KİTAP TARİHİ ARAŞTIRMALARININ ÖNEMLİ BİR ALANI: ANSİKLOPEDİLERİNİN GELİŞİMİ VE ANSİKLOPEDİ KÜLTÜRÜ ARAŞTIRMALARININ ÖNEMİ

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 195 - 214, 30.11.2020

Engin Cihad Tekin

Öz

Ansiklopediler ve sözlükler toplumların ve bireylerin günümüze kadar bilgi arayışında ve erişiminde temel kaynaklar olarak bilinmektedirler. Günümüzde ise internet ansiklopedisi Wikipedia veya Britannica Online gibi çalışmalar sayesinde ansiklopediler temel referans ve bilgiyi derinleştirme işlevi için başlangıç noktaları olma özelliklerini korumaktadırlar. Günümüzde internetin gücüne rağmen konularına göre ayrılmış veya belli konulara odaklanmış geniş ansiklopedi ve sözlük basımcılığı da devam etmektedir. Ansiklopediler tarih boyunca bilgi erişiminde en önemli araçların başında gelmiştir. Ansiklopediler, var oldukları toplumların bilim adamlarının öncülüğünde hazırlanarak, toplumların gelişmesinde öncü roller oynamışlardır. Bu çerçevede çalışmamız, ansiklopedilerin doğrudan kronolojik tarihini ortaya koymaktan ziyade özellikle kitap tarihi çalışmalarında ansiklopedilerin önemini, ansiklopedi tarihinin temel konularını, sorunlarını, ansiklopedilerinin evrimini ve ansiklopedi kültürünün özellikle Batı merkezli olarak nasıl geliştiğini, bununla birlikte Çin’de varlığı ve karşılaştırmasını, ansiklopedi yazımının tarih boyunca metodolojik ve metin teknikleri açısından gelişimlerini ve değişimlerini incelemektir. Çalışmamız ansiklopedi kültürü araştırmalarının toplumların tarihsel gelişimlerindeki rolleri ve kitap tarihi ve diğer sosyal bilim alanlarında daha ileri çalışmalar için yol gösterici bir şekilde ortaya konulmasını ve vurgulanmasını amaçlamaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Kitap Tarihi, Ansiklopedi, Ansiklopedicilik, Ansiklopedi Tarihi

Kaynakça

• Kaynakça Bauer, W. (1965-66). ‘Encyclopaedia in China’, Cahiers d’histoire mondiale, 9, s.665-91
• Bayle, P. (1697). Dictionnaire Historique Et Critique. Rotterdam: Reinier Leers
• Blair, Ann (2003) Reading Strategies for Coping with Information Overload, ca.1550-1700. Journal of the History of Ideas. 64(1), s.11-28
• Blount, T. (1707). Glossographia. London: Sawbridge
• Brehaut,E. (1912). An Encyclopedist of the Dark Ages: Isidore of Seville. NY: Columbia University Press
• Brokaw, C. (2007). Book History in Premodern China The State of the Discipline I, Book History, 10 (2007), s.253–90.
• Burke, P.(2008). Bilginin Toplumsal Tarihi. M.Tunçay (Çev.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Darnton, R. (1979). The Business of Encyclopedia. Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press
• Diderot ve d’Alembert(1997). Ansiklopedi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Doren,C.V. (1991) A History of Knowledge. NY: Ballantine Books
• Edger, J.D. (2007) China. S.Eliot and J. Rose (eds). A Companion to the History of Book içinde. US: Blackwell Publishing,
• Grafton, A. (2012). Dipnotlar. F. Acun (Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu
• Goff, J.L.( 2006), Ortaçağ’da Entellektüeller. M.A.Kılıçbay ( Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Gudger, E.W (1924) isis 6(3), s.269-281 The University of Chicago Article Stable URL: http://www.jstor.org/stable/224311 09.12.2012 tarihinde JStor veritabanından erişildi.
• Morley, J. ( 1897). Diderot and Encyclopedists: Vol 1. NY. :Mac Millan and Co.
• Headrick D. (2002), Enformasyon Çağı. İstanbul: Kitap Yayınevi
• Kraemer,F. ve Zedelmaier, H. (2014). Instruments Invented in Renaissance Europe: The Cases of Conrad Gesner and Ulisse Aldrovandi. Intellectual History Review. 24(3) 321-341
• Mollier, J.Y and Cachin, M.F.(2007). A Continent of Texts : Europe 1800-1970. S.Eliot, J.Rose (eds). A Companion to the History of Book içinde. USA: Blackwell Publishing
• Malches, L.N. ve Lheritier, A.ve Acaroğlu,T. (2003). Batı’da ve Türkiye’de Kaynakça Tarihi. Ankara: İletişim Yayınları
• Pliny the Elder (1856). Historia naturalis: The Natural History of Pliny.London: Henry Bohn
• Raven, J.(2006). Kayıp Kütüphaneler. İstanbul: Bileşim yayınları,
• Rhodes, N.(2000) Articulate Networks: the Self, the Book and the World. The Renaissance Computer : Knowledge technology in the first age of print içinde. Rhodes ve Sawday (eds). NY: Routledge
• Rudy, S. (2014). Literature and Encyclopedism in Enlightenment Britain: The Pursuit of Complete Knowledge. London: Palgrave Macmillan
• Sayce, A.H.(1874). The Astronomy and Astrology of the Babylonians with Translations of the Tablets Relating to these Subjects. Transactions of the Society Biblical Archeology. 3, s.145-33. London: Longman
• Stuckrad, K.(2010), Locations of Knowledge in Medieval and Early Modern Europe Esoteric Discourse and Western Identities , Brill Publishing, Leiden –Boston
• Thorndike, L.(1923). History of Magic: vol.2. NY: Columbia University Press
• Ülken, H. Z. (1997). Ansiklopedi üzerine. Ansiklopedi içinde. Diderot ve D’alembert (ed.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Weerdt, H.D.(2007) The Encyclopedia as Textbook: Selling Private Chinese Encyclopedias in the Twelfth and Thirteenth Centuries. Extreme-Orient, Extreme-Occident. s.77-102
• Yeo, R.(2001). Encyclopaedic Visions: Scientific Dictionaries and Enlightenment Culture. Cambridge:Cambridge University Press