Anlık Mesajlaşma Uygulamaları ve Kullanımından Kaynaklanan İş Kesintisinin Çalışanların İş Performansı Üzerindeki Etkisi: Havacılık Alanında Bir Uygulama

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 1, 69 - 82, 28.02.2025

Mehmet Ergeç , Ebru Aykan

https://doi.org/10.51785/jar.1624570

Öz

Yakın zaman önce yaşadığımız Covid19 salgını, yüz yüze iletişimin dijital iletişim kanallarına taşınmasına sebep olan en önemli etkenlerden birisidir. Günümüzde en yaygın kullanılan dijital iletişim araçları Whatsapp, Telegram ve Wechat gibi anlık mesajlaşma uygulamaları (AMU) dır. Bu uygulamalar sadece karşılıklı veri akışına değil aynı zamanda çok kullanıcılı bir iletişim ortamına da imkan tanımaktadır. Uygulamaların veri paylaşım hızı ve anlık tepki verme gibi avantajlarının yanı sıra, dikkat dağınıklığı ve işlerin bölünmesi gibi dezavantajlarıda vardır. Literatür incelendiğinde çalışmaların bazılarında bu uygulamalar iş performansını olumlu yönde, bazılarında ise olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalışmaların belirttiği boşluklardan yola çıkılarak farklı iş kolları ve ülkelerde araştırma yapılması önerisi üzerine Türkiye’de havacılık sektöründe AMU’nun çalışan performansı üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği ile gerçekleştirilen araştırmada AMU’nun Isparta ve çevre illerdeki havacılık çalışanlarının iş performansı üzerindeki etkisi, iş yerinde anlık mesajlaşma uygulaması kullanımı ölçeği, iş kesintisi ölçeği ve iş performansı ölçeği kullanılarak ölçülmüştür. Araştırma örneklemi 251 katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışma sonucunda AMU’nun kullanımı ile iş performansı arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Ancak iş kesintisi ve iş performansı arasında bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bu durum gelişen teknolojiye paralel olarak örgütlerde sağlıklı bir iletişim altyapısının oluşturulması ile çalışan performansının olumlu yönde etkileneceğini göstermesi bakımından önemli görünmektedir. Araştırma AMU’nun Türkiye’de havacılık sektöründeki etkileri üzerine bir kaynak oluşturacağı için oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Anlık Mesajlaşma Uygulamaları, Whatsapp, Havacılık, İş Performansı, İş Kesintisi

Etik Beyan

"Anlık Mesajlaşma Uygulaması Whatsapp ve Whatsapp’tan Kaynaklanan İş Kesintisi’nin Çalışanların İş Performansı Üzerindeki Etkisi: Havacılık Alanında Bir Uygulama" isimli çalışmanın tüm süreçlerinin araştırma ve yayın etiğine uygun olduğunu, etik kurallara ve bilimsel atıf gösterme ilkelerine uyduğumu beyan ederim.

Instant Messaging Applications and The Impact of Business Interruption Due to Their Use on Work Performance of Employees: An application in Aviation

Öz

The Covid19 pandemic, which we recently experienced, is one of the most important factors that caused face-to-face communication to be transferred to digital communication channels. The most widely used digital communication tools today are instant messaging applications (IMA) such as Whatsapp, Telegram and Wechat. These applications allow not only mutual data flow but also a multi-user communication environment. In addition to the advantages of applications such as data sharing speed and instant response, there are also disadvantages such as distraction and interruption of work. When the literature is examined, it is seen that in some studies these applications affect work performance positively and in others negatively. Based on the gaps indicated by these studies, the effects of IMA on employee performance in the aviation sector in Turkey were investigated upon the suggestion that research be conducted in different business lines and countries. In the research conducted with the survey technique, which is one of the quantitative research methods, the effect of IMA on the work performance of aviation employees in Isparta and surrounding provinces was measured using the scale of instant messaging application use at work, the work interruption scale and the work performance scale. The research sample consists of 251 participants. As a result of the study, a significant and positive relationship was found between the use of IMA and job performance. However, no relationship was found between job interruption and job performance. This situation seems important in terms of showing that employee performance will be positively affected by the creation of a healthy communication infrastructure in organizations in parallel with the developing technology. The research is very important as it will create a source on the effects of IMA in the aviation sector in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Instant Messaging Applications, Whatsapp., Aviation, Business Performance, Business Interruption

