KENTİÇİ OTOPARK HİZMETLERİNDE ÖZEL SEKTÖR KATILIMININ SÜRÜCÜLERİN PARK ETME TERCİHLERİ VE TUTUMLARI ÜZERİNE ETKİSİ

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 191 - 230, 30.10.2014

Burak Kozalı

https://doi.org/10.15637/jlecon.39

Öz

Otopark hizmetleri, kentiçi ulaşımın aksamadan sağlanması açısından en önemli faktörlerden biridir. Dünyada ve Türkiye’de yerel yönetimlerin üstlenmiş olduğu otopark hizmetlerinin sunulması, kentlerde yaşanan nüfus ve taşıt miktarlarındaki dramatik artışlar nedeniyle günden güne zorlaşmaktadır. Yerel yönetimler otopark hizmetlerinin sunumunda hem ekonomik hem de organizasyonel açıdan çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadır. Bu nedenle yerel yönetimler otopark hizmetlerinin sunumunda alternatif çözümler aramaktadır. Çalışma kapsamında öncelikle otopark hizmetlerinin sunumunda yerel yönetimleri özel sektör ile işbirliği yapmaya yönelten sebepler incelenmiş ve çeşitli ülkelerde otopark hizmetlerinin sunumunda kullanılan yöntemler örneklendirilmiştir. Akabinde otopark hizmetlerinin yasal çerçevesine kısaca değinilmiş ve İstanbul’da otopark hizmetlerinin sunumunda alternatif bir model olarak kullanılan ve İstanbul Büyükşehir Belediye’sinin teşebbüsü olan İSPARK örneği incelenmiştir. Son olarak İstanbul ili içerisinde kentiçi otopark hizmetlerine özel sektör katılımının, sürücülerin park etme tercihleri ve tutumları üzerine etkisini tespit etmek amacıyla yapılan anket çalışmasının sonuçlarına yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İSPARK, Otopark Hizmetleri, Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları, Belediye İktisadi Teşebbüsleri

THE EFFECTS OF PRIVATE SECTOR PARTICIPATION IN PARKING SERVICES ON DRIVERS’ PARKING PREFERENCES AND BEHAVIOURS

Öz

Parking services are one of the most important factors that provide inner city transportation without any malfunction. The supply of parking services undertaken by local authorities in the World and also in Turkey is becoming increasingly difficult because of the increase in population and number of vehicles. Local authorities are facing various economic and organizational problems in providing the parking services. Therefore, these authorities are in a search for alternative solutions to the supply of parking services. Within the scope of this study, first of all, the reasons which oblige the local authorities for collaboration with private sector when supplying the parking services are examined and different supplying methods from various countries are exemplified. Then, the legal situation of parking services in Istanbul is explained briefly and the ISPARK model that used in Istanbul as an Economic Enterprise of Istanbul Metropolitan Municipality is also analyzed as an alternative parking services model. Lastly, the results of the questionnaire which we tried to identify the effects of private sector participation in parking services on drivers’ parking preferences and behaviours in Istanbul are examined.

Anahtar Kelimeler

İSPARK, Parking Services, Public-Private Partnerships, Economic Enterprises of Municipality

