Bazı Yağ Bitkileri Tohumlarının Çimlenme ve Fide Gelişimi Üzerine İki Yulaf Çeşidinin Allelopatik Etkileri

Yıl 2020, , 1419 - 1428, 01.06.2020

Nurgül Ergin Mehmet Demir Kaya

https://doi.org/10.21597/jist.662747

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, iki yulaf çeşidinin (Checota ve Kahraman) saplarından elde edilen farklı dozlardaki (25, 50 ve 100 g L-1) solüsyonların bazı yağ bitkileri (ayçiçeği, aspir, kolza ve soya) ile buğday ve yulafın çimlenme ve fide gelişimi üzerine allelopatik etkilerini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmada, çimlenme yüzdesi (%), ortalama çimlenme süresi (gün), kök ve sürgün uzunluğu (cm), fide yaş ve kuru ağırlığı (mg bitki-1) ile kök/sürgün oranı incelenmiştir. Ayrıca, yulaf çeşitlerinden hazırlanan solüsyonların elektriksel iletkenlik (EC) ve pH değerleri de belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, dozlardaki artışa bağlı olarak solüsyonların EC değeri artmış, pH değerleri ise değişmemiştir. Kahraman çeşidinden elde edilen solüsyonların EC değeri daha yüksek bulunmuştur. Soya hariç, incelenen bitkilerin çimlenme yüzdesi üzerine yulaf çeşit ve solüsyon dozlarının önemli etkisi olmadığı belirlenmiştir. Tüm bitkilerde çimlenme süresi artan dozlarla uzamıştır. Ayçiçeği, aspir, kolza ve soya bitkilerinin kök ve sürgün uzunluğu artan solüsyon dozlarıyla azalmıştır. Buğday ve yulaf fidelerinin gelişimi artan dozlarla engellenmiş, yulaf çeşitleri arasında belirgin bir farklılık bulunmamıştır. Aspir ve soyada Kahraman çeşidi fide gelişimini daha fazla engellerken, ayçiçeği ve kolza bitkilerinde Checota çeşidinin daha etkili olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, yulaf saplarının incelenen yağ bitkileri üzerine allelopatik etkilerinin olduğu ve yulaf çeşitlerinin allelopatik etkilerinin farklı olduğu belirlenmiştir. Yulaf saplarının, buğday ve yulaf bitkilerine allelopatik etkilerinin daha az olduğu ve daha yüksek dozlarda allelopatik etkilerinin ortaya çıktığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Avena sativa L., Allelopati, çimlenme, fide gelişimi, yağ bitkileri

Allelopathic Effects of Two Oat Cultivars on Germination and Seedling Growth of Some Oilseed Crops

Öz

This research aimed to determine the allelopathic effects of different doses of solutions (25, 50, 100 g L-1) obtained from the stems of two oat cultivars (Checota and Kahraman) on the germination and seedling development of some oilseed plants (sunflower, safflower, rapeseed, and soybean) and, wheat and oats. Germination percentage (%), mean germination time (days), root and shoot length (cm), seedling fresh and dry weight (mg plant-1) and root/shoot ratio were examined. Electrical conductivity (EC) and pH values of solutions prepared from oat cultivars were also determined. According to the results of the research, the EC value of the solutions increased and pH values did not change due to increasing doses. It was determined that oat cultivars and solution doses had no significant effect on germination percentage of the investigated plants, except for soybean. Mean germination time of all plants retarded with increasing doses. Root and shoot length of sunflower, safflower, rapeseed and soybean plants decreased with increasing solution doses. The development of wheat and oat seedlings was prevented by increasing doses, and no significant difference was found between oat cultivars. Kahraman severely inhibited seedling growth in safflower and soybean, while Checota was found to be more inhibitor effects in sunflower and rapeseed plants. As a result, it was concluded that oat stems had allelopathic effects on the examined oilseed plants but significant adverse effects occurred at higher doses on wheat and oat, while allelopathic effects of oat cultivars were different from each others.

