Social Inclusion and Diversity in the Axis of Social Sustainability: A Study on Roma Women Benefiting from the Gallipoli SODAM Project

Yıl 2025, Sayı: 71, 140 - 161, 27.06.2025

Hacer Hande Ergin Çağatay , Gonca Yıldırım

https://doi.org/10.26650/JECS2025-1629012

Öz

Social sustainability, which focuses on human and societal well-being, encompasses values such as rights and freedoms, equal opportunities, social inclusion, quality of life, diversity, democracy, and governance. Based on these values, this study examines social inclusion and its related concepts of diversity and intercultural communication. Disadvantaged groups in society, such as people with disabilities, refugees, and minorities, fall within the scope of social sustainability. In this study, one of these groups, the Roma, has been chosen as the focus of analysis. The aim of this study is to examine the initiatives undertaken for the Roma community by both public and private institutions, as well as societal responses, within the framework of competence, equal opportunities, discrimination, inclusion, the preservation of cultural diversity, and intercultural communication. Using the in-depth interview technique, a qualitative research method, data were collected from Roma women benefiting from the Social Support and Solidarity Centers (SODAM) project implemented by the Ministry of Family and Social Services. The interviews, conducted through semi-structured questions, were analyzed using the MAXQDA20 content analysis software. The f indings reveal that, although the Roma have equal rights in accessing public services such as education, security, and healthcare, they continue to live at the lowest income levels, receive insufficient support, and face discrimination within society. However, in terms of cultural transmission and communication, it was observed that they generally do not experience significant problems and, in some cases, even receive support.

Anahtar Kelimeler

Sustainability , Social Sustainability , Social Inclusion , Intercultural Communication , Diversity , Roma/ Romani

