Demografik Değişkenlerin Kariyer Tatminine Etkileri: Antalya'da 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 2, 65 - 89, 04.06.2014

Derya Demirdelen , Şevki Ulama

Öz

İşgörenlerin sahip oldukları kariyerden tatmin olması; hem çalışanların kişisel memnuniyetleri açısından hem de işletmelerin daha başarılı olmaları açısından oldukça önemlidir. Çalışmanın temel amacı; otel işletmelerinde çalışan orta ve üst düzey yöneticilerin, kariyer tatminine ilişkin görüş ve algılamalarını belirlemektir. Bu kapsamda Antalya'daki 5 yıldızlı otel işletmelerinde bir alan araştırması gerçekleştirilmiş ve 220 yöneticiye ulaşılarak, anket formunu doldurmaları sağlanmıştır. Anket formu, kariyer tatmininin beş boyutuna yönelik olarak hazırlanmıştır. Anket sonuçları istatistikî metotlarla analiz edilmiştir.

 

Demografik özellikler açısından yapılan t-testi ve tek yönlü varyans analizi (Anova) sonuçlarına bakıldığında; kariyer tatmini boyutlarından 'mesleki başarı' ile eğitim düzeyi, görev ve çalışma süresi arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. ''Genel mesleki hedefler'' cinsiyet ve görev açısından; ''Gelire ilişkin hedefler'' ise medeni durum ve görev açısından farklılık göstermiştir. ''Meslekteki ilerlemeler'' ile görev ve yönetici olarak çalışma süresi arasında anlamlı bir farklılık bulunurken; en fazla farklılık ''Yeni beceriler edinme'' boyutunda ortaya çıkmıştır. Kariyer tatmini boyutlarından yeni beceriler edinme ile yaş, eğitim düzeyi, işletmedeki görev, çalışma süresi ve yönetici olarak çalışma süresi arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur.

 

