Bandırma Körfezi ve Kapıdağ Yarımadası (Marmara Denizi, Türkiye) Amatör Olta Balıkçılığının Sosyo-ekonomik Özellikleri ve Av Kompozisyonu

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 3, 414 - 421, 30.12.2019

Fikret Öndes

https://doi.org/10.35229/jaes.620801

Öz

Bu çalışma, Bandırma Körfezi ve Kapıdağ
Yarımadası’ndaki amatör balıkçıların sosyo-demografik özelliklerini, balıkçılık
harcamalarını, birim çabaya düşen av miktarı ile av kompozisyonunu tespit
etmeyi amaçlamıştır. Veri temini, yüz yüze yapılan anketler ile (n=120)
Eylül-Aralık 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Anketler ile
balıkçıların demografik özellikleri, balıkçılık aktivitesi için yaptıkları
masraflar, aktivitenin zamansal değişimi, birim çabaya düşen av miktarı, av
kompozisyonu ve başlıca sorunlar ile balıkçıların balıkçılık yönetiminde
potansiyel düzenlemelere karşı bakış açıları hakkında verilere ulaşılmıştır.
Balıkçıların ortalama yaşı 46 ± 14 yıl olarak tespit edilmiş ve büyük bir
kısmının lise mezunu evli erkeklerden oluştuğu gözlemlenmiştir. Bir balıkçının
ortalama 1 470 ± 189 TL yıllık masrafının olduğu tespit edilmiş ve av
ekipmanları en büyük harcama kalemidir. Birim çabaya düşen av miktarı ortalama 0,46
kg/saat olarak tespit edilmiştir. Çalışmada toplam 29 tür rapor edilmiş, en
yaygın tutulan türler sırasıyla Trachurus
mediterraneus, Lithognathus mormyrus
ve Pomatomus saltatrix’ dir. Amatör
balıkçıların %55’i ticari balıkçılar ile çıkar çatışması yaşadıklarını bildirmiştir.
Ankete katılanların büyük çoğunluğu amatör balıkçılıkta uygulanan mevcut tebliğ
hakkında yeterli bilgilerinin olmadığını ve olası yer ve zaman yasaklarını
gereksiz bulduklarını belirtmiştir. Denizel kaynakların sürdürülebilir
kullanımı için amatör balıkçıların, tebliğ hakkında bilgilendirilmelerinin ve
yaptıkları aktivitenin denetlenip, izlenmesinin büyük önemi bulunmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Balıkçılık yönetimi, balıkçılık ekonomisi, denizel amatör balıkçılık, Türkiye

Teşekkür

Bu çalışma herhangi bir fon tarafından desteklenmemiş olup, saha çalışmaları esnasında yapılan tüm harcamalar yazarın kendi bütçesinden karşılanmıştır. Katkısı için Arş. Gör. Hakan Öndes’e (Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi) teşekkürlerimi sunarım. Ayrıca, anket çalışmaları esnasında karşılaştığım pozitif tutum için ankete katılan balıkçılara teşekkür ederim.

Socio-economic Characteristics and Catch Composition of Recreational Angling in Bandırma Bay and the Kapıdağ Peninsula (Sea of Marmara, Turkey)

Öz

This study aimed to determine the socio-demographic characteristics of
recreational fishers, fisheries expenditures, catch per unit effort and catch
composition around Bandırma Bay and Kapıdağ Peninsula. Data were collected
based on face to face questionnaires (n=120) between September and December
2018. With the data obtained from the research, demographic characteristics,
fishing expenditures, temporal changes in fishing, catch per unit effort, catch composition, main problems and perspectives
of fishers on the potential regulations related to fisheries management were
investigated. The mean age of fishers was 46 ± 14 years and most fishers were
married and they had a high school degree. Mean annual expenses on recreational
fishing activity was 1 470 ± 189 TL and the highest expenditure was the fishing
equipment. The mean catch per unit effort was estimated as 0.46 kg/h. A total of 29 species were reported and Trachurus mediterraneus, Lithognathus mormyrus and Pomatomus saltatrix were the most common
species respectively. The recreational fishers (55%) declared that they had a
conflict with commercial fishers. Many respondents
reported that they did not have enough information on the current notification and
they considered that spatial and temporal closures were not necessary for
recreational fishing. It is critically important that recreational fishers are
informed about the fishing notification, their activity is audited and monitored
for the sustainable use of marine resources. 

