İş Doyumu ile İş Güvenliği Algısı Arasındaki İlişki: İnşaat İşçileri Örneği
Yıl 2021,
Cilt: 33 Sayı: 1, 58 - 63, 30.01.2021
Erhan Demir
,
Müge Ensari
Rüştü Uçan
,
Hacer Kayhan
Öz
İnşaat sektörü, iş kazalarının yoğun olarak görüldüğü çok tehlikeli işkollarından biridir. İnşaat sahalarında çalışan işçiler için çalışma alanlarında birçok tehlike ve risk vardır. İnşaat işçilerinin iş güvenliği konusundaki algılarının arttırılması, sektördeki iş kazası sayısının azalması ve iş kazaları sebebiyle oluşan hasarın azaltılması bakımından önem arz etmektedir. İnşaat işçileri arasında yürütülen bu araştırmayla iş doyumu ile iş güvenliği algısı arasındaki ilişki ve bu ilişkinin düzeyinin ortaya çıkarılması hedeflenmiştir. Çalışanların iş doyumu ve iş güvenliği algı düzeylerinin belirlenmesi için anket yöntemi kullanılmış ve 161 inşaat işçisiyle yüz yüze görüşülmüştür. Araştırma için kullanılan anket 3 bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde demografik özellikleri belirlemek için oluşturulan 6 soruya, ikinci bölümde iş doyumu düzeyi için kullanılan Minnesota İş Doyumu Ölçeğine yer verilmektedir. Üçüncü bölümde ise iş güvenliği algı düzeyini belirlemek için kullanılan İş Güvenliği Ölçeği bulunmaktadır. Yapılan araştırma neticesinde toplanan verilerin analizi SPSS 22 istatistik programıyla yapılmıştır. Analizler neticesinde çalışanların iş doyumu seviyesi ile iş güvenliği algısı arasında pozitif yönlü ve çok zayıf bir ilişki bulunduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca iş güvenliği algısı ile yaş grupları arasında anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte 26-35 yaş aralığındaki işçilerin algı düzeylerinin diğer yaş gruplarında bulunan işçilere oranla daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Kaynakça
- [1] Saraç, Ç.K., 2016. İş Sağlığı ve Güvenlik Kültürü Algısının İş Tatmini ile İlişkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye, s. 132.
- [2] Ceylan, H., 2014. Türkiye'de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının analizi. International Journal of Engineering Research and Development, 1(6), 1-6.
- [3] Ercan, A., 2010. Türkiye’de yapı sektöründe işçi sağlığı ve güvenliğinin değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, 13 (1), 49-53.
- [4] Kızgın, M.A., 2017. İnşaat İşçilerinin Yüksekte Çalışmaları ve Kullanılan İskelelerin İş Sağlığı ve Güvenliği Risklerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye, s. 96.
- [5] İSGİP, 2015. KOBİ’ler için İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Rehberi: Risk Değerlendirmesi, İSG Performans İzleme ve Sağlık Tehlikeleri-İnşaat Sektörü. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı.
- [6] Eren, E., 1998. Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Beta Yayınları.
- [7] Tüzüner, L.V., Özaslan, B.Ö., 2011. Hastanelerde iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının değerlendirilmesine yönelik bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 40(2),138-154.
- [8] Fuller, C.W., Vassie, L.H., 2001. Benchmarking the safety climates of employees and contractors working within a partnership arrangement. Benchmarking: An International Journal, 8(5), 413-430.
- [9] Özkan, T., Lajunen, T., 2003. Güvenlik kültürü ve iklimi. Pivolka, 10(2), 3-4.
- [10] Weiss, D.J., Dawis, R.V. England, G. W. and Lofquist, L. H., 1967. Manual for the Minnesota Satisfaction Questionnaire. Vol. 22, Minnesota Studies in Vocational Rehabilitation, Minneapolis: University of Minnesota, Industrial Relations Center.
- [11] Willamson, A.M., Feyer, A.M., Caims, D., Biancotti, D., 1997. The development of a mesure of safety climate: The role of safety perceptions and attitudes. Safety Science ,25(1-3),15-27.
- [12] Gündüz, B., 2016. Çalışanların Örgütsel Bağlılık ve İş Güvenliği Algıları Arasındaki İlişki: Gebze Organize Sanayi Bölgesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye, s. 85.
- [13] Gürbüz, H., İbrakovic, H., 2017. İşletmelerde iş güvenliği, güvenlik performansı ve iş güvenliği kültürü. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 442-469.
- [14] Özkurt Sivrikaya, S., Üzüm, B., 2018. Öğrencilerin işçi sağlığına ve güvenliğine yaklaşımları (Kocaeli Myo Örneği). International Journal Of Disciplines Economics&Administrative Sciences Studies, 4(7), 99-111.
- [15] Uslu, V., 2014. İşletmelerde İş Güvenliği Performansı ve İş Güvenliği Kültürü Algılamaları Arasındaki İlişki: Eskişehir İli Metal Sektöründe Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye, s. 112.
- [16] Stoilkovska, B.B., Pancovska, V.Z., Mijoski, G., 2015. Relationship of safety climate perceptions and job satisfaction among employees in the construction industry: the moderating role of age. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 21(4), 440-447.
- [17] Idrees, M.D.,Hafeez, M., Kim, J.Y., 2017. Workers’ age and the ımpact of psychological factors on the perception of safety at construction sites. Sustainability, 9(2017), 745: 1-15. http://www.mdpi.com/2071-1050/9/5/745/htm (15.06.2018)
- [18] Atay, F., 2006. Endüstri Alanında Çalışan Bireylerin İş Doyumu Düzeylerinin İş Güvenliği Algıları Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye, s. 131.
- [19] Aydın, F., 2010. İşletmelerde Fiziksel Çalışma Koşullarının İş Doyumu Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye, s. 142.
- [20] Yıldırım, İ., Akyüz, K.C., Akyüz, İ., Alevli, C., 2015. Mobilya sektöründe çalışanların iş güvenliği algıları ile iş doyumu düzeylerinin incelenmesi. Selçuk-Teknik Dergisi, Özel Sayı-1(UMK 2015), 171-184.
- [21] Avram, E., Ionescu, D., Mincu, C.L., 2015. Percived safety climate and organizational trust: the mediator role of job satisfaction. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 187(2015), 679-684.
- [22] Nielsen, M.B., Mearns, K., Matthiesen, S.B., Eid, J., 2011. Using the job demands-resources model to investigate risk perception, safety climate and job satisfaction in safety critical organizations. Scandinavian Journal of Psychology, 52(2011), 465-475.
- [23] Huang, Y.H., Lee, J., McFadden, A.C., Murphy, L.A., Robertson, M.M., Cheung, J.H., Zohar, D., 2016. Beyond safety outcomes: An investigation of the impact of safety climate on job satisfaction, employee engagement and turnover using social Exchange theory as the theoretical framework. Elsevier, Applied Ergonomics, 55(2016), 248-257.
- [24] Bergheim, K., Nielsen, M.B., Mearns, K., Eid, J., 2014. The relationship between psychological capital, job satisfaction and safety perceptions in the maritime industry. Elsevier, Safety Science, 74(2015), 27-36.