COMPARISONS OF PERFORMANCE LIMIT STATES OF TEC-2018 AND TEC-2007 SEISMIC CODES

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 4, 1386 - 1397, 20.12.2021

Bayram Tanık Çaycı , Osman Eldemir

https://doi.org/10.21923/jesd.876935

Cited By: 3

Öz

This study aims to compare building performance levels defined in the Turkish Building Earthquake Code 2018 and 2007. For this purpose, 5 RC residential buildings were modeled in computer environment. Nonlinear behavior of structural members was reflected to the models by using user-defined plastic hinges. Performance levels of building models was obtained with static pushover analyzes at different roof drift ratios. It is seen that the definition of section damage limits of both regulations has remarkable differences. The roof displacement limit corresponding to TEC-2018 Limited Damage level were calculated 100% lower than TEC-207 Immediate Occupancy damage level on average. Controlled Damage and Pre-Collapse performance levels are also reached at 25% and 33% lower roof displacement values than Life Safety and Collapse Prevention performance levels, respectively. Another point should be emphasis is that the Limited Damage performance level has been reached before yield point of capacity curve. The slope of capacity curves and damage pattern of building models also vary due to change in definition of cracked section stiffness in TEC-2018. There is a possibility that the buildings with performance assessment were carried out according to TEC-2007 may be inadequate according to TEC-2018 considering significant differences in damage level definitions.

Anahtar Kelimeler

TEC-2018, TEC-2007, RC Structures, Seismic Performance, Nonlinear Analysis.

TBDY-2018 VE DBYBHY-2007 DEPREM YÖNETMELİKLERİ PERFORMANS SEVİYELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Öz

Gerçekleştirilen çalışmanın amacı Türk Bina Deprem Yönetmeliği 2018 ve Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik-2007’de tanımlı bina performans seviyelerinin karşılaştırılmasıdır. Bu kapsamda daha önce inşa edilmiş 5 farklı betonarme bina bilgisayar ortamında modellenmiştir. Doğrusal olmayan davranış özellikleri eleman uçlarında tanımlanan kullanıcı tanımlı plastik mafsallar ile modele yansıtılmıştır. Statik itme analizi gerçekleştirilen modellerin farklı ötelenme oranları için performans düzeyleri hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde her iki yönetmeliğin kesit hasar sınır tanımlarının büyük farklılıklar içerdiği görülmektedir. TBDY-2018 Sınırlı Hasar performans düzeyine karşılık gelen çatı katı deplasman değeri DBYBHY-2007 Hemen Kullanım performans düzeyine göre ortalama %100 daha düşük hesaplanmıştır. Kontrollü Hasar ve Göçme Öncesi performans düzeylerine de Can Güvenliği ve Göçmenin Önlenmesi performans düzeylerine göre sırasıyla %25 ve %33 daha düşük deplasman değerleri altında ulaşılmaktadır. Dikkat çeken bir diğer nokta da Sınırlı Hasar performans düzeyine sistemin akma noktasından önce ulaşılmış olmasıdır. TBDY-2018’de çatlamış kesit rijitliği tanımındaki değişime bağlı olarak bina baskın titreşim periyotları genellikle daha düşük hesaplanmaktadır. Bu duruma bağlı olarak kapasite eğrilerinin eğimi ve plastik mafsal desenleri de farklılık göstermektedir. Her iki yönetmelik arasında hasar düzeyi tanımlarında önemli farkların olması nedeniyle, DBYBHY-2007 kriterlerine göre performans incelemesi gerçekleştirilen yapıların TBDY-2018 kriterlerine göre yetersiz düzeyde çıkması ihtimali bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

TBDY-2018, DBYBHY-2007, Betonarme Yapılar, Sismik Performans, Doğrusal Olmayan Analiz

Kaynakça

• ABYBHY, 1998. Afet Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara.
• Balıkçı, İ., 2019. Mevcut Binaların Deprem Performanslarının 2007 ve 2018 Deprem Yönetmeliklerine Göre Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• DBYBHY, 2007. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Ankara.
• Elçi, H., Göker, K.A., 2018. Deprem Yönetmeliklerinin (TDY 2007 ve TBDY 2018) Betonarme Kolonların Deprem Performansı Açısından Karşılaştırılması, International Journal of Scientific and Technological Research (Online), 4(6), 9-21.
• Eldemir, O., 2019. DBYBHY-2007 ve TBDY-2018 Yönetmeliklerinin Mevcut Yapıların Sismik Davranış Özellikleri Açısından Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Eurocode 8, 2004. Design of Structures for Earthquake Resistance-Part 3: Assessment and Retrofitting of Buildings, European Committee for Standardization, Brussels.
• Foroughi, S., Jamal, R., Yüksel, S.B., 2020. Şekil Değiştirme Esaslı Hasar Sınırlarının Belirlenmesinde Sargı Donatısının Ve Eksenel Yükün Etkisi, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 8(4), 1042 – 1052.
• Inel M., Ozmen H.B., 2016. Effects Of Plastic Hinge Properties in Nonlinear Analysis of Reinforced Concrete Buildings, Engineering Structures, 28(11), 1494-1502.
• Korkmaz, K.A., Düzgün, M., 2006. Statik Artımsal İtme Analizinde Kullanılan Yük Dağılımlarının Değerlendirilmesi, İMO Teknik Dergi, 255, 3873-3878.
• Kumbasaroglu, A., 2020. Effect of Anchor Bars on Seismic Behavior of Infilled Walled Frames. KSCE Journal of Civil Engineering, 24(10), 2980-2992.
• Mander J.B., Priestley M.J.N., Park R., 1988. Theoretical Stress-Strain Model for Confined Concrete, ASCE: Journal of Structural Engineering, 114(8), 1804-1826.
• Özmen, H.B., 2011. Düşük Ve Orta Yükseklikteki Betonarme Yapıların Deprem Performanslarını Etkileyen Faktörlerin İrdelenmesi, Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Özmen, H.B., Inel, M., Şenel Ş.M., Kayhan A.H., 2015. Load carrying system characteristics of existing Turkish RC building stock, International Journal of Civil Engineering, 13(1), 76-91.
• Safkan, I., 2012. Comparison of Eurocode 8 and Turkish Earthquake Code 2007 for Residential RC Buildings in Cyprus, Proceedings of the 15th Conference on Earthquake Engineering, Lizbon, Portekiz.
• CSI, 2018. SAP2000 Ultimate, Integrated Finite Element Analysis and Design of Structures, Version 20.0.0, Computers and Structures Inc., Berkeley, CA, USA.
• Semap, 2008. Sargı Etkisi Modelleme Analiz Programı; Tubitak Proje No:105M024.
• Sucuoğlu, H., 2006. 2007 Deprem Yönetmeliği Performans Esaslı Hesap Yöntemlerinin Karşılıklı Değerlendirilmesi, Türkiye Mühendislik Haberleri, 4(5), 24-36.
• Sümer, Y., Hamsici, M., 2020. Çok Katlı Betonarme Binalarda 2018 Deprem Yönetmeliği İle Tanımlanan Spektrum Eğrilerinin Etkisi, Academic Platform Journal of Engineering and Science 8 (2), 349-354.
• TBDY, 2018. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara.
• Ulutaş, H., 2019. DBYBHY (2007) ve TBDY (2018) Deprem Yönetmeliklerinin Kesit Hasar Sınırları Açısından Kıyaslanması, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi Sayı 17, S. 351-359, 2019.