Scopus Veri Tabanında İşgörenlerde Mobbing Konulu Çalışmalara İlişkin Bibliyometrik Analiz İncelemesi

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 3, 301 - 316

Ercan Yavuz , Dilek Gökçen Sabur , Mustafa Abdüssamed Demirel

https://doi.org/10.22139/jobs.1529713

Öz

Araştırmanın amacını bibliyometrik analiz türü kullanılarak, Scopus veri tabanında yer alan işgörenlerde mobbing konulu çalışmaların incelenmesi oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırmada betimsel özellik gösteren tarama modeli kullanılmaktadır. Tarama modelinde nicel araştırma yöntemi olan bibliyometrik analizinden faydalanılmıştır. Scopus veri tabanı olarak tercih edilmiştir ve 25.05.2024 tarihinde veri tabanı üzerinde “mobbing” ve “employee” kelimelerinin yer almasına ilişkin bir tarama gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda araştırmanın evrenini dünya üzerinde işgörenlerde mobbing kavramıyla ilişkili yapılmış çalışmalar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, Scopus veri tabanında bahsedilen anahtar kelime başlığında, arasında “başlık (title), “anahtar kelime (keywords)” ve “abstract (özet)” olarak kullanılan çalışmalar meydana getirmektedir. Elde edilen verilerin görsel analizinde Vosviewer istatistik programından yararlanılmıştır. Tarama kapsamında bu anahtar kelimeler ile ilgili 1984 ile 2024 yılları arasında 241 mevcut çalışmaya ulaşılmıştır. Anahtar kelime analizi neticesinde zorbalık ve iş yeri zorbalığı, çatışma, işgören ilişkileri ve depresyon ifadelerine rastlanmıştır. Anahtar kelimeler arasında yer alan zorbalık, çatışma ve işgören ilişkileri kelimelerinin en fazla tercih edilen anahtar kelimeler olarak tercih edilmesi, mobbingin tanımında sıklıkla kullanılmalarından kaynaklanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Scopus, Bibliyometrik Analiz

Etik Beyan

Araştırmada etik kurul onayı veya yasal/özel izin gerektiren herhangi bir durum olmadığından etik onaya ihtiyaç duyulmamıştır.

A Bibliometric Analysis of Studies on Mobbing in Employees in Scopus Database

Öz

The aim of the research is to examine the studies on mobbing in employees in the Scopus database by using bibliometric analysis type. In this context, descriptive screening model is used in the research. In the survey model, bibliometric analysis, which is a quantitative research method, was used. Scopus database was preferred as the database and a search was carried out on the database on 25.05.2024 for the words "mobbing" and "employee". In this context, the universe of the research consists of the studies related to the concept of mobbing in the world. The sample of the research consists of the studies used as "title", "keywords" and "abstract" in the keyword title mentioned in the Scopus database. Vosviewer statistical programme was used in the visual analysis of the data obtained. Within the scope of the scan, 241 existing studies related to these keywords between 1984 and 2024 were reached. As a result of the keyword analysis, bullying and workplace bullying, conflict, labour relations and depression were found. The fact that bullying, conflict and labour relations are the most preferred keyword among the keywords is due to the fact that they are frequently used in the definition of mobbing.

