Determination of the Nutritive Value of Some Durum Wheat (Triticum durum L.) Varieties Developed Using In Vitro Gas Production Technique

Yıl 2017, Cilt: 7 Sayı: 4, 309 - 315, 31.12.2017

Tugay Ayaşan , Şerife Ergül İsmail Ülger Mikail Baylan Mehmet Nazım Dinçer Hatım Barut Sait Aykanat Hüseyin Erdem Erten Ali Alparslan Ezici Şadiye Yaktubay Cengizhan Mızrak

Öz

This study was carried out to determine the feed value of five different durum wheat varieties by

chemical analysis and in vitro gas production technique and to compare feed values. In vitro gas productions of

five durum wheat varieties were determined at 0 and 24 hours incubation times. The five durum wheat varieties

were Amanos, Sarıbaşak, Ayzer, Fuatbey and Eker. The results of analysis of variance indicating that the level of

significance differences in the contents of crude ash (CA), crude fat (CF), crude protein (CP), acid detergent fiber

(ADF), neutral detergent fiber (NDF), hemisellulose (HEM) and in vitro organic matter digestibility (IVOMSD)

between several varieties of durum wheat (P<0.05). Dry matter (DM) did not changed (P>0.05). The highest CP

content was obtained from the variety of Amanos with a value of 12.71%, whereas the lowest value was obtained

from the Fuatbey variety with a value of 11.56%. Crude fat (CF) contents varied from a 1.47% (Sarıbaşak) to 1.90%

(Amanos). The lowest and highest ADF values were changed from Eker (3.24%) and Amanos (3.90%) varieties.

The lowest and highest NDF contents were obtained from Sarıbaşak (15.02%) and Ayzer (16.86%) varieties. The

highest HEM value was obtained from Ayzer variety with a value of 13.51% DM. The gas production rate of

durum wheat varieties ranged from 62.50 to 72.50 ml/200 mg DM. The metabolisable energy (ME) and net energy

lactation (NEL) contents of durum wheat varieties ranged from 11.45 to 12.79 MJ/kg DM and 6.94 to 7.95 MJ/kg

DM, respectively.

Anahtar Kelimeler

Chemical composition, digestibility, durum wheat varieties, in vitro gas production

In Vitro Gaz Üretim Tekniği Kullanarak Bazı Makarnalık Buğday (Triticum durum L.) Çeşitlerinin Besleme Değerinin Tespiti

Öz

Bu çalışma, Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde bulunan 5 farklı makarnalık buğday çeşitinin

besin değerinin in vitro gaz üretim tekniği kullanılarak tespit edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. 5 farklı

makarnalık buğday çeşidinin in vitro gaz üretimleri, 0 ve 24. saat inkübasyon zamanında saptanmıştır. 5 makarnalık

buğday çeşidi Amanos, Sarıbaşak, Ayzer, Fuatbey ve Eker’dir. Araştırma sonucunda, makarnalık buğday çeşitleri

arasında ham kül (HK), ham protein (HP), ham yağ (HY), asit deterjan fiber içerikleri (ADF), nötral deterjan

fiber (NDF), hemiselüloz (HES) ve in vitro organik madde sindirim derecesi (OMSD) içerikleri istatistiki açıdan

önemli bulunmuştur (P<0.05). Kuru madde (KM) ise değişmemiştir (P>0.05). En yüksek HP içeriği %12.71 ile

Amanos çeşidinden elde edilirken; en düşük değer ise %11.56 ile Fuatbey çeşidinden elde edilmiştir. HY içeriği

%1.47 (Sarıbaşak) ile %1.90 (Amanos) arasında değişim göstermiştir. En düşük ve en yüksek ADF değerleri Eker

(%3.24) ve Amanos (%3.90) çeşitlerinde saptanmıştır. En düşük ve en yüksek NDF değerleri Sarıbaşak (%15.02)

ve Ayzer (%16.86) çeşitlerinden elde edilmiştir. En yüksek HES değeri KM bazında, %13.51 ile Ayzer çeşidinde

saptanmıştır. Makarnalık buğday çeşitlerinin gaz üretim miktarları 62.50 ile 72.50 ml/200 mg KM arasında

değişmiştir. Metabolik enerji (ME) ve net enerji laktasyon (NEL) içerikleri ise sırasıyla 11.45-12.79 MJ/kg KM ve

6.94-7.95 MJ/kg KM arasında saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İn vitro gaz üretimi, kimyasal kompozisyon, makarnalık buğday çeşitleri, sindirilebilirlik

