MULTI-NATIONAL COMPANIES, STRATEGIES AND ROLES IN GLOBALIZATION

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 16, 31.01.2020

İbrahim Bora Oran

https://doi.org/10.15637/jlecon.7.001

Öz

On the one hand, it is claimed that a new world order from which unprecedented successful performance will be obtained thanks to the globalization system is established or all countries in the world will obtain useful results from the globalization process in the world. On the other hand, it is mentioned about critics regarding arrangements intended for only huge companies called as multinational within globalization system and commercial opportunities of very developed countries which these companies belong to are made. As long as effects started to be experienced as a result, it is clearly understood that the real goal is to provide integration and consolidation all over the world because it is seen that very important developments will be obtained by developing countries which are the ones most benefiting from this process in some ways after quarter century. In this study, effects of globalization on positive results provided by multinational companies in this globalization system and different results arising from country managements are obtained on which ones among these effects are searched.

Anahtar Kelimeler

Multinational Companies, Globalization, Actor, Politics

ÇOK ULUSLU ŞİRKETLER, STRATEJİLERİ VE KÜRESELLEŞMEDEKİ ROLLERİ

Öz

Dünyada küreselleşme sürecinde bir taraftan küreselleşme sistemi sayesinde günümüze kadar görülmemiş kadar başarılı bir performans elde edilecek olan yeni bir dünya düzeni kurulmaya çalışıldığı veya dünyadaki bütün ülkelerin aynı yararlı sonuçlara ulaşacağı iddia edilmektedir. Diğer taraftan küreselleşme sistemi içinde sadece çok uluslu denilen devasa büyüklükteki şirketler ile bu şirketlerin ait oldukları çok gelişmiş ülkelerin ticari olanaklarına yönelik düzenlemelerle ilgili eleştirilerden bahsedilmektedir. Sonuç olarak yaşanmaya başlanan etkiler ortaya çıktıkça gerçek amacın bütün dünyada birleşme ve bütünleşme sağlanmış olduğu açıkça anlaşılmaktadır çünkü ancak çeyrek asır sonra aslında bu sürecin fazla yarar sağlayanları olarak gelişmekte olan ülkeler tarafından bazı açılardan çok önemli yararlar elde edileceği görülmektedir. Bu çalışma kapsamında küreselleşme sisteminde aslında çok uluslu şirketler tarafından sağlanan olumlu sonuçlar üzerinde küreselleşmenin etkileri ile bu etkiler arasında hangileri üzerinde ülke yönetimlerinden doğan sonuçlar elde edildiği araştırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çok Uluslu Şirketler, Küreselleşme, Aktör, Politika

Kaynakça

• AKDİŞ, M. (2012), Dünyada ve Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları ve Beklentiler, http://makdis.pamukkale.edu.tr/Ysermaye.htm
• ALGAN, N. (2005). Kirlilikten Ulusal Güvenliğe, Yeşil Ufuklar, 1(1), Ocak.
• ALPAR, C. (1980), Çok Uluslu Şirketler ve Ekonomik Kalkınma. Ankara: Turhan Kitabevi.
• ÇAPRAZ İ. ve DEMİRCİOĞLU, İ. (2003), Türkiye’den Yurtdışına Doğrudan Sermaye Yatırımları ve Türk Yatırımcıları, İstanbul: İTO Yayınları. No:2003/14.
• DANIELS, J. D. and RADEBAUGH, L.H. (1998), International Business: Environments and operations, Addison Wesley (8th ed.), Massachusetts.
• DOĞAN, M. (2002), İşletme Ekonomisi ve Yönetimi, İzmir: Anadolu Matbaacılık.
• DÜNDAR, E. (2019), Uluslararası Ticaret Hukukunda Doğrudan Yabancı Yatırımlar ve Çok Uluslu Şirketler İncelemesi, Derin Yayınları.
• KUTAL, G. (1982), Endüstri İlişkileri Açısından Çok Uluslu Şirketler, İstanbul: İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayınları.
• LILIENTHAL, D. E. (1985), Management of the multinational corporation. Management and corporations, eds. M ANSHEN and G. L. BACH, New York: McGraw - Hill Book Company.
• MCDONALD, J. G. and PARKER, H. (1962), Creating a strategy for international growth, International Enterprise, New York: McKinsey Co. Inc.
• PHATAK, A. V. (1974), Managing Multinational Corporations, New York: Praeger Publishers.
• SCAPER, A. (1992), The european community and multinational enterprises: lessons in the social control of ındustry”, Journal of Economic Issues, 26(2), June: 421-427.
• RONEN, S. (1996), Comparative and Multinational Management, Canada: Wiley Series in International Business.
• TUNCER, H. (2006), Küresel Diplomasi, Ankara: Ümit Yayıncılık.
• TÜMER, M. (1998), Çok Uluslu İşletmelerde Kültürün Yöneticiler Üzerine Olan Etkileri, Human Resources, Ekim-Kasım-Aralık 98
• URAS, G. (1979), Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları, İstanbul: İktisadi Yayınlar.
• VERNON, R. (1968), Economic sovereignty at bay, Foreign Affairs, 7(1), October.
• VERNON, R. (1995), Seeds of conflict, Harward International Review, 17(3), Summer
• YASED. (2010 ve 2011) UDY Raporları. http://www.unctad.edu.tr , 20.06.2012.
• YÜKSEL, Ö. (1999), Uluslararası İşletme Yönetimi ve Türkiye Uygulamaları, Ankara: Gazi Büro Kitapevi.