Kaynakça

• Akın, M., Berk, G., Erol, E. ve Erol, M. E. (2024). Öğretmenlerin öğretim teknolojilerini kullanımı ve öğretim teknolojilerine adaptasyonu. Ulusal Eğitim Dergisi, 4(1), 58-77.
• Bağcı, Z. (2014). Çalışanların iş doyumunun görev ve bağlamsal performansları üzerindeki etkisi. Journal of Management and Economics Research, 12(24), 58-72.
• Balcı, A. ve Tezel Şahin, F. (2018). Öğretmen-aile iletişiminde WhatsApp uygulamasının kullanımı. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(2), 749-776.
• Bin, A. S. ve Shmailan, A. (2015). The relationship between job satisfaction, job performance and employee engagement: An explorative study. Issues in Business Management and Economics, 4(1), 1-8.
• Çelik, H. E. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile Yapısal Eşitlik Modellemesi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Chang, W. Z. ve Ian, H. (2014). Instant Messaging Usage and Interruptions in the Workplace. International Journal of Knowledge Content, Development & Technology, 4 (2), 25-47.
• Creswell, J. W. (2017). Research Design: Qualitative, Quantitative, And Mixed Methods Approaches. New York: Sage.
• Doğan, H. (2018). Örgütsel adalet algisi ile iş performansi arasindaki ilişki. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 26-46.
• Dündar, İ. P. ve Özel, E. K. (2012). Kurum içi İletişimin Kaliteye Olan Katkısı: Yeni İletişim Teknolojilerinin Kurum içi İletişimin Kalitesine Olan Etkisini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma, ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3 (6), 104-129.
• Eryılmaz, İ., Dirik, D. ve Odabaşoğlu, Ş. (2019). Güvenlik iklimi algısı ve iş performansı ilişkisinde genel öz yeterliliğin düzenleyici rolü: Helikopter teknisyenleri üzerine bir araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (2), 1854-1870.
• Flick, U. (2022). An Introduction to Qualitative Research. New York: Sage.
• Garrett, R. K., & Danziger, J. N. (2007). IM= Interruption management? Instant messaging and disruption in the workplace. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 23-42.
• Gillie, T. ve Broadbent, D. (1989). What makes interruptions disruptive? A study of length, similarity and complexity, Psychological Research 50, 243–250.
• Goodman, S. A. ve Svyantek, D. J. (1999). Person–organization fit and contextual performance: Do shared values matter. Journal of Vocational Behavior, 55(2), 254-275.
• Jabbar, J., Malik, S. I., AlFarsi, G. ve Tawafak, R. M. (2021). The impact of WhatsApp on employees in higher education. Recent Advances in Intelligent Systems and Smart Applications, 639-651.
• Karatay, S. (2018). Hyperconnectıvıty Kavramı Bağlamında Mobil Sosyal Medya Uygulamaları: Nomofobi ve Fomo Rahatsızlıklarına Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Kasim, N. M., Fauzi, M. A., Yusuf, M. F. ve Wider, W. (2022). The Effect of WhatsApp Usage on Employee Innovative Performance at the Workplace: Perspective from the Stressor–Strain–Outcome Model. Behavioral Sciences, 12(11), 456.
• Kerlinger, F. N. ve Lee, H. B. (1999). Foundations Of Behavioral Research. New York: Harcourt College Publishers.
• Kothari, C. R. (2004). Research Methodology: Methods And Techniques. New Age International.
• Küçüktığlı, M. S. (2020). Korona Virüsü Günlerinde Internet ve Sosyal Medya Kullanımı. Journal of Academic Social Science Studies, 13(81).
• Maçada, A., Freitas Junior, J. C. D. S., Brinkhues, R. A. ve Vasconcellos, S. D. (2022). Life Interrupted, but Performance Improved-Rethinking the Influence of Technology-Mediated Interruptions at Work and Personal Life. International Journal of Professional Business Review, 7(1), 0279.
• Mohr, J. J. ve Sohi, R. S. (1995). Communication flows in distribution channels: Impact on assessments of communication quality and satisfaction. Journal of retailing, 71(4), 393-415.