Anahtar Kelimeler

Fisheries management, fisheries economy, marine recreational fisheries, Turkey

Kaynakça

• Aas, Ø. (2008). Global challenges in recreational fisheries. Blackwell Publishing, Oxford, 364 pp.
• Alıçlı, T.Z., Göktürk, D. & Deniz, T. (2018). Galata Köprüsü Olta Balıkçılığının Av Araçları, Birim Çabadaki Av Miktarları ve Sosyolojik Özellikleri Bakımından Yapısal Analizi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 21, 339-352.
• Anonim, (2016). Resmi Gazete, 4/2 Numaralı Amatör Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ (No: 2016/36).
• Aydın, M., Tunca, S., Karadurmuş, U. & Durgun, D. (2013). Valuation of Recreational Fishing Benefits: A Snapshot from Ordu, Turkey. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 30, 147-154. DOI:10.12714/egejfas.2013.30.4.01.
• Aydın, M., Karapıçak, M. & Balık, İ. (2018). Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki amatör balıkçılığın sosyo ekonomik analizi. Ecological Life Sciences, 13, 1-14.
• BSGM. (2014). Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü, Su Ürünleri Bilgi Sistemi-(Erişim tarihi: 5 Aralık 2018).
• Cooke, S.J. & Cowx, I.G. (2006). Contrasting recreational and commercial fishing: searching for common issues to promote unified conservation of fisheries resources and aquatic environments. Biological Conservation, 128, 93-108.
• Dırmıkçı, L. (2009). İzmir Körfezi’nde Kıyıdan Yapılan Amatör Balıkçılık Üzerine Araştırma. EÜ Fen Bil. Ens., Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi ABD, Yüksek Lisans Tezi, 39 s.
• Doğan, K. & Çağıltay, F. (2012). İstanbul İlinde (Atatürk ve Galata Köprüsü) Sportif Olta Balıkçılığı Yapanların Sosyo-Ekonomik Yapısına Yönelik Bir Araştırma. Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları IX. Ulusal Kongresi, 14-17 Kasım 2012, Hatay, 1: 545-552.
• FAO. (2012). Technical Guidelines for Responsible Fisheries. No. 13. Rome, FAO. 176 pp.
• Field, A., 2005. Discovering statistics using SPSS. (2 nd ed.). London.
• Herfaut, J., Levrel, H., The´baud, O. & Veron, G. (2013). The nationwide assessment of marine recreational fishing: A French example. Ocean Coastal Management, 78, 121-131.
• Hilborn, R. & Hilborn, U. (2012). Overfishing: What Everyone Needs to Know. Oxford University Press. 150 pp.
• Hyder, K., Weltersbach, M.S., Armstrong, M., Ferter, K., Townhill, B., vd., (2018). Recreational sea fishing in Europe in a global context – participation rates, fishing effort, expenditure, and implications for monitoring and assessment. Fish and Fisheries, 19, 225-243.
• Göncüoğlu Bodur, H., Kaykaç, H. & Ünal, V. (2017). İzmir Körfezi’nde olta ile kalamar (Loligo vulgaris) avcılığı yapan balıkçıların sosyo-ekonomik analizi. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 34, 249-254.
• IUCN. (2018). International Union for Conservation of Nature < http:// https:// https://www.iucnredlist.org> [Erişim tarihi: 20 Aralık 2018].
• Iwano, N. & Öztürk, A. (2012). Fishing at the Galata Bridge. Journal of Black Sea/Mediterranean Environment, 18, 223-237.
• Kearney, R.E. (2001). Fisheries property rights and recreational/commercial conflict: implications of policy developments in Australia and New Zealand. Marine Policy, 25, 49-59.
