Göç Yapan Kadınlarda Belirsizliğe Tahammülsüzlük, Stresle Başetme ve Evlilik Doyumu: KKTC Örneği

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 3, 385 - 401, 25.12.2023

Pınar Damar Fatma Öz

Öz

Amaç: Eşinin işi nedeni ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) yaşayan kadınların belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri, stresle başetme yöntemleri ve evlilik doyum düzeyleri, bunlar arasındaki ilişki durumu ve tanıtıcı özelliklere göre farklılıklarını belirlemektir.
Yöntem: Araştırmada, stresle başa çıkma tarzı ölçeği (SBTÖ), belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği (BTÖ), evlilik yaşam ölçeği (EYÖ) ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Örneklem, eşinin işi nedeniyle KKTC’ de yaşayan 108 kadından oluşmuştur. Bulguların analizlerinde t- testi, ANOWA testi ve pearson korelasyon testi kullanılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların %48.1’i 31-40 yaş aralığında olup, %72.2’ si KKTC’ ye isteyerek gelmiş, %62’ sinin KKTC’ ye gelmeleri çalışma hayatlarına engel olmuştur. Katılımcıların SBTÖ, BTÖ, EYÖ puan ortalaması sırasıyla 72.80±8.97,74.5± 19.47, 39.6±6.73’ dir. EYÖ puan ortalamasının ilköğretim mezunu olan katılımcılarda, lise ve yükseklisans eğitim düzeylerine göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Katılımcıların KKTC’ ye isteyerek gelme, evlilik süresi, KKTC’ ye gelmekten memnun olma, KKTC’ ye gelmesinden dolayı çalışma hayatının engellenmesi durumlarına göre SBTÖ alt ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç ve Öneriler: KKTC’ye isteyerek gelen katılımcıların belirsizliğe tahammülsüzlüklerinin daha fazla olduğu, ilköğretim mezunu olanların lise ve yükseklisans eğitim düzeylerine göre evlilik doyumlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Migration, Cope with stress, uncertainty, intolerantness, maritual satisfaction

Intolerance to Uncertainty, Coping, and Marriage Satisfaction Among Migrating Women: The Example of TRNC

Öz

Purpose: The aim is to determine the differences in intolerance of uncertainty, coping strategies for dealing with stress, and marital satisfaction among women residing in the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC) due to their spouse's job, relationship status, and introductory characteristics, and to examine the relationships between these variables.
Method: In the research, the Stress Coping Style Scale (SCSS), Intolerance of Uncertainty Scale (IUS), Marital Life Scale (MLS), and a Personal Information Form were used. The sample consisted of 108 women living in TRNC because of their husbands' job. t-test, ANOWA test and Pearson correlation test were used in the analysis.
Results: 48.1% of the participants were in the 31-40 age range, 72.2% came to TRNC willingly, and 62% of them came to TRNC because it hindered their working lives. The participants on the SCSS, IUS, and MLS were 72.80±8.97, 74.5±19.47, and 39.6±6.73, respectively. It was determined that the mean MLS score was higher among participants with primary education compared to those with high school or graduate education levels. Furthermore, statistically significant differences were found in the mean scores of the SCSS subscales based on participants' willingness to come to TRNC, duration of marriage, satisfaction with their decision to relocate to TRNC, and experiencing work-related disruptions due to the move.
Conclusion and Suggestions: It was observed that participants who willingly came to TRNC had
higher levels of intolerance of uncertainty, and those with primary education had higher marital
satisfaction compared to those with high school or graduate education levels.

