Ankara Merkezinde Çalışan Bir Grup Esnafın Çocuk Oto Güvenlik Koltuğu Kullanımları, İlgili Bilgi ve Davranışları

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 1, 16 - 23, 01.01.2012

Burcu Küçük Biçer Hilal Özcebe Hasret Kacemer Aslıhan Esra Karaağaç Ufuk İlgen

https://doi.org/10.5222/j.child.2012.016

Öz

Amaç: Ebeveynler, araç içinde bebek ve çocukların güvenli yolculuk etmesini sağlamak için öncelikle Çocuk Oto Güvenlik Koltuğunu ÇOGK tanımalı ve kullanımının gerekli olduğuna inanmalıdır. Bu araştırma ÇOGK hakkında bilgi, kullanım sıklığı, kullanımı etkileyen faktörler ve yasa hakkındaki farkındalığın saptanması amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırma; Ankara’da iki cadde esnafının bazılarıyla yüzyüze anket uygulanması yöntemiyle yapılmıştır. “Sosyodemografik özellikler”, “ÇOGK kullanımı ve etkileyen faktörler” ve “ÇOGK bilgi durumu” bölümlerinden olmak üzere toplam 32 soruluk bir anket formu kullanılmıştır. Form, görsel materyal ile desteklenmiştir. Araştırmada 83 işletmede bulunan, 300 kişiye ulaşılmıştır. Analizlerde 15.0 SPSS Paket Programı; frekans dağılımları, ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların % 67’si erkek, % 47’si 30 yaş altı ve % 52’si lise mezunudur. Çocuklarda ÇOGK kullanımı düşüktür. Sıfır-4 yaş grubu çocukların % 56’sı ön koltukta ve anne kucağında, 5-12 yaş grubunda iki çocuktan biri arka-yan koltukta yalnız, emniyet kemeri kullanmadan seyahat etmektedirler. Katılımcıların 113 çocuğundan yalnızca 11’i halen ÇOGK kullanmaktadır. Kullananların 10’u güvenlik nedeniyle, 1’i yasal zorunluluk olduğu için kullanmaktadır. ÇOGK hakkındaki bilgi düzeyi 36 yaş ve üstü olan grupta ve öğrenim düzeyi yüksek olan katılımcılarda daha yüksektir. Sürücü belgesi olanların, sürücüyken ve ön koltukta emniyet kemeri kullanımların bilgileri daha fazladır. Kişinin 12 yaş altı çocuğunun olması bilgi düzeyini arttırmamaktadır p

Anahtar Kelimeler

Oto koltuğu, çocuk, trafik, kaza

Child Car Seat Use, and Related Knowledge and Behaviour of a Craftsman Group Working in Central Ankara

Öz

Purpose: In order to use child car seats CCS , parents must acknowledge and believe that the CCS is necessary for baby and child to travel safely. The aim of this research is to determine CCS knowledge, frequency of use, and related influential factors and awareness about legal issues. Method: A descriptive study conducted with 300 craftsmen working at 83 enterprises at two streets in Ankara. Face to face interviews done with some craftsmen, using a standard questionnaire consisting of 32 questions about sociodemographical issues, CCS knowledge, CCS use and factors effecting its use. This form was supported with visual material. SPSS Package Program version 15.0, distribution of frequencies and chi-square tests were used for the analyses. Results: In the study, 67 % were men, 47 % were under 30 years of age, and 52 % of them were graduated from high school. Incidence of CCS use was at a lower level, and 56 % of 1-4 year old children were usually seated at the front seat at mother’s bosom, and approximately half of 5-12 year old were sitting alone at the back seat with their seat belts unfastened. Only 11 out of 113 children of the participants were currently using seat belt. There were two reasons for using seat belts, namely security 10 children and compulsory law 1 child . Level of knowledge about CCS was higher with participants over 36 year old and those with higher educational status. Drivers, participants with a driving license, and those sitting at the front seat were highly informed Having a child younger than 12 years of age do not contribute to the awareness of the parents p

