Turizm Öğrencilerinin Kültürel Zekâ Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 202 - 212, 31.12.2021

Senem Yazıcı

https://doi.org/10.47899/ijss.20213209

Öz

Turizm çalışanları, turizm faaliyetinin yapısı gereği kültürler arası ortamlarda çalışmaktadırlar. Kişinin kültürel zekâ düzeyi, işe uyumunda ve verimli performans göstermesi açısından önem taşımaktadır. Yüksek kültürel zekâya sahip turizm çalışanları kültürler arası ortama hızlı ve kolay bir şekilde uyum sağlarlar. Bu durum, gelecekte işgören olacak turizm öğrencilerinin kültürel zekâ düzeylerinin mezuniyetten sonra sektöre uyumda önemli bir faktör olabileceğinin de önemli bir göstergesi olmaktadır. Bu nedenle, araştırmanın amacı, çok kültürlü bir ortamda çalışmak zorunda olacak olan turizm öğrencilerinin boylamsal araştırma yöntemi ile kültürel zekâ düzeylerini ölçmek ve yıllar içerisinde bir fark olup olmadığını tespit etmektir. Araştırmanın örneklemini Türkiye’nin önemli destinasyonlarından birinde bulunan tek turizm fakültesinin farklı yıllarda kayıt yaptırmış ve üçüncü sınıfta öğrenim gören toplam 736 öğrencileri oluşturmaktadır. Basit tesadüfi örneklem yöntemiyle örneklem seçilmiştir. Araştırma verileri kültürel zekâ ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, turizm eğitimi alan öğrencilerin genel kültürel zekâ düzeylerinin 2017, 2018 ve 2019 yılında ortalama seviyede olduğu ortaya konmuştur. 2018 yılı öğrencilerinin kültürel zekâ seviyesi diğer yıllardan daha yüksektir. Turizm öğrencilerinin kültürel zekâ seviyelerini artırmanın ve geliştirmek için farklı kültürler ile etkileşim içinde olmaları gerektiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, üniversite yıllarında sektörde çalışmaları kültürel zekâ düzeylerini artırabileceği belirlenmiştir. Turizm eğitimini yüksek kültürel zekâ düzeyi ile tamamlayan öğrenciler, sektöre daha hızlı uyum sağlayabilirler.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Zekâ, Turizm, Öğrenci, İşgören

The Investigation of Tourism Students' Cultural Intelligence Level

Öz

Tourism employees work in intercultural environments due to the nature of tourism activity. The cultural intelligence level of the person is important in terms of adapting to the job and showing efficient performance. Tourism professionals with high cultural intelligence adapt quickly and easily to the intercultural environment. This situation is an important indicator that the cultural intelligence levels of tourism students who will be employees in the future can be an important factor in adapting to the sector after graduation. Therefore, the research aims to measure the cultural intelligence levels of tourism students who will have to work in a multicultural environment with the longitudinal research method and to determine whether there is a difference over the years. The sample of the study consists of a total of 736 third-year students enrolled in different years of the only tourism faculty located in one of the important destinations of Turkey. The sample was selected by a simple random sampling method. Research data were collected using the cultural intelligence scale. According to the results of the research, it was revealed that the general cultural intelligence levels of the students receiving tourism education were at the average level in 2017, 2018 and 2019. The cultural intelligence levels of 2018 students are higher than in other years. It has been concluded that tourism students should interact with different cultures to increase and develop their cultural intelligence levels. In addition, it has been determined that working in the sector during university years can increase the level of cultural intelligence. Students who complete their tourism education with a high level of cultural intelligence can adapt to the sector faster.