Ankete verilen cevapların aritmetik ortalamalarına bakıldığında; Antalya'daki otel işletmelerinde çalışan orta ve üst düzey yöneticilerin, genel olarak kariyerlerinden tatmin oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Sadece ''gelire ilişkin hedefler'' doğrultusunda yöneticilerin kariyerlerinden tatmin olmadıkları belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Abele, E. A. ve Wiese, B. S. (2008). The Nomological Network Of Self-Management Strategies And Career Success. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 81(4), 733-749.
• Altınöz, M. (2010). Effects of Retaining Skillful Employees on the Career Management: A Field Study. World Academy of Science, 71, 495-499.
• Baş, T. ve Ardıç, K. (2002). Yüksek Öğretimde İş Tatmini ve Tatminsizliği. İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 17, 72-81.
• Beck, J. A. (1996). Career Anchors, Organizational Commitment, And Job Plateaus: An Analysis Of Hotel Executive Operating Committee Members Career Development. Basılmamış Doktora Tezi, Purdue University.
• Büyüköztürk, Ş., Bökeoğlu, Ö. Ç. ve Köklü, N. (2009). Sosyal Bilimler İçin İstatistik (4. Baskı). Pegema Akademi, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (8. Basım). Pegema Yayıncılık, Ankara.
• Çakıcı, C., Dönmez, D. ve Dinu-Cristea, R. (2009). Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu Öğrencilerinin Tatmin Düzeylerine İlişkin Karşılaştırmalı Bir Araştırma. 10. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, Mersin Üniversitesi, 1169-1178.
• Çiftçi, B. (2012). Kariyer Planlama. Uğur Dolgun (Ed.), İnsan Kaynakları Yönetimi (Yenilenmiş 3. Baskı) içinde (s.137-163). Ekin Yayınevi, Bursa.
• Çolakoğlu, Ü., Ayyıldız, T. ve Cengiz, S. (2009). Çalışanların Demografik Özelliklerine Göre Örgütsel Bağlılık Boyutlarında Algılama Farklılıkları: Kuşadasındaki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmeleri Örneği. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 77-89.
• Demirel, Y. ve Özçınar, M. F. (2009). Örgütsel Vatandaşlık Davranışının İş Tatmini Üzerine Etkisi: Farklı Sektörlere Yönelik Bir Araştırma. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(1), 129-145.
• Engiz, G. (2009). Çalışanlarda Kariyer Tatmini ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yönetim Organizasyon Bilim Dalı, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Ereş, F. (2006). Türkiye de Kadının Statüsü ve Yansımaları. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 40-52.
• Greenhaus, H. J., Parasuraman, S. ve Wormley, W. M. (1990). Effects of Race on Organizational Experiences, Job Performance Evaluations, and Career Outcomes. Academy of Management Journal, 33(1), 64-86.
• Gül, H. ve Oktay, E. (2009). Ücret, Kariyer, İş Tatmini ve Performans Arasındaki İlişkiler: Karaman Valiliğinde Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 223-238.
• Güven, M., Bakan, İ. ve Yeşil, S. (2005). Çalışanların İş ve Ücret Tatmini Boyutlarıyla Demografik Özellikler Arasındaki İlişkiler: Bir Alan Araştırması. Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 12(1), 127-151.
• İlhan, S. (2005). Bazı Değişkenler Açısından Elazığda Girişimci Profili. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 217-248.
• Işık, V. (2009). Çalışma Yaşamında Kadın İşgücüne Yönelik Cinsiyet Ayrımcılığı Uygulamaları. Kamuda Sosyal Politika Dergisi, Yıl 3(11), 67-72.
• Kahraman, M. ve Şahin, K. (2010). Kadın ve Kariyer. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2(1), 75-88.
• Kitapçı, H. ve Sezen, B. (2002). Çalışanların Tatminini Belirleyici Unsurlar Üzerine Bir Araştırma: Kariyer Süreci Örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 219-230.
• Knight D. K., Crutsinger, C. ve Kim, H. (2006). The Impact of Retail Work Experience, Career Expectation, and Job Satisfaction on Retail Career Intention. Clothing and Textiles Research Journal, 24(1), 1-14.
• Köktürk, M. ve Yalçın, A. (2000). Kariyer Planlamasında İşletme Eğitiminin Rolü ve Bir Uygulama. 8. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Erciyes Üniversitesi-Nevşehir, 753-768.
• Kong, H., Cheung, C. ve Song, H. (2012). From Hotel Career Management to Employees Career Satisfaction: The Mediating Effect of Career Competency. International Journal of Hospitality Management, 31(1), 76-85.
• Küçükusta, D. (2007). Konaklama İşletmelerinde İş-Yaşam Dengesi Sorunları ve Çözüme Yönelik Yaklaşımlar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(3), 243-268.
• Lee Chang Boon, P. (1999). Career Strategies, Job Plateau, Career Plateau, and Job Satisfaction Among Information Technology Professionals. Proceedings for the ACM Special Interest Group on Computer Personnel Research, New Orleans, Louisiana, Unites States, 125-127.
• Nauta A., Vianen, A. V., Heijden, B. V. D., Dam, K. V. ve Willemsen, M. (2009). Understanding the Factors That Promote Employability Orientation: The Impact of Employability Culture, Career Satisfaction, and Role Breadth Self-Efficacy. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 82, 233-251.
• Özkişi, Z. G. (2012). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Türkiyede Kadınların Bestecilik Eğitimine Erişimi Ve Bestecilik Kariyeri. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 2105-2114.
• Özmutaf, M. N. (2007). Örgütlerde Bireysel Performans Unsurları ve Çatışma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 8(2), 41-60.
• Patton, W. ve McMahon, M. (2006). Career Development and Systems Theory: Connecting Theory and Practice (2. Baskı). Sense Publishers, Rotterdam.
• Pilavcı, D. (2007). Bilgi Çağında Değişen Kariyer Anlayışı ve Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Tercihlerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Uygulama. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Sağdıç, M. ve Demirkaya, H. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Gelişim Planlarına İlişkin Yaklaşımları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 233-246.
• Sarıışık, M. (2007). Turizm Sektöründe Meslek Sahibi Olmaya Yönelten Etkenler: Meslek Yüksekokulu Öğrencilerine Yönelik Bir Çalışma. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(2), 143-160.
• Sauer, K. L. (2009). Job and Career Satisfaction of Management Dietitians. Basılmamış Doktora Tezi, Kansas State University.
• Sav, D. (2008). Bireysel Kariyer Planlamada Etkili Olan Faktörler ve Üniversitelerin Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı.
• Sevimli, F. ve İşcan Ö. F. (2005). Bireysel ve İş Ortamına Ait Etkenler Açısından İş Doyumu. Ege Akademik Bakış, 5(12), 55-64.
• Sutton, K. L. (2006). Parenthood and Organizational Networks: A Relational View of the Career Mobility of Working Parents. Basılmamış Doktora Tezi, Ohio State University
• Toker, B. (2007). Demografik Değişkenlerin İş Tatminine Etkileri: İzmir deki Beş ve Dört Yıldızlı Otellere Yönelik Bir Uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1), 92-107.
• Tones, M., Pillay, H. ve Kelly, K. (2011). The Link Between Age, Career Goals, and Adaptive Development for Work-Related Learning Among Local Government Employees. Journal of Career Assessment, 19(1), 92-110.
• Uzunbacak, H. H. (2004). Türk Emniyet Teşkilatının Amir Sınıfının Mesleki Durgunluk (Kariyer Platosu) Döneminin Geciktirilmesine Yönelik Kariyer Planlaması. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı.
• Vatansever, Ç. (2008). Work and Non-Work Life Balance, and its Relation to Organizational Commitment and Career Satisfaction. Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İngilizce İşletme Anabilim Dalı, Organizational Behavior Bilim Dalı.
• Türk Dil Kurumu, http://tdkterim.gov.tr/bts/, 10.12.2011.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2007). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 2. Baskı). Detay Yayıncılık, Ankara.
• Yüksel, İ. (2005). İş-Aile Çatışmasının Kariyer Tatmini, İş Tatmini ve İş Davranışları ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 301-314.