Uzaktan Eğitim Uygulamalarının Ortaöğretim Öğrencilerindeki Öğrenme Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 6, 75 - 94, 31.12.2021

Ömer Tevetoğlu , Tuncay Akçadağ

https://doi.org/10.46423/izujed.946151

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin uzaktan eğitim süreçlerine hazırbulunuşluk düzeyleri ile uzaktan eğitim süreçlerinde öğrenme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu araştırmada nicel araştırma modellerinden ilişkisel tarama, korelasyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi İstanbul İli Maltepe İlçesi ortaöğretim kurumlarında eğitimlerine devam eden 389 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Gülbahar (2012) tarafından geliştirilen “E-Öğrenme Sürecine İlişkin Hazırbulunuşluk ve Beklenti Düzeyi Ölçeği” ve “E-Öğrenme Sürecine İlişkin Memnuniyet Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ilk olarak verilere ait frekans, yüzde dağılımları, aritmetik ortalama ve standart sapma istatistiki değerleri hesaplanmıştır. Verilerin homojen dağılıma sahip olduklarının tespitiyle değişkenler arasındaki farklılığı ortaya koyabilmek için ikili karşılaştırmada parametrik testlerden t-Testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Farklılıkların anlamlı bulunması durumunda hangi gruplar arasında olduğunun tespiti için post-hoc LSD testi uygulanmıştır. Analizler sonucu ortaöğretim öğrencilerinin uzaktan eğitim süreçlerine hazırbulunuşluk düzeylerinin yüksek olduğu, Fen Lisesi öğrencilerinin hazırbulunuşluk düzeylerinin diğer okul türlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ortaöğretim öğrencilerinin hazırbulunuşluk düzeylerinin arttırılması için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kullanılan EBA(Eğitim Bilişim Ağı) sisteminin ders yılı başlangıcında zorunlu katılımın sağlanacağı interaktif eğitimler ile verilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Uzaktan eğitim, ortaöğretim, öğrenim düzeyi, uzaktan eğitime hazırbulunuşluk, uzaktan eğitimden memnuniyet

Investigation of The Effect of Distance Education Applications on Learning Levels of Secondary School StudentsExtended Abstract

Öz

The aim of this study is to determine the relationship between the readiness levels of secondary school students for distance education processes and their learning levels in distance education processes. In this study, one of the quantitative research models, relational survey, correlation method was used. The sample of the research consists of 389 students who continue their education in secondary education institutions in Maltepe District of Istanbul. As the data collection tool developed by Gülbahar (2012) the "Readiness and Expectation Level Scale for the E-Learning Process" and "Scale for Satisfaction with the E-Learning Process" were used. In the analysis of the data, first of all the frequency, percentage distributions, arithmetic mean and standard deviation statistical values were calculated. T-Test, one of the parametric tests, was used in pairwise comparison, and one-way analysis of variance (ANOVA) was used in the comparison of more than two groups in order to reveal the difference between the variables by determining that the data had a homogeneous distribution.
If the differences were found to be significant, the post-hoc LSD test was applied to determine between which groups.
As a result of the analyzes, it was determined that the readiness level of the secondary school students for the distance education processes was high, and the readiness levels of the Science High School students showed a significant difference compared to the other school types.
In order to increase the readiness level of secondary school students, the EBA (Educational Information Network) system used by the Ministry of National Education should be provided with interactive trainings at the beginning of the academic year, in which compulsory participation should be ensured.

Anahtar Kelimeler

Distance education, secondary education, level of education, readiness for distance education, satisfaction with distance education

