AFAD’IN YAPILANMASI, İÇ ve DIŞ KAMU DİPLOMASİSİNDEKİ KARŞILAŞTIRMALI ROLÜNÜN GÜVENLİĞE KATKISI

Yıl 2023, Sayı: 9, 42 - 63, 30.12.2023

Nergiz Tokay

Öz

Hem iç hem dış siyasetle stratejik uygulama alanı bulan kamu diplomasisi, geleneksel diplomasiden sonra ortaya çıkmıştır. Sert güç, yumuşak güç, kamuoyu gibi kavramlar güç temelli gelişen diplomasi terimleridir. Bu çalışmada bir kamu diplomasisi etkinliği gerçekleştiren doğal afetlerle mücadele kurumu olan AFAD, ulusal ve uluslararası ilişkiler bağlamında afet ve kriz yönetimindeki etkinliği ve kamu diplomasisindeki konumu bakımından tanıtılacak ve kendi içinde iç ve dış diplomasi uygulama yöntemi ve alandaki başarısı bakımından karşılaştırılacaktır. AFAD kamu diplomasisiyle entegre incelendiği sınırlı sayıdaki çalışmaya genellikle insanî yardımlara katkısı ve kurumsal alt yapısı bakımından konu edilmiş, teşkilatlanmasıyla entegre bir çalışma yapılmamış, diplomasi alanındaki katkısı alana ve performansa yönelik karşılaştırılmamıştır. Çalışmada bu eksikliğin uluslararası ilişkiler bağlamında gerçekleşen insani yardımlar ile 2023 Kahramanmaraş Depremi’ndeki afet yönetimi temelinde karşılaştırma yapılarak kapatılması amaçlanmaktadır. Hipotez, AFAD’ın dış kamu diplomasisinde daha başarılı olduğu yönündedir. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada kısmî ölçüde nicel verilerden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucu amaçla uyum göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

AFAD, kamu diplomasisi, 2023 Depremleri, insanî yardım, güvenlik.

THE STRUCTURE OF AFAD, ITS CONTRIBUTION TO SECURITY OF ITS COMPARATIVE ROLE IN DOMESTIC AND EXTERNAL PUBLIC DIPLOMACY

Öz

Public diplomacy, which finds a strategic application area with both domestic and foreign politics, emerged after traditional diplomacy. Concepts such as hard power, soft power and public opinion are diplomacy terms that develop based on power. In this study, AFAD, which is a public diplomacy activity, will be introduced in terms of its effectiveness in disaster and crisis management and its position in public diplomacy in the context of national and international relations, and will be compared in terms of its internal and external diplomacy implementation method and its success in the field. AFAD has been the subject of a limited number of studies in which it is integrated with public diplomacy, generally in terms of its contribution to humanitarian aid and its institutional infrastructure, no integrated study has been made with its organization, and its contribution in the field of diplomacy has not been compared in terms of field and performance. In the study, it is aimed to close this deficiency by comparing humanitarian aids in the context of international relations and disaster management in the 2023 Kahramanmaraş Earthquake. The hypothesis is that AFAD is more successful in foreign public diplomacy. In this study, which is a qualitative research, partial quantitative data were used. The result of the study is consistent with the purpose.

