ANKARA İLİNDEKİ BAZI GÖKKUŞAĞI ALABALIĞI (ONCORHYNCHUS MYKİSS) ÇİFTLİKLERİNE AİT SU, YEM VE BALIKLARIN MİKROBİYOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ

Yıl 2006, Cilt: 32 Sayı: 1, 37 - 46, 03.12.2012

Göknur Terzi

Öz

Bu çalışma Ankara ili ve çevresine ait 3 alabalık çiftliğinden temin edilen alabalık, yem ve suların
mikrobiyolojik kalitelerinin araştırılması amacıyla yapıldı. Çalışmada 84 gökkuşağı alabalığı deri Örneği, 21 yem ve
21 su örneği olmak üzere toplam 126 örnek materyal olarak kullanıldı. Aerob mezofıl genel bakteri, enterobakterilcr,
koiiform grubu bakteriler, Pseudonıonas spp. ve maya-küf sayısının belirlenmesinde damla plak tekniği kullanıldı.
Analiz bulguları sonucunda A. B ve C çiftliklerinden temin edilen alabalık deri örneklerinde aerob mezofıl
genel bakteri sayısı sırasıyla ortalama 1.4x106 kob/cm2. 2.9x106 kob/cm:. 5.5x10s kob/cm2 düzeyinde,
enterobakterilerin sayısı sırasıyla ortalama 2.6xl03 kob/cm2. 2.6x10s kob/cm3. 5.2xl04 kob/cm3 düzeyinde, koiiform
grubu bakteri sayısı sırasıyla ortalama 1.5x10' kob/cm3, 1.3x10s kob/cm3. 5.0xlOJ kob/cm2 düzeyinde, maya ve küf
sayısı sırasıyla 1.1x10s kob/cm:, 2.1x10s kob/cm3. 9.7xi04 kob/cm2 düzeyinde, Pseudonıonas spp. sayısı sırasıyla1 .OxlO4 kob/cm3. 2.1x10s kob/cm2. 3.7x103 kob/cm2 düzeyinde tespit edilmiştir. Ayrıca alabalık örneklerin 2'sinde E.colİ izole edilmiştir.
İncelenen su örneklerinde aerob mezofıl genel bakteri sayısı A, B ve C çiftliklerinde sırasıyla ortalama
1.2x10s kob/ml, 3.6xl06 kob/ml, 2.3xl04 kob/ml düzeyinde, enterobakterilerin sayısı sırasıyla ortalama 2.0xI03kob/ml, 7.2x10' kob/ml, 2.9x1ü1
kob/ml düzeyinde, koiiform grubu bakteri sayısı sırasıyla ortalama l.lxlO3kob/m!,2.9x10' kob/ml, < 2.0xI03
kob/m! düzeyinde, maya ve küf sayısı sırasıyla ortalama 7.8xl03 kob/ml. 2.2x10-' kob/ml,
1.4x10'' kob/m! düzeyinde. Pseudonıonas spp. sayısı sırasıyla ortalama 7.5xl04 kob/ml, 3.9x10s
kob/ml, 1.2x103kob/ml düzeyinde tespit edilmiştir.
İncelenen yem örneklerinde aerob mezofıl genel bakteri sayısı A, B ve C çiftliklerinde sırasıyla ortalama
13x10s kob/g, 3.2x10s kob/g, 9.7x10s kob/g düzeyinde, maya ve küf sayısı sırasıyla ortalama 9. lx 103 kob/g, 1.4x104
kob/g, 2.6xl03 kob/g düzeyinde tespit edilmiştir.
Sonuç olarak çalışmada mikrobiyolojik yönden İncelenen alabalık, yem ve suların hijyenik kalitesinin
düşük olduğu ve özellikle E.coli gibi patojen mikroorganizmaları içermesi nedeniyle halk sağlığı açısından risk
oluşturabileceğinden bu tür işletmelerin düzenli olarak denetimlerinin yapılması gerektiği görüşüne varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gökkuşağı alabalığı, deri, mikrobiyolojik kalite, yem, su

