Halkla İlişkiler Disiplininin Paradigmatik Tercihleri: Doktora Tezleri Üzerinden Bir Değerlendirme

Yıl 2023, , 264 - 279, 02.10.2023

Celil Ünal

https://doi.org/10.59534/jcss.1341667

Öz

Bu çalışma, pratikten teorik bir zemin kazanmaya çalışan halkla ilişkiler disiplini içerisinde ortaya konulan çalışmaların paradigmatik tercihlerini ortaya koyma niyetiyle hazırlanmıştır. Araştırmada Türkiye’de “Halkla İlişkiler” başlığı altında yazılan doktora tezleri (n=219) örneklem olarak ele alınmıştır. İncelenen tezler doçentlik alanı, metodoloji, veri toplama tekniği, yıl ve üniversite kodları nezinde ayrıştırılarak Excel tablosu halinde MAXQDA 2022 paket programına aktarılmıştır. Yapılan analizler sonrasında halkla ilişkiler başlığıyla yazılan doktora tezlerinin daha çok Halkla İlişkiler (n=71) doçentlik alanında yazıldığı, en çok üretimin 2021 yılında (n=18) olduğu, metodolojik yönelimin Nitel Yöntem’de (N=129) yoğunlaştığı ve veri toplama tekniği olarak daha çok Anket Tekniği’nin (n=86) tercih edildiği anlaşılmıştır. Halkla İlişkiler başlığıyla en fazla doktora tezinin yazıldığı üniversite ise Marmara Üniversitesi’dir (n=49). Buradan hareketle halkla ilişkiler başlığı altında yazılan tezlerin hermeneutik (yorumlayıcı) paradigmayı daha fazla tercih ettiği anlaşılmıştır. Çalışma sadece Halkla İlişkiler başlıklı doktora tezlerini ele alması sebebiyle kısıtlı bir çalışma olup, bu hususta gerçekleştirilecek diğer araştırmalara örnek olması açısından önemli görülmektedir. Çünkü bir disiplinin paradigmatik tercihleri, ilgili disiplinin bilimsel zeminini büyük ölçüde ortaya koyabilme mahiyetine sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Halkla İlişkiler, Paradigma, Metodoloji, Veri Toplama Tekniği

PARADIGMATIC PREFERENCES of PUBLIC RELATIONS DİSCİPLİNE: A RESEARCH on THESES in TURKEY

Öz

This study was prepared with the intention of revealing the paradigmatic preferences of the works put forward within the discipline of public relations, which aims to gain a theoretical ground from practice. As a sample, PhD dissertations written under the title "Public Relations" in Turkey (n=219) were taken into consideration. The examined theses were categorized based on the field of expertise, methodology, data collection technique, year, and university codes, and then transferred to the MAXQDA 2022 software package as an Excel table. After conducting the analyses, it was observed that the PhD dissertations written under the title of public relations were mostly in the field of "Public Relations" (n=71) for the purpose of obtaining associate professorship, with the highest production in the year 2021 (n=18). The methodological orientation was found to be predominantly qualitative (N=129), and the data collection technique of choice was primarily the survey method (n=86). Marmara University stood out as the university with the highest number of PhD dissertations written under the title of public relations (n=49). From this point, it can be understood that the dissertations written under the title of public relations tend to prefer the hermeneutic (interpretive) paradigm. It should be noted that this study is limited in scope since it only focuses on PhD dissertations with the title "Public Relations." However, it is considered important as an example for other studies to be conducted in this regard. This is because the paradigmatic preferences of a discipline can significantly reveal the scientific foundation of the relevant discipline.

