Dirençlilik Kavramı: Erzurum Kentinin Eleştirel Değerlendirmesi

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 3, 295 - 304, 30.09.2018

Doğan Dursun

https://doi.org/10.21597/jist.426175

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmanın temel amacı dirençlilik kavramı ile Erzurum’un kentleşme sürecini değerlendirmektir.

Bu kapsamda mevcut kentleşme süreçleri ile ekolojik sistemin uyumu dirençlilik perspektifinden sorgulanmıştır.

Ayrıca, Erzurum kentinin ekonomik, sosyal ve ekolojik riskleri çeşitli göstergeler (işgücü sayılaru, gelir, temel

ekonomik aktiviteler, eğitim, göç, bağımlılık oranı, refah, değişen arazi kullanımları) kullanılarak belirlenmiştir.

Bulgular Erzurum kentindeki kentleşme politika ve pratiklerinin, ekonomik yapının ve sosyal durumun dirençli

olmadığını ve ekolojik, sosyal ve ekonomik riskleri ortaya çıkaran faktörlerden olduğunu göstermiştir. Dirençlilik

kavramı ve gereklilikleri üzerinden yeni bir planlama yaklaşımı geliştirilmesi önem kazanmaktadır. Bu şekilde bir

gelişme olmadığında, yaşanabilirlik açısından gelecekte büyük tehditlerle karşı karşıya kalacak bir Erzurum ortaya

çıkacaktır.

Anahtar Kelimeler

Dirençli Kent, Adapte Olma, Planlama, Erzurum

The Concept of Resilience: A Critical Evaluation of Erzurum

Öz

This study aims to evaluate existing urbanization practices of Erzurum in terms of the concept

of resilience. In this context, consistency of existing urbanization dynamics and ecological system is questioned

through resilience perspective in order to determine the future economic, social and ecological risks for Erzurum.

Thus, to cover all these three areas, indicators such as the changes in employment rate, income and main economic

activities; changing population, education and migration status, dependency ratios and welfare; changing land use

characteristics in historical process are used. The findings show that urbanization policy and practices, economic

situation and social structure in Erzurum are not resilient against the changes in the system and sometimes they

are the reasons of ecologic, economic and social vulnerabilities. A new planning approach should immediately be

developed with the resilience perspective. Otherwise, the city will be faced with immense risks in the near future,

especially in terms of livability.

Anahtar Kelimeler

Resilient City, Adaptation, Planning, Erzurum

Kaynakça

• Abel, N. D., Cummıng, H.M. ve Anderıes. J. M., 2006, Collapse and reorganization in socialecological systems: questions, some ideas, and policy implications. Ecology and Society 11(1): 17. [online] URL: http://www.ecologyandsociety.org/vol11/iss1/art17/
• Adger, W. N., 2000, Social and ecological resilience: are they related? Progress in human geography; 24; 347
• Aguirre, B.E., 2006, Preliminary Paper 356: On the Concept of Resilience. Disaster Research Centre, University of Delaware
• Baud, I.S.A ve Hordjick, M.A, 2009, Dealing with risks in urban governance: what we can learn from resilience thinking, The 4th International Conference of the International Forum on Urbanism (IFoU) 2009 Amsterdam/Delft The New Urban Question – Urbanism beyond Neo-Liberalism
• Berkes, F. ve Folke, C., eds., 1998, Linking Social and Ecological Systems: Management Practices and Social Mechanisms for Building Resilience. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press.
• Demircan, N., 2010, Mevcut ve Öneri Kentsel Dönüşüm Projelerinin Peyzaj Mimarlığı Açısından Incelenmesi, Erzurum Örneği, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum
• Doğanay, H., 1983, Erzurum’un Şehirsel Fonksiyonları ve Başlıca Planlama Sorunları, Doçentlik tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi
• Dursun, D., 2015, The Effects of Restructuring in the Property Development Sector on Urban Processes: A Case Study on Erzurum and Kayseri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kentsel Politika Planlaması ve Yerel Yönetimler Anabilim Dalı, ODTÜ
• Dursun, D., Yılmaz, S., Yılmaz, H., Irmak, A., Demir, M., Yavaş, M., 2015, Hava Kirliliğinde Ekolojik Koridor Senaryoları: Erzurum Kenti, Rana Medya, Erzurum
• Eraydın, A., 2010, Resilience Thinking for Urban Analysis and Planning: An Exploratory Research On Istanbul, 24th AESOP Annual Conference, Finland
• Eraydın, A., Durmaz, B., Erdem, A., Yaman, C., Yavuz B., 2011, The concept of Resilience: Ankara region case study, Bölge Planlama Stüdyosu Yayınlanmamış Çalışma Raporu, Bölge Planlama Yüksek Lisans Programı, ODTÜ, Ankara
• Erzurum İli Analitik Etüd Raporu, 1965, İller Bankası Yayını, Güzel Sanatlar Matbaası, Ankara
• Folke, C. ve Carpenter, S., eds, 2000, Resilience and sustainable development: building adaptive capacity in a world of transformations, Stockholm, Edita Norstedts Tryckeri AB.
• Hill,E.W., Wial H., and Wolman H., 2008, Exploring Regional Economic Resilience, Working Paper 2008-04, University of California, USA
• Maguire, B., & Hagan, P., 2007, Disasters and Communities: Understanding Social Resilience. The Australian Journal of Emergency Management, 22(2), 16-20.
• Resilience Alliance, 2007, Urban Resilience Research Prospectus, CSIRO, Australia –– Arizona State University, USA –– Stockholm University, Sweden
• SGK İstatistik Yıllıkları, 2014, www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler
• TÜİK, 2013, Seçilmiş Göstergelerle Erzurum, Türkiye İstatistik Kurumu Yayını, Ankara
• TÜİK, 2013- 2014, Bölgesel İstatistikler
• TÜİK, 2011, Hanehalkı İşgücü Anketleri
• TÜİK, 2014, Gayri Safi Katma Değer Bölgesel Sonuçlar 2004-2011
• TÜİK, 2015, www.tuik.gov.tr
• Walker, B., Salt, D., ve Reid, W., 2006, Resilience thinking: sustaining ecosystems and people in a changing World, Island Pr.