Kaynakça

• Altan A, 1986. Tahıl İşleme Teknolojisi. Çukurova Üniv Zir Fak Yayınları, Ders Kitabı No: 13, 10s, Adana.
• Atalay AI, Ozkan CO, Kaya E, Kurt O, Kamalak A, 2017. Effect of maturity on chemical composition and nutritive value of leaves of Arbutus andrachne shrub and rumen in vitro methane production. Livestock Research for Rural Development 29 (7), 2017.
• Atlı A, 1987. Kışlık tahıl üretim bölgelerinde yetiştirilen bazı ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin kaliteleri ile kalite stabilitesi üzerinde araştırmalar. Türkiye Tahıl Sempozyumu (Tübitak) Bursa, 443-454.
• Association of Official Analytical Chemists (AOAC), 1990. Official Method of Analysis. 15th. ed. Washington, DC. USA. pp 66-88.
• Ayaşan T, Ülger İ, Kaliber M, Ergül Ş, İnci H, Mart D, Türkeri M, 2017a. Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde yetiştirilen bazı nohut çeşitlerinin besleme değerinin in vitro gaz üretim tekniği kullanılarak tespiti. International Conference on Agriculture, Forest, Food Sciences and Technologies (ICAFOF 2017), 15-17 May, 2017, Cappadocia / Turkey.
• Ayaşan T, Ergül Ş, Ülger İ, Kaliber M, Baylan M, Mızrak C, Dinçer MN, Erten HE, Barut H, Ezici AA, Aykanat S, Yaktubay Ş, 2017b. Determination of the nutritive value of some durum wheat varieties developed using in vitro gas production technique. IV. International Multidisciplinary Eurasian Congress, 22-26 August, 2017. Roma, Italy.
• Aydoğan S, Şahin M, Akçacık AG, Türköz M, 2010. İleri makarnalık buğday hatlarının farklı çevrelerde verim ve kalite özellikleri yönünden değerlendirilmesi. Harran Üniv Zir Fak Derg, 14(4): 23-31.
• Aydoğan S, Akçacık AG, Şahin M, Demir B, Önmez B, Türköz M, Çeri S, 2012. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araş Enst Derg, 21 (1): 1-7.
• Bulut S, 2012. Makarnalık buğdayda kalite. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(5):441-446.
• De Lange CFM, Gillis D, Whittington L, Patience J, 1993. Feeding value of various wheat samples for pigs. http://www.prairieswine.com/pdf/2024.pdf. (Erişim tarihi: 15 Eylül, 2017).
• Denek N, Avcı M, Can A, Daş B, Aydın SS, Savrunlu M, 2014. Kimi kaba yemlerde farklı bitki yapraklarının in vitro metan üretimi üzerine etkisi. Harran Üniv Vet Fak Derg, 3(2):59-66.
• Dizlek H, Özer MS, Gül H, 2013. Farklı kükürt dozlarının makarnalık ve makarnalık buğdayların nitelikleri üzerine etkileri. Gıda ve Yem Bil.Teknol Derg, 13: 24-30.
• Dziki, D, Laskowski J, 2005. Wheat kernel physical properties and milling process. Acta Agrophysica, 6, 59-71.
• Elmalı M, Toros S, 1997. Buğdayın bazı verim ve kalite özelliklerine sitobion avenaenin etkisi. Türk Ent Dern 21(2):109-118.
• Ergul Ş, Ayaşan T, Çil A, Ülger İ, Kaliber M, Çil An, Şahin V, Burun H, 2017. Effect of varieties on potential nutritive value of sunflower (helianthus annuus l.) lines using ın vitro methods and gas production technique. 8th International Balkan Animal Science Conference (BALNIMALCON 2017), 6-8 September, 2017 in Prizren, Kosovo.
• Goel G, Makkar HPS, Becker K, 2008. Effect of sesbania sesban and carduus pycnocephalus leaves and fenugreek (Trigonella foenum-graecum L) seeds and their extract on partitioning of nutrients from roughage-and concentrate-based feeds to methane. Anim Feed Sci Technol, 147(1-3): 72-89.
• Güleç TE, Sönmezoğlu ÖA, Yıldırım A, 2010. Makarnalık buğdaylarda kalite ve kaliteyi etkileyen faktörler. GOÜ. Zir Fak Derg, 27(1):113-120.
• Günal M, Öter M, Özkaya S, 2017. Bazı pazar artıklarının in vitro gaz üretim yöntemiyle yem değerinin saptanması. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 54-64.
• Gürsoy E, Macit M, 2014. Erzurum ili meralarında doğal olarak yetişen bazı buğdaygil yem bitkilerinin ın vitro gaz üretim değerlerinin belirlenmesi. YYÜ Tar Bil Derg, 24(3): 218- 227.
• Kaplan M, Üke Ö, Kale H, Yavuz S, Kurt Ö, Atalay Aİ, 2016. Olgunlaşma döneminin teff otunun potansiyel besleme değeri, gaz ve metan üretimine etkisi. Iğdır Üniv Fen Bilimleri Enst Derg, 6(4): 181-186.
