Gaziantep’teki Hemşirelerin Hasta Güvenlik Kültürü Algısının Hasta Bakım Kalitesine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 10 - 20, 30.06.2024

Salih Öztürk , Zeynep Öztürk

Öz

Bu araştırmada hasta güvenliği kültürü algısının değişkenleri olan takım iklimi, güvenlik iklimi, iş tatmini, stres algısı, yönetim algıları ve çalışma koşullarının hasta bakım kalitesi analiz edilmiştir. Bu kapsamda Gaziantep ilinde bulunan kamu ve özel hastanelerde görev yapan 339 hemşireden anket tekniği kullanılarak elde edilen veriler, yapısal eşitlik modeli kurularak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda; hasta güvenliği kültürü değişkeninin alt boyutlarından takım iklimini negatif, güvenlik iklimini pozitif, iş tatminini etkilemediği, yönetim algısı ve çalışma koşullarının hasta bakım kalitesine pozitif etki ettiği fakat stres algısının negatif etki ettiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hasta Güvenliği Kültürü, Hasta Bakım Kalitesi, Hemşire

Patient Safety Culture of Nurses In Gaziantep Perception Of Patient Care Quality Effect

Öz

In this study, patient care quality of team climate, safety climate, job satisfaction, stress perception, management perceptions and working conditions, which are the variables of patient safety culture perception, were analyzed. In this context, the data obtained from 339 nurses working in public and private hospitals in Gaziantep using the survey technique were analyzed by establishing a structural equation model. As a result of the research; It has been determined that the sub-dimensions of the patient safety culture variable, the team climate is negative, the safety climate is positive, it does not affect the job satisfaction, the perception of management and working conditions have a positive effect on the quality of patient care, but the perception of stress has a negative effect.