Anahtar Kelimeler

Migration, Cope with stress, uncertainty, intolerantness, maritual satisfaction

Kaynakça

• Akdeniz, E. B., & Öz, F. (2009). Koruyucu ruh sağlığı açısından göç ve kadın. Kriz Dergisi, 17 (1), 27-36. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000290
• Akıncı, B., Nergiz, A., & Gedik, E. (2015). Uyum süreci üzerine bir değerlendirme: Göç ve toplumsal kabul. Göç Araştırmaları Dergisi, 2, 58-83.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/648019
• Aksu, H., Yağcan, H., Özvurmaz, S., & Türe, M. (2021). Aydın iline olan iç göçün kadınların genel sağlık ve üreme sağlığı durumlarına etkisi, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 8 (2), 213-222. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1872290
• Arabacı, Z., Hasgül, E., & Serpen, A. S. (2016). Türkı̇ye’de kadın göçmenlı̇k ve göçün kadın sağlığı üzerine etkisi, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 36, 129-144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/spcd/issue/24711/261359
• Aydın, A., & Özcan, E., B. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanlarında belirsizliğe tahammülsüzlük, ruminatif düşünme biçimi ve psikolojik sağlamlık düzeyleri. Cukurova Medical Journal, 46 (3), 1191-1200. https://doi.org/10.17826/cumj.925771
• Aydın, D., Şahin, N., ve Akay, B. (2017). Göç olayının çocuk sağlığı üzerine etkileri. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi, 7(1), 8-14. https://doi:10.5222/buchd.2017.008
• Basmacı Kaya, A. ve Karatay, A. (2022). Türkiye’deki mülteci ve sığınmacıların göç deneyimleri, beklentileri ve gelecek planlarının incelenmesi. Sosyal Politika ve Sosyal Hizmet Çalışmaları Dergisi, 3 (1), 23-39. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2280887
• Batık, V. M., ve Kalkan, M. (2017). Evlilikte algılanan sorun çözme becerileri ve evlilik doyumu. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2630-2646. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/376192
• Buhr, K., ve Dugas, M. (2002). The intolerance of uncertainty scale: Psychometric properties of the English version. Behaviour Research and Therapy, 40(8), 931–945. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(01)00092-4çelik
• Bükecik, E., Şahin, S., Abay, H., Kaplan, S., ve Arıöz D., A. (2019). Mülteci kadınlar ve üreme sağlığı: sağlık hizmetlerine etkileyen faktörler, engeller ve çözüm öneriler. Sdü Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 460-464.https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/882715
• Çağ, P., ve Yıldırım, İ. (2013). Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), 13-23. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423931694.pdf
• Çelebi, E. (2015). Farklı kültürel ortamlara göçte yaşanilan kaygi ve belirsizlik sorunu ve bu sorunların çözümü için halkla ilişkiler çalışmalarına odaklanma. Sosyal Politika Çalişmalari Dergisi, 15 (34), 27-39. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/198275
• Çilingir, A. (2022). Gurbet kuşlari film afişinin göç olgusu bağlaminda gösterge bilimsel çözümlenmesi. Erciyes Akademi, 36 (4), 1926-1939. https://doi.org/10.48070/erciyesakademi.1169193
• Demir, G., ve Arıöz, A. (2014). Göç eden kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(2), 1-8. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/56569
• Durualp, E., Kaytez, N., Girgin, B. (2017). Evlilik doyumu ve maternal bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 18 (2), 129-138. https://www.alpha-psychiatry.com/Content/files/sayilar/90/129-138.pdf
• Erol, M., ve Ersever, O. (2014). Göç krizi ve göç krizine müdahale. Kara Harp Okulu Bilim Dergisi, 24(1), 47-68. https://dergipark.org.tr/tr/pub/khobilim/issue/34212/378196
• Folkman, S., & Lazarus, R. S. (1980). An analysis of coping in a middle-aged community sample. Journal of Health And Social Behavior, 21, 219-239. https://doi/10.2307/2136617
• Gümüş, Y., Bilgili, N. (2015). Göçün S-sağlık üzerindeki etkileri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(1). https://doi.org/10.17049/ahsbd.24722
• Güner, A., E., Hatipoğlu, M., Kocayiğit, E., Şahin E., Peksu S., ve Bilal, A. (2022). İstanbul’ da göçmen sağlığı merkezlerinde sunulan sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 16 (2), 321-329. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2051034
