BÖTE Bölümü Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçları ile İnternet Bağımlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 2 - ISSUE 2, 26 - 28, 02.01.2015

Ozan Filiz Osman Erol , Fevzi Dönmez , Adile Kurt

Öz

Bu araştırmanın amacı Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaçla Anadolu Üniversitesi ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi BÖTE bölümünde eğitim gören 178 öğrenciye Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği ve İnternet Bağımlılığı Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonunda araştırmaya katılan öğrencilerin İnternet Bağımlıkları ile Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği’nin"sosyal etkileşim ve iletişim amaçlı kullanma" alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki, "tanıma ve tanınma amaçlı kullanma" alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki ve "eğitim amaçlı kullanma" alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Ölçeğin bütünü incelendiğinde ise sosyal ağ kullanım amacı ile Internet bağımlılığı arasında pozitif yönde orta düzey anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Sosyal ağlar, İnternet bağımlılığı, Sosyal ağ kullanımı

Anahtar Kelimeler

-

BÖTE Bölümü Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçları ile İnternet Bağımlılıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmanın amacı Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçları ile internet bağımlılıkları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaçla Anadolu Üniversitesi ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi BÖTE bölümünde eğitim gören 178 öğrenciye Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği ve İnternet Bağımlılığı Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonunda araştırmaya katılan öğrencilerin İnternet Bağımlıkları ile Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği’nin"sosyal etkileşim ve iletişim amaçlı kullanma" alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki, "tanıma ve tanınma amaçlı kullanma" alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki ve "eğitim amaçlı kullanma" alt boyutu arasında pozitif yönde düşük düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Ölçeğin bütünü incelendiğinde ise sosyal ağ kullanım amacı ile internet bağımlılığı arasında pozitif yönde orta düzey anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sosyal ağlar, İnternet bağımlılığı, Sosyal ağ kullanımı

