23MnB4 Kalite Çeliklerde Vakum da Gaz Giderme İşleminin Nihai Ürün Özelliklerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 6 - 11, 31.07.2022

Yasin Deveçeker , Engin Çevik

Öz

Bu çalışmada, bağlantı elemanı olarak kullanılan 23MnB4 kalite kangallarda vakum da gaz giderme işleminin hidrojen ve azot kaynaklı çatlak ve kırılganlığa etkisi araştırılmıştır. Vakumlu ve vakumsuz döküm yöntemiyle üretilen kangallara elementel analiz, mikroyapı incelemeleri, çekme, sertlik ve basma testi uygulanarak kendi aralarında kıyaslama yapılmıştır. Yapılan testler neticesinde vakum altında gaz giderme işlemi yapılmış dökümlerden elde edilen kangal numunelerinde azot ve hidrojen değerinin daha düşük olduğu, mikroyapı incelemelerinde kalıntıların vakumsuz döküm yöntemiyle üretilen kangallara göre daha az ve daha küçük boyutlu olduğu ve basma testleri neticesinde kılcal çatlak oranının büyük oranda azaldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

vakumda gaz giderme, hidrojen, azot, cıvata-somun

Kaynakça

• 1. Kaçar, Y., “Kalsiyum İşlemi İdeal İnklüzyon Modifikasyonu Koşullarının Belirlenmesi ve Proses Optimizasyonu”, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 1 (2011)
• 2. Norasethaspon, S. ve Yoshida, K., “Influences of Inclusion Shape and size in drawing of copper shaped wire”, Journal of Materials Processing Technology, 172, 400-406 (2006).
• 3. Altun, K., “Soğuk Çekme Metoduyla Üretilen Kaynak Tellerinde Görülen Hataların Belirlenmesi ve Giderilmesi”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 67-68 (2015)
• 4. TS EN 10263-4: Soğuk şişirme ve soğuk ekstrüzyon için çelik çubuk, filmaşin ve tel-Bölüm-4: Islah çeliklerinin teknik teslim şartları, 2017.
• 5. İnternet: Industrial Metallurgists, LLC, “Hydrogen Embrittlement of Steel” https://www.imetllc.com/hydrogen-embrittlement-steel/
• 6. Karouni, F., Wynne, B.P., Talemantes-Silva, J., Phillips, S., “ “Hydrogen Degassing in a Vacuum Arc Degasser Using a Three-Phase Eulerian Method and Discrete Population Balance Model”, Steel Research International, 1 (2018)
• 7. İnternet: İstanbul Teknik Üniversitesi, “Metallerde Gevrekleşmeler” https://web.itu.edu.tr/gulmezt/MekanikD/Metallerde%20Gevreklesmeler.pdf
• 8. Terzioğlu, M., “Vakum Metalürjisi Yöntemi İle Çelik Üretimi”, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 6 (2001)
• 9. Ahlin, B., “Nitrogen Removal in a Vacuum Tank Degasser:An Investigation on the Nitrogen Removal Performance”, Stockholm-Sweden, 6-9, (2019)
• 10. ASTM E1019-18: Standard Test Methods for Determination of Carbon, Sulfur, Nitrogen, and Oxygen in Steel, Iron, Nickel, and Cobalt Alloys by Various Combustion and Inert Gas Fusion Techniques, 2018.
• 11. TS EN ISO 6508-1: Metalik malzemeler- Rockwell sertlik deneyi- Bölüm 1: Deney metodu, 2016.
• 12. TS EN ISO 6892-1: Metalik malzemeler - Çekme deneyi - Bölüm 1: Ortam sıcaklığında deney metodu, 2020.
• 13. TS EN 206: Beton- Bölüm 1: Özellik, performans, imalat ve uygunluk, 2014.