HYDROCHEMISTRY AND QUALITY ASSESSMENT OF DRINKING WATER RESOURCES IN DENIZLI CITY CENTER

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 3, 957 - 978, 30.09.2025

Osman Kurt , Ali Gökgöz , Can Başaran

https://doi.org/10.21923/jesd.1699315

Öz

This study aims to evaluate the water quality and usability properties of groundwater in Denizli city center. For this purpose, physicochemical and isotope analyses of samples taken from 6 springs, 18 drillings, and 2 rainwater were carried out. Temperature, electrical conductivity (EC), and pH values of water samples are between 10.4–20.0 °C, 297–890 S/cm and 7.11–8.13, respectively. Waters are generally of the Ca-Mg-HCO3 type and discharged from calcite-rich carbonate aquifers. Although the chemical composition of sampled waters is mainly shaped by carbonate dissolution, evaporite dissolution, silicate dissociation and cation exchange reactions are also effective. Analysis results were compared with Turkish Drinking Water and World Health Organization standards and it was determined that all waters were drinkable. WQI values of sampled waters ranged between 13.7–43.8 and all samples were in the “very good” drinking water class. Evaluations made with various parameters revealed that all waters are suitable for irrigation. According to δ18O, δD and tritium values, the waters are of meteoric origin and generally have shallow circulation. δ13C values showed that the main source of carbon is the dissolution of calcite and/or other carbonate minerals in the aquifer rocks.

Anahtar Kelimeler

Drinking water , Irrigation water , Hydrochemistry , Isotope , WQI

Proje Numarası

2020FEBE039

DENİZLİ İL MERKEZİ İÇME SUYU KAYNAKLARININ HİDROKİMYASI VE KALİTE DEĞERLENDİRMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, Denizli il merkezi yeraltı sularının su kalitesini ve kullanılabilme özelliklerini değerlendirmektir. Bu amaçla 6 kaynak ve 18 sondaj ile 2 adet yağmur suyundan alınan örneklerin fizikokimyasal ve izotop analizleri yapılmıştır. Su örneklerinin sıcaklık, elektriksel iletkenlik (Eİ) ve pH değerleri sırasıyla 10,4–20,0 °C, 297–890 S/cm ve 7,11–8,13 arasındadır. Sular genellikle Ca-Mg-HCO3 tipinde olup kalsitçe zengin karbonat akiferlerden boşalmaktadır. Örneklenen suların kimyasal kompozisyonu başlıca karbonat çözünmesi ile şekillenmekle birlikte, evaporit çözünmesi, silikat ayrışması ve katyon değişimi reaksiyonlarının da etkisi vardır. Analiz sonuçları Türk İçme Suyu ve Dünya Sağlık Örgütü standartları ile karşılaştırılmış ve tüm suların içilebilir olduğu belirlenmiştir. Örneklenen suların WQI (Su Kalite İndeksi) değerleri 13,7–43,8 arasında değişmekte olup tüm örnekler “çok iyi” içme suyu sınıfındadır. Çeşitli parametrelerle yapılan değerlendirmeler tüm suların sulamaya uygun olduğunu ortaya koymuştur. δ18O, δD ve trityum değerlerine göre sular meteorik kökenli ve genellikle sığ dolaşımlıdır. δ13C değerleri karbonun başlıca kaynağının akifer kayaçlardaki kalsit ve/veya diğer karbonat minerallerinin çözünmesi olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

