Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Hayvan Bilimleri ve Ürünleri Dergisine (Journal of Animal Science and Products (JASP)), en yüksek yayın etiği standartlarına ulaşmaya çalışan ve ayrıca bunun için aşağıdaki Yayın Etiği İlkelerini göz önünde tutan bir dergidir.

Hayvan Bilimleri ve Ürünleri Dergisine (Journal of Animal Science and Products (JASP)) açık erişimli bir dergidir - bu dergide yayınlanan tüm yazılar çevrimiçi olarak herkes için ücretsiz olarak mevcuttur. Abonelik veya gönderim ücreti yoktur. Dergi, Uluslararası Creative Commons License Creative Commons 4.0 (CC BY 4.0) lisanslıdır. Bu, makalelerin uygun alıntı bilgileriyle ücretsiz olarak çoğaltılmasına izin verir. Hayvan Bilimleri ve Ürünleri Dergisine (Journal of Animal Science and Products (JASP)) ile yayın yapan tüm yazarlar, bunları yayın koşulları olarak kabul eder.

Hayvan Bilimleri ve Ürünleri Dergisine (Journal of Animal Science and Products (JASP)), Yükseköğretim Kurumları tarafından yayınlanan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” ile Commitee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan “COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” rehberlerini esas alarak etik görev ve sorumluluklarını yerine getirmeyi taahhüt etmekte, yazar ve hakemlerin de bu çerçevede davranmasını beklemektedir.

Dergiye gönderilen makalelerde etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir. Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.

Editör ve yardımcı editörlerin etik sorumlulukları

1. Dergiye gönderilen çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine uygunluğu bakımından değerlendirerek olumlu ya da olumsuz karar vermelidirler. Makaleyi ilk inceleme sonucunda ret etme kararına varırsa yazarlara bunun nedenini açık bir şekilde bildirmekle yükümlüdürler.

2. Editör ve yardımcıları, dergiye yayınlanmak üzere gönderilen çalışmaların, 30 gün içinde, değerlendirmeye alınıp alınmadığını yazara bildirmelidir. Editör veya yardımcıları gönderilen çalışmaların hangilerinin yayınlanması gerektiğine karar vermekten sorumludur.

3. Dergiye gönderilen çalışmalar editör veya yardımcıları tarafından öncelikle intihal ihtimaline karşı kontrol edilmelidir. Bu aşamada intihal ihtimali olan çalışmalar, editör veya yardımcıları tarafından reddedilir.

4. Dergiye gönderilen çalışmalarda yer alan yayınlanmamış yöntem ve bilgiler, yazarların açık yazılı izni olmaksızın hiçbir kimse tarafından kendi çalışması içinde kullanılmamalıdır.

5. Dergiye gönderilen çalışmalar; yazarların sosyal, kültürel, ekonomik özellikleri ile dini inançları göz önüne alınmaksızın, sadece entelektüel değerleri çerçevesinde değerlendirilmelidir.

6. Dergiye gönderilen çalışmalar, editör veya yardımcıları tarafından çalışmanın yazarları, hakemleri, yardımcı editörler ve yayıncı dışında hiç kimseye ifşa edilmemelidir.

7. Editör ve yardımcıları makalelerin konusuna uygun alanında uzman alan editörleri atamalı ve onların makaleleri bilgi uzmanlıklarına uygun hakemlere göndermelerini sağlamalıdır.

8. Hakemleri çalışmaları tarafsız, bilimsel ve objektif bir şekilde değerlendirmeye teşvik etmelidirler.

9. Hakem havuzunu oluşturmalı ve sürekli güncel tutmalıdırlar. Hakem havuzunda; makaleleri objektif değerlendiren, hakemlik sürecini zamanında yerine getiren, makaleyi yapıcı eleştirilerle değerlendiren ve etik kurallara uygun davranan bilim insanlarının olmasına özen göstermelidirler.