• Karakurt, Z., ve Gülerce, H. (2022). Suriyeli sığınmacı kadınların yaşadığı toplumsal cinsiyete dayalı sorunlar ve belirsizlik. Pamukkale Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 53, 143-155. https://doi.org/10.30794/pausbed.1058828
• Kubat, D.E. (2012). Evli bireylerde aldatma eğilimi ve evlilik doyumu ilişkisinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/90808
• Kurtuldu, K., Şahin, E. (2018). Göçün kadın yaşamı ve sağlığı üzerine etkileri. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 1(1):37-46. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/614121
• Öz, F. (2018). İncinebilir kadınlarda ruh sağlığı. Turkiye Klinikleri Journal of Obstetric-Women's Health and Diseases Nursing-Special Topics. 4 (1), 46-53. https://www.turkiyeklinikleri.com/article/en-incinebilir-kadinlarda-ruh-sagligi-81224.html
• Pehlivanlı, E., İkizer G. (2020). Kırsal ya da kentsel bölgelerde evlilik: evlilik doyumu ve erken dönem uyum bozucu şemalar üzerine bir inceleme. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (38), 361-395. https://doi.org/10.21550/sosbilder.593401
• Sarı, S., Dağ, İ. (2009). Belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği, endişe ile ı̇lgili olumlu ı̇nançlar ölçeği ve endişenin sonuçları ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 261-270. http://www.ihsandag.gen.tr/index_dosyalar/SariveDag2009.pdf
• Sarıçam, H., Erguvan, F. M., Akın, A., Akça, M. Ş. (2014). Belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği (BTÖ-12) Türkçe formu: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Route Educational and Social Science Journal, 1 (3), 148-157. https://toad.halileksi.net/olcek/belirsizlige-tahammulsuzluk-olcegi-bto-12/
• Sayıner, B. (2023). Pandemi sonrası toplumda belirsizliğe tahammülsüzlüğün psikolojik etkileri. İnsan&İnsan, 10, (35), 47-64. https://doi.org/10.29224/insanveinsan.1188128
• Solgun, C., Durat, G. (2017). Göç ve ruh sağlığı. Journal of Human Rhythm, 3 (3), 137-144. https://dergipark.org.tr/tr/pub/johr/issue/31267/340426
• Şahin, N. H., Durak, A. (1995). Stresle başa çıkma tarzları ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10 (34), 56-73. https://toad.halileksi.net/wp-content/uploads/2022/07/stresle-basacikma-tarzlari-olcegi-toad.pdf
• Şendil, G., Korkut, Y. (2012). Evli çiftlerdeki çift uyumu ve evlilik çatışmasının demografik özellikler açısından incelenmesi. Psikoloji Çalışmaları, 28, 15-34. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/100042
• Tak, H., Memur, H., Baykal, B., N., Yücekaya, H., B. (2022). Erken yaşta anne olan Suriyeli kadınların annelik deneyimleri üzerine fenomenolojik bir araştırma. Journal of Clinical Psychology Research,1 (1). https://dergipark.org.tr/en/pub/klinikpsikoloji/issue/72538/1274621
• Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik yaşam ölçeği. Psikolojik Danışma ve Araştırma Dergisi,2 (7),1-7. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/200062
• Tonkuş, B., M., Kalın, Z. (2022). Göç ruh sağlığını nasıl etkilemektedir? Hakkari Review, 6(1), 1-13. https://doi.org/10.31457/hr.1073528
• Tuzcu, A., Bademli, K. (2014). Göçün psikososyal boyutu/psychosocial aspects of migration. Psikiyatride Guncel Yaklasimlar, 6 (1), 56. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/115028
• Tuzcu, A., Ilgaz, A. (2015). Göçün kadın ruh sağlığı üzerine etkileri. Current Approaches in Psychiatry/Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 7 (1), 56-67. https://dergipark.org.tr/tr/pub/pgy/issue/11143/133479
• Yalçın, H. (2014). Evlilik uyumu ile sosyodemografik özellikler arasındaki ilişki. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (1). http://jret.org/FileUpload/ks281142/File/24.yalcin.pdf
• Yeşil, İ., Karakaş, M. (2023). Sosyal ilişkilerin taraflarından biri: Kırsaldaki yaşlı dul kadın. İstanbul University Press, 1 (1), 19-50. https://doi.org/10.26650/senectus.2023.1.1.0001
• Yıldız, M. A. ve Baytemir, K. (2016). Evli bireylerde evlilik doyumu ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide benlik saygısının aracılığı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 67-80. https://dergipark.org.tr/tr/pub/inuefd/issue/26707/280931