İçme suyu , Sulama suyu , Hidrokimya , İzotop , WQI

Proje Numarası

2020FEBE039

Kaynakça

• Aghazadeh, N., Mogaddam, A.A., 2011. Investigation of Hydrochemical Characteristics of Groundwater in the Harzandat Aquifer, Northwest of Iran. Environmental Monitoring and Assessment, 176(1–4), 183–195.
• Alçiçek, H., 2007. Denizli havzası (Sarayköy-Buldan bölgesi, GB Türkiye) Neojen çökellerinin sedimantolojik incelemesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara üniversitesi, Ankara,Türkiye.
• Ayers, R. S., Westcot, D.W., 1985. Water Quality for Agriculture. Food and Agriculture. Organization of the United Nations FAO Irri¬gation and Drainage Paper 29, Rev. 1.
• Baba, A., Ayyildiz, O., 2006. Urban groundwater pollution in Türkiye, Urban Groundwater Management and Sustainability. Springer 93-110.
• Baba, A., Tayfur, G., 2011. Groundwater contamination and its effect on health in Türkiye. Environmental Monitoring and Assessment, 183 (1-4), 77-94.
• Başaran, C., Manap, H., 2023. Afyon Ovası Kuzeybatı Bölümü Yeraltısularının Hidrojeokimyası, İçme ve Sulama Suyu Özelliklerinin Belirlenmesi. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9 (2), 258-267.
• Bernoulli, D., Graciansky, P.C., Monod, O., 1974. The extension of the Lycian Nappes (SW Türkiye) into the Southeastern Aegean Islands. Eclogae Geologicae Helvetiae, 67, 39–90.
• Bilgin, A., 2015. An assessment of water quality in the Çoruh Basin (Türkiye) using multivariate statistical techniques. Environmental Monitoring and Assessment, 187, 1–16.
• Bozkurt, E., 2001. Neotectonics of Türkiye – A synthesis. Geodinamica Acta, 14, 3–30.
• Çakmakoğlu, A., 2017. Afrodisias Çevresinin (Karıncalıdağ-Babadağ ve Tavas arası) Jeolojisi ve Antik Mermer Ocaklarının Tektono-Stratigrafik Yeri. IV. Uluslararası Taş Kongresi, 20-25 Mart 2017, İzmir-Türkiye, Bildiriler Kitabı, 775-795.
• Clark, I.D., Fritz, P., 1997. Environmental Isotopes in Hydrogeology. New York: Lewis Publishers.
• Craig, H., 1961. Isotopic variations in meteoric waters. Science, 133, 1702-1703.
• Çuhadar, G. Tamgaç, S., 1994. Hidrojeolojik Etütlerde Su Kimyası Verilerini Toplama ve Değerlendirme Yöntemleri. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, DSİ Yayınları, Ankara, 1-22.
• Davraz, A., Varol, S., 2012. Microbiological risk assessment and sanitary inspection survey of Tefenni (Burdur/Türkiye). Environmental Earth Sciences, 66, 1213–1223.
• Dewey, J.F.，Şengör, A.M.C., 1979. Aegean and surrounding regions: Complex multiplate and continuum tectonics in a convergent zone. Geological Society of America Bulletin. 90, 84–92.
• Dişli, E., Gülyüz, N., 2020. Hydrogeochemical investigation of an epithermal mineralization bearing basin using multivariate statistical techniques and isotopic evidence of groundwater: Kestanelik Sub-Basin, Lapseki, Türkiye. Geochemistry, 80 (4), 125661.
• Doneen, L.D., 1964. Notes on Water Quality in Agriculture. Department of Water Science and Engineering, University of California: Oakland, CA, USA.
• Ece Karakuş, F., Güler, C., Kurt, M.A., Yıldırım, Ü, Güven, O., 2023. Erdemli (Mersin) Kıyı Akiferi Su Kalitesinin Değerlendirilmesi.Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 47, 119-134.
• Ekemen Keskin, T., Özler, E., 2020.Heavy metal contamination in groundwater and surface water due to active Pb-Zn-Cu mine tails and water-rock interactions: A case study from the Küre mine area (Türkiye). Turkish Journal of Earth Sciences, 29, 878-895.
• Erakman, B., Meşhur, M., Gül, M.A., Alkan, H., Öztaş, Y. Akpınar, M., 1986. “Fethiye-Köyceğiz-Tefenni-Elmalı- Kalkan arasında kalan alanın jeolojisi”, (eds: Güven, A., Dinçer, A., Derman, A.S.), Türkiye Altıncı Petrol Kong., Jeoloji Bildirileri, Ankara, 23-32.