10. Editör veya yardımcıları tarafından dergiye gönderilen çalışmaların başka bir yazar ve/veya kurum ile çıkar çatışmasına sahip olduğunun tespit edilmesi halinde, çalışma yayın/değerlendirme sürecinden çekilmelidir.

11. Dergiye gönderilen çalışmaların kabulü veya reddi ile ilgili son görüş editöre aittir. Editör çalışmanın özgünlüğü ve önemi gibi hususları dikkate alarak kararını vermelidir.

Hakemlerin etik sorumlulukları

1. Editör veya yardımcıları tarafından kendisine değerlendirme için gönderilen çalışmayı değerlendirme konusunda çalışma ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığını hisseden ya da ivedi bir değerlendirme yapamayacak durumda olan bir hakem, editörü bu durumdan haberdar ederek değerlendirme görevinden ayrılmalıdır.

2. Hakemler, gizlilik ilkesine riayet ederek değerlendirmesini yapmalıdır. Editör veya yardımcıları dışındaki kişilere çalışmalar gösterilmemeli ve başkalarıyla çalışma hakkında tartışma yapılmamalıdır.

3. Hakemler, inceleme sürecinde elde etmiş olduğu ayrıcalıklı bilgi ve fikirleri gizli tutmalı ve kişisel çıkarı için kullanmamalıdır. Ayrıca hakemler, değerlendirmesini yaptığı ve henüz yayınlanmamış çalışmanın verilerinin herhangi bir parçasını kullanmamalıdır.

4. Hakem eleştirileri nesnel olarak yapılmalıdır. Yazara karşı hiçbir kişisel eleştiri yöneltilmemelidir. Hakemler, fikirlerini açık biçimde destekleyen argümanlarla ifade etmelidir.

5. Hakemler değerlendirilen çalışmanın daha önce yayınlanmış başka bir çalışma ile arasında esaslı bir benzerlik veya örtüşmeyi tespit etmeleri halinde, durumu editöre iletmelidirler.

6. Yazar ile aralarında rekabet, işbirliği veya başka türlü ilişki veya bağlantılar bulunduğunu tespit eden hakemler çalışmaları değerlendirmemelidir.

Yazarların etik sorumlulukları

1. Hayvan Bilimleri ve Ürünleri Dergisine (Journal of Animal Science and Products (JASP )) gönderilen makaleler, derginin kapsamına uygun özgün çalışmalar olmalıdır.

2. Yazarlar, yayımlanmak üzere gönderilen makalelerini aynı anda başka bir dergiye gönderemezler.

3. Yazarlar çalışmalarına ilişkin verileri etik ilkeler çerçevesinde toplamalıdır. Çalışmanın dayanağını oluşturan ham veriler talep edildiği takdirde yazarlar yayımcı, editör ve hakemlere iletmekle yükümlüdür.

4. Yayınlanmak amacıyla gönderilen makaleler bilimsel yayın etiğine (intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayın, dilimleme, haksız yazarlık, destekleyen kuruluşu belirtmemek, hayvanlar üzerindeki çalışmalarda etik kurallara uymamak) aykırı olmamalıdır.

5. Dergiye gönderilen çalışmalar, yeterli düzeyde kaynak bilgisi ve ayrıntı içermelidir. Hileli ve bilinçli yanlış ifadeler etik olmayan durumlara yol açacağından kabul edilemez. Henüz sunulmamış veya savunularak kabul edilmemiş tezler veya çalışmalar, sahibinin izni olmadan kaynak olarak kullanılamaz.

6. Yazarların potansiyel çıkar çatışmaları belirtilmelidir. Yazarlar gönderdikleri çalışmaları destekleyen kuruluşları, finansal kaynakları veya çıkar çatışmasını beyan etmekle yükümlüdür.

