What Are Opinions of Turkish Teacher Candidates about Ottoman Turkish Course?

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 1, 129 - 160, 19.06.2020

Hayrullah Kahya

Öz

Ottoman Turkish is the name used for the Turkish language which was spoken in the territories dominated by the Ottoman Empire between the 15th and 20th centuries. Ottoman Turkish has given place to modern Turkish since the 20th century. In terms of historical continuity, Ottoman Turkish and modern Turkish have a close linguistic relationship. This study attempts to determine the opinions of Turkish teacher candidates on the mandatory Ottoman Turkish course which was taught in two terms for two hours a week at the department of Turkish language teaching. The aim of the study is to collect and interpret the opinions of Turkish teacher candidates on the appropriate organization and implementation of Ottoman Turkish lessons and to make suggestions to the stakeholders concerned, so that they can make any necessary adjustments . The study is a mixed study designed in a quantitative and qualitative model. The data were analyzed according to the descriptive analysis method. These data were obtained in accordance with the data sampling method from 277 volunteers, all Turkish teacher candidates who are studying at the department of Turkish language education in 15 different universities in Turkey. The participants consisted of 2nd, 3rd and 4th grade students who took the Ottoman Turkish course. It was seen that most of the participants' general opinions, thoughts and attitudes towards the Ottoman Turkish course were very positive, and most of them stated that the course was appropriate for the aims of Turkish education. Most of them did not consider themselves to be of a sufficient level to do justice to the course. They also thought that the duration and content of the course was sufficient and that it should be an elective course. Some suggestions were made to eliminate any inconsistencies arising from the research and to make the course more functional and efficient.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Turkish, Turkish language, Turkish teacher candidates, Turkish language education, Turkish, opinions of students

Türkçe Öğretmeni Adayları Osmanlı Türkçesi Dersi Hakkında Ne Düşünüyor?

Öz

Osmanlı Türkçesi, 15. yüzyıldan itibaren genel olarak Osmanlı İmparatorluğu’nun hüküm sürdüğü topraklarda kullanılmış Türkçenin tarihî bir lehçesidir. Bu lehçe 20. yüzyıldan itibaren yerini Türkiye Türkçesine bırakmıştır. Bu lehçenin dilbilimsel sürekliliği bakımından Türkiye Türkçesi ile yakın bir ilişkisi bulunmaktadır. Bu çalışmada Türkçe öğretmeni adaylarının Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı’nda haftada iki saat olmak üzere zorunlu olarak iki dönem hâlinde okutulan Osmanlı Türkçesi dersi hakkındaki görüşleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın amacı Osmanlı Türkçesi derslerinin sağlıklı bir şekilde düzenlenmesi ve uygulanması için Türkçe öğretmen adaylarının görüşlerini toplayıp yorumlamak ve buna bağlı olarak gereken düzenlemelerin yapılması için konunun paydaşlarına önerilerde bulunmaktır. Çalışma, nicel ve nitel modelde desenlenmiş karma bir araştırmadır. Veriler betimsel analiz yöntemlerine göre analiz edilmiştir. Veriler amaçlı örneklem yöntemine uygun olarak Türkiye’deki 15 farklı üniversitenin Türkçe Eğitim Ana Bilim Dalı’nda eğitim gören 277 Türkçe öğretmen adayından gönüllülük esasına göre elde edilmiştir. Katılımcılar Osmanlı Türkçesi dersini almış olan 2., 3. ve 4. sınıf öğrencilerinden oluşmuştur. Araştırmanın sonucunda katılımcıların çoğunun Osmanlı Türkçesi dersine ilişkin genel ilgi, düşünce ve tutumlarının olumlu olduğu tespit edilmiştir. Katılımcıların çoğunluğu dersin Türkçe eğitiminin amaçlarına uygun olduğunu da belirtmişlerdir. Katılımcıların büyük bölümü kendilerini dersin gerektirdiği akademik düzey açısından yeterli görmemektedir. Buna rağmen dersin süresinin ve içeriğinin Türkçe öğretmeni adayları için uygun olduğunu ve dersin zorunlu yerine seçmeli olması gerektiğini düşünmektedirler. Araştırma sonucunda ortaya çıkan bu ve benzeri tutarsızlıkların giderilmesi, dersin daha işlevsel ve verimli hâle getirilmesi için bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Türkçesi, Türk dili, Türkçe Eğitimi, Türkçe öğretmeni adayları, Türkçe, Öğrenci görüşleri