Anahtar Kelimeler

Car seat, child, traffic, accident

Kaynakça

• 1. The Top Ten Leading Causes Of Death, WHO, 2008. (Accessed Ocak 26, 2012, at http://www.who.int/mediacentre/factsheets/ fs310/en/.
• 2. World Report on Traffic Injury Prevention, WHO, 2004. (Accessed Ocak 26, 2012, at http://www.who.int/violence_ injury_prevention/publications/road_traffic/world_report/en/ index.html.
• 3. Decade of Action for Road Safety 2011-2020, UN Road Safety Collaboration, 2011. (Accessed Ocak 26, 2012, at http://www.who.int/roadsafety/decade_of_action/en/.
• 4. T.C. Sağlık Bakanlığı, Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıha Mektebi Müdürlüğü. Türkiye’de Sağlığa Bakış. Bölük Ofset Matbaacılık, 2007:23.
• 5. Hatipoğlu S. Okul öncesi çocuklarda trafik eğitiminin gerekliliği, 2002. (Accessed Şubat 10, 2012, at http://www.trafik. gov.tr/ Yayınlar-Trafik Güvenliği Kongre Yayınları.
• 6. Sözüer EM, İkizceli İ, Avşarogullları L, Yürümez Y, Yavuz Y, Yücel M. Acil servise başvuran ilköğretim çağı çocuk travmalarının özellikleri. TRJEM 2004;4:59-63. PMid:21935803
• 7. Serinken M, Özen M. Pediyatrik yaş grubunda trafik kazası sonucu oluşan yaralanmalar ve özellikleri. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2011;17(3):243-7. http://dx.doi.org/10.5505/tjtes.2011.13845 PMid:18786431
• 8. Mayrose J, Priya A. The safest seat: Effect of seating position on occupant mortality. Journal of Safety Research 2008; 39(4):433-6. http://dx.doi.org/10.1016/j.jsr.2008.06.003
• 9. Kaplan B, Özcebe H. Trafik kazaları ve arka koltuk güvenliği. Toplum Hekimliği Bülteni 2009; 1:28.
• 10. Elvik R, Vaa T. (eds.) The Handbook of Road Safety Measures. Elsevier: Amsterdam, 2004.
• 11. Temel F, Özcebe H. Türkiye’de karayollarında trafik kazaları. Sted 2006;15(11):192-8. PMid:17446250 PMCid:2610574
• 12. T.C. Adalet Bakanlığı, Karayolları Trafik Kanunu, (Accessed Şubat 2, 2012, at http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/644. html.
• 13. Car Safety Seats - A Guide For Families, American Academy of Pediatrics, 2010. (Accessed Ocak 26, 2012, at http://www. aap.org/healthtopics/carseatsafety.cfm.
• 14. Evaluation of Child Safety Seat Registration, NHTSA Technical Report DOT HS 809 518, 2002. (Accessed Ocak 26, 2012, at http://www.nhtsa.gov/cars/rules/regrev/evaluate/ pdf/809518.pdf.
• 15. Peden M, Scurfield R, Sleet D, Mohan D, Hyder AA, Jarawan E, et al. WHO. World report on road trafic injury prevention. Geneva, 2004.
• 16. Lennon A. A risky treat: exploring parental perceptions of the barriers to seating their children in the rear seats of passenger vehicles, Inj Prev 2007;13:105-9. http://dx.doi.org/10.1136/ip.2006.012906 PMid:19779990
• 17. Şevketoğlu E, Hatipoğlu S, Esin G, Öztora S. Arabada çocuk güvenlik koltuklarının kullanımı konusunda Türk annebabaların bilgi düzeyi. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2009;15(5):482-6.
• 18. O’Neil J, Daniels DM, Talty JL, Bull MJ. Seat belt misuse among children transported in belt-positioning booster seats. Accid Anal Prev. 2009;41(3):425-9 http://dx.doi.org/10.1016/j.aap.2009.01.003
• 19. World Health Organization, Violence And Injury Prevention, World Report On Road Traffic Injury Prevention. (Accessed January 20, 2012, at http://www.who.int/violence_injury_prevention/publications/road_traffic/world_report/summary_en_ rev.pdf.
• 20. Esin G. Çocuk oto güvenlik koltuğu kullanımı hakkında annebabaların bilgi düzeylerinin ölçülmesi. Ulusal Travma Acil Cerrahi Dergisi 2009;15(5):486-9. PMid:12415067
• 21. Kocak A, Aktas EO, Zeyfeoglu Y. Tıp fakültesi öğretim üyeleri arasında çocuk koltuğu ve emniyet kemeri kullanım yaygınlığı. Trafik 2000 Sempozyumu özet kitabı, Samsun, 2000: 320.
• 22. Vaca F, Anderson CL, Agran P, Winn D, Cheng G. Child safety seat knowledge among parents utilizing emergencyservices in a level I trauma center in Southern California. Pediatrics 2002;110:61. http://dx.doi.org/10.1542/peds.110.5.e61 PMid:16432626
• 23. Hemmo-Lotem M, Urkin J, Endy-Findling L, Merrick J. Parental knowledge on car safety for children: An Israeli survey. The Scientific World Journal 2006;17(6):30-4. http://dx.doi.org/10.1100/tsw.2006.04 PMid:21548995 PMCid:3110571
• 24. National Occupant Protection Use Survey, 2007. (Accessed January 21, 2012, at http://www.trb.org/Main/Blurbs/National_Occupant_Protection_Use_Survey_2007_157800.aspx.
• 25. Jarahi L, Karbakhsh M, Rashidian A. Parental willingness to pay for child safety seats in Mashad, Iran. BMC Public Health 2011;11:281. http://dx.doi.org/10.1186/1471-2458-11-281 PMid:18398776
• 26. Tsoumakas K, Mavridi F, Matziou V, Androulakis I. Parents knowledge and attitudes about preventing injuries in motor vehicle accidents in children in Greece. Traffic Injury Prevention. 2008;9(2):129-34. http://dx.doi.org/10.1080/15389580701775843
• 27. Motor Vehicles (Wearing of Seat Belts) (Amendment) Regulations 2006 No: 1892, Road Traffic. (Accessed Ocak 24, 2012, at http://www.legislation.gov.uk/uksi/2006/1892/pdfs/ uksi_20061892_en.pdf Erişim tarihi: 12.02.2012.