TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ EKSENİNDE KADIN İSTİHDAMI VE EKONOMİK ŞİDDET

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 3, 77 - 100, 29.07.2016

Rüya Ataklı Yavuz

https://doi.org/10.15637/jlecon.132

Öz

Sosyalleşme sürecinde kadın ve erkeğe aileden başlamak üzere toplumun gelenek, görenek,
sosyal ve kültürel yapı gibi unsurlarından kaynaklanarak biçilen roller neticesinde bireyler cinsiyet
rollerini özümsemekte ve içselleştirmektedirler. Başta aile olmak üzere toplum tarafından dayatılan
cinsiyetçi rol paylaşımı çoğu zaman kadınların aleyhine olacak biçimde eşitsizlik ortaya çıkmasına yol
açmaktadır. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, genellikle erkekleri toplumsal hiyerarşinin en tepe
noktasına otoritenin temsilcisi olarak yerleştirirken; kadının toplum yaşamında ikinci plana itilmesine,
dışlanmasına, eğitim, istihdam gibi birçok alanda ayrımcılığa maruz kalmasına neden olmaktadır. Bu
çalışmada toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin Türkiye’de kadın istidamı üzerinde nasıl yansımaları
olduğu ve özellikle ekonomik faktörlerin etkisiyle kadınların uğradığı ekonomik şiddet olgusu üzerine
inceleme yapılacaktır.  

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği, Kadın İstihdamı, Ekonomik Şiddet

WOMEN EMPLOYMENT AND ECONOMIC VIOLENCE FROM THE ASPECT OF SOCIAL GENDER INEQUALITY

Öz

Through the socialization process, as a result of the roles assigned to men and women starting
from the family based on the society’s traditions and social and cultural structure, the individuals
internalize those roles. The gendered role assignments by the society, especially by the family,
generally lead to the inequalities, which are generally against the women. Social gender inequality
places men generally at the top of hierarchy as the representative of authority, while pushing women
78
into the background and leading them to be subjected to discrimination in many domains such as
education and employment. In this study, the examination of the economic violence, to which women
are subjected under the effects of economic factors and which has significant reflections on the women
employment in Turkey, of the social gender inequality will be performed. 

