Federasyon Çalışanlarının Genel Sekreterlere Yönelik Paternalist Liderlik Algılarının Bazı Değişkenler Bakımından İncelenmesi

Yıl 2023, , 89 - 98, 30.06.2023

Ufuk Apur , Fatih Yenel

https://doi.org/10.55142/jogser.1273001

Öz

Bu araştırma; spor federasyonu çalışanlarının paternalistik liderlik algılarının çeşitli değişkenlere göre bir farklılaşma olup olmadığını belirlemeyi amaç¬lamaktadır. Araştırma genel tarama modellerinden ilişkisel tarama modeliyle gerçekleştirilmiştir. Spor federasyonu çalışanlarının paternalistik liderlik algılarını ölçmek için Aycan, Schyns, Sun, Felfe ve Saher (2013)’in geliştirdiği kısaltılmış tek boyuttan oluşan 10 maddelik Paternalist Liderlik Ölçeği (PLQ)’inden faydalanılmıştır. Ölçek, 2023 yılında spor federasyonlarında çalışan 107 personele uygulanmıştır. Verilerin analiz edilmesi aşamasında SPSS 26 istatistik programından faydalanılmıştır. Ölçekten toplanan bağımlı değişken verileri her bir değişken seviyesinde normal dağılmadığı için parametrik olmayan istatistik teknikleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde; betimsel istatistik, ilişkisiz örneklem için Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis H testi teknikleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda spor federasyonu çalışanlarının yaş, cinsiyet, medeni durum, çalışma süresi ve çalışma şekli değişken puanları benzer bulunurken, eğitim durumu değişkeninde lisans değişkeni lehine farklılık göstermiştir. Bu sonuçlara göre; katılımcıların federasyonlardaki çalışma koşulları ve genel sekreterlerin federasyonun işlerinin yürütülmesinde aynı mevzuatı takip etmeleri değişkenlerin arasında anlamlı bir farklılığın olmaması sonucunu verebileceği düşünülmektedir. Alanda daha fazla çalışma yapılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Paternalist liderlik, Liderlik, Spor federasyonu, Genel sekreter.

Kaynakça

• Abacı, Ş. (2020). Yöneticilerin paternalist liderlik davranışlarının çalışanların işletme ile ilgili algıları üzerine etkileri: tekstil sektöründe bir araştırma, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Aksoy, B. (2008). The relationship between paternalistic leadership, empowerment and turnover intention: An empirical study. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sos. Bil. Enst., İstanbul.
• Aycan, Z. (2001). Paternalizm: yönetim ve liderlik anlayışına ilişkin üç görgül çalışma. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 1-26.
• Aycan, Z. & Fikret Paşa, S. (2003). Career choices, job selection criteria, and leadership preferences in a transitional nation: The case of Turkey. Journal of Career Development, 30 (2), 1-17.
• Aycan, Z. (2006). Paternalism. Indigenous and cultural psychology, 445-466.
• Aycan, Z., Schyns, B., Sun, J., Felfe, J., & Saher, N. (2013). Convergence and divergence of paternalistic leadership: A cross-cultural investigation of prototypes. Journal of International Business Studies, 44 (9), 962–969.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (4. baskı). Ankara, Pegem Akademi.
• Cerit, Y. (2012). The relationship between paternalistic leadership and satisfaction from administrator and work. Ondokuz Mayıs Üniviversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(31), 35–56.
• Cerit, Y.,Özdemir T., Akgün N.(2011). Sınıf öğretmenlerinin okul müdürlerinin paternalist liderlik davranışları sergilemelerini istemeye yönelik görüşlerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Aibü Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 87-99.
• Cesur, D.K. (2015). Paternalist liderlik ve örgüt kültürü ilişkisi: Sakarya Üniversitesi örneği. Yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya
• Cheng, B.S.& Chou, L.F.& Wu, T.Y.& Huang, M.P.& Farh, J.F. (2004). Paternalistic leadership and subordinate responses: Establishing a leadership model in Chinese organizations. Asian Journal of Social Psychology, 7(1), 89–117.
• Çalışkan, S. C. (2008). Yöneticilerin bireysel yetkinliklerinin liderlik tarzları ve lider üye etkileşimine verdikleri önem üzerindeki etkileri ve bu etkileşimde kültürel varsayımların rolü. Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Dağlı, A. ve Ağalday, B. (2018). Okul müdürlerinin paternalist liderlik davranışlarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(66), 518–534.
• Farh, L. J., Cheng, B. S., & Chou, L. F. (2000). A triad model of paternalistic leadership: Constructs and measurement. Indigenous psychological research in Chinese societies, 14, 3.
• Farh, J.‑L. ve Cheng, B.‑S. (2000). A cultural analysis of paternalistic leadership in Chinese organizations. In Management and Organizations in the Chinese Context, (84–127).
• Farh, J.‑L., Liang, J., Chou, L.‑F., ve Cheng, B.‑S. (2008). Paternalistic leadership in Chinese organizations: Research progress and future research directions. Leadership and Management in China: Philosophies, Theories, and Practices, 171–205.
• Kaygısızel, E. (2015). The relationship between paternalistic leadership leader-member exchange (lmx) and job stress. Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Northouse, P. G. 1997. Leadership: Theory and practice. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Owen, J. (2019). Liderlik Mitleri (H. Dikmen, Çev.). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Özmen, A. (2019). Paternalist Liderlik ile mobbing ilişkilisi: kamu kurumunda bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 253–262.
• Pellegrini, E. K. ve Scandura, T. A. (2008). Paternalistic leadership: a review and agenda for future research. Journal of Management, 34(3), 566–593.
• Pellegrini, E. K., Scandura, T. A. ve Jayaraman, V. (2010). Cross-Cultural generalizability of paternalistic leadership: an expansion of leader-member exchange theory. Group and Organization Management, 35(4), 391–420.
• Şendoğdu, A. A. ve Erdirençelebi, M. (2014). Paternalist liderlik ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(27), 253–274.
• Tuncer, G. (2005). The self in the family context and traditional family values on attitudes toward paternalistic leadership style. Yüksek lisans tezi, Koç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uçar, Z (2019). Lider üye etkileşimi lensinden paternalist liderlik ve iş tatmini ilişkisi. Bitlis Eren Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Akademik İzdüşüm Dergisi, 4(1), 28–49.
• Yaman, T. (2011). Yöneticilerin paternalist (babacan) lider davranışlarının çalışanların örgütsel özdeşleşmelerine, iş performanslarına ve işten ayrılma niyetlerine etkisi: Özel sektörde uygulama. Yüksek lisans tezi, Kara Harp Okulu, Ankara
• Wagstaff, M.F., Collela, A., Triana, M.d.C., Smith, A.N. and Watkins, M.B. (2015), "Subordinates’ perceptions of supervisor paternalism: a scale development", Journal of Managerial Psychology, 30(6), 659-674.