Kaynakça

• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2023). I.Aşama Eylem Planı. https://www.aIle.gov.tr/medIa/127013/Yeni-roman-stratejI-belgesi-20221222 v19.pdf (accessed 8 May 2024). google scholar
• Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2023). ADEM/SODAM Projeleri İş birliği Protokolü Hk. https://www.alle.gov.tr/sgbd/hlzmetler-basvuru-rehberl/8-sosYal-Yardlmlar/8-6-proje-desteklerl/8-6-1-2-sosYal-daYanlsma-merkezl-sodam-projelerl/ (accessed 8 MaY 2024). google scholar
• Ajmal, M. M., Khan, M., Hussain, M., & Helo, P. (2017). Conceptualizing and incorporating social sustainabilitY in the business world. International Journal of Sustainable Development & WorlD Ecology, 25(4), 327-339. https://dol.org/l0.1080/l3504509.2017.1408714 google scholar
• Âhman, H. (2013) Social sustainability - society at the Intersectlon of development and malntenance. Local Environ., 18 (10), 1153-1166. google scholar
• Alpar, B. I. (2023). Türkiye'de Roman vatandaşlara Yönelik strateji belgeleri ve eylem planlarının içerikleri ve süreçleri. Seta/Perspektif, No. 364, pp. 1-6. google scholar
• Altınsoy, H. (2019). Türkiye'de uygulanan sosyal içerme politikalarının AB üyesi ülkeler ile mukayeseli değerlendirilmesi. Kamu İş, 14(4), 37-68. google scholar
• Ateş, A., & Ünal, A. (2022). Roman annelerin çocuklarının okullarıyla ilgili deneyİmlerl. Eğitim ve Bilim Dergisi, 47(210), 299-319. google scholar
• Balidemaj, A. (2021). Working with marginalized groups: towards more holistic strategies for social exclusion reduction of the Roma communltY İn Kosovo. Safer Communities, 20(2), 85-100. google scholar
• Bltlrlm Okmeydan, S. (2019), Kültürler arası iletişim ve uluslararası halkla ilişkiler. In B. Okmeydan, & M. Saran (Eds.), Kültürler arası iletişim: iletişim odaklı güncel Yaklaşımlar (pp. 93-124). Eğitim Yayınevi. google scholar
• Bramley, G., & Power, S. (2009). Urban form and social sustalnabllty: The role of denslty and houslng type. Environment and Plannlng. Planning and Design, 36, 30-48. google scholar
• Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analYSİs in psychology, Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101. doi: 10.1191/1478088706qp063oa google scholar
• Cantele, S., & Zardini, A. (2018). Is sustainabilitY a competitive advantage for small businesses? An empirical analYsis of possible mediators in the sustainabilitY- financial performance relationship. Journal of Cleaner Production, 182, 166-176. google scholar
• Carmo H., & Pinto C. (2011). Social work and sustaintabilty: The civic contribution of a profession in social action in Europe: Sustainable social development and economic challenges conference. Brussels, pp. 90-91. google scholar
• Cousin, G., Fattori, F., & Meneghini, A. M. (2021). Attitudinal ambivalence towards the Romanian Roma: A comparison between Italian and French students. Romanı’ Studies, 31, 77-99. google scholar
• Çelik, F. (2018). Osmanlı İmparatorluğu’nda Çingeneleri/Romanları çalışmak Ya da iğneYle kuYu kazmak. MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(18), 249-266. google scholar
• Çeşitlilik ve Kapsayıcılık. https://www.globalcompactturkiye.org/cesitlilik-kapsayicilik/ (accessed 13 March 2024). google scholar
• Çetin, B. I. (2017). KimlikleriYle Romanlar: TürkiYe'deki Roman vatandaşlara Yönelik sosYal içerme ulusal strateji belgesi ve birinci aşama eylem planı’nın değerlendirilmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15 (i), 85-112. http://dx.doi.org/10.11611/yead.278435. google scholar
• Çoban Kumbalı, H., İncekara, M., & SarıkaYa, M. (2022). KOBİ’lerde çevresel ve sosYal sürdürülebilirlik: Avrupa Birliği ülkeleri ve TürkiYe karşılaştırması. KAÜİİBFD, 13(26), 789-823. google scholar
• Cuesta, J.; Madrigal, L.& Pecorari, N. (2024). Social sustainability, poverty and income: An empirical exploration. Journal of International Development. google scholar
• Dempsey, N; Bramley, G; Power, S. & Brown, C. (2011). The social dimension of sustainable development: Defining urban social sustain-ability. Sustainable Development 19, 289-30. google scholar
• Dirimeşe, E., & Gök B. (2023). İşverenlerin Gözünden Romanların İstihdam Edilmesine Karşılaşılan Problemler. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 18(59), 87-108. google scholar
• Dişli, S. Ö. (2017). Biga’da Romanlar: İnşa Pratikleri ve Taktik Olarak Çingenelik, Ankara Üniversitesi, Antropoloji (Sosyal Antropoloji) Anabilim Dalı, YaYımlanmamış Doktora Tezi, Ankara. google scholar
• Dişli, S.Ö. (2016) “Çingene” mi “Roman” mı? Bir inşa süreci. AÜDTCF, Antropoloji Dergisi, Haziran, 31, 97-117. google scholar
• EPRS- European Parliamentary Research Service. (2024). Understanding E.U. action on Roma inclusion, March https://www.europarl. europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2021/690629/EPRS_BRI(2021)690629_EN.pdf, (accessed 15 March 2024). google scholar
