Spatial Analysis of Green Areas located in Affected Cities by the Kahramanmaras Centered Earthquake according to Earthquake Susceptibility with Geographical Information Systems

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 3, 273 - 282, 30.09.2023

Ali Erdem Özçelik , Ömer Lütfü Çorbacı , Turan Yuksek

https://doi.org/10.35229/jaes.1286979

Cited By: 1

Öz

It is important to define the effective use of urban open green spaces as priority areas within the scope of spatial planning in earthquake disaster management processes in urban areas. It is of vital importance to create urban open green spaces in the most suitable places in terms of spatial and volume density, based on earthquake risk analysis among the priority components within the scope of urban planning. In addition, accessibility, usability, adequate infrastructure systems (water, sanitation, waste, etc.), security, assembly area, etc. of urban open green spaces. It has a positive effect on the effective usability of these areas in the earthquake disaster management process. In this study, risk analysis was carried out in the field of Kahramanmaras earthquake with Geographical Information Systems and the spatial distribution of urban open green areas was evaluated in the planning dimension. The importance of using information technologies in the creation of urban green space zones has been revealed in line with the necessity of considering earthquake risk analyzes in urban development areas in an integrated manner with the planning process.

Anahtar Kelimeler

Geographic Information Systems, Landscape Planning, Spatial Analysis, Urban Green Area, Earthquake Susceptibility, Earthquake Disaster Management

Kahramanmaraş Merkezli Depremden Etkilenen Kentlerde Yer Alan Yeşil Alanların Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Deprem Duyarlılığına Göre Konumsal/Mekânsal Analizi

Öz

Kentsel alanlarda deprem afet yönetim süreçlerinde kentsel açık yeşil alanların etkili bir şekilde kullanılabilirliği konumsal/mekânsal planlama kapsamında öncelikli alanlar olarak tanımlanması önem arz etmektedir. Deprem risk analizlerinin kentsel planlamalar kapsamında öncül bileşenler arasında esas alınarak kentsel açık yeşil alanların alansal ve hacimsel olarak en uygun yerlerde oluşturulması hayati öneme sahiptir. Ayrıca kentsel açık yeşil alanların erişilebilirlik, kullanılabilirlik, yeterli altyapı sistemleri (su, temizlik, atık vb.), güvenlik, toplanma alanı vb. özelliklere sahip olacak şekilde tasarlanması deprem afeti yönetimi sürecinde bu alanların etkin bir şekilde kullanılabilirliğini olumlu etkilemektedir. Bu çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri ile Kahramanmaraş depremi alanında risk analizi gerçekleştirilerek kentsel açık yeşil alanların konumsal/mekânsal dağılımlarının planlama boyutunda değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular ışığında deprem risk analizlerinin kentsel gelişim alanlarında planlama süreciyle bütünleşik olarak ele alınması gerekliliği doğrultusunda kentsel yeşil alan bölgelerinin oluşturulmasında bilgi teknolojilerinin kullanılmasının önemi ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Bilgi Sistemleri, Peyzaj Planlama, Konumsal/Mekânsal Analiz, Kentsel Yeşil Alanlar, Deprem Duyarlılığı, Deprem Afet Yönetimi