Kaynakça

• Ağır, F. (2007). Özel okullarda ve devlet okullarında çalışan ilköğretim öğretmenlerinin uzaktan eğitime karşı tutumlarının belirlenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Ak, A., Oral, B. ve Topuz, V. (2018). Marmara Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu uzaktan öğretim sürecinin değerlendirilmesi. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Dergisi, 2(1), 73-80.
• Akdemi̇r, A. ve Kılıç, A. (2020). Yükseköğretim öğrencilerinin uzaktan eğitim uygulamalarına bakışının belirlenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 685-712 .
• Aker, M. B. (2002). Hipermedya destekli uzaktan eğitimi, (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aktay, S. ve Keskin, T. (2020). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) incelemesi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 2(3), 27-44.
• Altuncı, Y. T., Salman, C. ve Doğan, Z. M. (2009). Mesleki eğitim sorunları ve yeni model arayışları. I. İnşaat Mühendisliği Eğitim Sempozyumu, Antalya, Türkiye.
• Antalyalı, Ö. L. (2004). Uzaktan eğitim algısı ve yöneylem araştırması dersinin uzaktan eğitim ile verilebilirliği, (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Başaran, M., Doğan, E., Karaoğlu, E. ve Şahin, E. (2020). Koronavirüs (Covid-19) pandemi sürecinin getirisi olan uzaktan eğitimin etkililiği üzerine bir çalışma. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(2), 368-397.
• Berg, G. ve Simonson, B. (2016). Distance education. Encyclopædia Britannica https://www.britannica.com/topic/distance-learning adresinden erişilmiştir.
• Bolliger, D. U. ve Martin, F. (2018). Instructor and student perceptions of online student engagement strategies. Distance Educaiton, 39(4), 568-583.
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Türkiye’de Açık ve Uzaktan Eğitim Uygulamaları, 6(2), 11-53.
• Clark, J. T. (2020). Distance education. E. Iadanza (Ed.), Clinical engineering handbook içinde (410-415. ss.). Cambridge: Academic Press.
• Cookson, P. S. (1989). Research on learners and learning in distance education. The American Journal of Distance Education, 2(1), 22-34.
• Cowles, D. (1989). Consumer perceptions of interactive media. Journal of Broadcasting and Electronic Media, 33, 83-89.
• Curabay, Ş. ve Demiray, E. (2002). 20. Kuruluş yılında Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi ve Açıköğretim Fakültesi Eğitim Televizyonu (ETV). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Çoban, S. (2013). Uzaktan ve teknoloji destekli eğitimin gelişimi. XVI. Türkiye’de İnternet Konferansı Bildiri Kitabı, İstanbul.
• Di̇kmen, S. ve Bahçeci̇, F. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinde yükseköğretim kurumlarının uzaktan eğitime yönelik stratejileri: Fırat Üniversitesi örneği. Turkish Journal of Educational Studies, 7(2), 78-98.
• Demir, F. ve Özdaş, F. (2020). Covıd-19 sürecindeki uzaktan eğitime ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 273-292.
• Dündar, S., Candemi̇r, Ö., Demi̇ray, E., Genç-Kumtepe, E., Öztürk, S., Sağlık-Terlemez, M. ve Ulutak, İ. (2017). Anadolu Üniversitesi çalışanlarının açık ve uzaktan öğretime ilişkin tutumları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(4), 187-227.
• Emin, M. N. (2020). Koronavirüs salgını ve acil durumda eğitim. Seta Perspektif, 268, 1-4.
• Erdemir, T. (2014). Uzaktan eğitim uygulamalarının etkililiği üzerine bir araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Esgice, M. (2015). Açık ve uzaktan eğitim öğrencilerinin okul bırakma sebepleri, (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Garrison, D. R., Anderson, T. ve Archer, W. (2000). Critical inquiry in a text-based environment: Computer conferencing in higher education. The Internet and Higher Education, 2, 1–19.
• Geray, H. (2004). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş: İletişim alanından örneklerle. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gökçe, A. (2008). Küreselleşme sürecinde uzaktan eğitim. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(10), 10-21.
• Gülbahar, Y. (2012). E-öğrenme ortamlarında katılımcıların hazır bulunuşluk ve memnuniyet düzeylerinin ölçülmesi için ölçek geliştirme çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(2), 119-137.
• Haznedar, Ö. ve Baran, B. (2012). Eğitim Fakültesi öğrencileri için e-öğrenmeye yönelik genel bir tutum ölçeği geliştirme çalışması. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(2), 42-59.
• İçten, T. (2006). Uzaktan eğitim öğrencileri için web tabanlı çevrimiçi sınav sistemi uygulaması geliştirilmesi, (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kaya, Z. (2002). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Keskin, M. ve Kaya, Ö. D. (2020). Covid-19 sürecinde öğrencilerin web tabanlı uzaktan eğitime yönelik geri bildirimlerinin değerlendirilmesi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 60-73.
• Lau, J., Yang. B. ve Dasgupta, R. (2020). Will the coronavirus make online education go viral? Times Higher Education, 47, 777-780. https://www.timeshighereducation.com/features/will-coronavirus-make-online-education-go-viral adresinden erişilmiştir.
• Moore, M. G. (1989). Three types of interaction. The American Journal of Distance Education, 3(2), 1-6.
• Nichols, M. (2003). A theory of elearning. Educational Technology & Society, 6(2), 1−10.
• Orhan, F. ve Akkoyunlu, B. (1999). Uzaktan eğitim yaklaşımında temel eğitim 1.kademe öğretmenlerinin video destekli hizmet içi eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(17), 18-32.
• Özbay, Ö. (2015). Dünyada ve Türkiye’de uzaktan eğitimin güncel durumu. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(5), 376-394.
• Şen, B., Atasoy, F. ve Aydın, N. (2010). Düşük maliyetli web tabanlı uzaktan eğitim sistemi uygulaması. 12. Akademik Bilişim Konferansı, Muğla.
• Telli̇, S. ve Altun, D. (2020). Coronavirüs ve çevrimiçi (online) eğitimin önlenemeyen yükselişi. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(1), 25-34.
• Topçu, N. (2017). İsyan ahlakı. İstanbul: Dergah Yayınları.
• Ural, Y. (2005). Segmenting youth market based on beliefs related to high technology: A study from Turkey. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 421-435.
• Uşun, S. (2006). Uzaktan eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Valentiner, D. (2002). Distance learning: Promises, problems, and possibilities. Online Journal of Distance Learning Administration, 5(3), 1-11.
• Yadigar, G. (2010). Uzaktan eğitim uygulamalarının etkililiği üzerine bir araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, M. (2015). Uzaktan eğitim programlarında ders veren öğretim elemanlarının uzaktan eğitime yönelik bilgi, inanç ve uygulamaları arasındaki ilişkiler, (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, S. (2016). Pedogojik formasyon eğitimi alan öğrencilerin uzaktan eğitime yönelik tutumları. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 301-329.