Yazarların Sorumluluğu
- Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarın/yazarların sorumluluğundadır.
- Yazar makalenin orijinal olduğu, daha önce başka bir yerde yayımlanmadığı ve başka bir yerde, başka bir dilde yayınlanmak üzere değerlendirmede olmadığı konusunda teminat sağlamalıdır.
- Uygulamadaki telif kanunları ve anlaşmaları gözetilmelidir. Telife bağlı materyaller (örneğin tablolar, şekiller veya büyük alıntılar) gerekli izin ve teşekkürle kullanılmalıdır.
- Başka yazarların, katkıda bulunanların çalışmaları ya da yararlanılan kaynaklar uygun biçimde kullanılmalı ve referanslarda belirtilmelidir.
- Gönderilen makalede tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı olmalıdır. Bu bağlamda “yazar” yayınlanan bir araştırmanın kavramsallaştırılmasına ve tasarımına, verilerin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına belirgin katkı yapan, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapan birisi olarak görülür. Yazar olabilmenin diğer koşulları ise, makaledeki çalışmayı planlamak veya icra etmek ve / veya düzenlemektir. Fon sağlanması, veri toplanması ya da araştırma grubunun genel denetleyiciliği tek başına yazarlık hakkı kazandırmaz.
- Yazar olarak gösterilen tüm bireyler sayılan tüm ölçütleri karşılamalıdır ve yukarıdaki ölçütleri karşılayan her birey yazar olarak gösterilebilir.
- Yazarların isim sıralaması ortak verilen bir karar olmalıdır. Tüm yazarlar yazar sıralamasını Telif Hakkı Anlaşması Formunda imzalı olarak belirtmek zorundadırlar.
- Yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak çalışmaya katkısı olan tüm bireyler “teşekkür / bilgiler” kısmında sıralanmalıdır. Bunlara örnek olarak ise sadece teknik destek sağlayan, yazıma yardımcı olan ya da sadece genel bir destek sağlayan, finansal ve materyal desteği sunan kişiler verilebilir.
- Bütün yazarlar, araştırmanın sonuçlarını ya da bilimsel değerlendirmeyi etkileyebilme potansiyeli olan finansal ilişkiler, çıkar çatışması ve çıkar rekabetini beyan etmelidirler.
- Bir yazar kendi yayınlanmış yazısında belirgin bir hata ya da yanlışlık tespit ederse, bu yanlışlıklara ilişkin düzeltme ya da geri çekme için editör ile hemen temasa geçme ve işbirliği yapma sorumluluğunu taşır.
- Yazarların araştırmada kullanmış olduğu veriler gerçek ve özgün olmalıdır. Yazarın gerçek veriler üzerine kurgulanmış olan çalışmasında objektif bir tartışma sunulmalıdır.
Yapay Zeka Araçları Kullanımı
- Yazarlar, yapay zeka araçlarını kullanırken dikkatli olmalıdır. Bilhassa yapay zekanın ürettiği belge, tablo, grafik, resim vs. telif haklarını ihlal edebilme riskini taşımaktadır. Ayrıca bu tip üretimlerin intihal durumu oluşturabileceği de göz ardı edilmemelidir. Yazarı ve kaynağı belli yazılı metin, fotoğraf, resim vs. sanat eserinin, grafik ve tablonun yapay zeka araçlarıyla yeniden üretimi, özetlenmesi veya karma biçimlerinin oluşturulması, fikri mülkiyet, telif hakları ve derginin intihal politikasının ihlali olarak değerlendirilmektedir. Çalışmalarında yapay zeka araçları kullanan yazarlar çalışmanın hangi kısımlarında ve ne şekillerde bu araçları kullandığını açıkça belirtmelidir.
- Gönderilen makaleler gizli belgeler olarak kabul edilir. Makalenin kişisel olarak tanımlanabilir bilgiler içermesi durumunda, editör(ler) ve hakemler yazarların gizlilik ve mülkiyet haklarını ve veri gizliliğini ihlal edebilme ihtimaline karşı makalenin tamamı veya herhangi bir bölümünü üretken bir yapay zeka aracına yüklememelidir. Dergi Yapay Zeka kullanımı konusunda COPE'nin Yapay Zeka-Yazarlık politikalarını ve Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik Rehberini takip etmektedir.
- Yayıncı, editörler ve editörler kurulu yazarların ifade ettiği görüşlerden ve dergideki yayımlanan yazıların bilimsel ve hukuki içeriğinden sorumlu değildir. Özgünlük, yazıların okunması ve hatalar ile ilgili hukuki sonuçlar yazarların sorumluluğundadır.
Editör ve Hakem Sorumlulukları
- Editör(ler) makaleleri herhangi bir ayrımcılık yapmadan, önyargısız olarak değerlendirir.