• Gat, J.R., Carmi, I., 1970. Evolution of the isotopic composition of atmospheric waters in the Mediterranean Sea. Journal of Geophysical Research, 75, 3032-3048.
• Gökgöz A, Tabancalı Y (2021). Böceli ve Kazanpınar karst kaynaklarının (Denizli) hidrojeolojik ve hidrokimyasal özellikleri. Pamukkale Üniv. Müh. Bilim. Derg., 27, 3, 420-430). DOI: 10.5505/pajes.2020.04378
• Gökgöz, A., Akdağoğlu, H., 2016. Hydrogeology and hydrogeochemistry of a coastal low-temperature geothermal field: a case study from the Datça Peninsula (SW Türkiye). Environ Earth Sci. 75:1143. doi:10.1007/s12665-016-5957-y
• Gökgöz, A., Mutlu, H., Akman, M.A., 2022. Hydrochemical characteristics and geothermometry applications of thermal waters in the Çürüksu Graben, western Türkiye. Turkish Journal of Earth Sciences, 31 (3), 260–283.
• Gökgöz, A., Semerci Aygün, B., 2023. Pınarbaşı Karst Kaynağı’nın (Denizli) Boşalım Hidrodinamiği ve Hidrojeokimyasal Özelliklerinin Değerlendirmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 23 (3), 780–796.
• Gökgöz, A., Taşdelen, S., Kaya, M. ve Bülbül, A., 2005. Denizli Belediyesi Mücavir Alanının Hidrojeolojik ve Hidrokimyasal İncelemesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 11 (1), 53–62.
• Güler, C., Kurt, M.A., Alpaslan, M., Akbulut, C., 2012. Assessment of the impact of anthropogenic activities on the groundwater hydrology and chemistry in Tarsus coastal plain (Mersin, SE Türkiye) using fuzzy clustering, multivariate statistics and GIS techniques. Journal of Hydrology 414, 435451.
• Günay, G., Şimşek, Ş., Keloğlu, N., Elhatip, H., Yeşertener, C., Dilsiz, C., Güner, İ. N., Bektaş, D., Öncel, E., 1996. Pamukkale Koruma Amaçlı İmar Planında Öngörülen Travertenlerin Korunması ve Geliştirilmesi İle İlgili Bilimsel-Teknik Araştırmalar ve Müşavirlik Hizmetleri (III). Beytepe-Ankara.
• Gündoğan, İ., Helvacı, C. Sözbilir, H., 2008. “Gypsiferous carbonates at Honaz Dağı (Denizli): First documentation of Triassic gypsum in western Türkiye and its tectonic significance”, Journal of Asian Earth Sciences, 32, 49–65.
• Güner, E.D., Tekin, S., Seckin, G., 2018. An Assessment of Shallow Groundwater Wells in an Agricultural and Coastal Area in Göksu Delta, Türkiye. Bilge International Journal of Science and Technology Research, 2 (1), 9-16.
• Hakyemez, Y.H., 1989. “Geology and stratigraphy of the Cenozoic sedimentary rocks in the Kale-Kurbalık area, Denizli-southwestern Türkiye”, Mineral Research and Exploration Institute of Türkiye (MTA) Bulletin, 109, 1-14.
• Hançer, M., 2013. Study of the Structural Evolution of the Babadağ-Honaz and Pamukkale Fault Zones and the Related Earthquake Risk Potential of the Buldan Region in SW Anatolia, East of the Mediterranean. Journal of Earth Science, 24 (3), 397–409.
• Hetzel, R., Ring, U., Akal, C., Troesch, M., 1995. Miocene NNE directed extensional unroofing an the Menderes Massif, Southwestern Türkiye. Journal of the Geological Society, 152, 639–654.
• İnan, A.B., 2024. Pamukkale Termal Kaynağının (Denizli) Kimyasal ve İzotop Kompozisyonundaki Mevsimsel Değişimlerin İzlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Türkiye. İTASHY, 2013. İnsani tüketim amaçlı sular hakkında yönetmelik. Resmî Gazete, 07/03/2013, No: 28580.
• Joshi, D.M., Kumar, A., Agrawal, N., 2009. Assessment of the irrigation water quality of river Ganga in Haridwar district. Rasayan Journal of Chemistry, 2, 285–292.
• Karakuş, C.B., 2019. Evaluation of groundwater quality in Sivas province (Türkiye) using water quality index and GIS-based analytic hierarchy process. International Journal of Environmental Health Research, 29 (5), 500-519.
