The Comparison of Scientist Perceptions of Syrian Refugee Students and Turkish Students: Sample of Mersin Province

Yıl 2018, Sayı: 14, 71 - 86, 25.07.2018

Ümit İzgi Onbaşılı

https://doi.org/10.30786/jef.415373

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, son yıllarda Suriye'den
Türkiye'ye göç eden ilkokul çağındaki öğrencilerle Türk öğrencilerin bilim ve
bilim insanı algılarını kıyaslamaktır. Araştırma nitel bir yaklaşımla
yapılandırılmış olup betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma
2017-2018 eğitim öğretim döneminde Mersin İli'nde bulunan bir devlet okuluna
kayıtlı üçüncü ve dördüncü sınıfa devam eden Suriyeli
(36) ve Türk (73) toplamda 109 öğrenciyle yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama
aracı olarak Chambers (1983) tarafından geliştirilen “Bir Bilim İnsanı Çiz
Testi” (Draw A Scientest Test-DAST) uygulanmıştır. İncelemeler sonrasında
öğrenciler tarafından yapılan çizimler DAST analizinde kullanılan kriterler de dikkate alınarak
temalandırılmıştır. Öğrencilerin çizimlerinde; (1) bilim insanının fiziksel
özellikleri, (2) cinsiyeti, (3) kullandığı araştırma sembolleri, (4) kullandığı bilgi sembolleri, (5) teknoloji,
(6) çalışma alanı ve (7) favori bilim insanları temalarına göre kodlamalar
yapılmıştır. Çizimler incelendiğinde hem Türk hem Suriyeli
tüm erkek çocuklar, bilim insanı denildiğinde "erkek" figür
çizmiştir. "Kadın" bilim insanı çizen erkek öğrenci olmamıştır. Bilim
insanının fiziksel özelliklerine ilişkin olarak her iki öğrenci grubu da bilim
insanını, saçı düzgün taranmış, üstü başı düzgün kıyafetli olarak
anlatmışlardır. Bilim insanının kullandığı araştırma sembolllerine ilişkin, Suriyeli öğrenciler mikroskop,
saat, resim paleti, ampul, gemi sembollerine yer verirken, Türk öğrenciler çok
daha çeşitli araştırma sembollerine (aşı, stetoskop, organlar, terazi, ilaç,
fosil, teleskop, atom, dinazor, gezegen) yer vermişlerdir. Bilim insanının kullandığı bilgi sembollerine yönelik yansıttıkları imajlar da
farklılık göstermektedir. Suriyeli öğrenciler sadece kalem ve yazı tahtası
çizerken, Türk öğrenciler kitap, kalem, formüller, koordinatlar, kuru buz,
yerçekimi, virüs, mikrop sembollerini çizmişlerdir. Suriyeli ve Türk çocukların
teknolojiye yönelik ortak imajlarının zaman makinası, uzay gemisi, uçan araba
ve uçan ev olduğu görülmektedir. Türk öğrencilerde imaj çeşidi yine daha fazla
olarak dikkat çekmektedir. Türk öğrencilerin büyük
bir çoğunluğu bilim insanının laboratuvarda deneyler yaparken çizerken,
Suriyeli öğrenciler daha çok doğada ve evde çalışırken çizmişlerdir. Favori
bilim insanı başlığında çizimler incelendiğinde, "Thomas Edison" hem
Suriyeli hem Türk öğrencilerin favori bilim insanı sıralamasında birinci sırada
yer almıştır. Bu araştırma soncunda genel
olarak Suriyeli öğrencilerin Türk öğrencilere göre bilim insanı algısıyla
ilgili daha sınırlı cevaplar verdikleri görülmektedir. Uygulama için gidilen
okulda Suriyeli öğrencilerle dil konusunda sıkıntılar yaşandığı görülmüştür.
Çocuklar ana dillerinden başka bir dilde kendilerini rahat ifade edemedikleri
için çizim konusunda Türk öğrencilere göre zorlanmışlardır. Bu bağlamda
Suriyeli öğrencilerin de eğitim-öğretim sürecine entegrasyonu konusunda
planlamar yapılmalıdır. Aynı okulda, aynı sınıfta okuyan aynı yaş grubundaki
çocuklar arasında bilim ve bilim insanı algılarındaki bu farkların en kısa
sürede giderilmesi için önlemler alınmalıdır. Okul yönetimi ve öğretmenler
Suriyeli öğrencilerin velileriyle okul dışı zamanlarda etkinlikler
düzenleneyebilirler. Sınıf öğretmenleri müfredatı işlerken çocuklar arasındaki
farkları göz önünde bulundurarak ders sürecini planlamalıdır. Aynı toplumda
yaşayan tüm çocukların benzer koşullardan yararlanabilmesi için tüm
eğitimcilerin, akademisyenlerin gerekli hassasiyeti göstermesi gerekmektedir.