• Kaya E, Canbolat O, Atalay AI, Kurt O, Kamalak A, 2016. Potential nutritive value and methane production of pods, seed and senescent leaves of Gleditsia triacanthos trees. Livestock Research for Rural Development 28 (7).
• Kelly J, Bajon K, Gbur EE, 1995. Relationship of grain yield and test weight dn soft red winter wheat. Cereal Res Commun, 23(1-2):53-57.
• Kendal E, Tekdal S, Sertaç TEKDAL, Aktaş H, Karaman M, 2012. Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin diyarbakır ve adıyaman sulu koşullarında verim ve kalite parametreleri yönünden karşılaştırılması. Uludağ Üniv Zir Fak Derg, 26(2): 1-14.
• Kızılgeçi F, Yıldırım M, Akıncı C, Albayrak Ö, Başdemir F, 2015. İleri kademe makarnalık buğday popülasyonlarının verim ve kalite yönünden seleksiyonda kullanılabilirliği. Süleyman Demirel Üniv Zir Fak Derg, 10(2):62-68.
• Koca FA, Münir A, 1996. Farklı buğday çeşitleri ve pişirme yöntemlerinin bulgur kalitesine etkisi. Gıda, 21(5):369-374.
• Kurt PÖ, Yağdı K, 2013. Bazı ileri ekmeklik buğday (triticum (aestivum(l.) hatlarının Bursa koşullarında kalite özellikleri yönünden performansının araştırılması. Tekirdağ Zir Fak Derg, 10(2):34-43.
• Lopez S, Makkar HPS, Soliva CR, 2010. Screening plants and plant products for methane inhibitors. In: Vercoe PE, Makkar HPS, Schlink A, (Eds): In vitro screening of plant resources for extra nutritional attributes in ruminants: Nuclear and related methodologies. London, New York, pp. 191-231.
• Menke KH, Raab L, Salewski A, Steingass H, Fritz D, Schneider W, 1979. The estimation of the digestibility and metabolizable energy content of ruminant feedstuffs from the gas production when they are incubated with rumen liquor. The J Agric Sci, 93, 217–222.
• Menke KH, Steingass H, 1988. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and gas production using rumen fluid. J Anim Res Dev, 28, 7-55.
• Menke KH, and Steingass H, 1999. Estimation of the energetic feed value obtained from chemical analysis and in vitro gas production using rumen fluid. Animal Res and Develop, 28, 7–55.
• Sevim, B, Ayaşan T, Kaliber M, Mizrak C, Ergül Ş, Ülger İ, Aykanat S, Ucak AB, 2017. Effect of varieties on potential nutritive value of barley using in vitro methods and gas production technique. 8th International Balkan Animal Science Conference (BALNIMALCON 2017), 6-8 September, 2017 in Prizren, Kosovo.
• SPSS (Statistical Package for the Social Sciences for Windows), 1999. Spps Inc., Chicago, Illinois, USA.
• Tekdal A, Yıldırım M, 2015. Sıcaklık stresine maruz bırakılan bazı makarnalık buğday çeşitlerinin kalite özelliklerinin incelenmesi. Dicle Üniv Fen Bil Enst Derg, 4(2):68-76.
• TUİK, 2016. Türkiye İstatistik Kurumu Verileri.
• Tulukçu E, Sade B, 2002. Konya ekolojik şartlarında bazı makarnalık buğday genotiplerinin kuru ve sulu şartlardaki verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Anadolu J of Aari, 12 (1):65-82.
• Usta H, 2012. Makarna sektör profil araştırması. İstanbul Ticaret Odası, 31s.
• Ünal S, 2002. Buğdayda kalitenin önemi ve belirlenmesinde kullanılan yöntemler. Hububat Ürünleri Teknolojisi Kongre ve Sergisi, Gaziantep, s:25-37.
• Van Soest PJ, Robertson JD, Lewis BA, 1991. Methods for dietary fibre, neutral detergent fibre and non-starch polysaccharides in relation to animal nutrition. Journal of Dairy Sci, 74: 3583–3597.
• Veisz O, Bencze S, Vida G, 2007. Changes in the abiotic stress tolerance of wheat as a result of an ıncreased atmospheric CO2 concentration. Buck et al. (eds.), Wheat Production in Stressed Environments, 341–347.
• Yazar S, Karadoğan T, 2008. Bazı makarnalık buğday genotiplerinin orta Anadolu bölgesinin taban ve kıraç arazi koşullarında verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniv Zir Fak Derg, 3(2):32-34.
• Yılmaz N, Şimşek S, 2012. Sivas ekolojik koşullarında makarnalık buğdayda (Triticum aestivum L.) üst gübrelemede kullanılacak azotlu gübre form ve miktarının belirlenmesi. Akademik Zir Derg, 1(2): 91-96.
• Žilić S, Dodig D, Milašinović Šeremešić M, Kandić V, Kostadinović M, Prodanović S, Savić D, 2011. Small grain cereals compared for dietary fibre and protein contents. Genetika, 43(2):381-396.