ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUKUN ASİMETRİK SAVAŞLARDA İŞLEVSELLİĞİ: FİLİSTİN VE İSRAİL ÖRNEĞİ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 20, 59 - 72, 03.01.2025

Demet Şefika Mangır , Upagul Rahmanova

https://doi.org/10.58202/joecopol.1594564

Öz

Günümüzde savaşan taraflar arasında eşitlik ilkesi artık uygulanmamaktadır. Asimetrik savaş kavramı, son yıllarda sıklıkla karşılaştığımız ve giderek daha da önem kazanan bir olgu haline gelmiştir. Uluslararası insancıl hukuka uygun olmayan savaş yöntemlerinin kullanımı artış gösterse de, savaş hukukun sivillere ve savaş dışı kalanlara koruma sağlamak, silahlı çatışmanın neden olduğu zararı azaltmak gibi temel kuralları değişmemektedir. Bu çalışmada öncelikle asimetrik savaşın farklı tanımları, tarihsel arka planı ve insancıl hukukta asimetrik savaş kavramı ele alınmıştır. Bu makale, asimetrik savaşlarda Uluslararası İnsancıl Hukukun (UİH) uygulanabilirliğini, Filistin-İsrail çatışmaları bağlamında ele almaktadır. Filistin ve İsrail arasındaki bu çatışmalar, uluslararası insancıl hukukun uygulanabilirliği ve etkinliğinin sağlanması konusundaki zorlukları göstermesi açısından önemli bir vaka sunmaktadır. Sonuç olarak, asimetrik savaşların karmaşık doğası nedeniyle UİH’un etkin bir şekilde uygulanamadığı, bu durumun da uluslararası toplumun ve ilgili tarafların hukukun üstünlüğünü sağlamak için daha etkin müdahaleler gerçekleştirmesini gerektirdiği sonucuna varılmaktadır. Bu bağlamda, UİH’un geçerliliği ve uygulanabilirliği üzerinde durulmakta, çatışma taraflarına somut öneriler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Asimetrik Savaş, Uluslararası İnsancıl Hukuk, Uluslararası Kızıl Haç Komitesi, Filistin, İsrail

Kaynakça

• Allison, H. E. (2001). Kant's Theory of Taste: A Reading of the Critique of Aesthetic Judgment. Cambridge University Press.
• Allison, H. E. (2004). Kant’s Transcendental Idealism: An Interpretation and Defense. Yale University Press.
• Beitz, C. R. (1979). Political Theory and International Relations. Princeton University Press.
• Berlin, I. (2017). The Age of Enlightenment. Oxford: The Isaiah Berlin Literary Trust.
• Burchill, S. (2005). The English School and Kant's Influence: Normative Theories in International Relations. In S. Burchill & A. Linklater (Eds.), Theories of International Relations (3rd ed., pp. 191-209). New York: Palgrave Macmillan.
• Booth, K. (1999). Kant's Cosmopolitan Ideals and Contemporary International Relations. International Relations, 15(1), 71-90.
• Cassirer, E. (1981). Kant’s Life and Thought (Çev. J. Haden). London: Yale University Press.
• Coyne, C. J. (2007). After War: The Political Economy of Exporting Democracy. Stanford University Press.
• Dunne, T. (1998). Inventing International Society: A History of the English School. London: Macmillan.
• Doyle, M. W. (1983). Kant, Liberal Legacies, and Foreign Affairs. Philosophy & Public Affairs, 12(3), 205-235.
• Doyle, M. W. (1986). Liberalism and World Politics. American Political Science Review, 80(4), 1151-1169.
• Friedman, M. (2013). Kant's Construction of Nature: A Reading of the Metaphysical Foundations of Natural Science. Cambridge University Press.
• Guyer, P. (2010). Kant and the Claims of Knowledge. Cambridge University Press.
• Habermas, J. (1997). Between Facts and Norms: Contributions to a Discourse Theory of Law and Democracy. MIT Press.
• Hampson, N. (1968). The Enlightenment. Penguin Books.
• Held, D. (1995). Democracy and the Global Order: From the Modern State to Cosmopolitan Governance. Stanford University Press.
• Hurrell, A. (1990). Kant and Kantian Paradigm in International Relations. Review of International Studies, 16(3), 183-205.
• Israel, J. I. (2001). Radical Enlightenment: Philosophy and the Making of Modernity 1650-1750. Oxford University Press.
• Kant, I. (1781). Kritik der reinen Vernunft [Critique of Pure Reason]. Berlin: Reimer.
• Kant, I. (1795). Zum ewigen Frieden: Ein philosophischer Entwurf [Perpetual Peace: A Philosophical Sketch]. Königsberg: Nicolovius.
• Kant, I. (1956). Critique of Practical Reason (Çev. L. W. Beck). New York: A Liberal Arts Press Book.
• Kant, I. (1976). Critique of Judgment (Çev. J. H. Bernard). New York: Hafner Publishing Co.
• Kant, I. (1992). An Answer to the Question: What is Enlightenment? (Çev. T. Humphrey). Indianapolis: Hackett Publishing.
• Kant, I. (2007). Critique of the Power of Judgment (P. Guyer & E. Matthews, Trans.). Cambridge University Press. (Original work published 1790).
• Kant, I. (2010). Perpetual Peace: A Philosophical Sketch (T. Humphrey, Trans.). Hackett Publishing Company. (Original work published 1795).