Anahtar Kelimeler

Patient Safety Culture, Patient Care Quality, Nurse

Kaynakça

• Abu-El-Noor, N. I., Abu-El-Noor, M. K., Abuowda, Y. Z., Alfaqawi, M. & Böttcher, B. (2019). Patent safety culture among nurses working in Palestinian government al hospital: A path way to a new policy. BMC Health Services Research, 19, 550.
• Akalın H. E. (2010). Hasta Güvenliği Kültürü. Sağlıkta Nabız, 7(25), 10-13.
• Akalın, H. E. (2004). Hasta Güvenliği Kültürü: Nasıl Geliştirebiliriz. Ankem Dergisi, 18(2), 12-13.
• Ammouri, A.A., Tailakh, A.K., Muliira, J.K., Geethakrishnan, R., & Al Kindi, S.N. (2015). Patient safety culture among nurses. International Nursing Review, 62(1), 102-110.
• Avery, M. J., Cripps, A. W., ve Rogers, G. D. (2021). HealthboardsHealth boards' governance of quality and risk: quality improvement agenda for the board. International Journal of Health Governance, 26 (3), 292-306.
• Aydın, Ş. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Görev Yapan Hekim ve Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürüne İlişkin Algılamaları, Yüksek Lisans Tezi, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi.
• Barbe T, Kimble LP, Rubenstein C. (2017).Subjective). Subjective cognitive complaints, psychosocial factors and nursing work function in nurses providing direct patient care. J Adv Nurs 74(4):914-925. doi: 10.1111/jan.13505
• Basuni, E. M. &Bayoumi, M. M. (2015). Improvement critical care patient safety: using nursing staff development strategies, at Saudi Arabia. Global Journal of Health Science, 7(2), 335-343.
• Bernstein M, Hebert PC ve Etchells E. (2003). Patent safety in neurosurgery: detection of errors, prevention of errors, and disclosure of errors. Neurosurgery Quarterly;13:125-37.
• Bondevik GT, Hofoss D, Husebø BS, Deilkas ECT (2017). Patient safety culture in Norwegian nursing homes. BMC Health Serv Res.17(1):424. doi: 10.1186/s12913-017-2387-9.
• Bowers, L., Nijman, H., Simpson, A., ve Jones, J. (2011). The relationship between leadership, team working, structure, burn out and attitude to patients on a cute psychiatric wardscute psychiatric ward. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology,46(2), 143-148.
• Brickell, T. A. &McLean, C. (2011). Emerging issues and challenges for improving patient safety in mental health: a qualitative analysis of expert perspectives. Journal of Patent Safety, 7(1), 39-44.
• Burlison, J.D., Quillivan, R.R., Kath, L.M., Zhou, Y., Courtney, S.C., Cheng, C., &Hoffman, J.M. (2020). A Multilevel Analysis of U.S. Hospital Patent Safety Culture Relationships with Perceptions of Voluntary Event Reporting. Journal of Patent Safety, 16(3), 187-193.
• Carayon P.,(2006).Human Factors and Ergonomics in Health Care and Patent Safety in Handbook of Human Factors and Ergonomics in Health Care and Patent Safety, Ed. By Pascale Carayon. Ergonomics and Human Factors,1,3-20
• Cooper, M.D. (2000). “Towards a model of safetyculturesafety culture”, Safety Science, 36, 111- 136.
• DiCuccio, M.H. (2015). The Relationship Between Patent Safety Culture and Patent Outcomes: A Systematic Review. Journal of Patent Safety, 11(3), 135-42.
• Doody, O. &Doody, C. M. (2012). Transformational leadership in nursing practice. British Journal of Nursing, 21(20), 1212-1218.
• Erkoç, Z. (2006). ISO 9001:(2000) Kalite yönetim sistemi, İstanbul: Eminönü Belediyesi yayınları, s.17.
• Gözlü, K.ve Kaya, S. (2012). Akreditasyon Belgesine Sahip Bir Hastanede Hasta Güvenliği Kültürünün Değerlendirilmesi. Isparta: 6. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, ss.175-182.
• Gülen, D. (2019). Hemşirelik bakım kalitesinin hasta ve hemşireler tarafından algılanması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir: Ege Üniversitesi.
• Güvener H. (2022). Hasta Güvenliği Kültürünün Hasta Bakım Kalitesine Etkisinde Yansıtıcılığın Aracılık Rolü, Doktora Tezi, Gaziantep Üniversitesi: Gaziantep, s.144.
• Güvener, H. ve Aytekin, M. (2023). ‘Hasta Güvenliği Kültürü ve Yansıtıcılığın Hasta Bakım Kalitesine Etkisi’, Ankara: Özgür Yayınları, 466-4.
• Güvener, H., Aytekin, M., ve Ayhan, E. (2021). Sağlık Çalışanlarının Demografik Özelliklere Göre Hasta Güvenliği Kültürüne Yönelik Algıları. Bildiri – 7.İnternational İstanbul Scientific Research Congress, December 18-19.
• Hayran, O. (2009). Hasta Odaklı Sağlık Hizmetleri Yönetimi, Hasta Güvenliği Dergisi, 20-23.