• Kaya, Y., 2000. Denizli (Merkez) Yeraltı Sularının Jeokimyasal İncelemesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Türkiye. Kelley, W.P., 1963. Use of Saline Irrigation Water. Soil Science, 95, 385–391.
• Koçyiğit, A., 2005. Denizli Graben-Horst System and the eastern limit of the west Anatolian continental extension: Basin fill, structure, deformational mode, throw amount and episodic evolutionary history, SW Türkiye. Geodinamica Acta, 18, 167–208.
• Konak, N. Şenel, M., 2002. 1/500.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası-Denizli Paftası Ankara, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü. Konak, N., 2003. “Menderes Masifi'nin Güneydoğusundaki Naplı Yapılar”; 56.Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, 304-306.
• Konak, N., 2007a. “Menderes Masifi Kolokyumu; “Menderes Masifi'nin Güney ve Güneydoğusundaki Naplı Yapılar”, Menderes Masifi Teknik Gezi Kitabı, JMO Teknik Gezi Kitapları Serisi, No: 5, Ankara, 33-48.
• Konak, N., 2007b. “Menderes Masifi Kolokyumu; “Menderes Masifi'nin Prekambriyen-Paleozoyik İstiflerinin Tektonik Üniteler Bazında Tartışılması”, Menderes Masifi Kolokyumu Bildiriler Kitabı, , Ankara, 17-23.
• Konak, N., Akdeniz, N., Öztürk, E.M., 1987. Geology of the south of Menderes Massif. Guide Book for the Field Excursion along Western Anatolia, Türkiye, 42-53.
• Konak, N., Alan, İ., Bakırhan, B., Bedi, Y., Dönmez, M., Pehlivan, Ş., Sevin, M. Türkecan, A., Yusufoğlu, H., 2016. “Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü 1/1.000.000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası”.
• Konak, N., Çakmakoğlu, A., 2007a. Menderes Masifi Kolokyumu; “Göktepe Napı-Bodrum Napı”, Menderes Masifi Teknik Gezi Kitabı, JMO Teknik Gezi Kitapları Serisi, No: 5, Ankara, 55-64.
• Konak, N., Çakmakoğlu, A., 2007b. “Menderes Masifi Kolokyumu; “Menderes Masifi ve Yakın Çevresindeki Mesozoyik-Alt Tersiyer İstiflerinin Tektonik Üniteler Bazında Tartışılması”, Menderes Masifi Kolokyumu Bildiriler Kitabı, Ankara, 56-64.
• Konak, N., Çakmakoğlu, A., 2009. “Menderes Masifi ve Tavas Napı'ndaki Geç Kretase-Erken Tersiyer Olayları”; 62. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, 948-949.
• Krishnakumar, P., Lakshumanan, C., Kishore, V.P., Sundararajan, M., Santhiya, G., Chidambaram, S., 2014. Assessment of groundwater quality in and around Vedaraniyam, South India. Environmental Earth Sciences, 71, 2211–2225.
• Kurt, O., 2022. Denizli İl Merkezi İçme Suyu Kaynaklarinin Hidrojeolojik ve Hidrojeokimyasal İncelemesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Türkiye.
• Lucas, L.L., Unterweger, M.P., 2000. Comprehensive review and critical evaluation of the half-life of tritium. Journal of Research of the National Institute of Standards and Technology, 105 (4), 541–549.
• Magesh, N.S., Jitheshlal, K.V., Chandrasekar, N., Jini, K.V., 2013. Geographical information system-based morphometric analysis of Bharathapuzha river basin, Kerala, India. Applied Water Science, 3, 467–477.
• Mayo, A.L., Loucks, M.D., 1995. Solute and isotopic geochemistry and ground water flow in the central Wasatch Range. Utah. Journal of Hydrology, 172, 31–59.
• McLean, W., Jankowski, J., Lavitt, N., 2000. “Groundwater quality and sustainability in an alluvial aquifer, Australia”, In: Sililo O et al. (editors). Groundwater, Past Achievements and Future Challenges. Rotterdam, The Netherlands: A.A. Balkema, pp. 567–573.
• Meşhur, M., Akpınar, M., 1984. Yatağan-Milas-Bodrum ve Karacasu-Kale-Acıpayam-Tavas civarlarının jeolojisi ve petrol olanakları. TPAO Arama Grubu, Teknik Rapor No: 1963, Ankara, Türkiye.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM), 2025. Kuraklık Analizi. Meteoroloji Genel Müdürlüğü, https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklık-analizi.aspx Erişim tarihi: 17.09.2025.
