ASSESSMENT OF INFORMATION TECHNOLOGIES TEACHERS’ OPINIONS REGARDING THEIR SELF-COMPETENCE AND PROBLEMS IN APPLICATION

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 40 - 58, 20.12.2016

Fevzi Dursun Asuman Seda Saracaloğlu

Öz

Training
of teachers is one of the main problems regarding education in Turkey as it is
around the world. In this study, it is aimed to assess the opinions of
information technologies teachers regarding their self-competence and problems
in application. Qualitative interview method was utilized in the study. Study
group consisted of 36 information technologies teachers who volunteered to
interviews in the central districts of Aydın, Denizli and Muğla.
While designating 36 teachers from three provinces, of purposive sampling
methods, maximum variation sampling method was utilized. In the study,
semi-structured interview form was used as data collection tool. Expert opinion
was received in the creation of the semi-structured interview form and the
final form was given after the pilot study. For data analyses; interviews made
with the prepared semi-structured interview form were recorded with voice
recorder; and opinions of one interviewer who did not consent to voice recording
were recorded by taking note. Interview records were transcribed and recorded
in written in digital environment. After that, interview data were analyzed by
content analysis method. As a result, it was detected from opinions of the teachers that; the education
provided in university does not exactly match with the job, there are some
deficiencies in the teaching competences which require activity, information
technologies is considered as elective by students, administrators and other
teachers, teachers cannot interfere with the milieu, planning is not
emphasized, teachers generally teach courses with the materials they find
online, students do not exactly know even the basic operations regarding
computer literacy, teachers from other branches are not disposed to make use of
information technologies, teachers of information technologies are obliged to
accept formation teaching, professional development is mostly achieved by
internet, assessment works are not taken seriously, teachers conduct assessment
at the time of implementation in accordance with the general condition of the
class, parents rarely visit school for discussing any issues.

Anahtar Kelimeler

teachers of information technologies, teacher opinions, teacher competencies, teacher training

BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMENLERİNİN KENDİ YETERLİKLERİ VE UYGULAMADAKİ SORUNLAR HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Öğretmenleri yetiştirme dünyada olduğu gibi Türkiye’de
de gündeme getirilen eğitim sorunlarının başında yer almaktadır. Bu çalışmada, bilişim
teknolojileri öğretmenlerinin, kendi yeterlikleri ve uygulamadaki sorunlar ile
ilgili görüşlerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırmada yöntem olarak; nitel görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın
çalışma grubu Aydın, Denizli ve Muğla illeri merkez ilçelerinde görev yapan görüşme
yapmaya gönüllü olan 36 bilişim teknolojisi öğretmeninden oluşmaktadır. Üç ildeki 36
öğretmen, görüşme katılımcıları olarak belirlenirken, nitel araştırmalarda
kullanılan amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi
kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış
görüşme formu kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunun
hazırlanmasında uzman görüşü alınmış ve pilot çalışması yapıldıktan sonra
görüşme formuna son şekli verilmiştir. Verilerin analizinde; hazırlanan yarı
yapılandırılmış görüşme formu ile yapılan görüşmeler, ses kayıt cihazıyla
kaydedilmiş; ses kaydına izin vermeyen bir görüşmecinin görüşleri ise not
alınarak kaydedilmiştir. Görüşme kayıtları transkript edilmiş ve dijital
ortamda yazılı olarak kaydedilmiştir. Daha sonra görüşme verileri içerik
analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Sonuçta öğretmen görüşlerinden; üniversitede alınan eğitimle yapılan
görevin tam örtüşmediği, uygulama gerektirecek öğretmenlik becerilerinin
yeterliklerinde bazı eksikliklerin olduğu, bilişim teknolojileri dersinin
öğrenci, idareci ve diğer öğretmenler tarafından seçmeli bir ders olarak
değerlendirildiği, öğretmenlerin ortama müdahale edemediği, planlamaya pek önem
verilmediği, öğretmenlerin genelde internet üzerinde buldukları hazır
materyallerle ders işledikleri, öğrencilerin bilgisayar okur yazarlığıyla
ilgili temel işlemleri bile tam olarak bilmedikleri, diğer branş
öğretmenlerinin bilişim teknolojilerini kullanımı konusunda istekli
olmadıkları, bilişim teknolojileri öğretmenlerinin formatör öğretmenliği
zorunlu olarak kabul etmek durumunda kaldıkları, mesleki gelişimin daha çok
internetle sağlandığı, değerlendirme işlerinin ciddiye alınmadığını, öğretmenlerin
değerlendirmeyi sınıfın genel durumuna göre uygulama anında yaptıklarını, velilerin herhangi bir durumu görüşmek için
okula pek gelmedikleri tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

bilişim teknolojileri öğretmenleri, öğretmen görüşleri, öğretmen yeterlikleri, Öğretmen yetiştirme

