When Istanbul was Occupied: 1915-1916 Allied Plans and Change After the Armistice of Mudros

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 33, 123 - 146, 20.06.2018

Ü. Gülsüm Polat

Öz

This study examines the controversies and discussions about the administration of Istanbul, which was planned to be established following the seizure of Istanbul simultaneously when the Allied Navy started the attack against the Dardanelles in 1915. From the details of these schemes, this paper touches on the differences between the plans in 1915 and those after the Armistice of Mudros. The paper argues that the system created in Istanbul was in a very unique position compared to the regions occupied by postwar victors. The British National Archives documents, documents from the Viceroy of India Lord Hardinge papers, periodicals and existing literature will be used as sources for this study. The paper will address two time periods: The first is the draft occupation plans of 1915-1916 and the second one is the occupation management process commenced after the actual occupation took place following the Armistice of Mudros despite the absence of such a right in the provisions of the armistice.

Anahtar Kelimeler

Istanbul, Occupation Management, France, Russia, Armistice of Mudros

İstanbul İşgal Edilince: 1915-1916 Müttefik Planları ve Mondros Mütarekesi Sonrasında Değişim

Öz

Bu çalışmada 1915 yılında Çanakkale Boğazı’na yönelik Müttefik donanmasının başlattığı saldırıyla eşzamanlı başlayan ve İstanbul’un ele geçirilmesinin ardından kurulması planlanan, İstanbul’un yönetimine dair tasarılar ve tartışmalar ele alınmaktadır. Bu tasarıların detaylarından hareketle, Mondros Mütarekesi sonrasında gerçekleşen Müttefik işgalinin 1915 yılındaki tasarılardan ne gibi farklar taşıdığına değinilmektedir. Tüm bu tartışmalar ışığında İstanbul’da oluşturulan sistemin, savaş sonrası kazananların işgal ettiği bölgelere kıyasla oldukça özgün bir konumda olduğu iddia edilmektedir. Çalışmanın kaynaklarını İngiliz Milli Arşivi belgeleri, Hindistan Genel Valisi Lord Hardinge evrakından belgeler, dönem basını ve telif tetkik eserler oluşturmaktadır. Çalışma temel anlamda iki süreci işleyecektir. Bunlardan ilki 1915-1916 yıllarındaki taslak işgal planları tartışmaları iken, ikinci kısımda Mondros Mütarekesi hükümlerine aykırı olarak mütareke sonrasında gerçekleşen fiili işgalin ardından kurulan işgal yönetimi süreci olacaktır. Bunun ardından ise sonuç ve değerlendirmeye yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

İstanbul, İşgal Yönetimi, Fransa, Rusya, Mondros Mütarekesi

Kaynakça

• Kaynakça makalenin sonundadır (The bibliography is at the end of the article).