 

Anahtar Sözcükler: Suriyeli mülteci öğrenci, ilköğretim, bilim insanı algısı

 

Anahtar Kelimeler

Syrian refugee student, primary education, scientist perception

Kaynakça

• Balkı, N., Çoban, A. K., & Aktaş, M. (2003). Ilköğretim öğrencilerinin bilim ve bilim insanına yönelik düşünceleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt: XVII, Sayı:1, 11-17.
• Barman, C. (1997). Students’ views of scientist and science: results from a national study. Science and Children, 35, 18-23.
• Büyükikiz, K. K., & Çangal, Ö. (2016). Suriyeli misafir öğrencilere Türkçe öğretimi projesi üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 5(3), 1414-1430.
• Chambers, D.W. (1983). Stereotypic images of the scientist: the draw a scientist test. Science Education, 67 (2), 255-265.
• İdin, Ş. (2018). The challenges of refugee students encountered in science courses: A phenomenological study. Journal of Education and Future, (13), 79-94.
• İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi (2015). Suriyeli mülteci çocukların Türkiye devlet okullarındaki durumu: Politika ve uygulama önerileri. http://www.cocukcalismalari.org/wp-content/uploads/2015/09/SuriyeliCocuklar-Egitim-Sistemi-Politika-Notu.pdf Erişim tarihi: 26.02.2018.
• Karasar, N.(1999).Bilimsel araştırma Yöntemi, 9. Basım, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Korkmaz, H., & Kavak, G. (2010). İlköğretim öğrencilerinin bilime ve bilim insanına yönelik imajları. İlköğretim Online, 9(3), 1055-1079.
• Mead, M. & Metreaux, R. (1957). The Image of Science Among High School Students. Science, 126, 384–390.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi. Göç Dergisi, 3(1), 65-81.
• Seydi, A. R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli sığınmacıların eğitim sorununun çözümüne yönelik izlediği politikalar. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2014(31), 267-305.
• Song, Jinwoong & Kim, Kwang-Suk (1999). How Korean students see scientists: the image of the scientist. International Journal Of Science Education, 21(9), 957–977.
• UNHCR (2015). Syria regional refugee response inter-agency information sharing portal.
• Toğrol, A. Y. (2000). Öğrencilerin bilim insanı ile ilgili imgeleri. Eğitim ve Bilim, 25(118), 49-56.
• Türkmen, H. (2008). Turkish primary students’ perceptions about scientist and what factors affecting the ımage of the scientists. Eurasia Journal Of Mathematics, Science And Technology Education. 4(1), 55–61.
• Uzun, E. M., & Bütün, E. (2016). Okul öncesi eğitim kurumlarındaki Suriyeli sığınmacı çocukların karşılaştıkları sorunlar hakkında öğretmen görüşleri. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 72-83.
• Yavuz, Ö., & Mızrak, S. (2016). Acil Durumlarda Okul Çağındaki Çocukların Eğitimi: Türkiye’deki Suriyeli Mülteciler Örneği. Göç Dergisi, 3(2), 175-199.