Kaynakça

• KAYNAKLAR Abdullah, K. & Selim, K. (2017). Sürdürülebilir kentsel gelişme ve yeşil alanlar. SİYASAL: Journal of Political Sciences, 26(2), 53-78.
• Ahmed, T., Rehman, K., Shafique, M. & Ali, W. (2023). GIS-based earthquake potential analysis in Northwest Himalayan, Pakistan. Environmental Earth Sciences, 82(4), 113. DOI: 10.1007/s12665-023-10798-2
• Aksoy, Y. Aygün, B. Turan, A. (2007). Fatih İlçesinde Risk ve Afet Yönetimi Kapsamında Mevcut ve Önerilen Yeşil Alanların Deprem Öncesi ve Sonrası Değerlendirilmesi, Risk Yönetimi Çerçevesinde Yeşil Koridor Dönüşüm Projesi, İ.B.B./Y ve K.D. İŞAT Müdürlüğü, Yüklenici Bimtaş A.Ş. Alt Yüklenici (Proje Yüklenici) Bahçeşehir Üniversitesi.
• Alamouri, A., Hassan, M., & Gerke, M. (2021). Development of a methodology for real-time retrieving and viewing of spatial data in emergency scenarios. Applied Geomatics, 13(4), 747-761. DOI: 10.1007/s12518-021- 00389-w
• Atalay, H. (2008). Deprem Durumunda Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Kullanımı Küçükçekmece- Cennet Mahallesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Aydemir, S.E. (2004). Kentsel açık ve yeşil alanlar- rekreasyon. Ş. Aydemir (Ed.), Kentsel alanların planlanması ve tasarımı içinde (s. 284-337). Trabzon: Akademi Kitabevi.
• Colding J (2012). Creating incentives for increased public engagement in ecosystem management through urban commons. Cambridge University Press, Cambridge, p.101-124.
• Dursun, İ. & Babalık, A.A. (2023). Burdur Gölü Havzasındaki morfometrik parametrelerin ve erozyon durumunun değerlendirilmesi. Turkish Journal of Forestry, 24(1), 25-38. DOI: 10.18182/tjf.1205157
• Gaspar-Escribano, J.M., Martínez-Cuevas, S., Yazdi, P., Staller, A. & Torres, Y. (2023). Extending urban seismic risk assessment to open spaces for the 2011 Lorca earthquake scenario. Natural Hazards. DOI: 10.1007/s11069-023-05911-4
• Gedikli, B. (2018). Approaches to climate change in spatial planning and design: international and Turkish experiences. METU JFA 35(1), 89-109.
• Göl, C. & Dengiz, O. (2007). Çankırı-Eldivan Karataşbağı deresi havza arazi kullanım-arazi örtüsündeki değişim ve toprak özellikleri. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1), 86-97
• Helderop, E. & Grubesic, T.H. (2023). Analyzing historical development trends to predict future hurricane vulnerability in Tampa, Florida. Journal of Coastal Conservation, 27(2), 13. DOI: 10.1007/s11852-023-00941-3
• Hüsam, A., Öztürk, S. & Dönmez, Y. (2021). Parkların peyzaj mimarlığı açısından incelenmesi: Karabük kent merkezi örneği. Journal of Humanities and Tourism Research, 11(2), 339- 346.
• Kırçın, P.N., Çabuk, S.N., Aksoy, K. & Çabuk, A. (2017). Ülkemizde Yeşil Alanların Afet Sonrası Toplanma Alanı Olarak Kullanılma Olanaklarının Artırılması Üzerine Bir Araştırma, 4. Uluslararası deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 11-13 Ekim 2017, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Korgavuş, B. & Ersoy, E. (2015). Kadıköy İlçesi Kentsel Açık ve Yeşil Alanlarının Olası İstanbul Depreminde Yeterliliğinin irdelenmesi, Uluslararası Burdur Deprem ve Çevre Sempozyumu, 07-09 Mayıs 2015, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Kohno, M., Higuchi, Y. & Ono, Y. (2022). Evaluating earthquake-induced widespread slope failure hazards using an AHP-GIS combination. Natural Hazards. DOI: 10.1007/s11069-022- 05725-w
• Nalbantoğlu, O. (2000). Dikmen vadisi konut ve çevre geliştirme projesi bağlamında, ülkemizde kentsel yenileme/dönüşüm proje modellerinin sorgulanması, Peyzaj Mimarlığı Kongresi, 97- 107.
• Niyazi, M. & Behnamian, J. (2023). Application of Emerging Digital Technologies in Disaster Relief Operations: A Systematic Review. Archives of Computational Methods in Engineering, 30(3), 1579-1599. DOI: 10.1007/s11831-022-09835-3
• Özcan, N.S., Erdin, H.E. & Zengin, H. (2013). Kentlerde Açık ve Yeşil Alan Sistemlerinin Afet Yönetimi Bağlamında Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesinde Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS): İzmir örneği, TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 11-13 Kasım 2013, Ankara
• Özyavuz, M. & Dönmez, Y. (2016). Konut ve site alanlarında uygulanan peyzaj tasarımlarının yeterliliği üzerine bir araştırma: Tekirdağ kenti. Düzce Üniversitesi Ormancılık Dergisi, 12(2), 108-122.
• Özyavuz, M., Dönmez, Y. & Çorbacı, Ö.L. (2016). Natural Disaster Management Availability of Open and Green Areas; Example of Earthquake Park (Açık ve Yeşil Alanların Doğal Afet Yönetiminde Kullanilabilirliği; Deprempark Örneği), Doğal Afet ve Yönetimi Sempozyumu (DAAYS’2016), 2-4 Mart 2016, Karabük, Türkiye
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2023). Haber Bülteni.https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p= Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari- 2022-49685. (Yayım Tarihi, 6 Şubat, 2023; Erişim Tarihi: 20 Mart, 2023).
• Türkoğlu, H. & Kısar Koramaz, E. (2012). Yaşam kalitesi ve kentsel yeşil alanlar. M. Ersoy (Ed.), Kentsel planlama (Ansiklopedik Sözlük) içinde (s. 474-475). İstanbul: Ninova Yayıncılık.
• Wang, J., Wang, Z., Cheng, H., Kang, J. & Liu, X. (2022). Land Cover Changing Pattern in Pre- and Post-Earthquake Affected Area from Remote Sensing Data: A Case of Lushan County, Sichuan Province. Land, 11(8), DOI: 10.3390/land11081205
• Wu, P., Duan, Q., Zhou, L., Wu, Q. & Deveci, M. (2023). Spatial-temporal evaluation of urban resilience in the Yangtze River Delta from the perspective of the coupling coordination degree. Environment, Development and Sustainability. DOI: /10.1007/s10668-023-03087-2
• Wu, X., Xu, C., Xu, X., Chen, G., Zhu, A., Zhang, L., Yu, G. & Du, K. (2022). A Web-GIS hazards information system of the 2008 Wenchuan Earthquake in China. Natural Hazards Research, 2(3), 210-217. DOI: 10.1016/j.nhres.2022.03.003
• Yüksek, T., Özçelik, A.E. & Verep, B., 2020. Fırtına havzasının bazı havza karakteristikleri ile arazilerin fizyografik özelliklere göre dağılımlarının coğrafi bilgi sistemleri ile belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 5(3), 439- 449.
• Yüksek, T., Özçelik, A.E. & Verep, B. (2019). Çağlayan havzasının (Fındıklı-Rize) bazı havza karakteristiklerinin coğrafi bilgi sistemleri ile değerlendirilmesi. Anadolu Çevre ve Hayvancılık Bilimleri Dergisi, 4(3), 532-538.