Anahtar Kelimeler

Cultural Intelligence, Tourism, Student, Employee

Kaynakça

• Abasli, K., & Polat, Ş. (2019). Öğrencilerin Kültürlerarası Duyarlılık ve Kültürel Zekâya İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 193-202.
• Acar, Y. (2020). Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgını ve Turizm Faaliyetlerine Etkisi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1), 7-21.
• Akdemir, B., Duman Çalış, M., & Tunalılar T.T. (2016). Uluslararası İşgücü Pazarının Yeni Rolü: Kültürel Zekâ. The Journal of Academic Social Science, 25(4), 29-47.
• Ang, S., Van Dyne, L., & Koh, C. (2006). Personality Correlates of The Four-Factor Model of Cultural Intelligence. Group ve Organization Management, 31(1), 100-123.
• Ang, S., Van Dyne, L., Koh, C., Ng, K. Y., Templer, K. J., Tay, C., & Chandrasekar, N. A. (2007). Cultural Intelligence: Its Measurement and Effects on Cultural Judgment and Decision Making, Cultural Adaptation and Task Performance. Management and Organization Review, 3(3), 335-371.
• Ang, S., & Van Dyne, L., (2008). Conceptualization of Cultural Intelligence: Definition, Distinctiveness and Nomological Network. In S. Ang, ve L. Van Dyne, (Eds.) Handbook on Cultural Intelligence: Theory, Measurement and Applications (pp. 3-15). Armonk, NY: M.E. Sharpe.
• Arastaman, G. (2018). Kültürel Zekâ Ölçeğinin (KZÖ) Türk Akademisyenler Üzerinde Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 8(1), 1-8.
• Aslan, S., & Aslan, Ö. (2015). İstanbul’daki 5 Yıldızlı Otellerde Kültürel Zekâ Ölçeğine İlişkin Bir Uygulama. Ekonometri ve İstatistik E-Dergisi, 23, 34-61.
• Baltacı, A. (2017). Relations between Prejudice, Cultural Intelligence and Level of Entrepreneurship: A Study of School Principals. International Electronic Journal of Elementary Education, 9(3), 645-666.
• Baykara, S. T., & Kuzulu, E. (2021) Erasmus Öğrenim Hareketliliği Öğrencilerinin Kültürel Zekâ Seviyeleri ve Program Deneyimleri Üzerine Bir Araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 9(26), 110-126.
• Bezirgan, M., Mercan, N., & Alamur, B. (2015). Turizm Çalışanlarının Kişilik Özelliklerinin Kültürel Zekâ'ları Üzerindeki Etkisi: Edremit Körfezi Örneği. Organı̇zasyon ve Yönetı̇m Bı̇lı̇mlerı̇ Dergı̇sı̇, 7(1), 16-29.
• Brancu, L., Munteanu, V., & Golet, I. (2016). Understanding Cultural Intelligence Factors Among Business Students in Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 221, 336-341.
• Büker, Z. D., & Bal, Y. (2018). Kültürel Değerler ile Kariyer Çapaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Journal of International Social Research, 11(56), 729-744.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çakıcı, S., Mercan, O., Moumin, E., & Sünnetçioğlu, S. (2020). Profesyonel Mutfaklarda Kullanılan Dil, Yabancı Terimler ve Türkçe Kullanımı Üzerine Nitel Bir Araştırma. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(2), 127-142.
• Çakmur, H. (2012). Araştırmalarda Ölçme-Güvenilirlik-Geçerlilik. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(3), 339-344.
• Çalışkan, S. C., Ünal, Z. M., Kalafatoğlu, Y., Akün, F. A., & Üçler, Ç. (2015). Yöneticilerin Algılanan Kültürel Zekâsı, Çalışanın Farklılık İklimi Algısı, Gelişime Açıklık ve Örgütsel Sinizm Etkileşimi Üzerine Turizm Sektöründe Bir Araştırma. İş ve İnsan Dergisi, 2(1), 1-11.
• Çeşmeci, N., Çalışkan, N., & Özsoy, A. (2020). Turizm Rehberliği Öğrencilerinin Bireysel Kariyer Hedefleri ve Mesleğe Yönelik. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(2), 852-869.
• Çetin, Ç. K. (2014). Kültürel Zekâ: Uzak Yol Kaptanları ve Uzak Yol Birinci Zabitleri Üzerinde Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2), 134-155.
• Ceylan, M. A., & Yakut, M. (2021). Türkiye’de Turistik Konaklama Türlerine ve Dağılışına Coğrafi Bir Bakış. Turkish Academic Research Review, 6(2), 697-724.
• Chen, S. H. (2015). Cultural Intelligence, Psychological Well-Being, and Employability of Taiwan’s Indigenous College Students. Review of European Studies, 7(11), 147-158.
