Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Kurumu’nun Kamuoyu Algısı Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2014, Cilt: 5 Sayı: 2, 75 - 104, 01.12.2014

Çetin Kaplan Mustafa Macit Emrah Özcan

Öz

Sürekli değişen ve gelişen dünyada birçok kavram gibi yönetim kavramı da değişmeye ve gelişmeye devam etmektedir. Değişen bu yönetim anlayışının bir sonucu olarak modern dünyada devletlerin yönetim şeklinde de değişmeler ve gelişmeler gözlenmesi son derece doğaldır. Önceleri devletin çıkarlarının öncelikle olduğu yönetim anlayışları yaygınken, günümüzün çağdaş devletleri, vatandaşı önceleyen bir anlayışa dönüşmeye başlamıştır. Yaptığı uygulamaların hesabını verebilen, şeffaf, adil bir kamu yönetimi anlayışı devletlerde hızla kabul görür hale gelmiştir.Kamu idaresinin hatalı ve yanlış uygulamaları karşısında vatandaşların haklarını koruyan ve aynı zamanda kamu yönetimini de denetleyen bir araç olarak kamu denetçiliği (ombudsmanlık) kurumu da bu bağlamda yaygınlaşan bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır. İdare ile vatandaş arasında arabuluculuk görevini yerine getiren ombudsmanlık, bilgilendirme yolu ile idare üzerinde baskı kurma özelliğine sahiptir. Yaptırım yetkisi olmamasına rağmen oluşturduğu kamuoyu algısı ile güçlü bir hale gelen ombudsmanlık kurumunun, vatandaşlar tarafından nasıl algılandığını tespit etmeye çalışmak, bu makalenin temel amacıdır.

Anahtar Kelimeler

Ombudsman, Ombudsmanlık, Kamu Denetçiliği, İdarenin Denetimi, Kamuoyunun Ombudsmanlık Algısı

A Study of Public Perception of Ombudsman Institution

Öz

Like many concepts in the world, the concept of management also continues to change to evolve. As a result of that management approach, in the modern world the form of state management is naturally changing and developing. Previously the management that precedes state’s interests were common, nowadays in many countries the states precedes citizens expectations. Accountable, transparent and fair public administrations are being quickly accepted by many countries in the world. The ombudsman deals with specific complaints from the public against administrative injustice and maladministration and the use of ombudsman has recently gained worldwide recognition. Which acts as mediator between the administration and the citizen ombudsman, by way of disclosure has the ability to put pressure on the administration? Although the ombudsman has no power orders or for averse administrative action, the primary objective is to try to determine the public perception of the ombudsman.

Anahtar Kelimeler

Ombudsman, Ombudsmanship, Public Auditor, Public Perception Of The Ombudsman

Kaynakça

• Abedin, N. (2011). Conceptual and Functional Diversity of the Ombudsman Institution: A Classification, Administration & Society, 43(8): 896–929, SAGE Publications, http://aas.sagepub.com.
• Aktan, C.C., Çoban H. (2014). Kamu Sektörüne İyi Yönetim İlkeleri, www.canaktan.org/politika/kurum-devyonetimi/aktan-coban.pdf.
• Aktel, M., Kerman, U., Altan, Y., Lamba, M., Burhan, O. (2013). Türkiye İçin Yeni Bir Denetim Modeli: Kamu Denetçiliği (Ombudsman), A New Inspection Model for Turkey: Public Inspectorship (Ombudsman), Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9): 21-37.
• Altuğ, Y. (1968). “Vatandaşı İdarenin Yetki Tecavüzlerine Karşı Koruyan Ombudsman Müessesesi”, Yargıtay 100. Yıldönümü Armağanı, Ankara, Adalet Bakanlığı Yay., s.159-161. Erişim: 18.10.2014. www.taa.gov.tr/dosya/dergiler/taad13/files/assets/basic.../page533.html.
• Ataman, T. (1997). “Ombudsman ve Temiz Toplum”, Yeni Türkiye Dergisi, Mart-Nisan 1997, 14: 779-790.
• Avşar, B.Z. (2007). Ombudsman: İyi Yönetilen Türkiye İçin Kamu Hakemi, Asil Yayıncılık, Ankara.
• Aydın, A.H., Taş, İ.E., Ersöz, M. (2012). “Önemi ve Uygulanabilirliği Açısından Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumu”, İnönü Üniversitesi Turgut Özal Uluslararası Ekonomi ve Siyaset Kongresi II, Küresel Değişim ve Demokratikleşme Bildiriler Kitabı, Malatya.
• Babüroğlu, O., Hatiboğlu, E.N. (1997). Ombudsman (Kamu Hakemi) Kurumu İncelemesi, TÜSİAD, İstanbul, Erişim: 05.10.2014. www.tusiad.org/__rsc/shared/file/ombudsman.pdf.
• Efe, H., Demirci, M. (2013). “Ombudsmanlık Kavramı ve Türkiye’de Kamu Denetçiliği Kurumundan Beklentiler”, Sayıştay Dergisi, 90(Temmuz- Eylül): 49-72.
• Erhürman, T. (2000). “Türkiye İçin Nasıl Bir Ombudsman Formülü”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 49(1): 155-180.
• Eryılmaz, B. (2012). Kamu Yönetimi, 5. Baskı, Umuttepe Yayınları, Ağustos, Kocaeli.
• Fendoğlu, H.T. (2010). “Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık)”, SDE (Stratejik Düşünce Enstitüsü) Analiz, Aralık 2010, Erişim: 10.09.2014. www.sde.org.tr/userfiles/file/Ombudsman.pdf.
• Holm N.E. (1995). The Ombudsman-A Gift From Scandinavia To The World, The Danish Ombudsman, İçinde, Hans Gommeltoft-Hansen Veflemming Axmark (Eds), Djİf Publishing, Copenhagen, pp: 13-21.
• Kamu Yönetimi Araştırması (Genel Rapor)(KAYA) (1991). Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları No: 238, Ankara.
• Özer, M.A. (1998). “Yönetimin Denetimi, Temel Unsurları, İlkeleri ve Kamu Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi”, Türk İdare Dergisi, 419 (Haziran): 141–161.
• Pickl, V.J. (1986). “Ombudsman ve Yönetimde Reform”, Amme İdaresi Dergisi, Çeviren: Turgay Ergun, 19(4): 37-46.
• Spanheimer, R. (2012). Justification for Creating an Ombudsman Privilege in Today’s Society. December 2012, Marquette Law Review; 96(2): 659.
• Şengül, R. (2007). “Türkiye’de Kamu Yönetiminin Etkin Denetlenmesinde Yeni Bir Kurum: Kamu Denetçiliği Kurumu”, Kocaeli Üniversitesi Sos.Bil. Ens. Dergisi, 2007(2): 126-145.
• Tayşi, İ. (1997). “Ombudsman Kurumu ve Ülkemizde Uygulanabilirliği”, Sayıştay Dergisi, Nisan-Haziran 1997, 25(Özel Sayı): 106-123.
• Tortop, N. Vd. (2012). Yönetim Bilimi, 9. Baskı, Nobel Akademik
• Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic.Ltd.Şti., Ekim, Ankara.
• Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S. (2007). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 2. Baskı, Detay Yay., Eylül, Ankara.
• URL1. www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120629-2.htm
• URL2. www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/3/plan7.pdf.
• URL3. www.kalkinma.gov.tr/Lists/Kalknma%20Planlar/Attachments/.../plan8.pdf.
• URL4. www.ombudsman.gov.tr
• URL5. www.ombudsman.gen.tr/sag/detay.asp?id=43