STATE VISIT OF THE PRESIDENT OF THE REPUBLIC OF TURKEY KENAN EVREN TO BRITAIN (12-15 JULY 1988)

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 26, 15.06.2023

Asil Kaya

Öz

Kenan Evren, the Chief of General Staff, who was the architect of the military coup on 12th September 1980, became the President in 1982. Evren had not visited Western countries until 1988. However, on the developments in world politics, he first visited the United States. A few days after returning to Turkey, he went to England.

Evren, who went to England as President on 12-15 July 1988, thus made his first visit to Western Europe. During this visit, President Evren was accompanied by his daughter Miray Goksu, Minister of Foreign Affairs Mesut Yilmaz and his wife, senior bureaucrats in the Ministry of Foreign Affairs and journalists.

President Kenan Evren and the accompanying delegation, welcomed with magnificent ceremonies on Tuesday, 12th July, witnessed the practices dominated by British diplomatic traditions. The discipline and care in the ceremonies had a profound effect on the Turkish delegation.

During the three-day visit, Turkey's attempts to join the European Community (EC), relations between the two countries, developments in Cyprus, NATO and the Middle East were discussed. It is noteworthy that these issues were also discussed 21 years ago. Therefore, the similarities and differences between President Cevdet Sunay's visit to England (1967) and President Kenan Evren's visit to England (1988) are striking.

In this study, President Kenan Evren's travel to England will be discussed within the framework of the conditions of the period, and the contacts during the visit will be examined day by day. In addition, the impact of the visit will be determined by referring to the impressions and comments reflected in the national and international press. Finally, the similarities and differences between the two visits will be discussed by comparing it with President Cevdet Sunay's visit to England in 1967. Thus, the importance of President Kenan Evren's visit to England in Turkish-British relations will be revealed.

Anahtar Kelimeler

Kenan Evren, Turkish-British Relations, Britain, International Relations, European Community

TÜRKİYE CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI KENAN EVREN’İN İNGİLTERE ZİYARETİ (12-15 TEMMUZ 1988)

Öz

12 Eylül 1980’de gerçekleştirilen askeri darbenin mimarı olan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 1982 yılında Cumhurbaşkanı olmuştu. Evren, 1988 yılına değin Batı ülkelerine ziyarette bulunmamıştı. Ancak dünya siyasetinde yaşanan gelişmeler üzerine önce Amerika Birleşik Devletleri’ni ziyaret etmişti. Türkiye’ye döndükten birkaç gün sonra da İngiltere’ye gitmişti.

12-15 Temmuz 1988 tarihlerinde Cumhurbaşkanı olarak İngiltere’ye giden Evren, böylece Batı Avrupa’ya yönelik ilk ziyaretini de gerçekleştirmiş oldu. Cumhurbaşkanı Evren’e bu ziyaretinde kızı Miray Göksu, Dışişleri Bakanı Mesut Yılmaz ve eşi, Dışişleri Bakanlığı’nda üst düzey bürokratlar ile gazeteciler eşlik etmişti.

12 Temmuz Salı günü görkemli törenlerle karşılanan Cumhurbaşkanı Kenan Evren ve beraberindeki heyet, İngilizlerin diplomatik geleneklerinin hakim olduğu uygulamalara tanıklık etmişlerdi. Törenlerdeki disiplin ve özen, Türk heyeti üzerinde derin etki yaratmıştı.

Üç gün süren ziyarette Türkiye’nin Avrupa Topluluğu’na (AT) üyelik girişimleri, iki ülke arasındaki ilişkiler, Kıbrıs, NATO ve Ortadoğu’da yaşanan gelişmeler ele alınmıştı. Bu konuların 21 yıl önce de konuşulmuş olması dikkat çekicidir. Dolayısıyla Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın İngiltere ziyareti (1967) ile Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in İngiltere ziyareti (1988) arasındaki benzerlikler ve farklılıklar göze çarpmaktadır.

Bu çalışmada Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in İngiltere’ye yönelik seyahati dönemin koşulları çerçevesinde ele alınacak, ziyaret esnasındaki temaslar günbegün incelenecektir. Ayrıca ulusal ve uluslararası basına yansıyan izlenim ve yorumlara değinilerek ziyaretin yarattığı etki saptanacaktır. Son olarak 1967 yılında Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay’ın İngiltere ziyaretiyle karşılaştırılarak iki ziyaret arasındaki benzerlikler ve farklılıklar işlenecektir. Böylece Cumhurbaşkanı Kenan Evren’in İngiltere ziyaretinin Türk-İngiliz ilişkileri içerisindeki önemi ortaya çıkarılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kenan Evren, Türk-İngiliz İlişkileri, İngiltere, Uluslararası İlişkiler, Avrupa Topluluğu, Kenan Evren, Turkish-British Relations, Britain, International Relations, European Community

Kaynakça

• ULUDAĞ, Mekki, “The First Visit of a British Monarch to Turkey: Edward VIII”, Journal of Anglo-Turkish Relations, Vol.4, No.1, (January 2023), ss.55-75.
• YEŞİLBURSA, Behçet Kemal, “State Visit of President Cevdet Sunay to Britain (1-8 November 1967), Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.58, (Bahar 2016), ss.303-316.