• Eren, Z. C. (2008). Imagining And Posiotining Gypsinnes A Case Study Of Gypsy, İzmir, METU, Unpublished Doctoral Dissertation, Ankara. google scholar
• Eizenberg, E & Jabareen, Y. (2017). Social SustainabilitY: A New Conceptual Framework. Sustainability 9(1), 68; https://doi.org/10.3390/ su9010068. google scholar
• Fazla, S. (2020). Çalışma Yaşamında Roman Kadınlarının Ötekileştirilmesi, Trakya University, Department ofBusiness Administration, Unpublished Master's Thesis, Edirne. google scholar
• Fırat, M. (2022). Geçmişten günümüze Çingene göçleri: Sosyo-tarihsel bir bakış. içtimaiyat Sosyal Bilimler Dergisi, Göç ve Mültecilik Özel Sayısı. 36-52. google scholar
• Fonseca, I. (2002) Beni Ayakta Gömün: Çingeneler ve Yolculukları (çev. Özlem İlYas), İstanbul: AYrıntı YaYınları. google scholar
• Gedik, Y. (2020). SosYal, Ekonomik ve Çevresel BoYutlarla Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Kalkınma. international Journal of Economic, Politics, Humanities & Social Sciences, 3(3), 196-215. google scholar
• Genç, Y., TaYlan, H. H. & Barış, İ. (2015). Roman çocuklarının eğitim süreci ve akademik başarılarına sosYal dışlanma algısının rolü.International Journal of Social Science, 33, 79-97. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2796. google scholar
• Gök, B., & Dirimeşe E. (2023). Türkiye’de Romanlar üzerine Yazılmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Kültür Araştırmaları Dergisi, 16, 269-288. google scholar
• Güler, M., & ParlıYan, B. M. (2020). Roman Toplumunun kentlileş(e)memesi kapsamında suç ve kent ilişkisi Edirne örneği. Kent ve Çevre Araştırmaları Dergisi, 2(2), 40-73. google scholar
• Gümüş, İ. (2020). Kırklareli Romanlarının emek piyasasına erişimi ve sosyal İçerme politikaları üzerine bir araştırma. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 139-151. google scholar
• Hancock, I. (2010) We are the Romani People, Hertfordshire: University of Hertfordshire Press. google scholar
• Karan, U. (2017). Görmezlikten Gelinen Eşitsizlik: Türhiye'de Romanların Barınma ve Eğitim Hakkına Erişimi. In N. Kara (Ed.), Türkiye'de eğitim ve barınma hakkına erişimde roman toplumuna Yönelik ayrımcı uYgulamaların izlenmesi için sivil toplumun mobilize edilmesi projesi (pp. 6-33). Sıfır Ayrımcılık Derneği, Ankara. google scholar
• Karadeniz, S. (2022). Yohsulluh ve Sosyal Dışlanma Bağlamında Roman Kimliği: Edirne Örneği, Trahya University, Department of Human and Social Studies, Unpublished Master's Thesis, Edirne. google scholar
• Kolukırık, S. (2004). Aramızdahi Yabancı: Çingeneler, Ege University, Institute of Social Sciences, Department of Sociology of Institutions, Unpublished Doctoral thesis, İzmir. google scholar
• Kolukırık, S. (2008). TürkİYe'de Rom, Dom ve Lom gruplarının görünümü. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 8, 145-154. google scholar
• Kurşun, G., & Cengiz, O. K. (2013). 70 Soruda roman hahları. İnsan Hakları Gündemi Derneği, Ankara. google scholar
• Marsh, A. (2008). TürkiYe Çingenelerinin Tarihi Hakkında, Biz BuradaYız! In S. Uzpeder, Danova/Roussinova, S. Özçelik, S. Gökçen (Eds.), TürkİYe'de Romanlar, AYrımcı UYgulamalar ve Hak Mücadelesi (pp. 5-18). Mart Matbaacılık, İstanbul. google scholar
• MathİYazhagan, K., Mani, V., Mathivathanan, D., & Rajak, S. (2023). Evaluatlon of antecedents to soclal sustainabilitY practlces in multi-tler Indlan Automotive manufacturlng firms. International Journal of Production Research, 61, 4786-4807. google scholar
• McKenzie, S. (2004). Social sustainabilitY: Towards some definations. Hawhe Research Institute Worhing Paper Series. No.27. Hawke Research Institute UniversitY of South Australia, Magill https://www.hawkecentre.unisa.edu.au/institute. google scholar
• Mert, S. (2016). Erhen Cumhuriyet Dönemi Yazılı Anlatılarda Çingenelerin Dışlanma Biçimleri, Mimar Sinan Fine Arts University Social Sciences Institute, Unpublished Master's Thesis, İstanbul. google scholar
• Mlrga-Kruszelnlcka, A. (2022). Mobilizing Romani Ethnicity: Romani Political Activism in Argentina, Colombia and Spain. Critical Romani Studies Book. CEU Press, Budapest. google scholar
• Mogale, D. G., Abhijeet, G., Naoufel, C., & Manoj Kumar, T. (2023). Designing a food supplY chain for enhanced social sustainabilitY in developing countrles. International Journal of Production Research, 61, 3184-3204. google scholar
• Morelli, J. (2011). Environmental sustainabiltY: A definiton for environmental professlonals. Journal Environmental Sustainabilty, 1, 1-10. google scholar
• MurphY, K (2012). The social pillar of sustainable development: A literature review and framework for policy analYsis. Sustainability Science Practice and Policy, 8 (i), 15-29 google scholar