Kaynakça

• Ada, S., Çiçek, B. ve Kaynakyeşil, G. (2012). Çevrimiçi sosyal ağ sitesi kullanımını etkileyen motive edici faktörler üzerine bir araştırma. XIV. Akademik Bilişim Konferansı, ab.org.tr/ab13/bildiri/206.pdf.
• Alexa. (2013). En çok kullanılan web siteleri. www.alexa.com/topsitesadresinden 25 Kasım 2013’de erişilmiştir.
• Anderson, K. J. (2001). Internet use among college students: An exploratory study. Journal of American College Health, 50(1), 21-26.
• Andersen, P. (2007). What is Web 2.0?: ideas, Technologies and implicationsforeducation. Bristol, UK: JISC.
• Arıkan, Y.D. ve Şimşek, Ö. (2012). Öğretmen Adaylarının Sosyal Ağ Sitelerini Kullanım Durumları ve İnternet Bağımlılığı Düzeyleri.3rd International Conference on New Trends in Education and Their ImplicationsProceedings.
• Balaman, F. Ve Karataş, A. (2012). Lise öğrencilerinin internet ortamında sosyal paylaşım sitelerini kullanım amaçları ve sosyal paylaşım unsurları. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(1), 497 - 504.
• Balta, Ö. Ç. Ve Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(1), 187-205.
• Bayraktar, F. (2001).İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Yayımlanmamış yüksek lisanstezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Batıgün, A.D., ve Kılıç, N. (2011). İnternet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26 (67), 1-10.
• Beranuy, M., Oberst, U., Carbonell, X., ve Chamarro, A. (2009). Problematic Internet and mobile phone use and clinical symptoms in colleges tudents: The role of emotional intelligence. Computers in Human Behavior, 25(5), 1182–1187.
• Boyd, D. (2010). Social network sites as networked publics: Affordances, dynamics, and implications. In ZiziPapacharissi (Ed.), Networked Self: Identity, Community, and Culture on Social Network Sites (pp. 39-58). New York, NY: Routledge.
• Boyd, D.M., ve Ellison N.B. (2007). Socialnetwork sites: Definition, history, andscholarship. Journal of Computer‐Mediated Communication, 13 ( 1).
• Brandtzæg, P.B. ve Heim, J. (2009). Why people use social networking sites. In A.A. Ozokve P. Zaphiris (Eds.), Online Communities (pp. 143-152). Heidelberg, Berlin: Springer.
• Büyüköztürk, Ş. (2009), Çakmak, K.E., Akgün, E.Ö., Karadeniz, Ş. veDemirel, F (2009), Bilimsel araştırma yöntemleri, Pegema:Ankara.
• Ceyhan, A. (2008). Predictors of problematic internet use on Turkish university students. Cyber Psychology & Behavior, 11(3), 363-366.
• Ceyhan, E. ve Ceyhan, A. A. (2007). An investigation of problematic internet usagebehaviors on Turkish university students. Proceedings of 7th International Educational Technology Conference (IETC2007), 115-120. Near East University, North Cyprus.
• Ceyhan, E. (2010). Problemli internet kullanım düzeyi üzerinde kimlik statüsünün, internet kullanım amacının ve cinsiyetin yordayıcılığı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1323–1355.
• Cheung, C. M. K., Chiu, P ve Lee, M. K. O. (2011). Online social networks: Why do students use Facebook? Computers in Human Behavior, 27, 1337-1343.
• Chou, C., Hsiao, M.C.(2000). Internet addiction, usage, gratification, andpleasureexperience: The Taiwan college students’ case. Computers and Education, 35(1), 65-80.
• Cohen, J. (1988). Statistical power an alysis for behavioural sciences. Hillsdale, NY: Lawrence Erlbaum Associates.
• Collins, M. (2007). Web 2.0, library 2.0, andthehyperlinkedLibrary.SerialsReview, 33, 253–256.
• Çuhadar, C. (2012).Exploration of problematic Internet use and social interaction anxiety among Turkish pre- service teachers.Computers&Educaiton, 59 (2), 173-181.
• Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model forpathological internetuse(PIU). Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195.
• Dilmen, N. E. ve Öğüt, S. (2010). Sosyalleşmenin yeni yüzü: Sosyal paylaşım ağları. MÜ Yeni Medya ve Etkileşim Konferansı Bildiri Kitapçığı.
• Doğan, H., Işıklar, A., & Eroğlu, E. S. (2008). Ergenlerin problemli internet kullanımının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 106–124.
• Facebook, (2013). Facebook statistics. http://newsroom.fb.com/Key-Facts adresinden 25 Kasım 2013’de erişilmiştir.
• Glynn, C. J., Huge, M. E. ve Hoffman, L. H. (2012). All the news that’s fit to post: A profile of news use on social networking sites. Computers in Human Behavior, 28, 113-119.
• Goldberg, I. (1996). Internet addiction disorder. www.webs.ulpgc.es/aeps/JR/Documentos/ ciberadictos.doc adresinden 29 Kasım 2013’de indirilmiştir.
• Griffiths M.D. (2000). Internet addiction: Time to be taken seriously? Addiction Research, 8, 413-418.
• Hall, A. S., veParsons, J. (2001). Internet addiction: College student case study using best practices in cognitive behavior therapy. Journal of MentalHealthCounseling, 23(4), 312-327