Anahtar Kelimeler

AFAD, public diplomacy, 2023 Earthquakes, humanitarian aid, security

Kaynakça

• Akdağ, M., Taşdemir, E. (2006). Krizden çıkmanın yolları: etkin bir kriz iletişimi. Selçuk İletişim, 4(2), 141- 157.
• Aksoy, M. (2023). Depreme müdahale edilememesinin nedeni. https://www.politikyol. com/depreme-mudahale-edilememesinin-nedeni-mevcut-sistemdir/
• Alcaraz, C. & Zeadally, S. (2015). Critical infrastructure protection: requirements and challenges for the 21st century. International Journal of Critical Infrastructure Protection, 8, 53-66.
• Ataman, M. (2023). Deprem diplomasisi: insani krize insani tepkiler. Daily. https://www.daily sabah.com/opinion/columns/earthquake-diplomacy-humane-reactions-to-humane-crisis.
• Baechler, N. C. (2018). Afet risk ve zarar azaltmada iletişim stratejisinin rolü. 2. International Symposium on Natural Hazards and Disaster Management. Sakarya University Cultureand Congress Center. https://www.researchgate.net/publication/ 330134864_Afet_risk_ve_zarar_azaltmada_iletisim_stratejisinin_rolu
• Bakır, A., Kılıç, E. (2023). Afet diplomasisi, Türkiye'de yaşanan yıkıcı depremin ardından jeopolitik farklılıkları aşabilir mi? https://manaramagazine.org/2023/03/disaster-diplomacy-turkey-earthquake.
• Balcı, A. ve Yeşiltaş, M. (2006). Bir dış politika aracı olarak dış yardımların kullanılması: Japonya örneği. Uluslararası İlişkiler, Cilt: 2, Sayı 8, 167-198.
• Batora, J. (2005). Public diplomacy in small and medium-sized states: Norvay and Canada. Hollanda Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (pdf), 1-28.
• Benli, H., Bacanlı, M. vd. (2018). Türkiye’de afet yönetimi ve doğa kaynaklı afet istatistikleri pdf. Ankara. http://tara.sdu.edu.tr/vufind/
• BM (2019). Myanmar military committed ‘routine, systematic’ sexual violence against ethnic minorities. UN experts find.
• BM (1992). United nations conference on environment ve development Rio de Janerio. Brazil, 3-14. https://www.un.org/en/conferences/environment/rio1992
• Comfort, L. et al. (1999). "Reframing disaster policy: the global evolution of vulnerable communities." Environmental Hazards 1 (1), 39-44.
• Comfort, L. (2000). Disaster: Agent of diplomacy or change in international affairs. Cambridge Review of International Affairs, vol. 14, no. 1, 277-294.
• Coombs, W. T., Holladay, S. J. (2010). Parameters for crisis communication. W. T. Coombs ve S. J. Holladay (Eds.), The handbook of crisis communication 17-53. WILAY.
• Çalışır, G., Akyol, H. (2016). AFAD’ın kurumsal itibarı üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Cilt 4, Sayı 2, 478-504.
• Dalaman, Z., Lehimler, H. M. (2021). Türkiye sınırı ve sınır ötesi kentlerde göç hareketliliği ve kentsel yaşanabilirlik. Transnational Press London, 30-31.
• Doctors Without Borders (24.08.2022). Timeline: A Visual History of the Rohingya refugee crisis. https://www.doctorswithoutborders.org/latest/timeline-visual-history-rohingya-refugee-crisis.
• Ekşi, M., Erol, M. S. (2018). The rise and fall of Turkish soft power and public diplomacy. Akademik Bakış, Cilt 11, Sayı 23,15-45.
• Enia, J. S. (2008). Peace in its wake? The 2004 tsunami and internal conflict in Indonesia and Sri Lanka. Kamu ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 19(1), 7-27.
• Ergünay, O. (2007). Türkiye’nin afet profili, TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Mattek Matbaacılık.
• Girgin, K. (1992). Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemleri hariciye tarihimiz (Teşkilat ve Protokol). TTK.
• Goodchild, M. F., Glennon, J. A. (2010). Goodchild ve Li (2012). Crowdsourcing geographic information for disaster response: a research frontier. Journal International Journal of Digital Earth, Volume 3, Issue:3, 231-241.
• Goodchild, M. F., Li, L. (2012). Gönüllü coğrafi bilginin kalitesinin güvence altına alınması. Uzamsal İstatistikler, 1,110-120.
• Gore, R. (2001). Türkiye’de deprem, National Geographi, Kuruluş Özel Sayısı.
• Gouveia, P. F., Plumridg, H. (2005). Avrupa bilgi politikası: AB kamu diplomasisi stratejisinin geliştirilmesi. Dış Politika Merkezi, Londra-UK.
• Gregory, B. (2011). “American public diplomacy: enduring characteristics, elusive transformation”. The Hague Journal of Diplomacy, C. 6, 351-372.
• Günek, A. (2018). Amerikan kamu diplomasisinin üç evresi: propaganda, geleneksel kamu diplomasisi ve stratejik iletişim. The Journal of Social Science, 2(3), 54-72. DOI:10.30520 /tj sosci.425898
• Güllüoğlu, M. (2018). Türkiye’de afet yönetimi ve doğa kaynaklı afet istatistikleri önsözü pdf. H. Benli, M. Bacanlı vd. (ed.) AFAD. https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad. gov.tr/35429/xfiles/turkiye_de_afetler.pdf
• Hyndman, J. ve Waizenegger, A. (2010). Two solitudes: post‐tsunami and post‐conflict Aceh. Disasters, 34 (3), 787-808.
• Independent Türkçe (7 Şubat 2023). Deprem bölgesine gitmek. https://www.indyturk.com/ node/608 031. Ismani, A. (2021). Gayri resmi diplomasi, diplomasi kavramları sözlüğü. M. Güneş (ed.). Stratejik Düşünce Enstitüsü. İskit, T. (2007). Diplomasi, tarihi, teorisi, kurumları ve uygulaması. İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Jayasinghe, N., Sevin, E. (2013). Disaster “public” diplomacy? An examination of long-term ımpacts of disaster diplomacy on Turco-Greek relations. Place Branding and Public Diplomacy, ISA San Francisco, 1-3.