• Creswell, J. W., & Sözbilir, M. (2017). Karma Yöntem Araştırmalarına Giriş. Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel, H., & Demir, H. (2016). Investigation of Cultural Intelligence Levels of Selçuk University Erasmus Students Who Have Been Abroad. Turkish Journal of Sport and Exercise, 18(3), 56-59.
• Duygu, H., & Akbıyık, Y. (2016). Çok Kültürlü Sosyo-Kültürel Ortamda Barış İçinde Yaşayabilme: Alanya Örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 1255-1277.
• Earley, P. C., & Ang, S. (2003). Cultural Intelligence: Individual Interactions Across Cultures. California: Stanford University Press.
• Earley, P. C., & Mosakowski, E. (2004). Cultural Intelligence. Harvard Business Review, 82(10), 139-146.
• Earley, P. C., & Peterson, R. S. (2004). The Elusive Cultural Chameleon: Cultural Intelligence as a New Approach to Intercultural Training for The Global Manager. Academy of Management Learning ve Education, 3(1), 100-115.
• Eisenberg, J., Lee, H. J., Brück, F., Brenner, B., Claes, M. T., Mironski, J., & Bell, R. (2013). Can Business Schools Make Students Culturally Competent? Effects of Cross-cultural Management Courses on Cultural Intelligence. Academy of Management Learning and Education, 12(4), 603-621.
• Eflatun, M, & Çelik, M. (2020). Kültürel Zekanın Sosyo-Kültürel Uyum Üzerine Etkisi: Çok Kültürlü Bir Araştırma. Antalya Bilim Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 62-78.
• Ergün, G., & Güzel, A. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Kültürel Zekâ Düzeylerinin Olumsuz Otomatik Düşünceler ve Bazı Diğer Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 30-43.
• Ersoy, A. (2014). Kültürel Zekânın Kültürlerarası Liderlik Etkinliği Üzerindeki Rolü: Konaklama İşletmelerinde Nitel Bir Araştırma. Journal of Yaşar University, 9(35), 6099-6108.
• Gökten, Ö., & Emil, S. (2019). Exloring the Effect of Erasmus Program on Cultural Intelligence of University Students. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 769-785.
• Ismail, A.M., Reza, R., & Mahdi, S. (2012). Analysis The Relationship Between Cultural Intelligence and Transformational Leadership (The Case of Managers at The Trade Office). International Journal of Business and Social Science, 3(14), 252-261.
• Kahraman, O. M. (2016). Yabancı Dilde Kültürel Zekâ. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 12-18.
• Karroubi, M., Hadinejad, A., & Mahmoudzadeh, S. (2014). A Study on Relationship Between Cultural Intelligence and Cross-Cultural Adjustment in Tour Management. Management Science Letters, 4(6), 1233-1244.
• Kaya, S., Oğuz, Y. E., & Yılmaz, V. (2020). Turizm Öğrencilerinin Turizm Sektörüne Yönelik Algılarının Sektörde Kalma Niyetlerine Etkisi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 1-19.
• Kement, Ü., Çavuşoğlu, S., & Uslu, A. (2019). Turizm Eğitimi Gören Öğrencilerin Kişilik Özelliklerinin Kültürel Zekâ Düzeylerine Etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(1), 57-68.
• Koçak, Y., Hazarhun, E., & Enser, İ. (2019) Üniversite Öğrencilerinin Zorunlu Staj Tecrübeleri ve Turizm Kariyerine Bakış Açıları. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(4), 702-722.
• Köksal, G., & Türker, A. (2019). Profesyonel Turist Rehberlerinin Kültürel Zekâ Seviyelerinin Mesleğe Bakış Açıları Üzerine Etkisi. Journal of Travel and Tourism Research, 14, 101-132.
• Koşar, E., & Büber, H. (2020). Uluslararası İşletmelerde Kültürel Uyuma Yönelik Bir Uygulama. Izmir Democracy University Social Sciences Journal, 3(1), 1-9.
• Kulakoğlu, D. N., & Topaloğlu, C. (2017). Kültürel Farklılıkların Yönetimi Sürecinde Kültürel Zekânın Etkinliği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 28(1), 96-109.
• Lam, N. T. H., & Liaw, S. Y. (2017). Comparing Mediation Role of Cultural Intelligence and Self-Efficacy on The Performance of International Business Negotiation. International Business Research, 10(7), 22-33.
