ENDEMİK ASPERULA LILACIFLORA SUBSP. PHRYGIA (BORNM.) SCHÖNB. -TEM. (RUBIACEAE) ÜZERİNDE FARMASÖTİK BOTANİK ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Cilt: 47 Sayı: 2, 360 - 374, 20.05.2023

Kader Kayiş Ayla Kaya

https://doi.org/10.33483/jfpau.1189149

Öz

Amaç: Bu çalışmada Rubiaceae familyasına ait endemik Asperula lilaciflora subsp. phrygia’nın farmasötik botanik açıdan araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Eskişehir-İnönü’den toplanan bitki morfolojik araştırmalarda değerlendirilirken, tüy ve polen morfolojisi SEM’de incelenmiştir. Anatomik çalışmalarda %70’lik alkole alınan örneklerin manuel kesitlerinde, yapıları aydınlatılmış ve fotoğrafları çekilmiştir. Toplam fenolik madde miktarı Folin-Ciocalteu reaktifi ile test edilmiştir. Bitki ekstresinin antioksidan aktivitesi ise DPPH ve ABTS süpürücü etki tayini ile belirlenmiştir.
Sonuç ve Tartışma: Bitkinin morfolojik, anatomik, tüy, polen ve kimyasal özellikleri ilk kez bu çalışmayla ortaya koyulmuştur. Morfolojik çalışmada taksonun ayrıntılı deskripsiyonu verilmiş, çizimler ve fotoğraflarla desteklenmiştir. Gövde ve yapraklarda yoğun hispit tüyler tanımlanmıştır. Polenler hekzakolpat olup, eliptik şekillidir. Gövdeler, dört köşeli-yuvarlak, kollateral tipte ve ergastik madde ile rafit kristalleri içermektedir. Yapraklar monofasiyal tiptedir. Toplam fenolik madde miktarı 1 g A. lilaciflora subsp. phrygia ekstresinde 31 mg gallik asite eşdeğer (GAE) olarak hesaplanmıştır. Antioksidan aktivitesi DPPH IC50=0.38 mg/ml, ABTS IC50=0.37 mg/ml-0.90 mg/ml olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anatomi, antioksidan, Asperula, morfoloji, palinoloji

Teşekkür

Yazarlar olarak, kimyasal analiz konusundaki yardımlarından dolayı Anadolu Üniversitesi'nden Doç. Dr. Fatih GÖGER'e; SEM incelemelerinde Anadolu Üniversitesi Bitki, İlaç ve Bilimsel Araştırmalar Uygulama ve Araştırma Merkezi’ne ve bünyesinde çalışan Sayın Dr. Bio. Şennur GÖRGÜLÜ’ye yardımlarından dolayı teşekkür ederiz.

THE PHARMACEUTICAL BOTANICAL INVESTIGATION ON ENDEMIC ASPERULA LILACIFLORA SUBSP. PHRYGIA (BORNM.) SCHÖNB. -TEM. (RUBIACEAE)

Öz

Objective: This study aimed to investigate the aspects of pharmaceutical botany of endemic Asperula lilaciflora subsp. phrygia in Rubiaceae family.
Material and Method: While the plant from Eskişehir-İnönü was studied morphologically, it was also examined by SEM for trichome and pollen morphology. In anatomical studies, the structures of the samples taken in 70% alcohol were illuminated in manual sections and their photographs were taken. The total amount of phenolic substances was tested with the Folin-Ciocaalteu reagent. The antioxidant activity of the plant extract was determined by DPPH and ABTS scavenging effect assays.
Result and Discussion: The morphological, anatomical, trichome, pollen, and chemical properties of the plant were revealed for the first time in this study. A detailed description of the taxon was given in the morphological study, supported by drawings and photographs. The stem and leaves are densely hispid hairy. Pollen is hexacolpate and elliptical. The stems are tetragonal-round, collateral type and contain ergastic material, raphide crystals. Leaves are monofacial. The total amount of phenolic substances in 1 g of extract was calculated as 31 mg of gallic acid equivalent (GAE). Antioxidant activity was found to be DPPH IC50= 0.38 mg/ml, ABTS IC50=0.37 mg/ml-0.90 mg/ml.

