HASTA BİNA SENDROMUNUN AZALTILMASINDA ERGONOMİK ÖNLEMLERİN ÖNEMİ

Yıl 2018, Cilt: 6 , 137 - 142, 24.12.2018

Serpil Aytaç , Ulviye Tüfekçi

https://doi.org/10.21923/jesd.364415

Cited By: 2

Öz

Dünya
Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yayınlanan raporlarda, günümüzde, insanların zamanlarının
%90’ını kapalı mekanlarda, bu oranın da %70’ini iş, geri kalan %20’sini ise
evde geçirdikleri belirtilmektedir (Zeydan vd, 2009:587). Özellikle, kent yaşamı içerisinde, giderek artan büyüklükteki
binalar; rezidanslar, plazalar, gökdelenler ve kuleler özel, toplumsal ve iş
yaşantısının sürdürüldüğü akıllı yapılar olarak yaşam alanlarını daha fazla
oluşturmaya başlamıştır. Bu yapıların, aynı zamanda insanların sağlıklarını
tehdit eden, nitelikli, verimli, üretken olmalarını engelleyen bir unsur olarak
karşımıza çıkması söz konusu olabilmektedir. Kimi zaman psikolojik ve
psiko-nörolojik boyutta bazı olumsuz etkilere, kimi zaman da hastalıklara neden
oldukları görülebilmektedir (Zeybek, 2014:34).

Kişinin
çalışma alanı ile ilişkili şikayetlerinin bileşkesi hasta bina sendromu şeklinde ele alınmaktadır. Hasta bina
sendromunun 1970’lerden itibaren giderek artan sıklıkta bildirilmeye başlandığı
görülmektedir (Kubo vd., 2006:107). Dünya
Sağlık Örgütüne göre, modern ofis çalışanlarında iş ile ilişkili olarak görülen
cilt,
öksürük vb. mukoz zar şikayetleri
ile baş ağrısı, halsizlik ve konsantrasyon bozukluğu gibi genel belirtilerin
rapor edildiği durumlar hasta bina sendromu olarak tarif edilmektedir (Ooi vd,
1998:188).
Diğer
bir tanıma göre, belirli bir binada yaşarken veya
çalışırken ortaya çıkan ancak bu ortamdan uzaklaşınca kaybolan semptomlar
“hasta bina sendromu semptomları” olarak adlandırılmaktadır (Otlu, 2012:25).

Bu çalışmada hasta bina sendromu ile ilgili literatür
taranarak, kavramın açıklanması, ortaya çıkan semptomların ve neden olan
faktörlerin neler olduğunun incelenmesi ve söz konusu semptomların önlenebilmesi
için ergonomik açıdan neler yapılabileceğinin ifade edilmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

.Hasta Bina Sendromu, Ergonomi, Ofis çalışanları, Akıllı Binalar, Sağlık

THE IMPORTANCE OF ERGONOMIC MEASURES IN REDUCING SICK BUILDING SYNDROME

Öz

In the reports published by the World Health Organization (WHO), it is now stated that people spend 90% of their time indoors, 70% of that at work and the remaining 20% at home (Zeydan et al., 2009: 587). Especially in urban life, increasingly large buildings; residences, plazas, skyscrapers and towers have begun to build up their living spaces more as intelligent constructions of private, social and business life. At the same time, these constructs can be confronted as an element that prevents people from being qualified, efficient, productive, threatening their health. Sometimes it can be seen that they have some adverse effects on the psychological and psycho-neurological dimension and sometimes cause diseases(Zeybek, 2014:34).

A composition of complaints related to the working area of the person is treated as sick building syndrome. Sick building syndrome has been reported increasingly since 1970(Kubo et al., 2006:107). According to the World Health Organization, cases of skin, mucous membrane complaints, headache, fatigue, and impaired concentration seen in work in modern office workers are described as sick building syndrome (Ooi et al.,1998:188).

According to another definition, the symptoms that occur when living or working in a certain building but disappear when moving away from this environment are called "symptoms of sick building syndrome"(Otlu, 2012:25).

In this study, it is aimed to describe the concept of the sick building syndrome by explaining the literature about that syndrome, examining what the emerging symptoms and causative factors are, and what can be done in terms of ergonomics in order to prevent the mentioned symptoms.