Kaynakça

• AKINTOYE, A., 2009, PPPS for Physical Infrastructure in Developing Countries, Akintola Akintoye ve Matthias Beck (Ed.), Policy, Finance and Management For Public- Private Partnerships, Singapore: Wiley-Blackwell, 123-144.
• BULL, B. ve MCNEILL, D., 2007, Development Issues in Global Governanace: Public- Private Parnerships and Market Multilateralism, Oxon: Routledge.
• CANPOLAT, H., 2010, Türkiye’de Son Dönem Yerel Yönetim Reformlarının Yeni Kamu İşletmeciliği ve Küreselleşme Bağlamında Değerlendirilmesi, Nihat Falay ve Diğerleri (Ed.), Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Sorunları Ve Geleceği, 2. Baskı, Ankara: Seçkin, 27-62.
• HODGE, G. A., GREVE, C. ve BOARDMAN, A. E., 2010, Introduction: The PPP Phenomenon and Its Evaluation, Graeme A. Hodge, Carsten Greve ve Anthony E. Boardman (Ed.), International Handbook on Public-Private Partnerships, Cheltenham: Edward Elgar, 3-16. İBB, 2005, Meclis Kararı,
• http://www.ibb.gov.tr/tr
• TR/Pages/MeclisKarari.aspx?KararID=11073, (Erişim Tarihi, 12 Mayıs 2014). İBB, Meclis Kararı,
• http://www.ibb.gov.tr/tr
• TR/Pages/MeclisKarari.aspx?KararID=28810, (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2014).
• İSPARK, 2013, Haber Arşivi, http://www.ispark.com.tr/Haberler/344/ISPARK-sistemi- yavru-vatan-Kibrisa-tasiniyor/130.aspx (Erişim Tarihi: 1 Haziran 2014).
• SPARK, Hakkımızda, http://www.ispark.com.tr/Sayfalar/112/Kurumsal/Hakkimizda.aspx, (Erişim Tarihi: 3 Haziran 2014).
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 2009, Faaliyet Raporu 2008, İstanbul.
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 2010, Faaliyet Raporu 2009, İstanbul.
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 2011, Faaliyet Raporu 2010, İstanbul.
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 2012, Faaliyet Raporu 2011, İstanbul.
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 2013, Faaliyet Raporu 2012, İstanbul.
• İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 2014, Faaliyet Raporu 2013, İstanbul.
• KHANOM, N. A., 2010, Conceptual Issues in Defining Public Private Parnerships (PPPs), International Review of Business Research Papers, 6 (2), 150-163.
• KODRANSKY, M. ve HERMANN, G., 2011, Europe’s Parking U-Turn: From Accommodation to Regulation, Institute for Transportation and Development Policy (ITDP), New York.
• LINDER, S. ve ROSENAU, P. V., 2000, Mapping the Terrain of the Public-Private Policy Partnerships, Pauline Vaillancourt Rosenau (Ed.), Public-Private Policy Partnerships, Cambridge: MIT Press, 1-18.
• OECD, 2008, Public-Private Partnerships: In Pursuit of Risk Sharing and Value for Money, Paris: OECD Publishing.
• OSU, 2013, Parking Lease University Celebrates Successes of Parking Lease, Looks to the Future, http://www.osu.edu/parkingproposal/ (Erişim Tarihi: 17 Mart 2014).
• ÖZDEMİR, G., 2008, Belediye İktisadi Teşebbüslerinin Özelleştirilmesi, Sayıştay Dergisi, 71, Ekim-Aralık, 41-74.
• SERCO, Hong Kong Parking: Managing Hong Kong’s Streets, http://www.serco- ap.com.au/our-services/our-work/hong-kong-parking/, (Erişim Tarihi: 18 Mart 2014).
• TOKSÖZ, F., ÖZGÜR A. E. ve KOÇ, L., 2010, Küreselleşme Ve Yerelleşme Bağlamı’nda Yerel Yönetimler: Türkiye Örneği, Nihat Falay ve Diğerleri (Ed.), Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Sorunları Ve Geleceği, 2. Baskı, Ankara: Seçkin, 63-92. TÜİK, Motorlu Kara Taşıtları İstatistikleri,
• http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1051 (Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2014).
• TÜİK, Haber Bülteni 15895, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15895 (Erişim Tarihi: 13 Mayıs 2014.
• WEINBERGER, R., KAEHNY, J. ve RUFO, Ö., 2010, U.S. Parking Policies: An Overview of Management Strategies, Institute for Transportation and Development Policy, New York.
• YESCOMBE, E. R., 2007, Public-Private Partnerships Principles of Policy and Finance, Oxford: Elsevier.