• Meybeck, M., 1987. Global chemical weathering of surficial rocks estimated from river dissolved loads. American Journal of Science, 287 (5), 401–428.
• Mishra.P.C., Patel, R.K., 2001. Quality of Drinking water in Rourkela, out side the steel town ship. Journal of Environment and Pollution, 8 (2), 165–169.
• Okay, A.İ., 1989. Denizli’nin güneyinde Menderes Masifi ve Likya naplarının jeolojisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 109, 45–58.
• Önhon, E.. Ertan, I., Güler, S., Nazik, M., Kaplan, A., 1989. Research on the Origin of the Karst Waters in Yukarı Çürüksu Plain Using Isotope Techniques. State Hydraulic Works of Türkiye, Final Report. Ankara, Türkiye.
• Oudeika, M.S.; İlkimen, E.M.; Taşdelen, S.; Aydın, A., 2020. Distinguishing Groundwater Flow Paths in Fractured Rock Aquifers Formed Under Tectonic Stress Using Geophysical Techniques: Cankurtaran Basin, Denizli, Türkiye. International Journal of Environmental Research, 14 (5), p567.
• Oudeika, M.S.; Taşdelen, S., Güngör, M.; Aydın, A., 2021. Integrated vertical electrical sounding and hydrogeological approach for detailed groundwater pathways investigation: Gökpınar Dam Lake, Denizli, Türkiye. Journal of African Earth Sciences, 182, 104273.
• Özkul, M., Kele, S., Gökgöz, A., Shen, C.C., Jones, B., Baykara, M.O., Fόrizs, I., Németh, T., Chang, Y., Alçiçek, M.C., 2013. Comparison of the Quaternary travertine sites in the Denizli Extensional Basin based on their depositional and geochemical data. Sedimentary Geology, 294, 179–204.
• Paliwal, K. V., 1972. Irrigation with saline water. Monogram No. 2, new series, New Delhi. IARI.
• Parkhurst, D.L., Appelo, C.A.J., 1999. User's guide to PHREEQC (Version 2)—A computer program for speciation, batch-reaction, one-dimensional transport, and inverse geochemical calculations. U.S. Geological
• Survey Water-Resources Investigations Report 99–4259, 312 pp. Raghunath, H.M., 1987. Groundwater (2nd ed.), Wiley Eastern Ltd,New Delhi, 563p.
• Richards, L. A., 1954. Diagnosis and Improvement of Saline Alkali Soils. Agriculture, Handbook 60, U.S. Department of Agriculture, Washington, D.C..
• Şahinci, A., 1991. Doğal Suların Jeokimyası. Reform Matbaası, İzmir.
• Sahu, P., Sikdar, P.K., 2008. Hydrochemical Framework of the Aquifer in and around East Kolkata Wetlands, West Bengal, India. Environmental Geology, 55, 823–835.
• Schoeller, H., 1944. Les echanges de bases dans les eaux souterraines; trois exemples es Tunisie. Bulletin de la Société Géologique de France, 4, 389–420.
• Şener, Ş., Şener, E., Davraz, A., 2017. Evaluation of water quality using water quality index (WQI) method and GIS in Aksu River (SW-Türkiye). Science of the Total Environment, 584–585, 131–144.
• Şener, Ş., Varol, S., Şener, E., 2022. Akşehir (Konya) Ovası Yeraltısuyu Kalitesi ve Kullanılabilirliğinin Belirlenmesi. Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, 8 (1), 80-91.
• Şengör, A.M.C., Yılmaz, Y., 1981. Tethyan evolution of Türkiye: a plate tectonic approach. Tectonophysics, 75, 181–241.
• Şimşek, Ş., 1984. Denizli-Sarayköy-Buldan Alanının Jeolojisi ve Jeotermal Enerji. Olanakları. İstanbul Üniversitesi Yer Bilimleri Fakültesi Yayın Organı, 3, 145-162.
• Subba Rao, N., 1997. Studies on Water Quality Index in Hard Rock Terrain of Guntur District, Andhra Pradesh, India. National Seminar on Hydrology of Precambrian Terrains and Hard Rock Areas, pp. 129–134.
• Sun, S., 1990. Denizli-Uşak arasının jeolojisi ve linyit olanakları. MTA Raporu, Rapor No: 9985, Ankara, Türkiye.