• Hellings, J., Schrooten, W., Klazinga, N. S., ve Vleugels, A. (2010). Improving patient safety culture. International Journal Of Health Care Quality Assurance. 23 (5), 489-506.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. (26.baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kim, L., Lyder, C. H., McNeese‐Smith, D., Leach, L. S. &Needleman, J. (2015). Defining attributes of patient safety through a concept analysis. Journal of Advanced Nursing, 71(11), 2490-2503.
• Lu, Y., Hu, X.M., Huang, X.L., Zhuang, X.D., Guo, P., Feng, L.F. & Hao, Y.T. (2016). Job satisfaction and associated factors among health care staff: a cross-sectional study in Guangdong province, China. BMJ Open, 6 (7),
• Mauro, F. (2016). Patent safety is not a luxury. Lancet, 387(10024), 1133.
• Merrill, K. C. (2015). Leadership style and patient safety: implications for nurse managers. JONA: The Journal of Nursing Administration, 45(6), 319-324
• Meydan, C. H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal eşitlik modellemesi amos uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Miller, N., Bhowmik, S., Ezinwa, M., Yang, T., Schrock, S., Bitzel, D., &McGuire, M.J. (2019). The Relationship Between Safety Culture and Voluntary Event Reporting in a Large Regional Ambulatory Care Group. Journal of PatientSafetyPatient Safety, 15(4), e48-e51.
• Nenni Unal, F. (2019). Sağlık çalışanlarının hasta güvenliği iklimi algılarına yönelik bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Pizzi LT, Goldfarb NI, NashDB.(2001). Promoting a culture of safety. In: Shojania KG, Duncan BW, McDonald KM, Wachter RM ed. Making healthcare safer: a critical analysis of patient safety practices. Evidence report/technology assessment. AHRQ Publication;449.
• Reason, J. (2000). Human Error: Models and Management, British Medical Journal. 320, 768-770.
• Saari, L. M., ve Judge, T. A. (2004). Employee attitudes and job satisfaction. Human Resource Management: Published in Cooperation with the School of Business Administration, The University of Michigan and in alliance with the Society of Human Resources Management,43(4), 395-407.
• SpenceLaschinger, H. K., ve Leiter, M. P. (2006). The impact of nursing work environments on patient safety outcomes: The mediating role of burn out engagement. JONA: The Journal of Nursing Administration, 36(5), 259-267.
• Tanaka, S., Maruyama, Y., Ooshima, S. ve Ito, H. (2011). Working condition of nurses in Japan: awareness of work–life balance among nursing personnel at a university hospital. Journal of Clinical Nursing, 20(1‐2), 12-22.
• Trinchero, E.Farr-Wharton, B. And Brunetto, Y. (2019). A social exchange perspective for achieving safety culture in health care organizations. International Journal of PublicSector Management, 32 (2), 142-156.
• Vogus, T. J. ve Sutcliffe, K. M. (2007). The safety organizing scale: Development and validation of a behavioral measure of safety culture in hospital nursing units. Medical Care, 46-54.
• Wiegmann, D.A., H. Zhang, T. VonThaden, G. Sharma, A. Mitchell (2002). A Synthesis of Safety Culture and Safety Climate Research. (Erişim: 15.10.2022), http://www.humanfactors. illinois.edu/Reports&PapersPDFs/ TechReport/02-03.pdf
• Winning AM, Merandi JM, Lewe D, Stepney LMC, Liao NN, Fortney CA, Gerhardt CA (2018). The emotional impact of errors or adverse events on healthcare providers in the NICU: The protective role of coworker support. J Adv Nurs; 74(1):172- 180. doi: 10.1111/jan.13403.
• World Health Organization (2016). Patent Safety Assessment Manual. Geneva: Switzerland. (Erişim: 15.10.2022), https://apps.who.int/iris/handle/10665/249569
• World Health Organization (2017). Patent Safety: Making Health Care Safer. Geneva, Switzerland. (Erişim:15.10.2022), https://apps.who.int/iris/ handle/10665/255507
• World Health Organization (2019). Patent Safety Fact File. Geneva: Switzerland. (Erişim: 15.10.2022), https://www.who.int/features/factfiles/patient_ safety/patient-safety-fact-file.pdf?ua=1
• World Health Organization (2021). Global Patent Safety Action Plan 2021–2030: Towards Eliminating Avoidable Harm in Health Care. Geneva: Switzerland. (Erişim: 15.10.2022), https://www.who.int/teams/integrated-health-services/patient-safety/policy/global-patient-safety-action-plan
• Yılmaz, A. (2020). Hasta güvenliği kültürü kavramının boyutları ile incelenmesi boyutların hasta güvenliği uygulamalarına etkisinin araştırılması. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7(3): 223-230.