MOBİLYA MONTAJ HATTINDA ÇALIŞAN BİREYLERDE BEDENSEL ZORLANMA VE EYLEMSEL DURUŞ İLİŞKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 6 , 271 - 278, 24.12.2018

Kadir Özkaya , Olcay Polat , Velittin Kalınkara , Halil Çakanel

https://doi.org/10.21923/jesd.373427

Öz

Endüstriyel
üretimde iş kazaları ve yaralanmaların en önemli nedenlerinden biri hatalı
tasarlanmış çalışma ortamlarıdır. Emek yoğun bir sektör olan mobilya üretiminde
işçinin performansı, verimliliği doğrudan etkilemektedir. Sektörde çalışanların
yoğun emek-güç harcadığı birimlerden biri de montaj bölümüdür. Teknolojik
donanım ne kadar çok geliştirilse de mobilya montajında insan faktörü olmadan
iş yapılamamaktadır.

Bu
çalışmada; Denizli’de faaliyet gösteren büyük ölçekli bir işletmenin montaj
hattı incelenmiştir. Araştırma öncesinde, işletmenin çalışma koşulları
ergonomik açıdan incelenmiş ve tekrarlı iş yükünün yoğun olduğu çekmece montajı, iskelet – kutu montaj, son
montaj ve montaj kontrol olmak üzere 4 farklı montaj alanı belirlenmiştir.
Montaj hattında çalışan işçilerin beden duruşlarını ve işe bağlı zorlanmalarını
belirlemek için görüntüleme yöntemi ile veriler kaydedilmiş, veriler OWAS
yöntemi (Ovako Working Posture Analysis
System) ile değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda; son montaj ve
montaj kontrol istasyonlarında çalışma ortamı ve iş-çalışan uyumsuzluğunun
fazla olduğu, risk düzeyi yüksek tekrarlı hareketlerin çok fazla yapıldığı
belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mobilya Montaj Hattı, Bedensel Zorlanma, Kas - iskelet sistemi, Eylemsel Duruş

THE RELATIONSHIP OF ACTUAL POSTURE AND PHYSICAL STRAIN IN WORKING OF INDIVIDUALS ON FURNITURE ASSEMBLY LINE

Öz

Incorrect designed working
environment is one of the most important reasons of occupational accidents and
injuries in industrial production. Performance of workers directly effect on
the work productivity in furniture production as a labor-intensive sector. One
of the units where the employees spend too much effort is the assembly
department in this sector. Despite how much the technological equipment is
developed, furniture assembly cannot be made without human factors in a
factory. 

In this study, assembly
line of a large sized furniture factory located in Denizli is
investigated.  At the beginning of the study, working conditions of the
factory are examined from an ergonomic point of view and four different
repetitive labor intensive assembly stations, i.e., drawer assembly, frame-box
assembly, final assembly and assembly control are determined. Data are
collected with video record method to determine loadings and strains in work
postures of the workers in assembly lines and OWAS method (Working Posture
Analysis System) is used to evaluate the data.  As a result of the
evaluations, it is determined that the incompatibility with the working
environment and the worker was very high in the final assembly and assembly
control stations and the employees too much repeat the operations with high
risk levels. 

Anahtar Kelimeler

Furnitıre Assembly Line, Physical Strain, Musculoskeletal System, Actual Posture

Kaynakça

• Akay, D., Dağdeviren, M., Kurt, M., 2003. Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 18, 3, 73-84.
• Camkurt M.Z., 2007. İşyeri Çalışma Sistemi ve İşyeri Fiziksel Faktörlerinin İş Kazaları Üzerindeki Etkisi. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 20(6)/ 21(1), 80 – 106.
• Camkurt, M.Z., 2013. Çalışanların Kişisel Özelliklerinin İş Kazalarının Meydana Gelmesi Üzerindeki Etkisi. TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 24(6)/25(1-2), 70-101.
• Christensen, H., Petersen, M.B., 1995. A National Cross-Sectional Study in The Danish Wood and Furniture Industry on Working Postures and Manual Materials Handling. Ergonomics, 38(4),793 – 805.
• Çam, İ. 1991. Türkiye’deki İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Probleminin Çözümünde İş Güvenliği Eğitiminin Önemi Üzerine Bir Araştırma. MPM Verimlilik Dergisi, 20(4), 55 – 56.
• Ekiz, N., 2009. Türkiye’de Mobilya Sanayi İSG Koşulları Sorunları ve Çözüm Önerileri. Mobilya sektöründe İSG konulu TAIEX Semineri, Kayseri.
• Esen, H., Fığlalı, N., 2013. Çalışma Duruşu Analiz Yöntemleri ve Çalışma Duruşunun Kas – İskelet Sistemi Rahatsızlıklarına Etkileri. SAÜ Fen Bil.Der., 17(1), 41 – 51.
• Kalınkara, V., Özkaya, K., 2013. Orman İşçilerinin Çalışma Duruşlarının Ergonomik Analizi. 19.Ulusal Ergonomi Kongresi Bildiri Kitabı, Balıkesir, 75 – 83.
• Karhu, O. Kansi, P., Kuorinka, I., 1977. Correcting Working Postures in Industry: A Practical Method for Analysis. Applied Ergonomics, 8, 199 – 201.
• Lundqvist, P., Gustafsson, B., 1987. Working Postures in Dairy Barns. 9th Joint International Ergonomics Symposium. Working Postures in Agriculture and Forestry. Kuopio, Finland.
• Örnek, H., 1989. Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları. İşveren, 17(7), 6.
• Polat, O., Özkaya, K., Kalınkara, V., 2016. Physical Workload Assessment of Workers in Furniture Industry Using the OWAS Method. 2nd International Furniture Congress, Proceedings, Muğla, 48 – 54.
• Santos, J., Sarriegi, J.M., Serrano, N., Torres, J.M., 2007. Using Ergonomic Software in Non-Repetitive Manufacturing Processes: A Case Study, International Journal of Industrial Ergonomics, 37, 267 – 275.
• Sönmez, N., 2011. Elma Hasadının Ergonomik Analizleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Turan, G., 2013. Mobilya Üretimi Sürecinde Karşılaşılan Başlıca Önemli Çevresel Etkilerin Çalışan Sağlığı Açısından Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• URL – 1: https://www.icmimarlikdergisi.com/2017/11/13/giyebilir-bir-sandalye-chairless-chair/ Erişim Tarihi: 16.12.2017.
• Vedder, J., 1998. Identifying Postural Hazards with a Video-based Occurrence Sampling Method, International Journal of Idustrial Ergonomics, 22, 373 – 380.