Anahtar Kelimeler

Avena sativa L., Allelopathy, germination, seedling growth, oilseed crops

Kaynakça

• Asghari J, Tewari JP 2007. Allelopathic potentials of eight barley cultivars on Brassica jucea (L) Czern. and Setaria viridis (L) p. Beauv., J. Agric. Sci. Technol. 9, 165-176.
• Baghestani A, Lemieux C, Leroux GD, Baziramakenga R, Simard RR 1999. Determination of allelochemicals in spring cereal cultivars of different competitiveness. Weed Science, 47(5), 498-504.
• Batish RD, Singh HP, Kaur S 2001. Crop allelopathy and its role in ecological agriculture. J. Crop Product. 4, 121-161.
• Bruce SE, Kirkegaard JA, Pratley J, Howe G 2006. Growth suppression of canola through wheat stubble I. Separating physical and biochemical causes in the field. Plant and Soil, 281(1-2), 203-218.
• Charalampopoulos D, Wang R, Pandiella SS, Webb C 2002. Application of cereals and cereal components in functional foods: a review. International Journal of Food Microbiology, 79, 131-141.
• Çanakçı S 2009. Arpa (Hordeum vulgare L.) tohumlarının çimlenmesi, çeşitli büyüme parametreleri ve pigment miktarları üzerine salisilik asit ve ferulik asitin etkileri. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 22, 37-45.
• De Bertoldi C, De Leo M, Braca A, Ercoli L 2009. Bioassay-guided isolation of allelochemicals from Avena sativa L.: allelopathic potential of flavone C-glycosides. Chemoecology, 19(3), 169-176.
• Demirbaş A 2005. ß-Glucan and mineral nutrient contents of cereals grown in Turkey. Food Chemistry, 90, 773-777.
• Dumlupınar Z, Ercan K, Tekin A, Herek S, Kurt A, Kekeç E, Olgun M, Dokuyucu T, Akkaya A 2016. Yerel yulaf hatlarının Kahramanmaraş koşullarındaki performansı. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 19(4), 438-444.
• Düzgüneş O, Kesici T, Kavuncu O, Gürbüz F 1987. Araştırma ve Deneme Metodları (İstatistik Metodları II). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları:1021. Ders Kitabı, 295 s.
• FAO 2018. Food and Agriculture Organization of The United Nations, http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC
• Far MH, Bagherzadeh A 2018. Assessing allelopathic index for estimating allelopathic potential of Ajowan extracts. J. Crop Sci. Biotech., 21(2), 165-172.
• Fay PK, Duke WB 1977. An assessment of allelopathic potential in Avena germ plasm. Weed science, 25(3), 224-228.
• Flander L, Suortti T, Katina K, Poutanen K 2011. Effects of wheat sourdough process on the quality of mixed oat-wheat bread. LWT-Food Science and Technology, 44(3), 656-664.
• ISTA 2003. International Rules For Seed Testing. International Seed Testing Association, Bassersdorf, Switzerland.
• Kato-Noguchi H, Kosemura S, Yamamura S, Mizutani J, Hasegawa K 1994. Allelopathy of oats. I. Assessment of allelopathic potential of extract of oat shoots and identification of an allelochemical. Journal of chemical ecology, 20(2), 309-314.
• Kohli RK, Batish D, Singh HP 1997. Allelopathy and its implications in agroecosystems. Journal of crop production, 1, 169-202.
• Lam Y, Sze CW, Tong Y, Tang SCW, Ho JCM, Liao QX, Zhang Y 2012. Research on the allelopathic potential of wheat. Agricultural Sciences. 3(8), 979-985.
• Mamolos AP, Kalburtji KL 2001. Significance of allelopathy in crop rotation. Journal of crop production, 4(2), 197-218.
• Maqbool N 2010. Exploring the role of sorgaab in improving water stress tolerance in maize at germination and vegetative growth stages (Doctoral dissertation, M. Phil Thesis submitted to Department of Botany, University of Agriculture, Faisalabad, Pakistan).
• Moyer JR, Huang HC 1997. Effect of aqueous extracts of crop residues on germination and seedling growth of ten weed species. Botanical Bulletin of Academia Sinica, 38, 131-139.
• Mut Z, Akay H, Sezer İ, Gülümser A, Öner F, Erbaş ÖD 2011. Farklı orijinli yulaf (Avena sativa L.) genotiplerinin Samsun ekolojik koşullarında tarımsal ve bazı kalite özelliklerinin tespiti. 9. Tarla Bitkileri Kongresi 12-15 Eylül (Cilt 1, S:88-93), Bursa.
• Mut Z, Köse ÖD, Akay H 2016. Kavuzsuz yulaf çeşitlerinin tane verimi ve bazı kalite özellikleri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 31(1), 96-105.
• Naneli İ, Sakin MA 2017. Bazı Yulaf Çeşitlerinin (Avena sativa L.) Farklı Lokasyonlarda Verim ve Kalite Parametrelerinin Belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26, 37-44.
• Narwal SS, Palaniraj R, Sati SC 2005. Role of allelopathy in crop product. Herbologia. 6, 1-73.
• Oueslati O 2003. Allelopathy in two durum wheat (Triticum durum L.) varieties. Agriculture, Ecosystems and Environ. 96, 161-163.
• Rajput P, Rao PB 2013. Effect of different wheat straw extracts on germination and growth of three dominant weed species. International Journal of Botany and Research, 3(2), 71-78.
• Reigosa MJ, Pedrol N, Sánchez-Moreiras AM, González L 2002. Stress and allelopathy. Allelopathy from molecules to ecosystems, 231-256.
• Perez FJ 1990. Allelopathic effect of hydroxamic acids from cereals on Avena sativa and A. fatua. Phytochemistry. 29(3), 773-776.
• Rice EL 1984. Allelopathy 2nd edition. Academic Press Inc., Orlando, Florida, 424 s. ISBN: 0-12-587055-8.
• Sánchez-Moreiras AM, Weiss OA, Reigosa-Roger MJ 2004. Allelopathic evidence in the Poaceae. The Botanical Review, 69(3), 300-319.
• Shah AN, Iqbal J, Ullah A, Yang G, Yousaf M, Fahad S, Tanveer M, Hassan W, Tung SA, Wang L, Khan A 2016. Allelopathic potential of oil seed crops in production of crops: a review. Environmental Science and Pollution Research, 23(15), 14854-14867.
• Singh HP, Daizy BR, Kohli RK 2001. Allelopathy in agroecosystems. J. Crop Product. 4, 1-41.
• Willis RJ 2005. Justus Ludewig von Uslar, and the first book on allelopathy. Springer Science & Business Media, 140 s. doi: https://doi.org/10.1007/978-1-4020-2753-6.