Anahtar Kelimeler

Public Relations, Paradigm, Methodology, Data Collection Technique

Kaynakça

• Akçay, E. (2023). Eleştirel Halkla İlişkilerin Görmezden Geldiği Bir Alan Olarak Sponsorluk: Türkiye’de Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 61, 20–40.
• Anık, C. (2016). Yöntembilimsel Boyutuyla Paradigma. International Journal of Social and Economic Sciences, 6(1), 33–38.
• Anthony, H. D. (1948). Alexander Dallas Bache, Scientist and Educator, 1806–1867. Nature, 161(4102), 909–910. Retrieved from https://doi.org/10.1038/161909a0
• Becerikli, S. Y. (2013). Türkiye’de Sağlık İletişimi Üzerine Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi: Eleştirel Bir Bakış. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 12(2), 25–36.
• Çetin, M., Yaşin, C., & Sönmez, B. (2016). Türkiye’de Halkla İlişkiler Alanındaki Doktora Tezleri Üzerinden Alanda Yapılan Çalışmaların Değerlendirilmesi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 43, 242–264.
• Chalmers, A. F. (2013). What is this thing called science? Hackett Publishing.
• Çilingir, A. (2017). İletişim Alanında İçerik Analizi Yöntemi Kullanılarak Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Üzerine Bir İnceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 5(1), 148–160.
• Creswell, J. W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (2nd Edition). USA: Pearson Prentice Hall.
• Davies, J. J. (1968). On the Scientific Method: How Scientists Work. Harlow: Longmans.
• Demirel, E. S., & Coşar, Ç. (2022). Halkla İlişkiler ve Etik: 1990-2021 Yılları Arasında Yayımlanan Akademik Çalışmalar Üzerine Bir Değerlendirme. . Global Media Journal, 12(24), 248–262.
• Garrick, J. (1999). Doubting the Philosophical Assumptions of Interpretive Research. Qualitative Studies in Education, 12(2), 147–156.
• Kavut, S. (2019). İletişim Araştırmalarında Kullanılan Yöntem ve Teknikler Üzerine Bir Değerlendirme. Intermedia International E-Journal, 6(10), 1–14.
• Kaya, K. K. (2022). Sponsorluk Uygulamalarının Kurumsal İmaj Açısından Önemi: Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme. Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 5(2), 125–140.
• Köksoy, E. (2021). Türkiye’de Kamu Diplomasisi Akademik Literatürü Üzerine Bir İnceleme: Medya, İletişim ve Halkla İlişkiler Çalışmaları Alanı Olarak Kamu Diplomasisi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 19(38), 631–684.
• Malhotra, N. (2001). Marketing Research in the New Millennium: Emerging Issues and Trends. Marketing Intelligence and Planning, 19(4), 216–235.
• Polat, H. (2020). Halkla İlişkiler Alanındaki Doktora Tezlerinde Yeni Medya Olgusu: Nitel Bir Veri Analizi. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 4(4), 289–306. Retrieved from https://doi.org/10.47525/ulasbid.823915
• Poloma, M. (1993). Çağdaş Sosyoloji Kuramları. İstanbul: Güngören Yayınları.
• Sallan Gül, S., & Kahya Nizam, Ö. (2020). Sosyal Bilimlerde İçerik ve Söylem Analizi. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute. Retrieved from https://doi.org/10.30794/pausbed.803182
• Serdaroğlu, N. S., & Doğan, B. Ö. (2022). 1980-1992 Yılları Arası Halkla İlişkiler ve Reklam Lisansüstü Tez Çalışmalarının Teorik ve Metodolojik Açıdan İncelenmesi. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 20(39), 191–208.
• Solmaz, B., Ergen, Y., & Alkan, Ö. (2018). Türkiye’de Lisansüstü Halkla İlişkiler Eğitimi Üzerine Bir Araştırma: Doktora Tezlerinin Halkla İlişkiler Alanına Katkısının Niceliksel İçerik Analizi 2008-2017. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 39, 236–248.
• Theaker, A. (2005). The Handbook of Public Relations. Routledge.
• Ünal, C. (2022). Toplumun Medyatik İnşası ve Göç. Ankara: Nobel Bilimsel Yayınlar.
• Yaşın, C., Çetin, M., & Sönmez, B. (2017). Halkla İlişkiler Alanındaki Doktora Tezleri Üzerinden Türkiye ve Abd’de Bilimsel Bilginin Gelişiminin Analizi. Selçuk İletişim, 10(1), 454–480.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.