Anahtar Kelimeler

Gender Inequality, Women’s Employment, Economic Violence

Kaynakça

• AKINCI ÇÖTOK, N. , 2015, Toplumsal Cinsiyet Rolü Dahilinde Kadına Şiddet Olgusuna Karşı Kadın Algısı, International Journal of Social Sciences and Education Research, 1 (3), 937-952.
• ALTINAY, Ayşe Gül; ARAT Yeşim, 2007, Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddet, Punto Baskı Çözümleri, İstanbul, ISBN: 978-975-01103-2-0. http://research.sabanciuniv.edu/7029/1/TurkiyedeKadinaYonelikSiddet.pdf [Erişim Tarihi: 17.03.2016].
• BAHAR, Halil İbrahim, 2011, Sosyoloji, Alioğlu Matbaacılık, İstanbul, ISBN: 978-605-5365- 17-2.
• BARKER, Drucılla K., 2005, Beyond Women and Economics: Rereading “Women’s Work”."Signs 30(4), 2189-2209.
• BAŞAK, Suna; ÖZTAŞ Nail, 2010, Güven Ağbağları, Sosyal Sermaye ve Toplumsal Cinsiyet, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 27-56.
• BEDİR, Eyüp; ALPER, Yusuf; TOKOL, Aysen, ÖZAYDIN, Mehmet Merve; METİN, Banu, 2013, Sosyal Politika, Ed. Abdurrahman İlhan Oral, Yener Şişman, Anadolu Üniversitesi Yayını No:2628, Eskişehir.
• CAN, Yücel, 2014, Türk Ailesinde Aile İçi Şiddetin Kültürel Dinamikleri, Electronic Turkish Studies, 9(8), 13-19.
• COOK, Sarah; DONG, Xiao‐Yuan, 2011, Harsh Choices: Chinese Women's Paid Work and Unpaid Care Responsibilities under Economic Reform, Development and Change, 42(4): 947-966.
• CHEN, Martha; VANEK, Joann; LUND, Francle; HEİNTZ, James, 2005, Women, Work and Poverty, United Nations Development Found for Women, Progress of The World’s Women 2005.
• ÇETİN, Mustafa ; ÖZTÜRK Başak Işıl, 2009, Dünyada ve Türkiye'de Yoksulluk ve Kadinlar, Journal of Yaşar University, 4(16), 2661-2698.
• DEDEOĞLU, Saniye, 2000, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Açısından Türkiye’de Aile ve Kadın Emeği, Toplum ve Bilim 86, 139-170.
• DİNÇ KAHRAMAN, Selma, 2010, Kadınların Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3 (1), 30-35.
• EŞKİNAT, Rana, 2013, Türkiye’de Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 37, Temmuz, 289-302.
• FAWOLE, Olufunmılayo I., 2008, Economic Violence to Women and Girls: Is It Receiving the Necessary Attention?, Trauma, Violence, & Abuse, 9(3), 167-177.
• FOLBRE, Nancy, 2012, The Care Economy in Africa: Subsistence Production and Unpaid Care, Paper for the AERC Biannual Research Workshop, 2-6 December.
• GIDDENS, Anthony, 2005, Sosyoloji, Hazırlayan: Cemal Güzel, Ayraç Yayınevi, Ankara, ISBN: 975-8087-36-3. 2005. 98
• GÖKKAYA, Veda Bilican, 2014, Cam Tavan, Kadın ve Ekonomik Şiddet, International Journal of Social Science, 26, 371-383, Summer II.
• GÖKKAYA, Veda Bilican, 2011, Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet: Sivas İli (Cumhuriyet Üniversitesi) Örneği, Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 3(3), 129-145 .
• GÜLDÜ, Özgür; ERSOY KART, Müge, 2009, Toplumsal Cinsiyet Rolleri ve Siyasal Tutumlar: Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64(3), 97-116.
• GÜLER, Nuran; TEL, Hatice; ÖZKAN TUNCAY, Fatma, 2005, Kadının Aile İçinde Yaşanan Şiddete Bakışı, CÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 27(2), 51-56.
• GÜNAY, Gülay; BENER, Özgün, 2011, Kadınların Toplumsal Cinsiyet Rolleri Çerçevesinde Aile İçi Yaşamı Algılama Biçimleri, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3), 157- 171
• GÜRKAN, C. Özlem; COŞAR, Fatma, 2009, Ekonomik Şiddetin Kadın Yaşamındaki Etkileri, Uluslararası Kadın Çalışmaları Kongresi, 5-7.
• HATİBOĞLU, Burcu, 2008, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadeleye Anarko-Feminist Bakış: Makrodan Mikroya Sosyal Hizmet, Journal of Society & Social Work, 19(2), 97-109.
• HIMMELWEIT, Susan, 1995, The Discovery of “Unpaid Work”: The Social Consequences of The Expansion of “Work”, Feminist Economics 1(2), 1-19.
• HOGG, A. Michael; VAUGHAN, Graham M., 2005, Sosyal Psikoloji/ Social Psychology, Çevirenler: İbrahim Yıldız, Aydın Gelmez. Ütopya Yayınevi, Ankara, ISBN 978-975-6361-58-0.
