Late Roman – Early Imperial Period Honored Nude Hermes Types: Renewed and Repeated Romans

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 40 - 59, 03.04.2024

Doğuş Coşar Güler

https://doi.org/10.21551/jhf.1422084

Öz

As it is known, in the Hellenic world, nudity had a symbolic meaning. The naked male body was known as an indicator of beauty, youth, courage, being strong in war, invincible and fast in sports. Although the Romans have been depicted with toga, the Roman clothing, since the Republican Period, in the provinces outside Rome, instead of toga, they were depicted in honor statue types containing "symbolic nudity" mentioned or known for the Hellenes. Nudity is known as unusual for a Roman noble or even a citizen. For this reason, while it is known that the Romans acted according to a certain dress code in daily life, it is necessary to question why they preferred statues of honor that showed them naked, sometimes while they were alive and sometimes after their death. This questioning and the result of the query are made in the article together with a long evaluation section. This evaluation has been addressed with previously published archaeological materials available in the text or through publications. The reason for this is to see more clearly the interaction between Romans Hellenes and nude male statues, based on known types in this article. During the research, a total of seven honorary statues of three different Hermes types were examined under their own types. Hermes types have been researched under the main headings of "Hermes Farnese", "Hermes Richelieu" and "Hermes Tying His Sandals", respectively.

Each statue of honor is discussed with both its differences and similarities under the group which is included in or belong to. The aim of the study is to identify and compare the male honor statue types that changed from the Hellenes to the Late Republican Period of Rome. The statues were grouped both in order to classify the types of statues examined and to make it easier to understand the male honor statues examined under the types. Each type has been researched chronologically under its own group and the importance of the types and their changes are discussed. However, when it comes to statues of honor for the Romans, only naked statues should not come to mind. Apart from the naked types, there are also half-naked, clothed and armored statues of honor, but an evaluation has been made only on this type in the title and text. This study is a compilation or can be described as a shot summary of previous studies and ended with a comprehensive evaluation.

Anahtar Kelimeler

Roman Sculpture, Hermes Type, Honoring Tradition, Nude Statues, Late Rome, Republican Period.

Geç Roma – Erken İmparatorluk Dönemi Onurlandırılmış Çıplak Hermes Tipleri: Yenilenen ve Yinelenen Romalılar

Öz

Hellen dünyasında çıplaklık sembolik bir anlam taşımaktaydı. Çıplak erkek vücudu güzellik, gençlik, cesaret, savaşta güçlü, sporda yenilmez ve hızlı olmanın bir göstergesi olarak bilinmekteydi. Romalılar ise Cumhuriyet Dönemi’nden itibaren Romalı kıyafetleri olan toga ile betimlenmiş olsalar da Roma dışında bulunan eyaletlerde toga yerine Hellenler için bahsi geçen ya da bilinen “sembolik çıplaklık” içeren onur heykel tiplerinde tasvir edilmişlerdir. Bir Romalı için çıplaklık sıra dışıdır. Bu nedenle, Romalıların günlük hayatta belli bir kıyafet yönetmeliğine göre hareket ettiği bilinirken, kimi zaman hayattayken kimi zaman ölümlerinin ardından neden kendilerini çıplak gösteren onur heykellerini tercih ettiklerinin sorgulanması gerekmektedir. Bu sorgulama ve sorgu sonucu uzun bir değerlendirme kısmı ile birlikte makalede yapılmıştır. Bu değerlendirme, metinde mevcut daha önce yayımlanmış arkeolojik materyaller ile veya yayınlar aracılığıyla ele alınmıştır. Bunun nedeni bu makalede bilinen tipler üzerinden Roma’nın Hellenler ile çıplak tipteki erkek heykellerinin etkileşimini daha net görebilmek için yapılmıştır. Araştırma boyunca üç ayrı Hermes tipinde toplam yedi adet onur heykelleri kendi tipleri altında incelenmiştir. Hermes tipleri sırasıyla “Hermes Farnese”, “Hermes Richelieu” ve “Sandaletini Bağlayan Hermes” şeklinde ana başlıklar halinde araştırılmıştır.
Her onur heykeli, dahil edildiği grubun altında gerek farklılıklarıyla gerekse benzerlikleri ile birlikte ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, Hellenlerden itibaren Roma’nın Geç Cumhuriyet Dönemine doğru giriş yapıldığında bu dönemden itibaren değişen erkek onur heykel tiplerini saptamak ve karşılaştırmasını yapmaktır. Hem incelenen heykel tiplerinin sınıflandırılması adına hem de tiplerin altında incelenen erkek onur heykellerinin daha kolay anlaşılabilmesi için de heykeller gruplandırılmıştır. Her tip kendi grubu altında kronolojik olarak araştırılmış ve tiplerin önemi, değişimiyle birlikte ele alınmıştır. Yalnız Romalılar için onur heykeli denildiğinde akıllara sadece çıplak heykeller gelmemelidir. Çıplak tipler haricinde, yarı çıplak, giyimli ve zırhlı onur heykelleri de mevcuttur ancak başlıkta ve metinde sadece bu tip üzerinden bir değerlendirmeye gidilmiştir. Bu çalışma bir derleme olup, geniş bir değerlendirme ile sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Roma Heykel, Hermes Tipi, Onurlandırma Geleneği, Çıplak Heykeller, Geç Roma, Cumhuriyet Dönemi.

