Scope, Importance, and Tax Advantages of Continuous Revaluation: Application in a Solar Power Plant Operation

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 2, 239 - 263, 28.11.2022

Suphi Aslanoğlu Sema Poyraz Can

https://doi.org/10.54558/jiss.1119111

Öz

Purpose: In this study, it is aimed to present the issues that need attention in practice by evaluating the changes made in the subject of revaluation in its current form.
Method: In the study, the document analysis technique, one of the qualitative research methods, was used.
Findings: It has been found that if revaluation is not applied, the financial statements of the enterprises do not reflect the truth and this situation affects the decisions of the information users negatively. Investigations were carried out to bring the economic assets of the enterprises into reality by revaluation, and the positive contributions of this situation to the enterprises were determined with sample applications.
Implications: In the article, revaluation and inflation adjustment applications, which include specific situations, are compared. Calculations and accounting records made to eliminate the differences between the book values of depreciable economic assets and real estates in the balance sheets and the values formed according to the current prices in the market are presented.
Originality: It is observed that studies in the literature on the subject are limited due to the fact that the changes in the TPL regarding revaluation are up-to-date. In addition, real business data was used in the study. In this context, it is expected that the study will contribute to the literature and information users.

Anahtar Kelimeler

Revaluation, inflation adjustment, revaluation rate, TPL (Tax Procedure Law) 298/Ç

Sürekli Hale Gelen Yeniden Değerlemenin Kapsamı, Önemi, Vergisel Avantajları: Bir Güneş Enerji Santrali İşletmesinde Uygulama

Öz

Amaç: Bu çalışmada, yeniden değerleme konusunda yapılan değişiklikler güncel haliyle değerlendirilerek, uygulamada dikkat edilmesi gereken hususların ortaya konulması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır.
Bulgular: Yeniden değerleme uygulanmadığı takdirde işletmelerin mali tablolarının gerçeği yansıtmadığı ve bu durumun da bilgi kullanıcılarının kararlarını olumsuz yönde etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. İşletmelerin yeniden değerleme yaparak iktisadi kıymetlerinin gerçeğe uygun hale getirilmesine yönelik incelemeler yürütülerek örnek uygulamalarla bu durumun işletmelere sağlayacağı olumlu katkılar tespit edilmiştir.
Sonuç: Makalede günümüzde özellikli durumlar içeren yeniden değerleme ve enflasyon düzeltmesi uygulamaları karşılaştırılmıştır. Bilançolarda yer alan amortismana tabi iktisadi kıymetler ve taşınmazların defter değerleri ile piyasada geçerli cari fiyatlara göre oluşan değerleri arasındaki farklılıkların giderilmesine yönelik yapılan hesaplamalar ve muhasebe kayıtları ortaya konulmuştur.
Özgünlük: Yeniden değerleme ile ilgili VUK’ da yer alan değişikliklerin güncel olması sebebiyle ilgili konuda literatürdeki çalışmaların kısıtlı olduğu gözlemlenmektedir. Ayrıca çalışmada gerçek işletme verileri kullanılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın literatüre ve bilgi kullanıcılarına katkı sunması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yeniden değerleme, enflasyon düzeltmesi, yeniden değerleme oranı, VUK (Vergi Usul Kanunu) mükerrer 298/Ç, Revaluation, inflation adjustment, revaluation rate, TPL (Tax Procedure Law) 298/Ç

Kaynakça

• Atabey, N.A., Parlakkaya, R. ve Alagöz, A. (2019). Genel muhasebe, Ankara: Nobel Yayınevi.
• Bilici, N. (2003). Enflasyonun mali tablolar üzerindeki etkilerini azaltmak için Türkiye’de uygulanan önlemler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1-2), 65-85.
• Bozkurt, İ. (2013). Türkiye muhasebe standartları, Ankara: Adalet Yayınevi.
• Doğan, Z. ve Köksal, A. (2019). Taşınmazlara ilişkin yeniden değerleme uygulamasının vergilendirmeye etkisi. Vergi Sorunları Dergisi, 364, 9-21.
• Doğrusöz, B. (2021). Yeniden değerlemede başarı şansı. Erişim adresi: https://www.dunya.com/kose-yazisi/yeniden-degerlemede-basari-sansi/632510.
• Güzeloğlu, H. Taşınmaz ve amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesi. KPMG. Erişim adresi: https://home.kpmg/tr/tr/home/hizmetlerimiz/tax/tasinmaz-ve-amortismana-tabi-iktisadi-kiymetlerin-yeniden-degerlemesi.html
• Karakoç, İ. (2020). Yeniden değerleme oranı uygulaması ve vergisel etkileri. Mali Çözüm Dergisi, 30(159), 251.
• Koç Yalkın, Y. (2013). Genel muhasebe. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Küçük, S. ve Küçük, M. (1997). Yeniden değerleme müessesesi ve amacı aşan uygulamalar. Vergi Dünyası. Sayı 15. 61-67.
• Sağlam, N. (2000). Maddi duran varlıklarda yeniden değerleme ve geçici vergi dönemlerinde uygulanması. Anadolu Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16 (1), 105-127.
• Tekkahveci, S. (2020). Türk vergi sisteminde yeniden değerleme. (Yüksek Lisans Tezi). Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde.
• TÜİK. (2021). Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Yurt-Ici-Uretici-Fiyat-Endeksi-Aralik-2021-45849
• Yağcı, S. (1996). Yeniden değerleme ve amortismanların işletmelerin finansal yapılarına etkileri ve bir örnek uygulama (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• 205 Sayılı 04.01.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Hükümler Eklenmesi Hakkındaki Kanun (1963, 19 Şubat). Resmî Gazete (Sayı 11343). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/11343.pdf
• 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu (1961, 10 Ocak). Resmî Gazete (Sayı 10705). Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.4.213.pdf
• 328 Sıra Nolu VUK Genel Tebliği (2004, 28 Şubat). Resmî Gazete (Sayı 25387). Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/anasayfa/MevzuatFihristDetayIframe?MevzuatTur=9&MevzuatNo=9011&MevzuatTertip=5
• 3332 Sayılı Sermaye Piyasasının Teşviki, Sermayenin Tabana Yaygınlaştırılması ve Ekonomiyi Düzenlemede Alınacak Tedbirler ile 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu ve 3182 Sayılı Bakanlar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (1987, 31 Mart). Resmî Gazete (Sayı 19417). Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3332.pdf
• 4.1.1961 Tarih ve 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile 21.02.1963 Tarih ve 210 Sayılı Değerli Kâğıtlar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (1983, 21 Ocak). Resmî Gazete (Sayı 2791). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/17936.pdf
• 500 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (2018, 06 Temmuz). Resmî Gazete (Sayı 30470). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180706-23.htm
• 5024 Sayılı Vergi usul Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2003, 30 Aralık). Resmî Gazete (Sayı 25332). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2003/12/20031230.htm
• 530 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (2021, 16 Temmuz). Resmî Gazete (Sayı 31543). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/07/20210716-9.htm
• 7144 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2018, 25 Mayıs). Resmî Gazete (Sayı 30431). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/05/20180525-18.htm
• 7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun (2021, 09 Haziran). Resmî Gazete (Sayı 31506). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/06/20210609-1.htm
• 7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı kanunlarda Değişiklik yapılmasına Dair Kanun (2021, 26 Ekim). Resmî Gazete (Sayı 31640). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/10/20211026-1.htm
• 7352 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2022, 29 Ocak). Resmî Gazete (Sayı 31734). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/01/20220129-9.htm