II. Meşrutiyet Döneminde Sosyal Bilgiler Öğretimi: Buluş Yoluyla Öğretime Bir Örnek

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 13, 408 - 419, 30.12.2022

Yavuz Topkaya , Özay Toyoğlu Melih Çalışkan , Sabri Burak Yurtbekler , Süleyman Sefa Ertaş

https://doi.org/10.57135/jier.1178614

Öz

Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nin çalkantılı bir şekilde geçen son dönemlerinde yaşanmış olan ve kendisi için de çok önem arz eden II. Meşrutiyet ve bu dönem içerisinde yaşanan gelişmeler incelenmiştir. Özellikle eğitim sahasında yapılan birçok yeni faaliyetle birlikte ders içi uygulamalarının modern bir bakış açısıyla ele alınması yönünde o dönem içerisinde güncel tartışmalar ortaya konulmuş ve fikirleriyle o döneme yön veren eğitimcilerin düşünceleri ele alınmıştır. Özellikle o dönem içerisinde eğitim-öğretim faaliyetlerine yön veren ve ders işleme stratejisi olarak da bilinen buluş yolu stratejisine değinilmiştir. Örnek olması açısından da II. Meşrutiyet döneminde oluşturulmuş uygulama sınıflarında buluş yolu stratejisine yönelik örnek sayılabilecek bir ders planına yer verilmiştir. Yapılan araştırma, doküman incelemesi tekniği göz önünde bulundurularak yürütülmüştür. Yapılan araştırma sonucunda kendi dönemi içerisindeki diğer uygulamalara bakıldığında bu kullanılan stratejinin öğrencilerin otantik düşünme becerilerini harekete geçirmede çok faydalı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

II. Meşrutiyet, sosyal bilgiler eğitimi, buluş yoluyla öğrenme

Kaynakça

• Akman, Y., ve Erden, M. (1997). Eğitim psikolojisi: Gelişim-öğrenme-öğretme. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Aksin, S. (2001). Jön Türkler ve ittihat terakki. Ankara: İmge Yayıncılık.
• Aksoy, İ. (2008). II. Meşrutiyet dönemi eğitim politikası ve satı bey. Gazi Türkiyat, 1(3), 67-81.
• Akyüz, Y. (2009). Türk eğitim tarihi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Arslan, A. (2020). İşbirlikli öğrenme modelinin eğitim-öğretim ortamlarında kullanımı. Eğitim Bilimleri, 42.
• Ataünal, A. (2003). Niçin ve nasıl bir öğretmen. Ankara: Milli Eğitim Vakfı Yayınları.
• Avgın, S.S. ve Uygun, B. (2020). Fen eğitiminde işbirlikli öğrenme kuramı, buluş yoluyla öğrenme stratejisi ve yapılandırmacı yaklaşım basamaklarının akademik başarı üzerinde etkisinin karşılaştırılması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(1), 1-16.
• Barth, J. L. (1991). Elemantary and junior high-middle school social studies curriculum, activities and materials. Maryland, University Press of America, Inc.
• Bruner, J. S. (1962). On knowing essays for the left hand. The Belknap Press of Harvard University Press.
• Çalen, M.K. (2012). 1909 Kanun-i Esasî Tadîlâtı. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2(4), 129-140.
• Erden, M. (Tarihsiz). Sosyal bilgiler öğretimi. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Ergin, O. (1942). İstanbul Mektepleri ve İlim, Terbiye ve San'at Müesseleri–Dolayısı ile- Türkiye Maarif Tarihi. Osmanbey Matbaası.
• Ergün, M. (1996). İkinci meşrutiyet devrinde eğitim hareketleri. Ankara: Ocak Yayınları.
• Ersoy, Y., Kaya, R., Aksu, M., Tezer, C., Demirbaş, M. ve Özdaş, A. (1991). Matematik öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Fidan, N., ve Erden, M. (1998). Eğitime giriş. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Gencer, M. (2003). Jöntürk modernizmi ve "Alman Ruhu". İstanbul: İletişim Yayınları.
• Gültekin, M. (2005). Okulöncesi eğitimde kullanılan öğrenme yaklaşımları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Kahramanoğlu, R., & Bay, E. (2016). Öğretmen yetiştiren kurumlar için giriş standartlarının belirlenmesi: Delphi çalışması. Eğitim ve Bilim, 41(187), 115-136.
• Kansu, A. (2002). 1908 devrimi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Karip, E. (1996). Etkili eğitim sistemlerinin geliştirilmesi. Eğitim yönetimi, 2, 245-247.
• Koca, M. K. (2014). Arazi çalışması temelli öğretim etkinliklerinin sosyal bilgiler dersine uygulanabilirliği. [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü], Ankara.
• Küçükahmet, L. (1993). Öğretmen yetiştirme. Ankara
• Oruç, Ş. (2007). Osmanlı’nın son döneminde eğitim uygulamalarında yer alan buluş yöntemi ve bu yöntemle yapılmış bir ders örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2),139-168.
• Oruç, Ş., ve Kırpık G. (2006). Osmanlı’da modern öğretim, strateji, yöntem ve teknikleri. Ankara: Gazi Basımevi.
• Oruç, Ş., Tokcan, H., ve Demirkaya, H.(2006). Yapılandırmacı yaklaşıma bir örnek: Osmanlı dönemi coğrafya ve coğrafya öğretimi. Ankara: Beyazkalem Yayınları.
• Oruç, Ş., Tokcan, H., ve Demirkaya, H. (2006). Yapılandırmacı yaklaşıma bir örnek: Osmanlı dönemi coğrafya ve coğrafya öğretimi. Ankara: Beyazkalem Yayınları.
• Otluoğlu, R., ve Öztürk, C. (2002). Sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünler. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Öğüt, A. (2003). Bilgi çağında yönetim. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Özden, Y. (2005). Eğitimde yeni değerler: Eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Özey, R. (1999). Osmanlı devleti döneminde coğrafya ve öğretimi. İstanbul: Yeni Türkiye Yayınları.
• Özkan, H.H. (2009). Bilgi toplumu eğitim programları. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10), 113-132.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal Of Educational Technology, 3(1), 100-111.
• Öztürk, C. (1996). Atatürk devri öğretmen yetiştirme politikası. Ankara.
• Sakaoglu, N. (2003). Osmanlı'dan günümüze eğitim tarihi. İstanbul: Bilgi Üniv. Yay.
• Satı Bey. (1911). Annemizi sevmeliyiz. Tedrisat Mecmuası. Sayı:1, İstanbul.
• Schug, M. C., and Beery, R. (1987). Teaching social studies in the elemantary school. Glenview Ilinois, Scott, Foresman and Company
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim öğrenme ve öğretim. Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sönmez, V. (2001). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sözer, E. (2003). Öğretimde strateji yöntem ve teknikler. Öğretimde planlama ve değerlendirme. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Şahin, İ. (2004). Postmodern Çağ & Hümanist Eğitim. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi, Eğitim fakültesi, Malatya.
• Tokcan, H., ve Oruç, Ş. (2009). Osmanlı devleti son dönemlerinde coğrafya öğretimi: buluş yoluyla öğretime bir örnek. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 1013-1024.
• Yaşar, Ş. (1998). Fen öğretiminde kullanılan strateji, yöntem ve teknikler. Fen bilgisi öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.