Bursa İlinin Hayvansal Atık Kütle Merkezinin Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 2, 650 - 657, 01.06.2025

Kenan Saka

https://doi.org/10.21597/jist.1517935

Öz

Hayvansal üretim kaynaklı biyokütle, üretim yapılan çiftliklerin konumuna bağlı olarak şehirlerde dağınık halde bulunur. Bahsedilen dağınıklıktan kaynaklanan dezavantajın önüne geçmek için biyokütlenin en çok üretildiği konuma yakın bir noktaya biyokütle santrallerinin konumlandırılması en uygun olanıdır. Fakat taşıma maliyeti kabul edildiği takdirde alanlarda yayılı olan biyokütlenin bir merkezde toplanarak değerlendirilmesi ikinci bir yaklaşımdır. Bu çalışmada koordinat düzlemine bağlı ağırlık merkezi bulma metodu kullanılarak Bursa iline ait ilçelerde dağınık bir şekilde bulunan büyükbaş hayvanlarına ait atıklarının kütle merkezinin bulunması hedeflenmiştir. Veri kaynağı olarak Biyokütle Enerjisi Potansiyel Atlasından (BEPA) yararlanılmıştır. Bu sayede kurulacak biyokütle santralleri için bir merkezi koordinat tavsiye edilmesi hedeflenmiştir. Bursa ili doğu batı doğrultusunda yaklaşık 195 km ve kuzey güneyde ise yaklaşık 140 km genişliği olan ve 17 ilçeden oluşan geniş alanlı bir şehirdir. Hayvan yetiştiriciliğinin yapıldığı çok sayıda çiftliklere sahip bu şehirdeki hayvansal atıkların kütle merkezinin bulunması için her bir ilçenin biyokütle potansiyeli koordinat düzlemiyle birlikte değerlendirilmiştir. Sonuç olarak şehre ait hayvansal kaynaklı biyokütle merkezi hesaplanmış ve koordinat düzlemi üzerinde gösterilmiştir. Bahsedilen koordinatlar Nilüfer ilçe sınırları içinde Orhaneli sınırına yakın bir bölgeyi göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Biyokütle , Enlem , Boylam , Koordinat , Bursa

Determination of the Animal Waste Mass Center of Bursa Province

Öz

Biomass from animal production is distributed across cities depending on the location of the farms where production takes place. In order to avoid the negativity caused by the mentioned irregularity, it is best to locate biomass-based power plants close to the location where the most biomass is produced. However, considering the transportation cost, collecting and utilizing the biomass spread in the areas in a center is a secondary approach. In this study, it was aimed to find the center of mass of animal wastes originating from cattle scattered in the districts of Bursa by using the center of gravity finding approach based on the coordinate plane. Biomass Energy Potential Atlas (BEPA) was used as the data source. It is aimed to recommend a possible central coordinate for any biomass power plant to be established. Bursa province is a large city with a width of approximately 195 km in the east-west and approximately 140 km in the north-south direction and consisting of 17 districts. In order to find the center of mass of animal waste in this city, which has hundreds of farms where animal production is carried out, the biomass potential of each district was evaluated with the coordinate plane. As a result, the animal-based biomass center of the city was calculated and showed on the coordinate plane. The coordinates in question show an area close to the Orhaneli border within the borders of Nilüfer district

