Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin İş Değerleri ve Kariyer Seçimlerinin Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi İle Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 1, 49 - 70, 30.04.2017

Nesrin Akca Selen Yılmaz Işıkhan

https://doi.org/10.22139/jobs.289552

Cited By: 1

Öz

Özet

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin kariyer
seçimlerini hangi faktörlerin etkilediğini belirlemek ve iş değerleri ile
kariyer seçimleri arasında bir ilişki olup olmadığını ortaya koymaktır. Çalışmada;
öğrencilerin demografik özellikleri, iş değerleri ve kariyer seçimleri
arasındaki ilişkiler incelenmiştir.

Veri toplama aracı olarak Super’in iş değerleri
envanteri ve Holland’ın kariyer seçme envanteri kullanılmıştır. İş değerleri;
fedakarlık, estetik, yaratıcılık, entelektüel teşvik, başarı, bağımsızlık,
prestij, yönetim, ekonomik kazanç, güvenlik, çevre, yönetici ile ilişkiler, iş
arkadaşları ile ilişkiler, yaşam tarzı ve değişikliktir. Holland’ın kariyer
seçme envanteri; “gerçekçi”, “araştırmacı”,“sanatçı”, “sosyal”, “girişimci” ve
“geleneksel” olmak üzere altı faktörden oluşmaktadır. Açıklayıcı faktör analizi
sonucunda, yedinci faktör “pazarlıkçı” olarak çalışmaya eklenmiştir. Herbir
faktörü kapsayacak şekilde hazırlanan toplam 34 yargı, beşli likert tipi
ölçekle değerlendirilmiştir.

Anketin uygulanması 2012–2013 eğitim öğretim yılında
Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu’nda
gerçekleştirilmiştir. Çalışmada öğrencilerin demografik özellikleri ile iş
değerleri ve kariyer seçimleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyabilmek için
Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi'nden (OVERALS) yararlanılmıştır. İlk
olarak kullanılan iş değeri ve kariyer seçimi ölçekleri için güvenirlik
analizleri yapılmış Cronbach Alpha değerleri sırasıyla 0.929 ve 0.882 olarak
bulunmuştur. Yapılan küresellik testi sonucunda p= 0.000<0.05 bulunmuş olup
değişkenler arasındaki ilişkilerin % 95 güven düzeyinde önemli olduğu
söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Kariyer, kariyer seçimi, iş değerleri, üniversite öğrencisi

Kaynakça

• Aytaç, S., (1997). Çalışma Yaşamında Kariyer Yönetimi Planlaması Geliştirilmesi Yönetimi.: Epsilon Yayınları, İstanbul.
• Bolat, T., Seymen, O.A., (2003). “Örgütlerde İş Etiği ve Kariyer Yönetimi İlişkisi:Normatif Etik Boyutuyla Bir Değerlendirme”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi: Yönetim, (13)45:3-19.
• Oktay, E., Çınar, H. (2002). Avrupa Birliği Ülkelerinin Bazı Sosyal Ve Ekonomik Göstergeleri Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyon Analizleri Yardımıyla Belirlenmesi EKEV Akademi Dergisi, 6(12):11-31.
• Erdoğmuş, N., (2003). Kariyer Geliştirme, Kuram ve Uygulama. Nobel Yayın ve Dağıtım, Ankara.
• Frie, K. G., & Janssen, C. (2009). Social inequality, lifestyles and health–a non-linear canonical correlation analysis based on the approach of Pierre Bourdieu. International journal of public health, 54(4), 213-221.
• Gifi, A. (1990). Nonlinear multivariate analysis. Chichester: Wiley.
• Hair, F. Joseph, Anderson, R. E., Tahtam, R. L., Black, W. C. (1998). Multivariate Data Analysis. Prentice-Hall International Inc.
• Hughes, K.L., Karp, M.M., (2004). School-Based Career Development: A Synthesis of the Literature, Columbia.
• Laker, D.R., Laker, R., (2007). “The Five-Year Resume: A Career Planning Exercise”. Journal of Management Education, 31(1):128-141.
• Mirtaghizadeh, Hamdi (1990), Kanonik Korelasyon Analizi Üzerine Bir Deneme, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Özdamar K., (2010). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi (Çok Değişkenli Analizler) II. 7. Baskı, Kaan Kitabevi Eskişehir.
• Pilavcı, D., (2007). Bilgi Çağında Değişen Kariyer Anlayışı ve Üniversite Öğrencilerinin Kariyer Tercihlerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Saraçlı, Z., Saraçlı, S. (2006). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Öğrencilerinin Demografik Özellikleri İle Üniversite Sorunları Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi İle İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(1):27-38.
• Schneider, B., Stevenson, D., (1999). The Ambitious Generation: Americans Teenagers, Motivated But Directionless. New Haven: Yale University Press.
• Super, D. E.; Sverko, B. (1995). Life Roles, Values and Careers: International Findings of the Work Importace Study, Jossey-Bass Inc, San Francisco.
• Şen, H. ve Kalyoncu, C. (2001). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesindeki Beslenme Bozukluğu (Malnütrisyon Sıklığı) İle İlgili Araştırmanın Kanonik Korelâsyon Analizi İle Çözümlenmesi. V. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, Adana, http://idari.cu.edu.tr/sempozyum/bil39.htm, (13.06.2012).
• Şimşek, M.Ş., Akgemci, T., Çelik, A., Soysal, A., (2004). Kariyer Yönetimi ve İnsan Kaynakları Yönetimi Uygulamaları. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Tatlıdil, H. (2002). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz. Ankara: Ziraat Matbaacılık.
• Tekin, M. (1993). Kanonik Korelasyon Analizi ve Bir Uygulama. Doktora Tezi İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uğurlu, O., (2007). Kariyer Değerleri: Lise Öğrencilerinin Kariyer Değerleri Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Kaynakları Yönetimi ve Kariyer Danışmanlığı Anabilim Dalı Dönem Projesi, Ankara.
• Van der Burg, E., de Leeuw, J., & Dijksterhuis, G. (1994). OVERALS: Nonlinear canonical correlation with k sets of variables. Computational Statistics & Data Analysis, 18(1), 141-163.
• Yılmaz, İ.A., Dursun, B., Pektaş, K., Altay, A., (2012). Üniversite Öğrencilerinin Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi: Pınarhisar MYO Örneği. Electronic Journal Of Vocational Colleges, Aralık, Ss:9-21.
• Walker, H.F., Levesque, J., (2006). “Climbing the Career Ladder : It is up to You”. Quality Progress, (39)10:28-32.
• http://www.meslek-secimi.com/FileUpload/ks716751/File/05_holland_meslek_tercih_envanteri.pdf
• (03.10.2016)