• Monil, M. ve Tahir, I. (2011). Determinants of job performance in frontline hotel employees in Malaysia using structural equation model: A proposed conceptual framework. International Journal of Business and Behavioral Sciences, 1(1), 63-89.
• O’conail, B. ve Frohlich, D. (1995). Timespace In the Workplace: Dealing with Interruptions, Paper presented at the CHI 95, Denver, Colorado, USA.
• Ou, C. X., ve Davison, R. M. (2011). Interactive or interruptive Instant messaging at work. Decision Support Systems, 52(1), 61-72.
• Özaşçılar, M. (2012). Genç Bireylerin Cep Telefonu Kullanımı ve Bireysel Güvenlik: Üniversite Öğrencilerinin Cep Telefonunu Bireysel Güvenlik Amaçlı Kullanımları, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 15 (1), 43-74.
• Özel, E. G. (2018). İş performansının artırılmasında motivasyonel faktörlerin rolü; yenilikçi davranışın aracılık rolü: Mersin bölgesi özel bankalarında bir uygulama (Yüksek Lisans Tezi). Toros Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• Özmutaf, N. M. (2007). Örgütlerde bireysel performansı unsurları ve çatışma. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 8(2), 41-60.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. Encyclopedia of statistics in behavioral science. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Puranik, H., Koopman, J. ve Vough, H. (2020), “Pardon the interruption: an integrative review and future research agenda for research on work interruptions”, Journal of Management, Vol. 46, pp. 806-842.
• Rennecker, J. ve Godwin, L. (2008). Theorizing the Unintended Consequences of Instant Messaging for Worker Productivity. All Sprouts Content. 49.
• Sabahçı, B. (2020). Social Media Applications on Smartphones: Facebook, Instagram, Twitter ve Whatsapp.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş. Ankara: Ekinoks.
• Solingen, R., Berghout, E. ve Latum, F. (1998). Interrupts: just a minute never is, IEEE Software, Vol. 15, 97-103.
• Stangl, F. J. ve Riedl, R. (2023). Interruptions in the workplace: An exploratory study among digital business professionals. In International Conference on Human-Computer Interaction Cham: Springer Nature Switzerland (400-422).
• Terkan, R. ve Serra, I. C. (2020). How WhatsApp Changes the Way Business Work? International Review of Management and Marketing, 10(5), 179.
• Turnalı, D. (2013). İnsan kaynakları yönetiminde örgütsel bağlılığın iş gören performansı üzerine etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uzun, K. ve Uluçay, D. (2017). İş ortaminda WhatsApp kullanimi ve kesintiye uğrama. Selçuk İletişim, 10(1), 216-231.
• Uzuntarla, Y., Ceyhan, S., ve Fırat, İ. (2017). Çalışan performansının incelenmesi: Sağlık sektörü örneği. Gülhane Tıp Dergisi (59), 16-20.
• Web1. (2024) Hakkımızda. Whatsapp Hakkında. https://www.whatsapp.com/about.
• Web2. (2024) TÜİK. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2024-53492.
• Web3. (2024). We are social. Reports, Digital 2024: 5 billion social media users. https://wearesocial.com/uk/blog/2024/01/digital-2024-5-billion-social-media-users/.
• Web4. (2025). Demandsage. Telegram Users Statistics (2025) –New Global Data. https://www.demandsage.com/telegram-statistics/.
• Yeboah, J. ve Ewur, G. D. (2014). The impact of WhatsApp messenger usage on students performance in Tertiary Institutions in Ghana. Journal of Education and practice, 5(6), 157-164.
• Yıldırım, O.ve Ünalan, D. (2020). Dijital Yerlilerin Sosyotelizm (Phubbıng) Eğilimlerinin Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi (e-gifder), 8 (1), 276-297.
• Yılmazer, A. (2012). Yerel yönetimlerde kurumsal bağlılığın bireysel performansa etkisine ilişkin bir araştırma: Sakarya büyükşehir belediyesi örneği. Akademik İncelemeler Dergisi, 7(1), 313-336.