Kaynakça

• Anonim: Yem Hammadeleri ve Karma Yemlerde Bulunan Bakteri ve Mantarların Seyreltme Metodu ile Kültürel Sayımlan. Tebliğ, 6 Ağustos 1980: 17070.
• Anonim: Iiness associated with fish and shellfish in England and Galler, 1981-2. Br Med J.,1983; 287:127-128.
• Anonim: Microorganisms in Foods. Sampling for Microbiological Analysis: Principles and Scientific Application, 2nd.. Univercity of Toronto Press, Toronto, Canada. 1986.
• Anonim: The Oxoid Manual. 6th ed., Compiled by EY Bridson. Unipath Ltd, Hampshire. 1990.
• Anonim : Sular - İçme vc Kullanma Suları. Türk Standardı. TS 266,1997.
• Anonim: The Oxoid Manual 8th ed.. Compiled by EY Bridson. Hampshire.1998.
• Anonim: Surveillance for Foodborne Disease Outbreaks United States. 1993-1997. MMWR. 2000: 49(SS01):1-51.
• Anonim: Preliminary Foodnet Data on the Incidence of Foodborne Illness-Selected Sites. United States. 2000. MMWR, 2001; 50(13).
• Anonim: Su Ürünleri Yönetmeliğinde Değişiklik. Yönetmelik, 3 Şubat 2001; 24307.
• Apha: Compendium of Methods for the Microbiological Examinations of Foods. American Public Health Association, Ed.Marwin L.Speck, Inc.,1976.
• Austin, B., Austin, D.A.: Bacterial Fish Pathogens. Disease in Farmed and Wild Fish. Ellis Harwood Lmt.. New York.,1987.
• Austin, B., Zahradi, M . J . : The Effect of Antimicrobial Compounds on the Gastrointestinal Microflora of Rainbow Trout. J. Fish Biol., 1988; 33:1-4.
• Diler, Ö., Altun, S., Çalıkuşu, F . , Diler, A.: Gökkuşağı Alabalığı (Oncorhynchus Mykiss)' nın Yaşadığı Ortam İle İlişkili Kalitatif ve Kantitatif Bakteriyel Florası Üzerine Bir Araştırma. Turk J Vct Anim Sci.. 2000; 24:251-259.
• Gonzalez, C.J., Lopez-Diaz, T . M . , Garcia Lopez, M . I . , Prieto, M . , Otero, A.: Bacterial Microflora Of Wild Brown Trout (Salmo Trutta), Wild Pike (Esox Lucius) and Aquacultured Rainbow Trout (Oncorhynchus Mykiss). J. Food Prot.,1999; 62(11): 1270-1277.
• Ilarrigan, W.F., Cance, M . C . : Laboratory Methods in Food and Dairy Microbiology. Academic Press, London. 1976.
• Heinitz, M . L . , Johnson, J . M . : The incidence of Listeria spp., Salmonella spp., and Clostridium Botulinum in smoked fish and shellfish. J. Food Prol.,1998; 61(3): 318-323.
• Hitchins, A.D., Hartman, P.A., Todd, E . C . D . : Colıforms-Eschericha coli and Its Toxins. In: Compendium of the Methods for the Microbiological Examinations of Foods. Ed. Vanderzant. C. and Splittstoesser. D.F.. American Public Health Assocition.. 1992, 325-367.
• Horsley, R.W.: The Bacterial Flora of Atlantic Salmon (Salmo Salar L.) in Relation to its Environment. J. Appl Bacteriol.. 1973; 36: 377-386.
• Koneman, E . W . , Allen, S.D., Dowell, V.R., Simmer, H.M.: Diagnostic Microbiology. J.B. Lippaincott Campany. Philadelphia. Toronto,1973.
• Nedoluha, P.C, Westhoff, D.: Microbiological Flora of Aquacultured Hybrid Striped Bass. J. Food Prot.,1993; 56(12): 1054-1060.
• Nedoluha, P.C., Owens, S-, Cohen, E . R , Westhoff, D.C.: Effects of Sampling Method on The Representative Recovery of Microorganisms From The Surfaces of Aquacultured Finfish. J. Food Prot.. 2001; 64(10): 1515-1520.
• Sarıeyyüpoğlu, M.: Gökkuşağı alabalıklarında mide barsak bakteriyel florasının aerobik yönden incelenmesi. Doğa Bilim Derg., 1984; 8(3): 281-287.
• Sümbüloğlu, K . , Sümbüloğlu, V.: Biyoistatistik. Özdemir Yayın, Ankara, 2001.
• Tolgay, Z., Kaymaz, Ş.: Su Ürünleri Teksiri. Besin Hijyeni ve Teknolojisi Anabilim Dalı, A. Ü. Vet. Fak., Ankara. 2001.2-8.