Anahtar Kelimeler

Sick Building Syndrome, Ergonomics, Office Workers, Intelligent Buildings, Health

Kaynakça

• Alba, E., Dorronsoro, B., 2005. The Exploration/Exploitation Tradeoff in Dynamic Cellular Genetic Algorithms. IEEE, Transactions on Evolutionary Computation, 9, 26-142.
• Barmark, M., 2015. Social Determinants of the Sick Building Syndrome: Exploring the Interrelated Effects of Social Position and Psychosocial Situation, International Journal of Environmental Health Research, Vol 25, No 5, 490-507.
• Brasche, S., Bulinger, M., Morfeld, M., Gebhardt, H. J., Bischof, W., 2001. Why do Women Suffer from Sick Building Syndrome more often than Men? – Subjective Higher Sensitivity versus Objective Causes, Indoor Air, 11, 217-222.
• EPA, 1991. Indoor Air Facts No.4, Sick Building Syndrome, United States Environmental Protection Agency, Research and Development (MD-56).
• Ersoy, A., 2010. Hacettepe Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Binasında Çalışma Ortam Koşullarının ve Hasta Bina Sendromu Öğelerinin Değerlendirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Gomzi, M., Bobic, J., 2009. Sick Building Syndrome: Do We Live And Work İn Unhealthy Environment?, Perıodıcum Biologorum, Udc 57:61, Vol. 111, No 1, 79–84. Gomzi, M., Bobic, J., Radosevic-Vidacek, B., Macan, J., Varnai, V. M., Milkovic-Kraus, S., Kanceljak-Macan, B., 2007. Sick Building Syndrome: Psychological, Somatic, and Environmental Determinants, Archives of Environmental & Occupational Health, Vol. 62, No. 3.
• Gupta, S., Khare, M., Goyal, R., 2007. Sick Building Syndrome – A Case Study in a Multistory Centrally Air-Conditioned Building in the Delhi City, Building and Environment, 42, 2797-2809.
• Kubo, T., Mizoue, T., Ide, R., Tokuı, N., Fujino, Y., Minh, P. T., Shirane, K., Matsumoto, T., Yoshimura, T., 2006. Visual Display Terminal Work and Sick Building Syndrome – The Role of Psychosocial -Distress in the Relationship, Journal of Occupational Health, 107-112.
• Kukec, A., Dovjak, M., 2014. Prevention and Control of Sick Building Syndrome (SBS), International Journal of Sanitary Engineering Research, Vol 8, No. 1, 16-40.
• Mendelson M. B., Catano, V. M., Kelloway, K., 2000. The Role of Stress and Social Support in Sick Building Syndrome, Work & Stress, Vol. 14, No. 2, 137-155.
• Miskulin, M., Matic, M., Benes, M., Vlahovic, J., 2014. The Significance of Psychosocial Factors of the Working Environment in the Development of Sick Building Syndrome, Journal of Health Sciences, 4(3): 136-142.
• Oodith, D., Parumasur, S. B., 2012. The Impact of Sick Building Syndrome on Call Centre Agents’ Effectiveness, Journal f Economics and Behavioral Studies, Vol. 4, No. 9, 532-547.
• Ooi, P. L., Goh, K. T., Phoon, M. H., Foo, S. C., Yap, H. M., 1998. Epidemiology of Sick Building Syndrome and its Associated Risk Factors in Singapore, Occup. Environment Med., 55, 188-193.
• Otlu, M., 2012. Turgut Özal Tıp Merkezi Çalışanlarında Hasta Bina Sendromu Görülme Sıklığı Ve Etkileyen Faktörler, İnönü Üniversitesi, Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi.
• Özyaral, O., Keskin, Y., Erkan, F., Hayran, O., 2006. Nedeni Bilinmeyen Semptomların Ardındaki Hasta Bina Sendromu Olguları, TAF Preventive Medicine Bulletin, 5 (5), 352-363.
• WHO, 1982. Sick Building Syndrome By World Health Organization Regional Office for Europe, Textos Completos Fulltext.
• Yücel, A., Aycan, S., Özkan, S., Vaizoğlu, S., 2011. Bir Kamu Binası Çalışanlarında Hasta Bina Sendromu, Sağlık ve Toplum, Yıl 21, Sayı: 3, 19-27.
• Zeybek, I., 2014. Modern Yaşamın Göstergelerinden Yüksek Binalarda Renk - Işık Faktörü Bağlamında “Hasta Bina Sendromu” Ve İletişimsel Boyutta Etkileri, The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC October 2014 Volume 4 Issue 4, 33-38.
• Zeydan, Z. E., Zeydan, Ö., Yıldırım Y., 2009. Hasta Bina Sendromu, IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 587-595.