- Yayına gönderilen makalelerin adil bir şekilde çift taraflı kör hakem değerlendirmesinden geçmelerini sağlar.
- Editörler gönderilen makalelere ilişkin tüm bilginin, makale yayınlanana kadar gizli kalacağını taahhüt eder.
- Editörler içerik ve yayının toplam kalitesinden sorumludur.
- Gereğinde hata sayfası yayınlama ya da düzeltme yapma sorumluluğu vardır.
- Baş editör; yazarlar, editörler ve hakemler arasında çıkar çatışmasına izin vermez.
- Hakem atama konusunda tam yetkiye sahiptir ve dergide yayınlanacak makalelerle ilgili nihai kararı vermekle yükümlüdür.
- JEP editörleri açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayımlanmakta olan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors" ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri kapsamındaki etik görev ve sorumluluklara sahip bulunmalıdır.
- Editörler, yayımlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini tespit ettiğinde veya üçüncü bir taraftan öğrendiğinde makalenin derhal düzeltilmesi, geri çekilmesi ya da makalenin doğruluğuna dair yazarlardan konu ile ilgili kanıt istenmesi gibi önlemleri alabilir ve gerekli gördüğünde çalışmayı dergiden geri çekebilir.
- Hakemlerin, yazarlarla ve/veya araştırmanın finansal destekçileriyle çıkar çatışmaları olmamalıdır.
- Değerlendirmelerinin sonucunda tarafsız bir yargıya varmalıdırlar.
- Hakemler gönderilen çalışmalara ilişkin tüm bilginin gizli tutulmasını sağlamalı ve yazar tarafından yapılmış herhangi bir telif hakkı ihlali ve intihal fark etmeleri durumunda derhal raporlamalıdırlar.
- Hakem, makale konusu kendi uzmanlık alanı dışında kalıyorsa ya da zamanında geri dönüş sağlaması mümkün görünmüyorsa, editöre bu durumu bildirmeli ve hakem sürecine kendisini dâhil etmemesini istemelidir.
- Değerlendirme sürecinde editör hakemlere gözden geçirme için gönderilen makalelerin üzerinde yazarların mülkiyet hakkı olduğunu açıkça belirtir.
- Hakemler ve yayın kurulu üyeleri başka kişilerle makaleler konusunda görüş alış verişinde bulunamazlar.
- Hakemlerin kimliğinin gizli kalmasına özen gösterilmelidir.
- Bazı durumlarda editörün kararıyla, ilgili hakemlerin makaleye ait yorumları aynı makaleyi yorumlayan diğer hakemlere gönderilerek hakemlerin bu süreçte aydınlatılması sağlanabilir.
- JEP'e gönderilen eserler, önce Yayın Kurulunca dergi ilkelerine uygunluk açısından ön değerlendirmeye tabi tutulur. Dergi kapsamına girmeyen veya içerik ve şekil şartları açısından uymayan bilimsel yazı formatına çalışmalar hakemlik süreci başlatılmadan geri çevrilir ya da kabul için değişiklikler istenebilir. Yayın Kurulu’nun değerlendirmesi sonucunda makale Alan Editörüne yönlendirilir. JEP'in yayın kurallarına uygun olarak gönderilen makaleler, değerlendirilmek üzere o alandaki çalışmalarıyla tanınmış iki hakeme gönderilir. JEP, değerlendirme sürecinde kör hakemlik sistemini kullanmaktadır. Makaleyi değerlendiren iki hakemden birisinin olumlu diğerinin olumsuz rapor vermesi durumunda makale üçüncü hakeme gönderilir veya Yayın Kurulu hakem raporlarını inceleyerek nihai kararı verir.
- JEP’e gönderilen çalışmalarda yazarlar, hakem ve Yayın Kurulunun eleştiri ve önerilerini dikkate alırlar. Katılmadıkları hususlar varsa gerekçeleriyle birlikte itiraz etme hakkına sahiptirler.
- Sisteme yüklenen bir makalenin ön değerlendirmesini editör 1-2 gün içerisinde bitirir. Hakemlerin değerlendirme süresi 15 gün; düzeltme istemesi halinde yazarın düzeltme süresi de 15 gündür. Normal şartlarda bir makalenin tüm değerlendirme sürecinin 20-40 gün içinde bitmesi beklenir. Ancak hakemlerden zamanında dönüş olmaması durumunda yeniden hakem atama vb. nedenlerle hakem değerlendirme süreci uzayabilmektedir.
- JEP’e makale gönderen yazar/yazarlar, Derginin söz konusu hakem değerlendirme koşullarını ve sürecini kabul etmiş sayılırlar.
- Reddedilen makaleler yeniden yayın sürecine alınmaz.