Anahtar Kelimeler

Mobbing, Scopus, Bibliometric Analysis

Kaynakça

• Atman, Ü. (2012). İş yerinde psikolojik terör: Mobbing. Sağlıkta Kalite ve Performans Dergisi, 3, 157-174.
• Baillien, E., Neyens, I., De Witte, H., & De Cuyper, N. (2009). A qualitative study on the development of workplace bullying: Towards a three way model. Journal of Community & Applied Social Psychology, 19(1), 1-16.
• Bayrı, H. (2023). Mobbing nedir? [Kişisel görüş] https://www.hanifibayri.av.tr/doc/mobbingcesitleri-turleri/yatay-mobbing-nedir/
• Boyle, F., & Sherman, D. (2006). Scopus™: The product and its development. The Serials Librarian, 49(3), 147-153.
• Branch, S., Shallcross, L., Barker, M., Ramsay, S., & Murray, J. P. (2021). Theoretical frameworks that have explained workplace bullying: Retracing contributions across the decades. In P. D'Cruz, E. Noronha, G. Notelaers, & C. Rayner (Eds.), Handbooks of Workplace Bullying, Emotional Abuse and Harassment Series: Concepts, Approaches and Methods (Vol. 1, pp. 87-130). Springer.
• Coyne, I. (2011). Bullying in the workplace: New developments in research and theory. Workplace bullying. Routledge.
• Davenport, N., Schwartz, R. D., & Elliott, G. P. (2003). Mobbing: Emotional abuse in the American workplace. Sistem Yayıncılık.
• Demir, B. (2021). Mobbing olgusu ve sağlık kuruluşlarında hemşirelere yönelik mobbing. Meyad Akademi, 2(1), 84-108.
• Donthu, N., Kumar, S., Mukherjee, D., Pandey, N., & Lim, W. M. (2021). How to conduct a bibliometric analysis: An overview and guidelines. Journal of Business Research, 133, 285-296.
• Dündar, A., Kıztanır, E., & Dündar, P. (2024). Örgütsel mobbing. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 12(36), 937-959.
• Efeoğlu, M. S., & Karaman, A. (2023). Çalışma yaşamında mobbing: Kavramsal bir bakış. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi, 10(1), 365-380.
• Einarsen, S. (2000). Harassment and bullying at work: A review of the Scandinavian approach. Aggression and Violent Behavior, 5(4), 379-401.
• Einarsen, S., Hoel, H., Zapf, D., & Cooper, C. L. (2003). The concept of bullying at work: The European tradition. In S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, & C. L. Cooper (Eds.), Bullying and emotional abuse in the workplace: International perspectives in research and practice (pp. 3-30). Taylor & Francis.
• Glänzel, W., & Schubert, A. (2005). Analyzing scientific networks through co-authorship. Handbook of Quantitative Science and Technology Research, 257-276.
• Gök, Ç., & Karaaziz, M. (2023). Şeytan Marka Giyer filmi üzerinden mobbing kavramının incelenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 15(2), 158-171.
• Göymen, Y. (2020). İş hayatında mobbing ve mobbingle başa çıkma yolları. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 31-60.
• Hoel, H., & Salin, D. (2003). Organisational antecedents of workplace bullying. In S. Einarsen, H. Hoel, D. Zapf, & C. L. Cooper (Eds.), Bullying and emotional abuse in the workplace (pp. 203-218). Taylor & Francis
• Kaş, G. (2023). Kronik hastalıkların çocuk ve aile üzerine etkileri. Kastamonu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(1), 40-50.
• Leon-Perez, J. M., Escartin, J., & Giorgi, G. (2021). The presence of workplace bullying and harassment worldwide. In P. D’Cruz, E. Noronha, G. Notelaers, & C. Rayner (Eds.), Handbook of Workplace Bullying, Emotional Abuse and Harassment: Concepts, Approaches and Methods (pp. 55-86). Springer.
• Leymann, H. (1990). Mobbing and psychological terror at workplaces. Violence and Victims, 5(2), 119-126.
• Leymann, H. (1996). The content and development of mobbing at work. European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(2), 165-184.
• MEYAD. (2023). Mobbing istatistikleri, 2023. https://mobbingdernegi.org.tr/
• Nielsen, M. B., Hetland, J., Matthiesen, S. B., & Einarsen, S. (2012). Longitudinal relationships between workplace bullying and psychological distress. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 38-46.
• Nielsen, M. B., & Einarsen, S. (2018). What we know, what we do not know, and what we need to know about workplace bullying: An overview of the literature and agenda for future research. Aggression and Violent Behavior, 42, 71-83. https://doi.org/10.1016/j.avb.2018.06.007
• Özten, E., & Beşpınar, F. U. (2018). Türkiye’deki beyaz yakalıların ayrımcılığa dayalı mobbing deneyimleri: Mücadele yolları ve öneriler. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 21(2), 210-252.
• Paksoy, S. (2020). Mobbing. In M. Ş. Şimşek, A. Çelik, T. Akgemci, & A. Diken (Eds.), Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi (pp. 353-360). Eğitim Yayınevi.
• Tahtalıoğlu, H. (2023). Sağlık hizmet alanı çalışanlarının mobbing algıları: Sistematik bir derleme. MEYAD Akademi, 4(2), 154-194.
• Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing). Beta.
• Tınaz, P., Gök, S., & Karatuna, I. (2010). Türkiye’de işyerinde psikolojik taciz oranının ve türlerinin belirlenmesi: Bir ölçek geliştirme çalışması. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Öneri Dergisi, 34(9), 1-11.
• Van Eck, N. J., & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84(2), 523-538.
• Yıldırım, A., & Yıldırım, D. (2007). Mobbing in the workplace by peers and managers: Mobbing experienced by nurses working in healthcare facilities in Turkey and its effect on nurses. Journal of Clinical Nursing, 16(8), 1444-1453.
• Yılmaz, H., & Kaymaz, A. (2016). Kurumsal bir risk unsuru: Mobbing (iş yerinde psikolojik taciz). Denetişim Dergisi, 14, 73-81.
• Zapf, D., & Gross, C. (2001). Conflict escalation and coping with workplace bullying: A replication and extension. European Journal of Work and Organizational Psychology, 10(4), 497–522. https://doi.org/10.1080/13594320143000834