• Öcal, A. T. (2018). Avrupa Birliği'ne katılım müzakereleri sürecinde Türkiye'de sosyal içerme uygulamaları. Ahademih Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(80), 130-144. google scholar
• Ölçekçi, H. (2020). Kültürlerarası İletişim ve Türh Kültür Coğrafyasında Ethileşimler. In R. Küçükerdoğan & H. Çiftçi (Eds.), A dan Z'Ye İletişim Çalışmaları-4 (pp. 5-36). google scholar
• Özdemir, İ. (2011). Kültürlerarası İletişimin Önemi. CIU Folklor ve Edebiyat, 17(66), 29-37. google scholar
• Polat, C. (2021). Sepetçi Romanlarının sosyohültürel yapıları üzerine sosyolojih bir araştırma: Söhe örneği, Pamuhhale University, Department of Sociology, Unpublished Master's Thesis, Denizli. google scholar
• Rawal, N. (2008). Soclal Incluslon and excluslon: a revlew, Dhaulaglrl. Journal of Sociology and Antropology, 2, 161-180. google scholar
• Roman Nüfus Araştırması (2024). https://www.romaar.com/index.html (accessed 1 March 2025). google scholar
• Roth, M. (2011). A Romanian challenge: Social work with Roma minoritY. In Social action in Europe: Sustainable social development and economic challenges. Conference.Book. Brussels, pp. 23. https://strathprints.strath.ac.uk/42084/1/ABSTRACT_BOOK_Social_ sustainable_development_and_social_work_ENSACT_Jef_Peeters.pdf google scholar
• Sal, A. (2009). Türkiye'de Yaşayan Çingenelerin Sanatsal Olarak Ele Alınışı, Trakya University, Department of Fine Arts Education, Unpub-lished Master's Thesis, Edirne. google scholar
• Sarkis, J., Helms, M. M., & Hervani, A. A. (2010), Reverse logistics and soclal sustainability. Corporate Social Responsibility and Environmental Management. 17, 337-354. google scholar
• Scoones, I. (2007). Sustalnablllty. Development in Practice, 17, 589- 596. google scholar
• Schoonjans, E. (2024). From diversity to sustainability: Environmental and social spillover effects of board gender quotas. Journal of Economic Behavior and Organization, 222, 314-331. google scholar
• Sosyal İçerme ve Kapsayıcılık. https://www.skdturklYe.org/sosyal-Icerme-ve-kapsaylcilik. (accessed 13 March 2024). google scholar
• Stewart, M. (1997). The Times of the Gypsies, Boulder, Colorado: Westview Press. google scholar
• Timcheva E., & Özer Ö. (2021). Kültürlerarası iletişim: makedonya'da yaşayan türkler ve makedonlar arasındaki iletişime ilişkin bir çözümleme. Atatürk iletişim Dergisi, 21, 29-52. google scholar
• Torchla, M., Calabro, A., & Huse, M. (2011). Women dlrectors on corporate boards: From tokenlsm to crltlcal mass. Journal of Business Ethics, 102, 299-317. google scholar
• Uştuk, O., & Can Traunmüller, I. (2022), Kültürler arası karşılaşmaların gönüllüler üzerlndekl etkllerl: kapsaYıcı blr toplum lçln sosYal sorumluluk. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 25(2), 217-234. google scholar
• Uzpeder, E. (2008). Biz Buradayız! In E. Uzpeder, S. Danova/Rousslnova, S. Özçellk, S. Gökçen (Eds.), TürklYe'de Romanlar, AYrımcı UYgulamalar ve Hak Mücadelesi (pp.109-127), Mart Matbaacılık, İstanbul. google scholar
• Ünaldı, H. (2012), TürkİYe'de YaşaYan Kültürel Bir Farklılık: Çingeneler. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, l(l), Batman Üniversitesi Uluslararası Katılımlı Bilim ve Kültür SempozYumu, 18-20 Nisan 2012, 615-626. google scholar
• World Commission on Environment and Development. (1987a). Our Common Future: Report of the World Commission on Environment and Development, Oxford: Oxford UniversitY Press. google scholar
• Vallance, S.; Perkins, H.C. & Dlxon, J.E. (2011). What Is soclal sustainability? A clarification of concepts Geoforum, 42(3), 342-348. google scholar
• Varsei, M., SoosaY, C., Fahimnia, B., & Sarkis, J. (2014). Framing sustainability performance of supplY chains with multidimensional indicators. Supply Chain Management, 19, 242. google scholar
• Woodcraft, S.; Hackett, T. & Calstor-Arendar, L. (2011). Design for Soclal Sustalnablllty: A framework for creating thriving new commu-nities. Future Communities. google scholar
• Woodcraft, S. (2015). Understanding and measuring soclal Sustalnablllty. Journal of Urban Regeneration & Renewal, 8(2) Wlnter, 133-144. google scholar
• Yanıkdağ, T. (2021). TürkİYe'de romanlar ve alt kimlik grupları: Etno-dilsel farklılıkların kimliğe Yansımaları. Trakya Üniversitesi Roman Dili ve Kültürü Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2(19), 57-76. google scholar
• Yarram, S. R., & Adapa, S. (2021), Board gender diversity and corporate social responsibility: Is there a case for critical mass? Journal of Cleaner Production, January, 278. google scholar
• Yıldırım, S. (2019). Sosyal Dışlanmanın Çingene Toplumu Üzerine Etkisi Muğla (Dibekdere Köyü) ve izmir (Murtakale Mahallesi) Örnekleri, Muğla Sıtkı Koçman University, Institute of Social Sciences, Department of Labor Economics and Industrial Relations, Unpublished Master's Thesis, Muğla. google scholar