şentürk, A. A. (2023). Osmalı şiiri kılavuzu (cilt 7). İstanbul: DBY. google scholar
• Şeyhoğlu Mustafa. (882/1478). Hurşîd ü Ferahşâd (Khourshid et de Farroukhshad). (Hüseyin Bin Davud, Dü.) Fransa Ulusal Kütüphanesi Elyazmaları Bölümü. Arşiv No. Turc 314. google scholar
• Tarlan, A. N. (1945). Hayâlî Bey Dîvânı. İstanbul: İstanbul Üniversitesi. google scholar
• Tarlan, A. N. (1992). Ahmet Paşa Divanı. Ankara: Akçağ. google scholar
• Taş, B. (2024). Kınalızâde Ali Çelebi’nin Ahlâk-ı Alâ’î’sinde edebiyat sorunsalı. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 9(1), 583-601. google scholar
• Tavukçu, O. K. (2008). Dede Ömer Rûşenî hayatı, eserleri, edebî kişiliği ve dîvânının tenkidli metni. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/10601,dede-omer-rusenipdf.pdf?0 (Erişim: 04 Temmuz 2024) google scholar
• Tolasa, H. (2002). Sehî, Latîfî ve Âşık Çelebi Tezkirelerine Göre 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi. Ankara: Akçağ. google scholar
• Uğur, M. (1997). Hasen. TDV İslâm Ansiklopedisi (Cilt 16, s. 374-375). içinde İstanbul: İSAM. google scholar
• Üst, S. (2018). Edirneli Nazmî Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov. tr/Eklenti/57766,edirneli-nazmi-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Yavuz, K. (2016). Muhibbî Dîvânı bütün şiirleri. İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı. google scholar
• Yekbaş, H. (2020). Sehî Bey Dîvânı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/76504,sehi-bey-divanipdf.pdf?0 (Erişim: 20 Temmuz 2024) google scholar
• Yılmaz, O. (2015). Necâtî Bey Dîvânı. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. google scholar
• Yüksel, F. (2010). Mihaloğlu Ali Bey Gazavât-nâmesi’ndeki (1-863. beyitler) kıssa ve telmihler üzerine bir inceleme. (Yüksek Lisans Tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. google scholar
• Zavotçu, G. (2017). Rızâ Tezkiresi. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. https://ekitap.ktb.gov.tr/ Eklenti/73320,riza-tezkiresi2020pdf.pdf?0 (Erişim: 08 Temmuz 2024) google scholar