Kaynakça

• Altun, E. ve Ateş, A. (2008). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının sorunları ve geleceğe yönelik kaygıları, İlköğretim Online, 7(3), 680-692, http://ilkogretim-online.org.tr (12.09.2012).
• Arıkan, Y. D. (2009). Bilişim teknolojileri öğretmen adayları ve öğretmenlik uygulaması dersi, Ege Eğitim Dergisi,(10) 1, 1-231.
• Çakır, R. ve Yıldırım S. (2009). “Bilgisayar öğretmenleri okullardaki teknoloji entegrasyonu hakkında ne düşünürler?”, İlköğretim Online, 8(3), 952-964, http://ilkogretim-online.org.tr. (07.08.2012).
• Çelebi Uzgur, B ve Aykaç, N. (2016). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Ege bölgesi örneği), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (34), 273-297.
• Demirli, C. Kerimgil, S. ve Donmuş, V. (2012). Türkiye’deki bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleklerine yönelik görüşleri, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 369-388.
• Durdukoca, Ş. F. ve Arıbaş, S. (2011) İlköğretim seçmeli bilişim teknolojileri dersi 5. Basamak öğretim programının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Malatya ili örneği), Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 140-168.
• Gündoğdu, K. Aytaçlı, B. Aydoğan, R. Yıldırım, C. (2015) Öğretmen Yeterlikleri Alanında Yazılan Makalelerin İçerik Analizi, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 30-43. http://www.dergi.adu.edu.tr/egitimbilimleri/ (28.08.016).
• Kubat, U. (2015) Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretme ve öğrenme sürecine yönelik yeterlikleri, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(15), 601-614 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8939, Ankara, Turkey.
• Milli Eğitim Bakanlığı-Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü [EĞİTEK]. (2001). Bakanlığımızca bilgisayar laboratuarı kurulan okullarda görev yapan müdür, müdür yardımcıları, formatör öğretmenler, bilgisayar öğretmenleri ve branş öğretmenlerinin bilgisayar laboratuarı- na ilişkin görev talimatı. Ankara, MEB. http://aftiboroo.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/03/01/704895/dosyalar/2014_12/09010309_bitefodeiik.pdf (25.08.2016)
• Milli Eğitim Bakanlığı-Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (2008) Öğretmen mesleği genel ve özel alan yeterlikleri, Ankara. http://otmg.meb.gov.tr/Yayin.html, 1. Kısımdan (18.08.2016).
• Mutlu, P ve Erdem, M. (2013). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin Türkiye’nin bit vizyonu farkındalıklarıyla öğretim etkinlikleri arasındaki ilişki, İlköğretim Online, 12(4), 981-999, http://ilkogretim-online.org.tr. (05.12.2015)
• Özbey, N. (2011). İlköğretim bilgisayar dersi (1-8. sınıflar) öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi: Kars ili örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Şerefoğlu Henkoğlu, H. ve Yıldırım, S. (2012). Türkiye’deki İlköğretim Okullarında Bilgisayar Eğitimi: Kuram ve Uygulamadaki Farklılıklar, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45 (1), 23-61.
• Şişman Eren, E ve Şahin İzmirli, Ö. (2012). İlköğretim okul müdürü ve bilişim teknolojileri öğretmenlerine göre bilişim teknolojileri dersinde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2861-2888.
• Topu, F. B. ve Göktaş, Y. (2012). Bilişim teknolojileri öğretmenlerinin üstlendikleri roller ve onlardan beklentiler, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (1), 461-478.
• Topuz, A.C. (2010). Bilgisayar öğretmenlerinin meslek hayatında karşılaştıkları sorunlara yönelik nitel bir araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Türk Eğitim Derneği (2009). Öğretmen yeterlikleri(özet rapor), Ankara.
• Türk, Ö. (2008). Bilgisayar Öğretmenlerinin mesleki yeterliliklerini çalışma ortamlarında kullanabilirliklerinin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yeşiltepe, G. M. ve Erdoğan, M. (2013). İlköğretim Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin Mesleğe Yönelik Sorunları, Bu Sorunların Nedenleri ve Çözüm Önerileri, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(3), 495-530.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.