Öz
Mobilya sektörü emek yoğun ve işin genellikle elle yapıldığı sektörlerden biridir. Üretimin elle yapılması fiziksel iş talebini artırdığı gibi kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarını ve riskleri de beraberinde getirmektedir. Zira mobilya üretimi kas-iskelet rahatsızlıklarının en yoğun olduğu, bel, sırt ve omuz sorunlarının en çok yaşandığı sektörlerden biridir. Son yıllarda bu sorunlar giderek artmakta, özellikle depolama, üretim ve dağıtım aşamalarında bedensel zorlanma ve sakatlanmalar daha fazla olmaktadır. Bu sakatlanmalara neden olan sayısız risk faktörü vardır. Bu risk faktörleri biyomekanik, psikososyal ve bireysel olarak sınıflandırılmaktadır. Çalışma koşulları ve çalışma biçiminin neden olduğu biyomekanik risk faktörleri mobilya sektöründe çok sık gerçekleşen eğilme, bükülme, kaldırma, itme-çekme, ağır fiziksel iş, tekrarlı iş, postür-duruş ve vibrasyondan kaynaklanmaktadır. Bu riskleri azaltmada en önemli yaklaşım ağır çalışmalarda fiziksel iş ihtiyacını azaltmaktır.
Bu çalışma ülkemizde farklı illerde mobilya üretimi yapan 5 işletmede çalışanların iş ve iş ortamı kaynaklı fiziksel zorlanmalarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla bir kontrol listesi hazırlanmış, masifleme, levha işleme, zımparalama, montaj, vernik-boya ve paketleme birimlerinde çalışan 239 bireyin çalışma ortamı ve koşullarını değerlendirmesi istenmiştir. Değerlendirme elle çalışma, fiziksel enerji tüketimi, kas-iskelet sistemi kullanımı, işte kullanılan araç ve gereçler, çalışma istasyonu ve iş kolaylaştırmaya ilişkin 60 soruyu içermektedir. Araştırma sonucunda iş ve ortam koşullarının bireyde zorlanmayı artırdığı (p<0.05) ve iş memnuniyetini azalttığı (p<0.001) belirlenmiştir. Çalışma ortamı ile işten memnuniyet arasında da yüksek korelasyon (r=-.436, p<0.001) söz konusudur. Araştırma sonuçlarının bireyin çalışma yaşamı kalitesini artırmada, sağlık ve iş verimini iyileştirmede yararlı olması beklenmektedir.
Öz
The furniture industry is one of the labour – intensive and generally the hand – made working industries. The production to be done by hand as well as increases the physical work demands, it also brings with musculoskeletal system diseases and risks. Therefore, furniture manufacture is one of the sectors that musculoskeletal disorders are intense and it is one of the most experiencing sectors for lumbar, back and shoulder problems. In recent years, these problems have been increasing and especially physical strain and injuries have occurred more often in stages of storage, production and distribution. Many risk factors cause these injuries. These risk factors are classified as biomechanical, psychosocial and individual. The biomechanical risk factors caused by working conditions and working manner are due to bending, twist, lifting, pushing – pulling, heavy physical work, repetitive work, posture and vibration that occur very frequently in the furniture industry. The most important approach to reduce these risks is to reduce the physical working necessity in heavy work. This research is conducted to determine work and work environment based physical strains on employees of five companies that produce furniture in different cities in Turkey. Therefore, a checklist has been prepared that 239 individuals, who work in departments of massive processing, board processing, sanding, assembly, finishing and packaging, are asked to evaluate their working conditions and environment. The checklist consists of 60 questions related to operation by hand, physical energy consumption, musculoskeletal system usage, working tools and equipment, workstation and work facilitation. As a result of this research, it is concluded that working conditions and working environment conditions increase strain in individuals (p<0.05) and reduce job satisfaction (p<0.001). There is also the high correlation between working environment and job satisfaction (r=-.436, p<0.001). It is expected that the results of this research will be useful for increasing working life quality of the employees and improving their health and work efficiency.
Ayrıntılar
| Bölüm | SI: ERGONOMI2016 |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 2 Nisan 2017 |
| Gönderilme Tarihi | 24 Aralık 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 5 |