• Kadıoğlu, M. (2008). Modern, bütünleşik afet yönetimin temel ilkeleri. M. Kadıoğlu, E. Özdamar (ed.), Afet zararlarını azaltmanın temel ilkeleri (1-34). JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2.
• Kelman, I. (2007). Hurricane Katrina disaster diplomacy. Disasters, 31(3), 288-309.
• Kelman, I. (2023). Türkiye-Suriye depremi: afet diplomasisi savaşan ülkeleri hayat kurtarmak için nasıl bir araya getirebilir? The Conversation. https://theconversation. com/turkey-syria-earthquake- how-disaster-diplomacy.
• Macit, İ. (2016). Bütünleşik afet yönetiminde Boyce-Codd form yöntemi ile GLIDE içerikli veri tabanı oluşturulması. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 31 (1), 191-202.
• Malone, D. G. (1988). Political advocacy and cultural communications: organising the nation’s public diplomacy. Lanheim University of America. https://catalogue.nla. gov.au/ catalog/2906521
• Manheim, J. B. (1990). Strategic public diplomacy: the evolution of influence. NY: Oxford University Press. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/.
• Mark, L. (2002). Public diplomacy, Foreign Policy Center. Londra.
• Melissen, J. (2013). Public diplomacy. A. F. Cooper, J. Heine, R. Thakur (Eds.), The Oxford handbook of modern diplomacy 436– 452. Oxford University Press.
• Murrow, E. R. (1958). What is publıc dıplomacy? Fletcher Okulu. http://fletcher.tufts.edu/ Murrow/ Diplomacy, 20.06.2023.
• Mülteciler Derneği (2022). Tamamlayıcı sosyal uyum yardımı (T-SUY) programı. https://multeciler.org.tr.
• Naghiyeva, L. (2021). Çok kulvarlı diplomasi. M. Güneş (Ed.), Diplomasi kavramları sözlüğü (34-35). Strateji Düşünce Enstitüsü Yayınları.
• Nye, J. (1990). Bound to lead: Amerikan gücünün değişen doğası. Basic Books.
• Nye, J. (2005). Yumuşak güç. Elips Kitap.
• Partigöç, N. S., Tarhan, Ç. (2019). Dijital çağda afet yönetimi: dijital bölünme perspektifinden bir inceleme. Resilience Dergisi, 3 (2), 301-306.
• Reagen, R., (1987). 15 Remarks at the 40th anniversary conference of the United States advisory commission on public diplomacy. www.reagan.utexas.edu/archives.
• Sancar, G. A. (2012). Kamu diplomasisi ve uluslararası halkla ilişkiler. Beta Yayınları, İstanbul.
• Seib, P. (2017). Donad Trump, twitter master, https://uscpublicdiplomacy.org/blog/donald -trump-twitter-master United States advisory commision on public diplomacy (2017b). Can Public Diplomacy Survive The Interne. State Department. https://www.fultongrandjury.com.
• Statista.com (2023). 1900'den 2016'ya kadar en çok deprem yaşayan ülkeler. https://www.statista.com/statistics/269648/number-of-earthquakes-by-country/
• Stepansky, J. (2023). Türkiye'nin yardım diplomasisi küresel deprem tepkisine yansıdı. El Cezire. https://www.aljazeera.com/news/2023/2/21/turkeys.
• Tarnoff, C. ve Lason, M. L. (2012). Foreing aid: an introduction to U.S. programa and policy. Congressional Research Service, 1-38.
• T.C. Resmî Gazete (2019). Güvenlik ve acil durumlar koordinasyon merkezi teşkilat, görev yetki, çalışma usul ve esasları hakkında yönetmelik. 30928 sayı, md. 13., Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü.
• T.C. Resmî Gazete (2020). No: 31248, Resmî Gazete Tarihi: 18.09.2020, Bazı Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde değişiklik yapılması hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. Kararname Numarası: 67, Karar Tarihi: 17.9.2020, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü.
• Tercan, B. (2008). Afet bölgelerinde yeniden yerleştirme ve iskân politikaları, Doğubayazıt afetzede yerleşim alanları uygulama örneği. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tercan, B. (2011). Afet bölgelerinde yeniden yerleştirme politikaları, planlamanın dünü, bugünü, yarını: planlamada yeni söylem arayışları. Ayda Eraydın vd. (ed.), 2. Kentsel ve Bölgesel Araştırmalar Ağı Sempozyumu (485-497). Matsa Basımevi.
• Tuch, H. N. (1990): Communicating with the world. U.S. public diplomacy overseas. St. Martin’s Press. Public Diplomacy in Small and Medium-Sized States.
• Tuncer, H. (1984). Tarihte ve günümüzde ad hoc diplomasi. Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 4(1), 50-57.
• Tüney, S. ve Gücüyener, A. (2014). Kritik altyapı güvenliği, teknolojik afetler ve Türkiye’nin 2023 stratejisi, Kritik Altyapıları Koruma Programı 1-5, AFAD. https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/35429/xfiles/turkiye_de_afetler.pdf
• U.S. Government Accountability Office (GAO-06-535) (3 Mayıs 2006). U.S. Public diplomacy: State department efforts to engage Muslim audiences Lack certain communication elements and face significant challenges. https://www.gao.gov /assets/gao-06-535.pdf.
• Yağmurlu, A. (2019). Kamu diplomasisi ve ulus markalaşması: Bir elmanın iki yarısı mı? İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (49), 122-138.
• Yelken, R. (2023). Depremde temel afet yönetimi konusunda sahadan gözlemlerim ve önerilerim. Fikir Coğrafyası. https://fikircografyasi.com.
• Yeryüzü Doktorları (2019). Yeryüzü doktorları 2019 faaliyet raporu. https://www.yyd.org. tr/tr/hakkimizda/raporlar#gallery2-4