7. Dergiye gönderilen çalışmanın tasarımına, uygulanmasına veya yorumuna katkı sağlayan her kişi, çalışmada belirtilmelidir. Önemli katkıda bulunan tüm katılımcılar ilk yazarı takiben listelenmelidir. Bunların dışındaki destekçiler ise çalışmanın “Teşekkür” bölümünde belirtilebilir.

8. Yayın sürecinde, ilgili dergi/kurum ile yazışmaları yapan “Sorumlu Yazar” olarak kabul edilir. Sorumlu yazar, yaptığı yazışmaları diğer yazarlarla paylaşmalı, gerekli işlemleri zamanında ve doğru olarak yapmalıdır.

9. Yazar, dergide yayınlanan çalışmasında önemli bir hata veya eksiklik tespit ederse, derhal dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirmek ve mevcut hata veya kusurun düzeltilmesi için editörle işbirliği yapmakla yükümlüdür.

10. Tüm yazarların makalenin içeriği konusunda sorumluluk aldığı kabul edilir. Bir makalede herhangi bir katkısı olmayan bir kişinin yazar olması etik dışıdır. Aynı şekilde yayına önemli katkısı olan birinin yazarlar arasında yer almaması da etik dışıdır.

Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler

Uydurma
Bilimsel bir araştırma yapılmadan yapılmış gibi veri oluşturma, raporlama veya yayınlama

Çarpıtma
Araştırma kayıtları ve elde edilen verileri tahrif etmek, araştırmada kullanılmayan yöntem, cihaz ve materyalleri kullanılmış gibi göstermek, araştırma hipotezine uygun olmayan verileri değerlendirmeye almamak, ilgili teori veya varsayımlara uydurmak için veriler ve/veya sonuçlarla oynamak, destek alınan kişi ve kuruluşların çıkarları doğrultusunda araştırma sonuçlarını tahrif etmek veya şekillendirmek

Aşırma
Başkalarının fikirlerini, yöntemlerini, verilerini, uygulamalarını, yazılarını, şekillerini veya eserlerini sahiplerine bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseriymiş gibi sunmak

Sahtecilik
Araştırmaya dayanmayan veriler üretmek, sunulan veya yayınlanan eseri gerçek olmayan verilere dayandırarak düzenlemek veya değiştirmek, bunları rapor etmek veya yayımlamak, yapılmamış bir araştırmayı yapılmış gibi göstermek

Tekrar yayım (Duplikasyon)
Bir araştırmanın sonuçlarını, ilk yayınlandığı derginin editöründen izin almaksızın başka dergide tekrar yayınlamak

Dilimleme
Bir araştırmanın sonuçlarını araştırmanın bütünlüğünü bozacak şekilde, uygun olmayan biçimde parçalara ayırarak ve birbirine atıf yapmadan çok sayıda yayın yaparak doçentlik sınavı değerlendirmelerinde ve akademik terfilerde ayrı eserler olarak sunmak

Haksız yazarlık
Aktif katkısı olmayan kişileri yazarlar arasına dâhil etmek, aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dâhil etmemek, yazar sıralamasını gerekçesiz ve uygun olmayan bir biçimde değiştirmek, aktif katkısı olanların isimlerini yayım sırasında veya sonraki baskılarda eserden çıkarmak, aktif katkısı olmadığı halde nüfuzunu kullanarak ismini yazarlar arasına dâhil ettirmek

Diğer etik ihlali türleri
Destek alınarak yürütülen araştırmaların yayınlarında destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile onların araştırmadaki katkılarını açık bir biçimde belirtmemek, insan ve hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda etik kurallara uymamak, yayınlarında hasta haklarına saygı göstermemek, hakem olarak incelemek üzere görevlendirildiği bir eserde yer alan bilgileri yayınlanmadan önce başkalarıyla paylaşmak, bilimsel araştırma için sağlanan veya ayrılan kaynakları, mekânları, imkânları ve cihazları amaç dışı kullanmak, tamamen dayanaksız, yersiz ve kasıtlı etik ihlali suçlamasında bulunmak