• Tarcan, G.; Akıncı, G.; Danışman, M.A., 2010. Assessment of the pollution from tannery effluents upon waters and soils in and Around KulaVicinity, Türkiye.WaterAir Soil Pollut. 213, 199–210.
• Taşdelen, S., 2018. Hydrogeological and Geophysical Characterization of Kozlupınar and Bentpınarı Water Springs (Denizli, SW Türkiye). IJRDO-Journal Application Science. 4 (12), 8-21.
• Taşdelen, S., 2021. Hydrogeochemical Characteristics of Spring Waters for Irrigation, Gökpınar Basin Case, Denizli, Türkiye. Journal of Agricultural Sciences (Tarim Bilimleri Dergisi), 27 (4), 516 – 525.
• Taşdelen, S., Akyol, E.; Aydın, A.; Kaya, A., 2017. Relation Between Hydrodynamics of Gökpınar Springs and Fault Zones Denizli. International Journal of Advances in Science Engineering and Technology, 5 (3). 68-73. https://www.researchgate.net/publication/318788690
• Taşdelen, S.; Güngör, M.; Aydın, A., 2016. Çukurköy (Denizli) dolayının sığ yeraltı suyu hidrojeoloji incelemesi. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 22 (3), 206-212.
• Thornthwaite, C., 1948. An approach toward a rational classification of climate. Geographical Review, 38, 55-94.
• Todd, D. K., 1980. Groundwater Hydrology. (2nd ed.), John Wiley and Sons.
• Varol, S., Davraz, A., 2016. Evaluation of potential human health risk and investigation of drinking water quality in Isparta city center (Türkiye). Journal of Water and Health, 14 (3), 471-488.
• Vasanthavigar, M., Srinivasamoorthy, K., Vijayaragavan, K., Rajiv Ganthi, R., Chidambaram, S., Anandhan, P., Manivannan, R., Vasudevan, S., 2010. Application of Water Quality Index for Groundwater Quality Assessment: Thirumanimuttar Sub-Basin, Tamilnadu, India. Environmental Monitoring and Assessment, 171, 595-609.
• Venugopal, T., Giridharan, L., Jayaprakash, M. and Periakali, P., 2009. Environmental Impact Assessment and Seasonal Variation Study of the Groundwater in the Vicinity of River Adyar, Chennai, India. Environmental Monitoring and Assessment, 149, 81–97.
• Wang, S., Fu, J., Zhang, C., Yang, J. 2021. Chapter 4- Shield machine selection, Shield Tunnel Engineering, 115-171. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-823992-6.00004-7
• WHO, 2011. Guidelines for Drinking Water Quality. 4th Edition World Health Organization, Geneva, Switzerland.
• Wilcox, L. 1955. Classification and Use of Irrigation Waters; Agriculture Circular: Washington, DC, USA, p. 19.
• Yazman, M.M., Yüksel, B., Ustaoğlu, F., Şen, N., Tepe, Y., Tokatlı, C., 2024. Investigation of groundwater quality in the Southern Coast of the Black Sea: application of computational health risk assessment in Giresun, Türkiye. Environmental Science and Pollution Research International, 31 (39), 52306-52325.
• Yidana, S.M., Yidana, A., 2010. Assessing Water Quality Using Water Quality Index and Multivariate Analysis. Environmental Earth Sciences, 59, 1461–1473.
• Yıldırım, N., Güner, İ.N., 2002. Isotopic and hydrogeochemical properties of waters encountered in the geothermal area, eastern Menderes graben. Hidrojeolojide İzotop Tekniklerinin Kullanılması Sempozyumu, 79–97.
• Yılmaz, Y., Genc, S.C., Gurer, O.F., Bozcu, M., Yılmaz, K., Karacık, Z., Altunkaynak, S., Elmas, A., 2000. When did the western Anatolian grabens begin to develop? In Tectonics and Magmatism in Türkiye and the Surrounding Area; Bozkurt, E., Winchester, J.A., Piper, J.D.A., Eds.; Geological Society of London: London, UK, 2000; Volume 173, pp. 353–384.
• Yolcubal, İ., Gündüz, Ö.C., Sönmez F., 2016. Assessment of impact of environmental pollution on groundwater and surface water qualities in a heavily industrialized district of Kocaeli (Dilovasi), Türkiye. Environmental Earth Sciences, 75, 170.