Anahtar Kelimeler

Anatomy, antioxidant, Asperula, morphology, palynology

Kaynakça

• 1. Özgen, U., Coşkun, M. (1999). Asperula taurina L. subsp. caucasica (Pobed.) Ehrend. (Rubiaceae) üzerinde morfolojik ve anatomik çalışmalar. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 28(2), 71-83.
• 2. Bremer, B., Eriksson, T. (2009). Time tree of Rubiaceae: Phylogeny and dating the family, subfamilies, and tribes. International Journal of Plant Sciences, 170(6), 766-793.
• 3. Ehrendorfer, F., Barfuss, M.H.J., Manen, J.F., Schneeweiss, G.M. (2018). Phylogeny, character evolution and spatiotemporal diversification of the speciesrich and world-wide distributed tribe Rubieae (Rubiaceae). PLOS ONE, 13(12), 1-26. [CrossRef]
• 4. Kala, S.C. (2015). Medicinal attributes of family Rubiaceae. International Journal of Pharmacy and Biological Sciences, 5(2), 179-181.
• 5. Baytop, A. (1977). Farmasötik Botanik. (3.baskı), İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, p.297-299.
• 6. Akdeniz, S. (2019). Yüksek Lisans Tezi.Türkiye’de yayılış gösteren Asperula L., Galium L. (Rubiaceae) cinslerine ait bazı taksonların polen morfolojileri. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitlis Eren Üniversitesi, Bitlis, Türkiye.
• 7. Iurchenko, N.S., Ilyina, T.V., Kovaleva, A.M., Toryanik, E.L., Kulish, I.A. (2015). The antihypoxic and sedative activity of the dry extract from Asperula odorata L. Pharmacognosy Communications, 5(4), 233-236. [CrossRef]
• 8. Şahin, B., Sağıroğlu, M., Başer, B. (2021). A new Asperula L. (Rubiaceae) species from gypsum steppes of Çankırı province in Turkey. Turkish Journal of Botany, 45(2), 243-252. [CrossRef]
• 9. Bizim Bitkiler Web sitesi. https://bizimbitkiler.org.tr/. Erişim tarihi: 02.09.2022.
• 10. Davis, P.H. (1982). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 7. : Edinburgh University Press, Edinburgh, p.722-767.
• 11. Güvenalp, Z., Demirezer, L.Ö. (2005). Flavonol glycosides from Asperula arvensis L. Turkish Journal of Chemistry, 29(2), 163-169.
• 12. Kalyoncu, F., Minareci, E., Minareci, O. (2009). Antimicrobial activity of five endemic Asperula species from Turkey. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 8(4), 263-268. [CrossRef]
• 13. Minareci, E., Ergönül, B., Kayalar, H., Kalyoncu, F. (2011). Chemical compositions and antioxidant activities offive endemic Asperula taxa. Archives of Biological Sciences, 63(3), 537-543. [CrossRef]
• 14. Minareci, E., Yıldız, K. (2011). Karyotype characterization of Turkish taxa of the genus Asperula L.- section Thlipthisa (Rubiaceae). Indian Journal of Genetics and Plant Breeding, 71(1), 49-54.
• 15. Tzakou, O., Lempesis, K., Loukis, A. (2011). Secondary metabolites from Asperula lutea subsp. rigidula. Natural Product Communications, 6(2), 237-238.
• 16. Ozturk, M. (2013). Asperula anatolica (Rubiaceae), a new species from south-east Anatolia, Turkey. Turkish Journal of Botany, 37(1), 46-54. [CrossRef]
• 17. Kırmızıbekmez, H., Bardakcı, H., Masullo, M., Kamburoğlu, Ö., Eryılmaz, G., Akaydın, G., Yeşilada, E., Piacente, S. (2014). Flavonol glycosides and iridoids from Asperula lilaciflora. Helvetica Chimica Acta, 97(11), 1571-1576. [CrossRef]