Kaynakça

• Akpınar, Şerife. “Osmanlı Türkçesi Öğretimi Üzerine.” Journal of International Social Research, 9, 44 (2016): 7-12.
• Baran, Burhan. “Osmanlı Türkçesi Öğretiminde Arapça, Farsça ve Eski Anadolu Türkçesinin Yeri.” Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi (TEKE), 7, 4 (2018): 2131-2142.
• Başkan, Ahmet ve Altunkaya, Hatice. “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Osmanlı Türkçesi Dersine Yönelik Öğrenen Güçlenmesi Düzeyleri.” Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 3 (2019): 808-815.
• Büyüköztürk, Şener vd. Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 2018.
• Calp, Mehrali. “Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Osmanlı Türkçesindeki Okuma Hataları Üzerine Bir Çalışma.” Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi (TEKE), 6, 3 (2017): 1679-1705.
• Calp, Mehrali. “Osmanlı Türkçesi Dersini Alan Öğrencilerin Yaptıkları Okuma, Yazma ve Gramer Hatalarının Sebepleri ve Sağaltmaları Üzerine Bir Araştırma.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 27, 4 (2019): 1757-1779.
• Çalışkan, Nihal. “Lise Düzeyindeki Osmanlı Türkçesi Dersi Öğretim Programının Uygulanışına İlişkin Öğrenci Görüşlerine Dayalı Bir Değerlendirme.” Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 2 (2013): 329-343.
• Demir, Nurettin ve Yılmaz, Emine (2013). “Türkçenin Tarihi Dönemleri.” Türk Dili Yazılı Ve Sözlü Anlatım, (2013): 43-50. (Ed. Nurettin Demir, Emine Yılmaz) içinde. Ankara: Nobel.
• Demir, Nurettin ve Yılmaz, Emine. Türk Dili El Kitabı. Ankara: Grafiker, 2016.
• Develi, Hayati. Osmanlı’nın Dili. İstanbul: Kesit, 2013. Eker, Süer. Çağdaş Türk Dili. Ankara: Grafiker, 2013.
• Ergin, Muharrem. Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak, 1997. Ergüzel, M.Mehdi. “Millî Eğitimde Osmanlı Türkçesinin Seçmeli Ders Olarak Öğretilmesi Üzerine.” Turkish Studies, 10, 8 (2015): 35-42.
• Johanson, Lars. Türkisch. Variationstypologie / Variation Typology (2004):919-944 içinde. (Ed. Thorsten Roelcke), Berlin-New York: Walter de Gruyter
• Kahya, Hayrullah. “Osmanlı Türkçesi (Osmanlıca) Ne Değildir?” VI. Yıldız Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı, 12-13 Aralık, 2019, İstanbul, 814-819.
• Kahya, Hayrullah. “Türkçe Öğretmen Adaylarının Osmanlı Türkçesi Dersi Hakkındaki Düşünceleri.” VI. Yıldız Uluslararası Sosyal Bilimler Kongresi Özet Bildiri Kitabı, 12-13 Aralık, 2019, İstanbul, 328.
• Kaplan, Mehmet. Kültür ve Dil. İstanbul: Dergah, 2019.
• Karaağaç, Günay. Türkçe Verintiler Sözlüğü. Ankara: TDK, 2008.
• Kaya, Ramazan. “Tarih Öğretmen Adaylarının Lisans Eğitiminde Osmanlıca Öğretiminin İşlevselliği İle İlgili Görüşleri.” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 2 (2013), 187-206.
• Korkmaz, Zeynep. Türk Dili Üzerine Araştırmalar. Ankara: TDK, 1995.
• Türkçe Sözlük (Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları). Erişim 30.10.2019. https://sozluk.gov.tr adresinden erişildi.
• Levend, A.Sırrı. Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri. Ankara: TDK, 1972.
• Miles, Matthew B., ve Huberman, A. Michael. Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage, 1994.
• Özkan, Bülent ve Şahbaz, N. Kemal. “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Alan Derslerinin İşlevselliğine Yönelik Görüşleri.” Sakarya University Journal of Education, 1, 1 (2011), 32-43.
• Özkan, Mustafa (2007). Osmanlı Türkçesi. TDV İslam Ansiklopedisi, cilt 33, İstanbul: TDV, (2007):483-485.
• Özkan, Mustafa. Tarih İçinde Türk Dili. İstanbul: Filiz, 1997.
• Özmen, Necmettin ve Yıldırım, Bilal. “Üniversite Öğrencilerinin Osmanlı Türkçesine İlişkin Tutumları.” Dil ve Edebiyat Araştırmaları, 16 (2017): 49-66.
• Sevim, Oğuzhan ve Bayındır, Hatice. “Lise Ve Üniversite Öğrencilerinin Osmanlı Türkçesi Dersine Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi.” Ekev Akademi Dergisi, 20, 67 (2016): 291-302.
• Timurtaş, F.Kadri. Osmanlı Türkçesi III. İstanbul: Alfa, 2003.
• Timurtaş, F.Kadri. Diller ve Türkçemiz. İstanbul: Alfa, 1996.
• Ulucan, Mehmet. “Osmanlı Türkçesinin Öğretimi.” Milli Eğitim, 212 (2016): 93-113.
• Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin, 2011.
• Yılmaz, Malik ve Şenay, B. Aydemir. “Türkiye’deki Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümlerinin Lisans Ders Programlarında Yer Alan Osmanlı Türkçesi Derslerinin Değerlendirilmesi ve İstihdamdaki Önemi.” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 3 (2014): 1-10.