• Harman, J. P.,Hansen, C. E., Cochran, M. E. ve Lindsey, C. R. (2005). Liar, liar: Internet faking but not frequency of use affects social skills, self-esteem, social anxiety, and aggression. Cyber Psychology & Behavior, 8(1), 1-6.
• İlhan, V. (2012). Gündelik hayatta e-yaşam: İhtiyaç-arzu çelişkisi çerçevesinde yeni iletişim teknolojileri bağımlılığı. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 30.
• İskender, M., ve Akın, A. (2010). Social self-efficacy, academic locus of control, and internet addiction. Computers & Education, 54, 1101–1106.
• Jeong Y. H., Cho, S., C., Ha, J., Yune, S., K. ve Kim S., J. (2004). Attention deficit hyperactivity symptoms and internet addiction. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 58, 487-494.
• Karal, H.ve Kokoç, M. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amaçlarını Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi,1(3). 251-263.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım..
• Kerberg C. S. (2005). Problem and pathological gambling among college athletes. AnnClinPsychiatry, 17 (4), 243-247.
• Kubey, R.W., Lavin, M. J. veBarrows, J. R. (2001). Internet use and collegiate academic performance decrements: Earlyfindings. Journal of Communication, 51(2), 366-382.
• Leung, L. (2004). Net-generation attributes and seductive properties of the internet as predictors of online activities and internet addiction. Cyberpsychology&Behavior ,7(3), 333-348
• Mason, R. ve Rennie, F. (2008). E-learning and social networking handbook: Resources for higher education. New York, NY: Routledge..
• Morahan-Martin J, Schumacher P. (2000). Incidence and correlates of pathological Internet use among collegestudents. Computers in HumanBehaviour16,13-29.
• Niemz, K., Griffiths, M., &Banyard, P. (2005). Prevalence of pathological Internet use among university students and correlations with self-esteem, the General HealthQuestionnaire (GHQ), and disinhibition. CyberPsychology&Behavior, 8(6), 562-570.
• O’Reilly, T. veMilstein, S. (2009). TheTwitterbook.Sebastopol: O’Reilly Media.
• Quinty (2013), Facebook Country Statistics, http://www.quintly.com/blog/2013/05/facebook-country-statistics- may-2013/ adresinden 25 Kasım 2013’te erişilmiştir.
• Pempek, T. A., Yermolayeva, Y. A. ve Calvert, S. L. (2009). College students' social networking experiences on Facebook.Journal of Applied Developmental Psychology, 30(3), 227-238.
• Reisoğlu, İ., Gedik, N. ve Göktaş, Y. (2013). Öğretmen adaylarının öz-saygı ve duygusal zekâ düzeylerinin problemli internet kullanımıyla ilişkisi. Eğitim ve Bilim, 38 (170).
• Sherer, K. (1997). College life on-line: Healthy and unhealthy Internet use. Journal of College Student Development.
• Suhail K.veBargees, Z. (2006). Effects of excessive internet use on undergraudatestudents in Pakistan.CyberPsychology&Behavior, 9 (3), 297-307.
• Sezgin, S., Erol, O. Dulkadir, N. ve Karakaş, A. (2011). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri (BÖTE) öğrencilerinin Facebook kullanım amaçları ve eğitsel bağlamda kullanımı ile ilgili görüşleri: MAKÜ örneği.11thInternational Educational Technology Conference.
• Şener, G. (2009). Türkiye’de Facebook kullanımı araştırması. XIV. Türkiye’de İnternet Konferansı.
• Sırakaya, M. ve Seferoglu, S.S (2013). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 356-368.
• Tekinarslan, E. & Gürer, M. D. (2011). Problematic internet useamongTurkishuniversitystudents:Amultidimensionalinvestigationbased on demographics and internet activities.International Journal of Human Sciences, 8(1), 1028-1051.
• Uslu, K. U. (2007). Yeni iletişim araçları ve toplumsal etkileri. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 1.
• Vural, Z.B.A. ve Bat, M. (2010). Yeni bir iletişim ortamı olarak sosyal medya: Ege üniversitesi iletişim fakültesine yönelik bir araştırma. Journal of Yaşar University, 20 (5), 3348‐3382.
• Yalçın, C. (2003). Sosyolojik bir bakış açısıyla internet. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 77-89.
• Yılmaz, E., Şahin, Y.L., Haseski, H.İ. ve Erol, O. (2014). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Balıkesir ili örneği. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 133-144.
• Young, K. S. (1998). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. Cyber Psychology & Behavior, 1(3), 237-244.
• Young, K., S. (1999). Internet addiction: Symptoms, evaluation and treatment. innovations in clinicalpracticehttp://www.netaddiction.com/articles/habitforming.pdf edinilmiştir.
• adresinden 25.11.2013’de
• Yellowlees, P.M, ve Marks, S. (2007) Problematic internet useor internet addiction? Computers in Human Behavior,23(3), 1447-1453.