• IŞIK, Nazik S., 2007 Türkiye’de Kadın Hareketi ve Kadına Yönelik Ekonomik Şiddet, Aile İçi Şiddet, Kadın Çalışmaları Dergisi, 2(4), 112-117.
• İÇLİ, Tülin Günşen, 1994, Aile İçi Şiddet: Ankara, İstanbul ve İzmir Örneği, Edebiyat Fakültesi Dergisi, 11(1-2), 7-20.
• KOCACIK, Faruk, 2001, Şiddet Olgusu Üzerine, Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(1), 1-7.
• KORAY, Meryem, 2011, Avrupa Birliği ve Türkiye’de Cinsiyet Eşitliği Politikaları: Solfeminist Bir Eleştiri, Çalışma ve Toplum Dergisi, 29, 13-53.
• KORAY, Meryem, 2008, Sosyal Politika, Üçüncü baskı, İmge Kitabevi, Ankara, ISBN: 978-975-533-464-6.
• KORKMAZ, Adem; KORKUT, Gülsüm, 2012, Türkiye'de Kadının İşgücüne Katılımının Belirleyicileri, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(2), 41-65.
• KÖSE, Aslı; BEŞER, Ayşe, 2007, Kadının Değiştirilebilir Yazgısı “Şiddet”, Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 10(4), 114-121.
• KUZGUN, Yıldız; SEVİM SEHER A., 2004, Kadınların Çalışmasına Karşı Tutum ve Dini Yönelim Arasındaki İlişki, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(1), 14-27. 99
• KUZU, ŞENAY LEYLA, 2013, Toplumsal Cinsiyet Rejimi Bağlamında Aile Ve Aile İçi Şiddet, Nişantaşı University Journal of Social Sciences, 1(1), 16-27.
• MACDONALD, Martha;PHIPPS, Shelley; LETHBRIDGE, Lynn, 2005, Taking Its Toll: The Influence of Paid and Unpaid Work on Women's Well-being." Feminist Economics, 11(1), 63-94.
• ÖKTEN, Şevket, 2009, Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni, Journal oş International Social Research, 2(8), 302-312.
• ÖYEKÇİN, Demet Güleç; YETİM, Dilek; ŞAHİN, Erkan Melih, 2012, Kadına Yönelik Farklı Eş Şiddeti Tiplerini Etkileyen Psikososyal Faktörler, Türk Psikiyatri Dergisi, 23(2), 1-7.
• ÖZÇATAL, Elif Özlem, Ataerkillik, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Çalışma Yaşamına Katılımı, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-39.
• PARLAKTUNA, İnci, 2010, "Türkiye'de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılığın Analizi, Ege Akademik Bakış, 10(4), 1217-1230.
• PINAR, Gül; TAŞKIN, Lale; EROĞLU, Kafiye, 2008, Başkent Üniversitesi Öğrenci Yurdunda Kalan Gençlerin Toplumsal Cinsiyet Rol Kalıplarına İlişkin Tutumları, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-57.
• SALAÇİN, Serpil; TOPRAK ERGÖNEN, Akça; UYANIKER DEMİROĞLU, Zehra, 2009, Kadına Yönelik Şiddet, Klinik Gelişim, Adli Tıp Özel Sayısı, 22, 95-100.
• ŞİMŞEK, Hatice, 2011, Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğinin Kadın Üreme Sağlığına Etkisi: Türkiye Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(2), 119-126.
• T.C. BAŞBAKANLIK KADININ STATÜSÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, 2014, Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması, http://tkaa2014.kadininstatusu.gov.tr/ [Erişim Tarihi: 16.03.2016].
• TOKOL, Aysen; ALPER, Yusuf, 2011, Sosyal Politika, Dora Basım-Yayın Ltd. Şti., Bursa.
• TÜİK, İşgücü İstatistikleri, 2004-2014. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1068 [Erişim Tarihi: 17.12.2015].
• TÜİK, İşgücü İstatistikleri, https://biruni.tuik.gov.tr/isgucuapp/isgucu.zul [Erişim Tarihi: 21.03.2016].
• TÜİK, Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet İstatistikleri (2008). https://biruni.tuik.gov.tr/kadinasiddetdagitim/kadin.zul [Erişim Tarihi: 17.12.2015].
• TÜİK, Kazanç Yapısı Araştırması, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=103&locale=tr [Erişim Tarihi: 21.03.2016].
• TÜİK, Toplumsal Yapı ve Cinsiyet İstatistikleri, 2002-2009. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1068 [Erişim Tarihi: 17.12.2015].
• UNDP, Human Development Report, http://hdr.undp.org/en/composite/GII [Erişim Tarihi: 30.03.2016]
• URHAN, Betül; ETİLER, Nilay, 2011, Sağlık Sektöründe Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Açısından Analizi, Çalışma ve Toplum, 2(29), 191-215.