• Lee, L. Y., & Sukoco, B. M. (2010). The Effects of Cultural Intelligence on Expatriate Performance: The Moderating Effects of International Experience. The International Journal of Human Resource Management, 21(7), 963-981.
• Mercan, N. (2016). Çok Kültürlü Ortamlarda Kültürel Zekânın Kültürler Arası Duyarlılık ile İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 1-13.
• O'grady, C. R. (2014). Integrating Service Learning and Multicultural Education in Colleges and Universities, New Yırk: Routledge.
• Ott, D. L., & Michailova, S. (2018). Cultural Intelligence: a Review and New Research Avenues. International Journal of Management Reviews, 20, 99-119.
• Özgür, Ö. (2012) Destinasyon Tercihinde Pazarlama Karması Bileşenlerinin Rolü: Dalyan Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 4(1), 163-182.
• Özgürel, G., & Sü Eröz, S. (2020). Turizm Öğrencilerinin Kültürel Zekâlarının Meslek Uyumlarına Etkisi. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(3), 427-455.
• Öztürk, K., & Sezgin A. (2019). Marmaris İlçesinde Otel İşletmecilerinin Bakış Açısıyla Turizm-Kalkınma İlişkisi. Uygulamalı Sosyal Bilimler ve Güzel Sanatlar Dergisi, 1(2), 57-73.
• Polat Üzümcü, T., & Alyakut, Ö. (2017). Turizm Eğitimcileri Perspektifinden Turizm Eğitimi. Journal of International Social Research, 10(51), 807-824.
• Presbitero, A., & Quita, C. (2017). Expatriate Career Intentions: Links to Career Adaptability and Cultural Intelligence. Journal of Vocational Behavior, 98, 118-126.
• Uludağ, E., & Deveci, G. (2018). Hemşirelik Öğrencilerinin Kültürel Zekâlarının Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 70-76.
• Şahin, F., & Gürbüz, S. (2012). Kültürel Zekâ ve Öz-Yeterliliğin Görev Performansı ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerinde Etkisi: Çokuluslu Örgüt Üzerinde Bir Uygulama. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 14(2), 123-140.
• Şalvarcı, S., & Ünüvar, Şafak. (2021). Turizmde Sosyo-Kültürel Uyumun Çalışan Memnuniyeti Üzerine Etkisi. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 848–863.
• Şen, G. (2019). Kültürel Zekâ ve Kültürel Adaptasyonun Akademik Performans Üzerine Etkisi: Üniversitelerdeki Yabancı Uyruklu Öğrencilerle Yapılan Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Şeyhanlıoğlu, H. Ö., & Kıngır, S. (2021). Turizm İşletmelerinde Teknolojik Sistemlerin Kullanılması: İstanbul Üzerine Bir Inceleme. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), 234-247.
• Thomas, D.C., Elron, R., Stahl, G., Ekelund, B.Z., Ravlin, E.C., Cerdin, J.L., Poelmans, S., Brislin, R., Pekerti, A., Aycan, Z., Maznevski, M., Au, K., & Lazarova, M.B. (2008). Cultural Intelligence: Domain and Assessment. International Journal of Cross Cultural Management, 8, 123-143.
• Topçuoğlu, S., & Kiper, T. (2020). Tekirdağ İli Saray İlçesi Kırsal Yerleşimlerinin Kalkınmasına Yönelik Turizm Öncelikli Stratejilerin Belirlenmesi. Kent Akademisi, 13(3), 513-525.
• Turizm Bakanlığı (2021). 2020 Turizm İstatistikleri Yıllık Bülten. Erişim Tarihi: 10/06/2021 https://yigm.ktb.gov.tr/TR-249709/yillik-bultenler.html
• Tutar, F., Alpaslan, C., Tutar, E., & Erkan, Ç. (2013). Turizm Sektörünün İstihdam Üzerine Etkileri. Global Journal of Economics and Business Studies, 2(4), 14-27.
• Van Dyne, L., Ang, S., & Livermore D. (2010). Cultural Intelligence: a Pathway for Leading in a Rapidliy Globalizing World, in K. Hannum, B.B. Mcfeeters ve L. Booysen (Eds.) Leading Across Differences, 131-138. San Francisco: Pfeiffer.
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Yeşil, S. (2009). Kültürel Farklılıkların Yönetimi ve Alternatif Bir Strateji: Kültürel Zekâ. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(16), 100-131.
• Yıldırım, H. U., & Köroğlu, Ö. (2019). Turist Rehberlerinin Kültürel Zekâ Düzeyi ve Özyeterlilik İnançlarının Hizmet Sunumuna Etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 328-347.
• Yıldız, Z. (2011). Turizmin Sektörünün Gelişimi ve İstihdam Üzerindeki Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 3(5), 54-71.