Ballota acetabulosa (L.) Benth. bitkisi üzerinde anatomik çalışmalar

Yıl 2010, , 265 - 274, 01.12.2010

Nur Yazgan Ayşe Gülderen Yılmaz Betül Sever Yılmaz

https://doi.org/10.1501/Eczfak_0000000569

Öz

Ballota acetabulosa (L.) Benth. Lamiaceae familyasına ait, ülkemizde “pat pat otu” adıyla bilinen çok yıllık otsu bir bitkidir. Bu tür daha çok Batı Anadolu’da yetişen ve endemik olmayan bir Ballota türüdür. Ballota türleri Türkiye'de geleneksel olarak kullanılmaktadır. Ayrıca bu cinse ait bitkilerin antiülser, antispazmodik, diüretik, sedatif, antibakteriyel, vermifüj ve hafif astrenjan etkilere sahip olduğu bilinmektedir. Bu anatomik çalışmada, B. acetabulosa bitkisinin toprak üstü kısmının toz drog incelemesi, gövde ve yapraklarının ise enine kesit çalışması yapılmıştır. İnceleme ortamı olarak sartur ve kloralhidrat reaktiflerinin kullanıldığı çalışmada görüntüler 4x, 10x ve 40x büyütmede mikroskoba bağlı tam otomatik fotoğraf makinesi kullanılarak (Leica DM 4000B ile) elde edilmiştir. Yapılan bu çalışmanın sonucunda toprak üstü kısımlar mikroskop altında incelendiğinde odun boruları, çok sayıda örtü tüyü, salgı tüyleri (Labiatae tipi salgı tüyleri de dâhil), polen taneleri görülür. Stomalar, yoğun örtü tüylerinden dolayı zor görülmekte olup, komşu hücrelerin sayısı 2’dir ve kenarları dalgalıdır. Bitkinin gövde ve yaprakları ile yapılan enine kesit çalışmasında ise Lamiaceae familyasının karakteristik özelliklerini taşıdığı gözlenmiştir. Ayrıca Avrupa Farmakopesi’nde monografı bulunan Ballota nigra’nın anatomik özellikleri ile Ballota acetabulosa’nın anatomik özellikleri karşılaştırılarak benzerlik ve farklılıkları tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Ballota acetabulosa, Lamiaceae, Anatomik çalışma

ANATOMICAL STUDIES ON BALLOTA ACETABULOSA (L.) BENTH

Öz

Ballota acetabulosa (L.) Benth. is a perennial herbaceous plant, belongs to Lamiaceae family and it is known as “pat pat out” in our country. This is a non-endemic plant which grows in western Anatolia. Ballota species are traditionally used in Turkey. Also they are known as antiulcer, antispasmodic, diuretic, sedative, antibacterial, vermifuge and astringent agents. In this anatomical study, powder of aerial parts and transverse sections from the stems and leaves of B. acetabulosa were examined and described. Microscopic characters were examined by using sartur and chloral hydrate solutions and they were displayed by using a microscope, connected to an automatic camera (Leica DM 4000B) at 4x, 10x and 40x magnification. As a result of this study; xylem, a large number of covering trichomes, glandular trichomes (including Labiatae type) and pollen grains were seen in aerial parts. Because of the dense covering trichomes it was difficult to see stomata which were diacytic with sinuous walls. Examination of the stems and leaves of the plant showed that it has the characteristics of the Lamiaceae family. Also, similarities and differences were detected by comparing the anatomical properties of Ballota acetabulosa and Ballota nigra which have a monograph in the European Pharmacopoeia

Anahtar Kelimeler

Ballota acetabulosa, Lamiaceae, Anatomical study