Basketbol Hakemlerinin Mesleki ve Aile Yaşantılarında Karşılaştıkları Sorunların Tespit Edilmesi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 28 - 40, 01.06.2021

Hakan Gerey , Yalçın İlgörmüş

Öz

Bu çalışmanın amacı, basketbol hakemleri örnekleminde, hakemlerin mesleki ve aile yaşantılarında karşılaştıkları sorunların tespit edilerek bunların demografik özellikler bağlamında farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Çalışmada, hakemlerin karşılaştıkları sorunlar “aile ile ilgili yaşanan sorunlar”, “çalışılan ortamdan kaynaklı sorunlar”, “hakemliğin mesleğe olumsuz yansımasına yönelik yaşanan sorunlar”, “hakemliğin mesleğe olumlu yansımasına yönelik yaşanan sorunlar” ve “mesleğe odaklanabilmeyle ilgili yaşanan sorunlar” olarak ele alınmıştır. Çalışmada belirlenen amacın karşılanması noktasında veri toplama yöntemlerinden anket yöntemine başvurulmuştur. Türkiye Basketbol Federasyonuna bağlı basketbol hakemler üzerinde uygulanan anketlerden elde edilen veriler çok değişkenli istatistiksel yöntemlerden biri olan Çift Yönlü Varyans (MANOVA) analizi ile test edilmiştir. Test sonucunda, yaş, klasman, hakemlik yapma süresi ve gelir değişkenleri ile mesleki ve aile yaşantılarında karşılaştıkları sorunlar arasında anlamlı bir farklılık olmadığı tespit edilmiştir. Buna karşın, meslek ve mesleği seçme değişkeni ile yaşanan sorunlar arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

spor, basketbol, hakem

Destekleyen Kurum

Türkiye Basketbol Federasyonu

Determining the Problems that Basketball Referees Encounter in Their Professional and Family Life

Öz

This study aims to determine the problems faced by the referees in their professional and family lives in the sample of basketball referees and reveal whether they differ in terms of demographic characteristics. In the study, the problems faced by the referees were discussed as "problems related to the family," "problems arising from the working environment," "problems regarding the negative reflection of refereeing on the profession," "problems related to the positive reflection of refereeing on the profession" and "problems related to focusing on the profession." The questionnaire method, one of the data collection methods, was used to meet the purpose determined in the study. Turkey Basketball Federation due to basketball referees data obtained from the survey of multivariate statistical methods, one of Variance (MANOVA) was tested by analysis. As a result of the test, it was determined that there was no significant difference between the variables of age, classification, duration of arbitration, and income, and the problems they encountered in their professional and family life. On the other hand, it was determined that there is a significant difference between choosing the profession and profession and the problems experienced.

Anahtar Kelimeler

sports, basketball, referee

Kaynakça

• Akarsu, E. (2016). Türkiye’de basketbol klasman hakemlerinin siber mağduriyetleri ve farkındalıklarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Akgül, A. (2020). Basketbol klasman hakemlerinin iletişim becerilerinin problem çözme süreçleri üzerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Aksoy, U. (2019). Farklı klasmanlarda görev yapan futbol hakemlerinin iletişim becerileri ve özgüven düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Aydın ili örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Albayrak, O., İbiş S., & Kayışoğlu N.B. (2012). Futbol hakemlerinin meslek ve aile yaşantılarında karşılaşmış oldukları sorunlar. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 75- 82.
• Albayrak, O. (2011). Futbol hakemlerinin meslek ve aile yaşantılarında karşılaşmış oldukları problemler. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Başer, E., (1985). Uygulamalı spor psikolojisi performans sporunda psikolojinin rolü. T.C. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Can, Y., Soyer, F., & Yılmaz, F., (2010). Hentbol hakemlerinin iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 12(2), 113–119.
• Ekmekçi, R. (2016). Hakemlikte psikolojik hazırlık. Detay Yayıncılık.
• FIBA (2012). Resmi oyun kuralları. Türkiye Basketbol Federasyonu 3-80.
• Fişek, K. (1983). Spor Yönetimi. A.Ü. Sosyal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
• Güner, A.G. (200). Türk A klasmanı basketbol hakemlerinin vücut kompozisyon değerleri ve reaksiyon zamanlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karasar N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara, Nobel Yay. Dağıtım.
• Keysan, H. (1998). Sporda etik kaygılar ve aydınlanma. Türkiye A.S.K.F. Dergisi, Sayı:85.
• Küçükibiş, H. F., Gül, M., & Şahin, S. (2019). Güreş hakemlerinin aile ve meslek hayatlarında karşılaşmış oldukları problemlerin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 16(1), 326-337. doi:10.14687/jhs. v16i1.5692..
• Küçükyılmaz, H. (2019). Türkiye futbol liglerinde görev yapan klasman ve amatör hakemlerinin sürekli kaygı durumlarının incelenmesi (Balıkesir örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Lenk, H., (1983). Eigenleisturg. Edition Interfrom, Zürich.
• Özdayı, N., Uğurlu, F.M. (2015). Futbol hakemlerinin duygusal zekâ ve iletişim beceri düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Spor, Egzersiz ve Antrenman Bilimleri Dergisi, 1(1), 31- 39.
• Polat, A. (2011). Türkiye’de görev yapan güreş hakemlerinin klasmana göre kaygı durumlarının karşılaştırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Sayıner, B. Ekmekçi, R. Sözen, D., & Anshel, M. (2009). Basketbol hakemlerinin stres kaynakları ve başa çıkma yöntemleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Yıl: 8 Sayı: 15, 27-36.
• Sevim, Y. (1997). Basketbol teknik taktik antrenman, Tütibak Yayınları.
• Syer, J., & Connolly, C. (1998). Sporcular için zihinsel antrenman rehberi. Çev: Erkan, F., Birinci Baskı, Bargan Yayımevi.
• Şahin, S., Güllü, S., & Karahüseyinoğlu, M. F. (2016). Futbol hakem ve gözlemcilerinin futbol program ve sunucularına ilişkin bazı görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(47), 926-932.
• TDK (2020). Genel Türkçe sözlük. http://www.tdk.gov.tr /index.php?option=com_gts&view=gts (Erişim Tarihi: 25.03.2021).
• TBF (2009). 2009 hakem yönergesi. 15-21. http://www.tbf.org.tr/docs/default-source/mevzuat/yonergeler/hakem-yonergesi-%282008 -2009%29.pdf?sfvrsn=10 (Erişim Tarihi: 23.03.2021).
• Tekin, A. H., Savucu, Y., & Ramazanoğlu, F. (2005). Klasman ve bölge futbol hakemlerinin sosyoekonomik durumları ve sorunları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 209-217.
• Türkmen, H.N. (1998). Çağımızda medya. ITFF Yayınları.
• Yetim, A., & Cengiz, R. (2010). İletişim ve spor. Berikan Yayınevi.