Kaynakça

• Boardmann, John. Yunan Sanatı, çev.Yasemin İlseven, , İstanbu: Homer Kitapevi, 2005.
• Cadario, Matteo. “Reception and Transformation of the Greek Repertory in Roman late-Republican Portraits: the role of the fringed cloak in the military image”, Eikones. Portraits en contexte. Recherches sur les portraits grecs, ed. Ralf von den Hoff, François Queyrel & Éric Perrin-Saminadayar, 2016, s. 295-317.
• Coarelli, Filippo. Revixit Ars: Arte e İdeologia a Roma dai Modelli Ellenistici alla Tradizione Reppubblicana, Roma: 1996
• Cooley, Alice. The Cambridge Manual of Latin Epigraphy, Oxford: Oxford University Press: 2012
• Durugönül, Serra. “Nudity of Male Statues in Ancient Greek Art”, Türkiye’de Arkeometrinin Ulu Çınarları: Prof. Dr. Ay Melek Özer ve Prof. Dr. Şahide Demirci’ye Armağan, 2012İstanbul: Homer Yayınevi, s.155- 162.
• Fejfer, Jane. Roman Portraits in Context. Berlin: Walter de Gruyter, 2008. .
• Hallett, Chris, The Roman Nude (Heroic Portrait Statuary 200 BC – AD 300). Oxford: Oxford University Press, 2005.
• Himmelman, Nikolaus. Herrscher und Athlet, Bonn, 1989.
• Lawrence Richardson. A New Topographical Dictionary of Ancient Rome. Baltimore: Johns Hopkins University Press,1992.
• LIMC, Lexion Iconographiam Mythological Classicae 4. Munich, (1988-).
• Ma, John. Statues and Cities: Honorific Portraits and Civic Identity in the Hellenistic World. Oxford: University Press, Oxford, 2013.
• Maderna, Caterina. Iuppiter, Diomedes und Merkur als Vorbilder für Römische Bildnisstatuen: Untersuchungen zum römischen statuarischen Idealporträt. Archäologie und Geschichte Band, Heidelberg, 1988.
• Mattusch, Carol. The Victorious Youth.California: The J. Paul Getty Museum, Boston, 1997.
• Morkholm, Otto. Early Hellenistic Coinage from the Accession of Alexander to the Peace of Apamaea (336–188 BC), Cambridge: Cambridge University Press, 1991.
• Özgan, Ramazan. Roma Portre Sanatı I, İstanbul: Ege Yayınları, 2013.
• Queyrel, François. “C. Ofellius Ferus”, BCH vol. 115 (1991): s. 389-464.
• Ridyway, B. Sismondo. Hellenistic Sculpture I: The Styles of Ca. 331-200 BC. Wisconsin: University of Wisconsin Press, 2001.
• Smith, R. R. R., Hellenistik Heykel, çev., Gürkan Ergin İstanbul: Homer Yayınevi, 2002.
• Trümper, Monika. “The Honorific Practice of the ‘Agora of the Italians’ in Delos”, Studien zur antiken Stadt herausgegeben von Paul Zanker, Bayerische Akademie der Wissenschaften, 2014, s. 69 – 85 Zanker, Paul. Roman Art. Boston: Getty Publications, 2010.
• Zevi Fausto, “Monumenti e Aspetti Culturali di Ostia Republicana”, Hellenismus in Mittelitalien Kolloquium in Gottingen, ed. Paul Zanker, 1974, s. 52 -84.