Anahtar Kelimeler

Biomass , Latitude , Longitude , Coordinate , Bursa

Kaynakça

• Akgül, A. Seçkiner S. (2022) Determination of Biomass Power Plant Location Using GIS-Based Heuristic Methods: A Case Study in Turkey. Research Square
• Al, K. (2021) Biyokütle Enerji Santralleri İçin Tarımsal Atıklar: Şanlıurfa İlinde Tarımsal Atık ve Artıkların Değerlendirilmesi. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 4(2): 67-76.
• Ayhan, A. (2015) Biogas Production Potential from Animal Manure of Bursa Province. Journal of Agricultural Faculty of Uludag University, 29(2): 47-53.
• Badem, A., Olgun H. (2023) Saha Koşullarında Depolanan Biyokütle Yakıtlarında Oluşan Kuru Madde Kayıplarının İncelenmesi. Mühendis ve Makine, 64, 712: 549-575.
• Balcı, P., Evren, Y. (2015) Biyokütle Enerjisi Karacabey’in Kırsal Kalkınması İçin Bir Potansiyel Olabilir mi? Planlama, 25(3): 227-237.
• Bepka (2021) Bursa İli Tarım Ve Hayvancılık Faaliyetlerinden Kaynaklanan Atıklardan Enerji Üretimi Ön Fizibilite Raporu. https://bepa.enerji.gov.tr/ (Son erişim: 16.07.2024)
• Bilgili, M. E. (2022) Exploitable Potential of Biomass Energy in Electrical Energy Production in the Mediterranean Region of Turkey. Journal of Agricultural Sciences
• Boyacı, S. (2023) Bazı Örtüaltı Bitki Artıklarının Potansiyel Biyokütle Ve Elektrik Enerjisi Değerlerinin Belirlenmesi: Adana İli Örneği. Ziraat, Orman ve Su Ürünleri Alanlarına Güncel Bakış, 236-244.
• Günay, E., Yıldırım S. (2024) Yenilenebilir Enerji Kapasitesi Bakımından Türkiye’nin Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Journal of Economics and Research, 5(2): 61-72.
• Özkan Şehircilik (2022) Yenişehir Biyokütle Enerji Santrali. https://www.enerjiatlasi.com/biyogaz/ (Son erişim: 16.07.2024)
• Saka, K. (2018) Bursa’nın Hayvansal Biyokütle Enerji Potansiyeli Üzerine Bir İnceleme. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18: 1167-1173.
• Saka, K. (2018) Bursa’nın Yenilenebilir Enerji Görünümü. Mühendislikte Güncel Konular, 139-149.
• Saka, K. (2023) A Quantitative Examination of the Efficiency of a Biogas-Based Cooling System in Rural Regions. Processes, 11, 1983.
• Saka, K., Yamankaradeniz, R. Canbolat A. S. (2018) Türkiye'nin Hayvansal Biyokütle Enerjisinin Alttürlere Göre İncelenmesi. IV. Uluslararası Katılımlı Anadolu Enerji Sempozyumu. Edirne.
• Saka, K., Yılmaz İ. H. (2016) Marmara Bölgesinin Hayvansal Biyokütle Dağılımı. 10th International Clean Energy Symposium, İstanbul.
• Saka, K., Yılmaz İ. H., Canbolat A. S., Kaynaklı Ö. (2018) Energy Potentıal Of Anımal Bıomass In Turkey. European Journal of Technic, 8(2): 160-167.
• Tırınk, S. (2022). Hayvansal atıkların biyogaz üretim potansiyelinin hesaplanması: Iğdır ili örneği. Journal of the Institute of Science and Technology, 12(1), 152-163.
• Tunus, O. (2019) Bursa’da Yenilenebilir Enerji Kaynakları İle Elektrik Üretim Potansiyelinin Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi. 159 sayfa.
• Ulusoy, Y., Arslan R., Ulukardeşler A. H., Kaplan C., Kul, B., Arslan R. (2015) Bursa İli Tarımsal Organik Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli ve Biyogazın Dizel Motorlarda Yakıt Olarak Kullanımının İncelenmesi. Journal of Agricultural Faculty of Uludag University, 29(2): 39-45.
• Yılmaz, İ. H., Saka K. (2018) Exploitable biomass status and potential of the Southeastern Anatolia Region, Turkey. Energy Sources, Part B: Economıcs, Plannıng, And Polıcy, 13(1): 46-52.
• Yılmaz, P. A. (2023) CBS Desteği İle Hayvansal Biyokütle Kaynakları Potansiyelinin Belirlenmesi: Denizli İli Örneği. Doktora Tezi 125 sayfa.