• Kılınç, S. (2005). Narlı (Erdek/Balıkesir) Köyü’nde balıkçılar -kültür ve çevre ilişkisi açısından etnografik bir analiz. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 173 s.
• Kuru, H. (2013). İzmir Körfezi Kıyı Şeridinde Yapılan Amatör Balıkçılığın Sosyo-Ekonomik Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 45 s.
• Morales-Nin, B., Moranta, J., Garcia, C., Tugores, M.P., Grau, A.M., Riera, F. & Cerd`a, M. (2005). The recreational fishery off Majorca Island (western Mediterranean): some implications for coastal resource management. ICES Journal of Marine Sciences, 62, 727-739.
• NOAA. (2018). <https://www.fisheries.noaa.gov/insight/recreational-fishing>. [Erişim tarihi: 22 Aralık 2018].
• Öndes, F., Ünal, V., Özbilgin, Y., Deval, C. & Turan, C. (2018). By-catch and monetary loss of pufferfish in Turkey, the Eastern Mediterranean. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 35, 361-372. DOI: 10.12714/egejfas.2018.35.4.01.
• Öner, H.H. (2009). Kapıdağ Yarımadası vejetasyonunun araştırılması. Doktora Tezi. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 257p.
• Pita, P., Hyder, K., Gomes, P., Pita, C., Rangel, M., Veiga, P., Vingada, J. & Villasante, S. (2018). Economic, social and ecological attributes of marine recreational fisheries in Galicia. Spain. Fisheries Research, 208, 58-69.
• Pitcher, T.J. & Hollingworth, C.E. (2002). Recreational Fisheries: Ecological, Economic and Social Evaluation. Oxford: Blackwell Science, 271 pp.Soykan, A. & Fıçıcı, M. (2016). Kapıdağ Yarımadası 1978-2015 Yılları Arasında Arazi Örtüsü Değişimi ve Sonuçları. International Geography Symposium, Ankara, 12p.
• Taylan, B., Sayğı H., Bayhan, B. & Kaya, M. (2017). "İzmir İli Kıyı Şeridinde Amatör Balıkçılık", Yunus Araştırma Bülteni, 335-348.
• Taylan, B., Sayğı, H. & Kutlu, B. (2018). Tunceli İl’indeki Amatör Olta Balıkçılığının Genel Durumu. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6, 1479-1484.
• Tunca, S., Ünal, V. & Miran, B. (2012). A preliminary study on economic value of recreational fishing in Izmir Inner Bay, Aegean Sea (Turkey). Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 29, 55-62.
• Tunca, S., Ünal, V. & Miran, B., (2013). Foça ve Gökova Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Amatör Balıkçılığın Sosyal ve Ekonomik Yönü Final Raporu. Akdeniz Koruma Derneği, Ankara.
• Tunca, S., Ünal V., Miran, B., Güçlüsoy, H. & Gordoa, A. (2016). Biosocioeconomic analysis of marine recreational fisheries: A comparative case study from the Eastern Mediterranean, Turkey. Fisheries Research, 174, 270-279.
• Tunca, S., Aydın, M., Karapiçak, M. & Lindroos, M. (2018). Recreational fishing along the Middle and Eastern Black Sea Turkish coasts: Biological, Social and Economic Aspects. Acta Adriatica, 59, 191-206.
• Ünal, V., Acarli, D. & Gordoa,A. (2010). Characteristics of Marine Recreational Fishing in the Canakkale Strait (Turkey). Mediterranean Marine Science, 11, 315-330.
• Ünal, V. & Kıraç, C.O. (2013). Sorumlu Amatör balıkçılığa geçiş. Su Altı Araştırmaları Derneği, Ankara, 80 sayfa.