• 18. Gücel, S. (2015). Morphology, anatomy and cytology of critically endangered endemic Asperula daphneola from, West Anatolia, Turkey. Journal of Environmental Biology, 36(1), 129-132.
• 19. Gargiulo, R., Guacchio, E., Caputo, P. (2015). Phylogenetic reconstruction of Asperula sect. Cynanchicae (Rubiaceae) reveals a mosaic of evolutionary histories. Taxon, 64(4), 754-769. [CrossRef]
• 20. Ozgen, U., Şener, S.Ö., Badem, M., Seçinti, H., Hatipoğlu, S.D., Gören, A.C., Kazaz, C., Palaska, E. (2018). Evaluation of hplc, phytochemical, anticholinesterase and antioxidant profiles of the aerial parts of Asperula taurina subsp. caucasica. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 42(1), 1-13.
• 21. Nemati, M.A.H., Vatani, K., Abbasy, Z., Jahromy, M.H., Davoodi, P. (2021). Anti-depressant activity of hydroalcoholic extract of Asperula odorata L. in mice. Galen Medical Journal, 1-10. [CrossRef]
• 22. Başer, B., Akdeniz, S., Kurşat, M. (2020). Palynomorphological studies on some Asperula and Galium (Rubiaceae) taxa. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 9(2), 689-696. [CrossRef]
• 23. TUBİVES Web sitesi. http://194.27.225.161/yasin/tubives/index.php?sayfa=1&tax_id=8552 Erişim tarihi: 02.09.2022.
• 24. Baytop, A. (1998). İngilizce-Türkçe Botanik Kılavuzu, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, p.359-375.
• 25. Walker, J.W., Doyle, J.A. (1975). The Bases of Angiosperm Phylogeny: Polynology. Annals of the Missouri Botanical Garden, 62, 664-723. [CrossRef]
• 26. Metcalfe, C.R., Chalk, L. (1950). Anatomy of the Dicotyledons, Vol. 2. Oxford Univercity Press, London. pp.759-776.
• 27. Minareci, E. (2007). Doktora Tezi. Türkiyede yayılış gösteren Asperula L. (Rubiaceae) cinsi Thlipthisa (Grıseb.) Ehrend. seksiyonunun revizyonu. Fen Bilimleri Enstitüsü, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa, Türkiye.
• 28. Büyüktuncel, E. (2013). Toplam fenolik içerik ve antioksidan kapasite tayininde kullanılan başlıca spektrofotometrik yöntemler. Marmara Pharmaceutical Journal, 17, 93-103.
• 29. Loizzo, M.R., Saabb, A.M., Tundisa, R., Menichinia, F., Bonesia, M., Piccoloa, V., Statti, G.A., De Cindioc, B., Houghtond, P.J., Menichinia, F. (2008). In vitro inhibitory activities of plants used in Lebanon traditional medicine against angiotensin converting enzyme (ACE) and digestive enzymes related to diabetes. Journal of Ethnopharmacology, 119(1), 109-116. [CrossRef]
• 30. Wang, C., Gong, X., Bo, A., Zhang, L., Zhang, M., Zang, E., Zhang, C., Li, M. (2020). Iridoids: research advances in their phytochemistry, biological activities, and pharmacokinetics. Molecules, 25(2), 287. [CrossRef]
• 31. Halimi, M., Nasrabadi, M. (2015). Essential oil composition and antioxidant activity of aerial parts of Asperula oppositifolia collected from Darkesh, Iran. Journal of Medicinal Plants Research, 9(46), 1118-1122. [CrossRef]
• 32. Kırmızıbekmez, H., Tiftik, K., Kusz, N., Orban-Gyapai, O., Zomborszki, Z.P., Hohmann, J. (2017). Three new iridoid glycosides from the aerial parts of Asperula involucrata. Chemistry & Biodiversity, 14 (3), 1-7. [CrossRef]
• 33. Kalyoncu, F., Minareci, E., Minareci, O. (2009). Antimicrobial activity of five endemic Asperula species from Turkey. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 8(4), 263-268.