Türkiye’de Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Alanında Yapılan Doktora Tezlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 4, 13 - 25, 29.12.2021

Ramazan Cihad Yılmaz Deniz Kocamaz Yavuz Yakut

Öz

Amaç: Bu çalışmada Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi taranarak, 2015 yılından 2021 yılına kadar Fizyoterapi ve Rehabilitasyon alanında yapılmış olan doktora tezlerinin incelenmesi ve genel eğilimlerinin belirlenmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Araştırmada örnekleme yöntemi kullanılmamış, evrenin tamamına ulaşmak amaçlandı. Tanımlayıcı istatistik yöntemlerinden olan yüzde (%) ve frekans (n) analizi kullanılarak tezlerin betimsel içeriği değerlendirildi.
Bulgular: İncelenen 185 tezin 155’inin (% 83,8) erişime açık, 183’ünün (% 98,9) Türkçe olarak yazıldığı, 58’inin (% 31,4) 2020 yılında yazıldığı görüldü. Ortopedi, Genel Fizyoterapi, Pediatri ve Nöroloji en fazla çalışılan konular arasındadır. Bu alanda en fazla doktora tezi yapılan üniversitelerin Hacettepe, Dokuz Eylül ve İstanbul Medipol Üniversiteleri olduğu görüldü. Kolmogorov Smirnov/Shapiro Wilk, Mann-Whitney U, Wilcoxon, ANOVA, Ki Kare ve T testlerinin en çok kullanılan analizler olduğu görüldü. En çok incelenen parametrelerin demografik özellikler, yaşam kalitesi, kas kuvveti, denge, ağrı, antropometrik özellikler, yürüme ve depresyon olduğu görüldü. En çok kullanılan çalışma tasarımının prospektif randomize kontrollü çalışma olduğu görüldü.
Sonuç: Türkiye’de Fizyoterapi ve Rehabilitasyon alanında yapılan doktora tezlerinin çeşitli kriterler açısından incelenmesi, bu alandaki mevcut durumu ve genel eğilimleri belirlemek açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın Fizyoterapi ve Rehabilitasyon alanında çalışmak isteyen araştırmacılar için faydalı olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

araştırma sonuçları, doktora tezi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, içerik analizi

Kaynakça

• Akbulut, H.İ., Şahin, Ç., Çepni, S. (2013). ‘‘Doktora tez sürecinde karşılaşılan problemlerin belirlenmesi: Eğitim fakültesi örneği.’’ Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20,50-69.
• Alkan, A. (2013). ‘‘Türkiye’de bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi anabilim dalında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi.’’ VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı (184-188). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
• Alpaydın, Y., Erol, İ. (2017). ‘‘Türkiye’de eğitim ekonomisi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi.’’ Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45,23-41.
• Atalay, A. (2018). ‘‘Research models used in doctoral theses on sport management in Turkey: A content analysis.’’ Universal Journal of Educational Research, 6 (3),541-555.
• Babur, M.N., Awan, W.A. (2014). ‘‘Future of physical therapy in Pakistan - satisfaction amongst Pakistani physical therapists about their profession.’’ Isra Med J, 6,25-27.
• Camps, D., Recuero, Y., Samar, M.E., Avila, R.E. (2005). ‘‘Bibliometric analysis of doctorate thesis on the health sciences area: first part, odontology.’’ Revista de la Facultad de Ciencias Medicas (Cordoba, Argentina), 62 (3),53-56.
• Cücük, E. (2017). ‘‘Türkiye’de “Eğitim Tarihi” alanında hazırlanmış doktora tezlerinin incelenmesi.’’ Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi: Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep-Türkiye.
• Çınar, M.A., Turhan, B., Bayramlar, K. (2016). ‘‘Türkiye’de fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında yapılan doktora tezlerinin özellikleri.’’ 16. Fizyoterapide Gelişmeler Kongresi Bildiriler Kitabı (49). Muğla: Turk J Phys Med Rehab.
• Fay, D., Borrill, C., Amir, Z., Haward, R., West, M.A. (2006). ‘‘Getting the most out of multidisciplinary teams: A multi‐sample study of team innovation in health care.’’ Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79 (4),553-567.
• Gömleksiz, M.N., Yıldırım, F. (2013). ‘‘Lisansüstü eğitim alan öğrencilerin lisansüstü eğitime ilişkin görüşleri.’’ VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu (68-74). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Yayınları.
• Hernández-González, V., De Pano-Rodríguez, A., Reverter-Masia, J. (2020). ‘‘Spanish doctoral theses in physical activity and sports sciences and authors’ scientific publications (LUSTRUM 2013–2017).’’ Scientometrics, 122 (1), 661-679.
• https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/dosyalar/kilavuz.pdf/2020. Erişim Tarihi: 15.07.2020.
• https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans.php?y=112610509. Erişim Tarihi: 15.07.2020
• Işıksoluğu, M.K. (1994). ‘‘ Tezler ve danışmanlık.’’ Eğitim ve Bilim, 18(94),57-62.
• Kehm, B.M. (2006). ‘‘ Doctoral education in Europe and North America: A comparative analysis.’’ Wenner Gren International Series, 83,67.
• Kim, M.J., McKenna, H.P., Ketefian, S. (2006). ‘‘Global quality criteria, standards, and indicators for doctoral programs in nursing; literature review and guideline development.’’ International Journal of Nursing Studies, 43 (4),477-489.
• Koç, M., Bayar, K. (2018). ‘‘Türkiye’ de fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında lisans ve lisansüstü eğitim veren yeterli sayıda üniversite var mıdır? ’’ Sağlık ve Toplum, 28 (2), 3-8.
• Kunduracılar, Z., Akbaş, E., Büyükuysal, Ç., Biçki, D., Erdem, E.U. (2012). ‘‘Fizyoterapi ve rehabilitasyon bölümü öğrencilerinde mesleki farkındalığın değerlendirilmesi.’’ J Higher Edu Sci, 2 (3), 186-192.
• Motamed-Jahromi, M., Dehghani, S.L. (2014). ‘‘Nursing MSc theses: a study of an Iranian College of Nursing and Midwifery in two decades (1990-2010).’’ Global Journal of Health Science, 6 (5), 118.
• Mutlu, N.G., Altundaş, S. (2017). ‘‘Türkiye’de 1974-2016 Yıllarında İş Sağlığı ve Güvenliği Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin Profili.’’ Karaelmas Science and Engineering Journal, 7 (2), 509-535.
• Polat, M. (2013). ‘‘A research into completed post-graduate theses in the fıeld of physical science: Celal Bayar University sample.’’ Journal of Buca Faculty of Education, 35 (2),46-58.
• Wing, M.N. (1955). ‘‘The role of physiotherapy in rehabilitation.’’ Aust J Physiother, 1 (4),176-180.